Sociale achterstand bij tieners en pubers na corona

De coronapandemie ligt gelukkig achter ons en het meeste gaat weer gewoon z’n gangetje. Toch zijn er bij sommige mensen diepe sporen nagelaten door de crisis (of door corona zelf natuurlijk). We hebben al regelmatig gehoord over de problemen onder de jonge bevolking door corona.

Vaak wordt er aangehaald dat ze kampen met psychische problemen of dat ze op school tegen leerachterstanden aanlopen. Maar daarnaast is er ook een sociale achterstand!

Inhoud toon

De gevolgen van de crisis voor de jeugd

Bij jongeren heeft de coronacrisis tot diverse problemen gezorgd, die niet zijn opgelost nu alles weer normaal loopt. Mentaal kampen veel jongeren met problemen. Waar dit aantal in 2019 nog bleef hangen op 11 procent, was dit in 2021 gestegen tot 18 procent (12- tot 25-jarigen) volgens een artikel van NJI.

Het Algemeen Dagblad meldt in maart van 2023 dat na de laatste lockdown de mentale klachten bijna niet zijn afgenomen. Zij hebben het zelfs over een kwart van de jongeren met problemen in september 2021, wat steeg tot maar liefst 39 procent in maart 2022 (dat was vlak na de laatste lockdown).

Hierbij moet je aan problemen denken als eenzaamheid, slaapproblemen, stress maar ook aan nadenken over zelfdoding.

Leerachterstanden

Ook leerachterstanden komen veel voor. Niet alle kinderen konden omgaan met online lesuren of zelfs helemaal geen les hebben. Simpelweg omdat structuur ontbrak, de stok achter de deur van live les hebben er niet was, te weinig uitleg konden krijgen maar ook gewoon geen plek thuis konden creëren om geconcentreerd te kunnen leren.

En misschien ook wel omdat de les online niet echt duidelijk was vanuit de kant van de leraar/school. Tel daar ook nog bij op dat de één prima om kon gaan met even geen vrienden kunnen zien, terwijl een ander daar alleen al heel veel moeite mee had. Ook dat doet je concentratie natuurlijk geen goed. Of gewoon de zorg om corona op zich. Ook daar konden jongeren last van hebben.

Een gat in de ontwikkeling

Door de lockdowns werden de sociale contacten van de jeugd verstoord. De ontwikkeling van de jongeren werd eigenlijk stilgezet. Terwijl deze jaren zo belangrijk zijn om sociaal te groeien. En dat blijkt veel impact te hebben. Zo erg zelfs dat scholen zich gaan toeleggen op sociale vaardigheden.

Gedragspsycholoog Steven Pont zegt bij RTLnieuws dat er te veel alleen maar naar de leerachterstanden is gekeken en er meer ook naar de sociale kant gekeken had moeten worden. Zoals het organiseren van sportdagen of een theaterbezoek nadat alles weer normaal (of normaler) werd.

Sociale vaardigheden trainen

Leren omgaan met anderen, hoe je je gedraagt in een groep en dat soort vaardigheden leer je niet vanuit een boekje. Dit moet je simpelweg doen. En dat kan niet als er een lockdown is en je dus geen anderen kunt ontmoeten. Omdat de jeugd hierin dus een heel deel gemist heeft, zijn er nu problemen ontstaan waar bijvoorbeeld scholen tegenaan lopen.

Problemen met sociaal gedrag

Scholen constateren dat de jeugd vaker onbeleefd is. Maar ook tegenover elkaar minder gezellig doen. Ze zijn ook moeilijker te motiveren (nu lijkt mij dat dat ook te maken heeft met mentale problemen hebben door de crisis). Uiteraard zal dit niet voor ieder kind gelden, maar het gaat wel om een dusdanig groot aantal dat er echt zorgen zijn bij scholen.

Meer agressie door minder ervaring

Trouw meldde al eerder dat meisjes druk zijn geworden in de klas. Er wordt aangenomen dat dit eveneens te maken heeft met de achterstand in ontwikkeling omdat er minder ervaring is opgedaan. Ook tipt hij aan dat er meer druk gevoeld kan worden door de kinderen.

De kinderen zelf hebben het al moeilijk en worden dan ook nog eens onder druk gezet om goed te presteren als ze een leerachterstand hebben. Goed bedoeld natuurlijk, maar zo kan een kind het wel voelen als het bijles krijgt om zijn achterstand weg te werken.

Een kind staat heel erg open tijdens zijn pubertijd hoe een ander over hem denkt. Omdat bij meiden dit al jonger van toepassing is dan bij jongens zijn ze eigenlijk nog kwetsbaarder hierin. Jelle Jolles, emeritus-hoogleraar neuropsychologie, zegt dan ook dat er de komende jaren grote aandacht moet zijn voor sociale en emotionele vaardigheden op de scholen.

Om zo de ‘getroffen’ generatie (om het maar even zo te noemen) te helpen om weer beter in hun vel te zitten en hun vaardigheden zo alsnog goed ontwikkeld worden, waardoor ook het leren weer beter zal gaan.

Schooladviezen

Om dan nog even in te haken op het verschil tussen jongens en meiden hierin. Het blijkt zo te zijn dat meiden na corona lagere schooladviezen krijgen en jongens juist hogere. Hoe dat kan? Op zich kan dit natuurlijk toeval zijn, maar er zijn ook deskundigen die stellen dat het te maken kan hebben met het verschil in leren tussen jongens en meiden.

Als vakken die gemiddeld moeilijker zijn voor jongens, bijvoorbeeld begrijpend lezen, nu meer aandacht kregen tijdens de online lessen, dan profiteren juist de jongens. Daarnaast wordt er ook gesteld dat meisjes mentaal meer last hadden van de crisis, wat natuurlijk eveneens een reden kan zijn.

Andere bronnen melden dat de kansenongelijkheid is toegenomen door de crisis, omdat juist kinderen van lager opgeleiden meer leerachterstanden zouden hebben opgelopen.

Begrijp de jeugd

Inzetten op sociale vaardigheden is misschien iets wat juist scholen goed zouden kunnen toepassen. Juist daar moeten kinderen immers in groepsverband aan de slag. Begrip hebben waarom de jongeren zich anders voelen/gedragen is wel op zijn plaats. Maar ook zij zullen zich die vaardigheden eigen moeten maken en moeten leren hoe zij zich moeten gedragen.

Denk jij dat jouw kind ook wat hulp hierin nodig heeft? Natuurlijk kun je hem helpen. Door inderdaad met sociale zaken bezig te zijn. Naast school zijn verenigingen ideaal om met andere mensen te leren omgaan op een juiste manier.

Uiteraard hangt het helemaal van de specifieke situatie af wat je zoon of dochter nodig heeft. Je kunt natuurlijk altijd je zorgen uiten op school of bij je huisarts. Of vraag om advies bij het Centrum voor Jeugd en Gezin in jouw gemeente.

Sociale vaardigheden

Tieners

Author
Recent Posts

Volg me via:

Wil Cats

Schrijfster at geWILde teksten

Wil is een trotse moeder van vier puberende / volwassen jongens en vindt haar vreugde als beheerder van een 'vrolijke veestapel' in het bruisende gezinsleven en haar liefdevolle huwelijk.

Daarnaast is ze een gepassioneerde schrijfster, ze jongleert moeiteloos tussen de chaos van opgroeiende jongens en de serene wereld van woorden. Haar pen danst op het papier, gedreven door passie, en het favoriete onderwerp van deze woordkunstenaar? Ongetwijfeld: kinderen!

Volg me via: