Tips kind leren omgaan met emoties; van oefeningen tot spelletjes in Nederland

Vanaf baby af aan hebben kinderen er al mee te maken: tal van emoties die door hen heen razen. Denk maar aan blij, bang, verdrietig, jaloers, teleurgesteld of boos.. Wij, als ouders en opvoeders, proberen van alles om ze met deze emoties om te leren gaan.

Het herkennen van emoties is hierin de eerste stap. Als een kind leert te herkennen wanneer het boos of blij is, kun je ook aan een oplossing hiervoor werken.

Hoe kun je kinderen leren omgaan met emoties? In dit artikel gaan we in op spelletjes die je samen kunt spelen om niet alleen de emoties te benoemen maar ook te oefenen.

Want naast dat we willen dat ze emoties herkennen en zelf lekker in hun vel zitten, zorgt het herkennen van emoties ook voor sociaal contact bij de ander. Voor empathie en inspelen op wat een ander nodig heeft.

Spelletjes om emoties te leren herkennen

Er zijn diverse spelletjes ontwikkeld, die gericht zijn op het herkennen van emoties en het ermee om leren gaan en ze te beheersen.

Spring Kikker spel

Het Spring Kikker spel kan in grote groepen gespeeld worden. Denk aan maar liefst 30 kinderen! Dus ook voor een klassensituatie is dit spel geschikt. De kinderen lopen vrij in de ruimte rond.

De begeleider legt op de grond 6 kartonnen rondjes neer. In 4 van deze rondjes komt een emotie als bang, boos, blij of verdrietig. Het 5e rondje heeft het vraagteken en het 6e rondje: ‘wat doe je eraan?’

De begeleider leest nu een situatie voor, waarbij de kinderen mogen bepalen hoe zij zich hierbij voelen. Bijvoorbeeld: ‘Je gaat voor het eerst bij iemand thuis spelen’ De één zal zich blij voelen, de ander eerder bang.

Daarnaast kan de begeleider vragen om op het oranje vierkant te gaan staan, ‘wat doe je eraan?’. Dit is bedoeld om oplossingen te bedenken voor als je bang bent of verdrietig. Er komen zo mooie gesprekken aan bod.

Gevoelsspel

Een ander spel om gevoelens te oefenen en te benoemen is het gevoelsspel. Dit kaartenspel is visueel ingedeeld.

Het bestaat uit 29 kaarten met de kleuren rood, groen en oranje. Net als het stoplicht wat in de klas gebruikt wordt ( of in het verkeer ) Dit spel is geschikt voor kinderen in de leeftijd van 6 tot 10 jaar.

Lekker in je vel spel

Het derde spel wat we hier toelichten is het ‘Lekker in je vel spel’. Dit kaartspel biedt een mooie gelegenheid om naast het benoemen en uitbeelden van emoties, ook samen in gesprek er te gaan. Het is ook voor oudere kinderen geschikt.

Wat voel je? Wat denk je?

Dit is een 54- delige set met emoties om gevoelens te bespreken. De ene kant bevat een gedachte die je kunt hebben en de andere kant van de kaart het gevoel wat erbij hoort. Handig hulpmiddel als kinderen het benoemen van gevoelens lastig vinden!

Gevoelensvriend

De gevoelsvriend is een geschikte methode om met jonge kinderen emoties te bespreken. Deze knuffel heeft in het borstvakje diverse kaartjes met gezichtsuitdrukkingen. Zo kan ook non-verbaal geoefend worden met emoties.

Woezel & Pip hoe voel je je?

Woezel en Pip hebben speciaal voor jonge kinderen een emotiespel te koop. Op een zoekplaat legt het kind de emotie op de goede plek. Er zijn diverse zoekplaten. Hierdoor worden emoties herkend en dit leidt weer tot herkenning.

Magnetisch emotiespel

Magnetisch emotiespel helpt kinderen ( en ook ouders ) om spelenderwijs emoties te herkennen en te benoemen.. Het leuke is dat dit geen standaardspel is, de personages zijn zelf samen te stellen.

Temperament speelt mee in het uiten van emoties

De driftige peuter die zichzelf op de grond gooit… dit gedrag heeft alles te maken met het peuterbrein. Jonge kinderen kunnen nog niet goed hun emoties reguleren, oftewel: het peuterbrein is nog niet optimaal ontwikkeld hiervoor.

Vandaar dat emoties heftig kunnen zijn bij je lieve, koppige peuter. De eigen emoties begrijpen en controleren is nog te moeilijk op deze leeftijd. Kinderen van 10 zal je een stuk minder zo op de grond zien liggen als ze boos zijn. Dit komt omdat het brein op deze leeftijd al een stuk verder is qua ontwikkeling.

Behalve de leeftijd van het kind, speelt ook het temperament van zoon of dochterlief mee. Ook je eigen voorbeeld, hoe jezelf emoties uit, speelt hierin mee.

Het leren omgaan met emoties is belangrijk voor de sociale ontwikkeling

Naast dat sociaal contact een stuk gemakkelijker verloopt als het kind de eigen emoties herkent en kan reguleren, is dit ook zeer helpend voor de eigenwaarde. Iedereen krijgt (helaas) vroeg of laat te maken met teleurstellingen. Niet uitgenodigd worden voor een kinderfeestje.. niet kunnen spelen bij een ander kind.

Kinderen die hun emoties kunnen uiten, benoemen en controleren zullen zich soepeler door deze tegenslag heen slaan als kinderen die dit niet kunnen.

Het gevaar bij het niet kunnen benoemen van emoties en ermee gaan, is frustratie. Zeker als deze frustratie hoog oploopt kan het zich uiten in agressief gedrag als bijten, slaan en gillen.

Benoem en erken emoties

Kinderen leren veel van ons. De hele dag door kijken ze naar ons en horen ze wat we zeggen. Het helpt om emoties te benoemen. Bijvoorbeeld: ‘ Ik zie een boos gezicht bij jou of ik zie dat je boos kijkt’

Misschien dat je gezien hebt waardoor dit komt, dan kun je iets zeggen als: ‘je bent boos omdat je nu niet met je auto kunt spelen zeker? Ik begrijp dat dit niet leuk is. Wat voor speelgoed zullen we nu voor jou uitzoeken?’

In dit voorbeeld ga je samen op zoek naar een alternatief met ander speelgoed. Ook het benoemen van de andere emoties en het erkennen hiervan, is een helpende stap in de emotionele ontwikkeling van het kind.

Waarom emoties nut hebben

Vanuit de oudheid wordt geredeneerd dat we niet zomaar emoties hebben, ze zijn nodig om te kunnen overleven. Angst zorgt ervoor dat je stilstaat, je mogelijk verstopt tegen rovers of wegloopt bij een gevaarlijke situatie. Boosheid zorgt naast een snelle reactie, ook dat energie vrijkomt.

Doordat we boos worden, zien anderen ook onze grens en leren we met elkaar rekening te houden. En een goede huilbui kan hoe gek ook, flink opluchten en zorgen voor troost.

• Author
• Recent Posts

Mirjam de Stigter

Tekstschrijver at Tekstbureau Schrijfkameleon

Mirjam is al meer dan een decennium getrouwd met haar jeugdliefde. Samen zijn ze de trotse ouders van drie prachtige kinderen: twee zoons (2015 en 2020) en dochter (2017). Haar hart ligt in het basisonderwijs, waar ze al ruim 12 jaar haar passie volgt. Mirjam heeft zowel als leerkracht als intern begeleider waardevolle ervaring opgedaan.

Naast haar toewijding aan het onderwijs, floreren Mirjams creatieve kanten. Lezen en schrijven vormen de kern van haar grootste hobby, en het feit dat ze deze passie kan uiten in deze blog vervult haar met vreugde. Het schrijven voor verschillende bureaus geeft haar de kans om haar horizon te verbreden en kennis verder te verdiepen.

Je kunt haar het beste omschrijven als enthousiast, lief, duizendpoot, creatief, vrolijk en met name dol op het stimuleren van de ontwikkeling van ieder kind.

Latest posts by Mirjam de Stigter (see all)

• 37 Babyshower spelletjes & activiteiten; van opdrachten tot raadspelletjes of creatieve herinneringen - 18 February 2024
• Zwangerschap geheim houden en verbergen - 1 October 2023
• Sinterklaas speelgoed; 22x sint en piet speelst, handpoppen en meer - 1 October 2023

Gerelateerde berichten:

Thomas Gordon methode; uitgangspunten opvoeding en stappen respectvolle communicatie Tafelmanieren kinderen Nederland & België Wel of geen u zeggen tegen ouders; is dat nog wel van deze tijd? Tips om je kind leren om te gaan met tegenslagen en teleurstellingen incasseren