Zwangerschap; ongelukkig, somber en down voelen hoort er bij

Je bent zwanger. Gefeliciteerd! Of niet? Je voelt je misschien ook moe, leeg, gespannen of somber. En vraagt je af waar die roze wolk blijft waar iedereen het altijd over heeft. Herken je dit?

In dit artikel leg ik uit hoe je de symptomen van een zwangerschapsdepressie kan herkennen en onderscheiden van normale zwangerschapsklachten, wat een zwangerschapsdepressie is en tot slot wat je zelf kan doen.

Inhoud toon

Je bent niet de enige!

Een zwangerschap heeft veel impact op het leven van een vrouw. Het is een periode vol veranderingen, niet alleen lichamelijk maar ook psychisch. Hierdoor word je gevoeliger voor het ontwikkelen van stemmingsklachten, zoals angst of depressieve gevoelens.

Depressieve klachten in de zwangerschap komen dan ook regelmatig voor; maar liefst 10 tot 20% van alle zwangere vrouwen heeft er last van. Je staat dus niet alleen met je gevoelens!

Taboe

Maar hoe komt het dan dat je er zo weinig over hoort? Depressieve gevoelens, of überhaupt negatieve gevoelens en gedachten tijdens de zwangerschap, zijn nog steeds een taboe.

Het beeld is dat een zwangere blij en gelukkig moet zijn en op een paar zwangerschapskwaaltjes na, moet genieten van haar zwangerschap. Dit maakt dat vrouwen die juist niet zo lekker in hun vel zitten tijdens de zwangerschap, zich snel schuldig gaan voelen en vaak niet open over hun gevoelens durven praten. En dan kun je je snel heel eenzaam gaan voelen.

Het hoort erbij?

Door de zwangerschapshormonen veranderen je lichaam en je gevoelswereld. Je reageert wat feller op je partner, vergeet voor het eerst de verjaardag van je moeder of begint te snikken bij die reclame met schattige baby’s.

Dit soort emoties herkennen de meeste zwangeren wel. Moeheid, concentratieproblemen en stemmingswisselingen kunnen bij je zwangerschap horen.

Maar op het moment dat de verschijnselen de overhand gaat nemen en dat je het gevoel hebt dat je er geen grip meer op hebt, zou het wellicht kunnen zijn dat je last hebt van depressieve klachten of een zwangerschapsdepressie.

Verschijnselen van zwangerschapsdepressie

Een zwangerschapsdepressie is een depressie die tijdens de zwangerschap tot uiting komt. De klachten en verschijnselen van een depressie tijdens de zwangerschap verschillen niet veel van een ’gewone’ depressie.

Typische verschijnselen:

Duidelijk minder plezier in dingen hebben die je eerst wel leuk vond (ook bijvoorbeeld niet meer kunnen uitkijken naar het krijgen van een kind)
Zich voortdurend verdrietig, somber of leeg voelen zonder daarin getroost te kunnen worden (geen gevoelens naar je ongeboren kind toe hebben hoort hier ook bij)
Veel piekeren en malen
Gevoelens van waardeloosheid en schuldgevoelens zonder dat je daarin gerustgesteld kan worden (bijvoorbeeld de gedachte dat je geen goede moeder bent of zult zijn)
Geen trek hebben in eten zonder misselijk te zijn of juist overmatig veel eten
Slecht slapen of heel veel slapen
Rusteloosheid of juist een gevoel van vertraagdheid
Een verminderde concentratie, vergeetachtigheid
Angstig of gespannen zijn zonder duidelijke reden
Snel boos en geïrriteerd zijn
Onredelijk reageren, prikkelbaar zijn, huilbuien of de behoefte te huilen zonder dat dit lukt
Spijt hebben van de zwangerschap
Veel nadenken over de dood of zelfmoord

Hoe nu verder?

Herken je sommige van bovenstaande klachten bij jezelf? Misschien schrik je ervan, of misschien bevestigt het lezen van dit stuk wat je van binnen eigenlijk al wist. Wat heel erg belangrijk is, blijf er niet alleen mee rondlopen!

Deel je gevoelens en gedachten met je partner, neem je moeder, broer of vriendin in vertrouwen.

Realiseer je, dat je hier niet voor gekozen hebt en dat een depressie vrijwel iedereen kan overkomen. Door erover te praten, kun je de last al een klein beetje verlichten en samen naar hulp zoeken.

Ook je verloskundige of gynaecoloog is opgeleid om hulp te bieden bij depressieve klachten en zij kunnen luisteren, met je meedenken of je doorverwijzen.

Voor de begeleiding van je zwangerschap en als voorbereiding op de tijd na je bevalling, is het voor je verloskundige belangrijk om te weten hoe het echt gaat met je.

Wat je naast veel erover praten zelf kan doen om de klachten te verminderen, is zo veel mogelijk actief blijven. Ga naar buiten aan de frisse lucht en zonlicht, ga sporten of naar een zwangerschapscursus (ook goed voor sociale contacten met andere zwangeren).

Ook is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen. Psychotherapie in de vorm van gesprekken met een psycholoog (in sommige regio’s heb je ook psychotherapeuten die gespecialiseerd zijn in hulp voor zwangeren en moeders) kan helpen om je beter te laten voelen.

In sommige gevallen is zelfs medicatie mogelijk. Vraag je verloskundige of huisarts naar een verwijzing naar de psycholoog.

Voluit zwanger onderzoek & cursus

Je kunt ook deelnemen aan het onderzoek Voluit zwanger – veerkracht tijdens en na de zwangerschap. In dit wetenschappelijke onderzoek gaan zij na of een zelfhulpcursus gericht op het ontwikkelen van meer veerkracht, depressieve klachten vermindert.

In deze cursus leer je op een andere manier met veranderingen en negatieve gevoelens om te gaan, mede door het doen van mindfulnessoefeningen. De cursus is heel laagdrempelig doordat je thuis op zelfgekozen tijdstippen aan de slag kunt gaan.

Ook als je zelf geen klachten hebt, maar andere zwangeren en moeders wilt helpen, kun je meedoen en vragenlijsten invullen!

Meer informatie vind je hier.

Ik ben Annika Walker, moeder van Madita (2) en Jakob (4) en werkzaam als onderzoeker bij de afdeling Verloskundige Wetenschap van het Amsterdam UMC. Van huis uit ben ik verloskundige en psychologe. Tijdens mijn werk als verloskundige heb ik zo veel zwangere vrouwen ontmoet die niet lekker in hun vel zaten, maar hier niet over durfden te praten. Ik wil me ervoor inzetten dat we samen dit taboe doorbreken en dat je als zwangere de hulp kan krijgen die je nodig hebt en die bij je past!

Zwangerschapskwaaltjes

Author
Recent Posts

Redactie Mamaliefde

Artikelen onder het redactie account zijn geschreven door gastredacteurs die eenmalig als deskundige op hun vakgebied een bijdrage leveren met waardevolle tips en de leukste inspiratie.

Latest posts by Redactie Mamaliefde (see all)