Skip to Content

Basisbehoeften van kinderen

Basisbehoeften van kinderen

Er zijn zaken die iedereen nodig heeft. En voor kinderen geldt dit minstens net zo. Of misschien moet je zelfs wel zeggen: nog meer. Omdat ze immers voor een groot deel (en voor baby’s geldt zelfs ‘helemaal’) afhankelijk zijn van ons. Deze behoeften noem je basisbehoeften. Welke zijn dit en wat doe je als ouder daarmee?

Primaire levensbehoeften

Er is een schema in de vorm van een piramide, dat ingaat op de basisbehoeften. Dit noem je de Piramide van Maslow. Hierbij staan onderaan de primaire biologische basisbehoeften.

Daarna komt veiligheid en zekerheid, vervolgens sociale behoefte, daarna erkenning en als daar allemaal aan voldaan is, komt in het topje zelfontplooiing. Wat dit allemaal inhoudt lees je hieronder. De piramide laat zien dat je eerst de onderste laag zult moeten hebben, voor je kan doorgroeien naar de volgende laag. 

Primaire biologische behoeften

Als je aan iemand zou vragen welke primaire behoeften een kind heeft, komen ze waarschijnlijk in de eerste plaats met deze behoeften aanzetten. Logisch, want zonder kom je niet verder. Het gaat hierbij om eten en drinken en bijvoorbeeld zuurstof. Wordt hier niet aan voldaan, dan is er immers geen leven mogelijk.

Jij, als ouder, zal moeten zorgen dat je kindje voldoende kan eten en drinken, maar ook slapen. En uiteraard is een gezonde omgeving daarnaast ook van belang. Maar vergeet ook affectie niet. Dus knuffels geven, liefde laten voelen en dat soort dingen.

Veiligheid en zekerheid

Is dit allemaal op orde, dan komt de bestaanszekerheid om de hoek kijken. Voor een kind houdt dit in dat het veilig moet kunnen opgroeien. Het moet beschermd worden en zich dus ook zeker voelen bij jou. Stabiliteit is hierbij belangrijk. Geef je kind beschutting en zorg ervoor dat je kind weet dat je er voor hem bent!

Sociale behoeften

We zijn sociale creaturen en hebben behoefte aan menselijk contact. Ook kleintjes hebben dit. Ze willen voelen dat ze geaccepteerd worden. Hier komt ook de hang naar ‘bij de groep horen’ vandaan! 

Erkenning

We willen erkenning…ook van onszelf! We hebben behoefte aan waardering van onszelf én snakken naar een vorm van vrijheid. We willen een eigen individu zijn en onafhankelijk van anderen.

Voor kinderen houdt dit in dat ze er behoefte aan hebben om zelf dingen te mogen doen. Om te voelen dat jij vertrouwen hebt in hun kunnen. En natuurlijk om trots te kunnen zijn dat ze het zelf kunnen.

Zelfontplooiing

Dat we behoefte hebben aan het ontwikkelen van onszelf en op zoek gaan naar een reden van ons bestaan, het hebben van een doel, is de bovenste laag die we kunnen bereiken. 

Veilige hechting

Terug naar de opvoeding, want wat kunnen we hier nu allemaal mee bij het opvoeden van ons kind? Hier en daar heb je al gelezen wat het specifiek voor je kind betekent. Eén van de dingen die hierbij specifiek voor kinderen geldt is een veilige hechting.

Een kind heeft dus veiligheid nodig om zich te kunnen ontwikkelen tot een gelukkige volwassene. Bied je kind een veilige haven en laat hem daarvan uit op ontdekking gaan. Juist door die veilige haven durft je kind dit aan.

Ontdekkingstochten heeft je zoon of dochter nodig om te groeien en de wereld te ontdekken. Weten dat hij of zij er is om troost te halen of bescherming, zorgt ervoor dat je kind meer durft.

Wees ook echt die veilige haven door er voor hem of haar te zijn! Reageer jij op de juiste manier, naar de behoeften van je kind, dan geef jij je kind een veilige basis en kan het zich veilig hechten. 

Huidhonger!

Huidhonger: je hebt er vast weleens van gehoord. En ja, dat bestaat echt. Sterker nog: huidhonger is een eerste levensbehoefte! Aanraken is dus niet verkeerd, maar heeft je kind (en jijzelf eigenlijk ook…) gewoon nodig. En daarmee komen we uit op een nadeel van hoe we nu met elkaar om dreigen te gaan.

Natuurlijk is het heel goed dat er oog is voor aanrakingen die niet gewenst zijn. Maar dat er daardoor een taboe ligt op aanraken in het algemeen is eerder zorgelijk te noemen. Dat leerkrachten hierin op hun tenen lopen omdat ze zo een proces aan hun broek hebben hangen is begrijpelijk, maar tegelijk niet wat we moeten zouden willen!

Want soms is nou juist even die arm om je heen alles wat jij (of je kind dus) nodig heeft.

Terug naar de thuissituatie: knuffel je kind! Raak het aan. Laat voelen dat het ertoe doet. Biedt het ook jouw lichaam aan om bij te mogen schuilen. 

Zelf doen

Heb je een peuter in huis (of een ouder kind) dan word je soms misschien wel hor en dol van de opmerking ‘zelf doen’. Maar door zelf te doen leert je kind niet alleen. Door hem of haar de kans te geven om het zelf te doen zal zijn zelfverzekerdheid toenemen. Want laten zien dat jij er vertrouwen in hebt laat hem groeien.

Maar als het dan ook lukt, helpt dat vanzelfsprekend ook voor zijn zelfvertrouwen. En lukt het even niet? Geen probleem, dan proberen we het nog een keer of verzinnen we een andere manier. En daarmee leert je kind om zijn eigen problemen op te kunnen lossen. Ook dat is een groot goed!

Je zou het ook autonomie kunnen noemen. Kinderen hebben er behoefte aan om het gevoel te hebben dat ze het echt zelf wel kunnen. Maar hebben we dat zelf eigenlijk ook niet?

Naast zelf doen, kun je ook denken aan zelf mogen beslissen. Natuurlijk moet jij daarbij wel de veiligheid waarborgen en de juiste begeleiding aanbieden indien nodig. 

Pedagogische basisbehoeften

Er bestaan ook nog zogenaamde pedagogische basisbehoeften. Kortweg zijn dat deze zes onderdelen:

  • Luisteren
  • Vertrouwen bieden
  • Optreden als het nodig is
  • Uitnodigende omstandigheden creëren
  • Het goede voorbeeld zijn
  • Uitdagen en ondersteunen

bron

Vier basisbehoeften

Weer een andere manier van indelen is de volgende indeling. Dit zijn echt de primaire behoeften, terwijl de voorgaande dieper ingaan op de opvoeding…

  • Voedsel
  • Huisvesting
  • Gezondheidszorg
  • Onderwijs
Wil Cats
Volg me via:
Latest posts by Wil Cats (see all)