Verandering borsten tijdens en na zwangerschap; van wanneer beginnen met melkproductie tot theezakjes

Wist je dat het veranderen van de borsten al een eerste teken kan zijn dat je zwanger bent? Bepaalde hormonen nemen in de zwangerschap namelijk flink toe en tegelijkertijd verandert de borststructuur.

Daardoor kunnen de borsten en tepels al vroeg in de zwangerschap gevoelig of zelfs pijnlijk zijn. Het kan zijn dat je dit al merkt vanaf een week of drie à vier, dus soms zelfs nog vóórdat je überhaupt een positieve zwangerschapstest in handen hebt gehad!

Tijdens de zwangerschap maken je borsten zich al klaar voor het geven van borstvoeding na de geboorte. En die eerste melk, colostrum, kan al aan het einde van de zwangerschap uit de tepels gaan lekken. Niet alle vrouwen ervaren dit, en het hoeft ook niets te zeggen over de hoeveelheid melk die je na de bevalling hebt.

In sommige gevallen wordt aangeraden om aan het einde van de zwangerschap al te beginnen met kolven. Echter, omdat er tijdens het kolven oxytocine vrijkomt dat de weeën kan opwekken, wordt het soms juist afgeraden, bijvoorbeeld als er kans is op vroeggeboorte.

Inhoud toon

De borsten in het eerste trimester

De hormonen in je lichaam nemen sterk toe, en door de zwangerschap verandert ook de borststructuur. Al vroeg in de zwangerschap kun je dit merken aan je borsten: soms kunnen ze gevoelig of pijnlijk aanvoelen. Maar meestal verdwijnen deze klachten na het eerste trimester van de zwangerschap.

Je zult ook merken dat je borsten groter worden. Soms gaat het de eerste paar weken echt hard, maar soms neemt de grootte geleidelijk toe. Er zijn ook vrouwen waarbij de borsten tijdens de zwangerschap helemaal niet groeien, of pas kort of na de bevalling.

Misschien merk je al dat de borsten groter zijn geworden omdat je gewone beha’s te strak zitten. Er zijn dan speciale zwangerschapsbeha’s te koop. Kies vooral wat je zelf prettig vindt zitten, maar beha’s met beugels kun je het beste vermijden omdat die de groeiende melkkanalen in de weg kunnen zitten.

Zijn je borsten al gegroeid en weet je niet zeker welke maat je moet nemen? Laat je borstmaat dan opnieuw opnemen in de winkel.

De borsten in het tweede trimester

Vanaf week 15 van de zwangerschap worden de nieuwe melkproducerende cellen in de borsten actief. Vanaf week 22 beginnen je borsten met het aanmaken van melk. De zwangerschapshormonen zorgen ervoor dat er niet teveel melk wordt opgebouwd en voorkomen dat er melk ontsnapt; bijna alle melk wordt nog door het lichaam opgenomen.

In het tweede trimester kunnen de tepels en tepelhoven groter en donkerder worden.

Je zult misschien ook merken dat er een soort kleine knobbeltjes of pukkeltjes zichtbaar worden op het tepelhof: dit zijn de Tuberkels van Montgomery, die een soort olie produceren om de tepels te beschermen tegen pijn en infecties zodra je begint met het geven van borstvoeding.

De geur van deze olie zorgt er bovendien voor dat je baby direct na de geboorte zijn weg weet te vinden richting de tepels, omdat de geur op die van vruchtwater zou lijken.

Door het groeien van de borsten, kun je last krijgen van jeuk en striae. Daar kun je helaas weinig tegen doen, maar na verloop van tijd zal de striae wel wat vervagen. Tegen de jeuk zou je een milde crème kunnen gebruiken.

De borsten in het derde trimester

Worden je borsten echt zwaar of pijnlijk? Vaak heb je hier dan vooral ’s nachts last van als je in bed ligt. Slapen zonder beha is dan vaak echt niet meer prettig. Je kunt dan slapen met een sportbeha aan, zodat je borsten toch wat ondersteuning krijgen.

Bovendien kan er in het derde trimester van de zwangerschap al wat melk uit de tepels gaan lekken; door in de nacht een sportbeha of slaapbeha te dragen, kun je voorkomen dat het hele bed plakkerig wordt door hier zoogkompressen in te doen.

Je kunt ongeveer één maand voor de uitgerekende datum al borstvoedingsbeha’s aanschaffen. Het is verstandig om wel weer de borstmaat op te laten nemen, want je borsten zullen waarschijnlijk één of zelfs twee cupmaten groter zijn dan vóór de zwangerschap!

Schrik niet als de omvang ook groter is geworden, want de ribbenkast zet zich wat uit om plaats te maken voor de baby.

Het is fijn om voedingsbeha’s te hebben voor na de bevalling, want deze beha’s hebben meestal een clipje dat je snel en gemakkelijk met één hand los kunt maken voor het geven van borstvoeding. Gewone beha’s hebben namelijk de kans om kapot te gaan als je je borst hier steeds uit moet halen.

En natuurlijk is het ook niet ideaal als je steeds je hele beha uit moet doen. Een andere optie als je tóch graag een gewone beha draagt, is om er eentje te kiezen met een sluiting aan de voorkant.

Vanaf wanneer melkproductie?

Al vanaf om en nabij de 15e week van de zwangerschap bereidt je lichaam zich voor op de melkproductie! De melk producerende cellen die zijn ontstaan, zullen vanaf dat moment actief worden om een week of 7 later ook melk te gaan aanmaken.

Deze melk zal door je lichaam grotendeels worden opgenomen. Dankzij de zwangerschapshormonen zal de hoeveelheid nog niet zoveel zijn dat het uit je borsten komt.

Kolven tijdens de zwangerschap

Het afkolven van melk tijdens de zwangerschap noemen we antenataal kolven. Dit kan worden aangeraden aan moeders met diabetes. De baby moet na de bevalling waarschijnlijk al snel melk krijgen om een laag glucosegehalte te voorkomen, maar de melkproductie is nog niet op gang. Vaak wordt er dan voor kunstvoeding gekozen.

Maar als je dit niet wilt, kun je al tijdens het derde trimester van de zwangerschap wat colostrum afkolven voor je baby.

Het afkolven kun je met de hand doen. Je kunt vervolgens bij de apotheek speciale spuitjes krijgen met een dopje erop, zodat je de melk in het spuitje kunt opzuigen en het kunt invriezen voor na de bevalling.

Geef het vooral aan in je bevallingsplan als je wilt dat je baby na de geboorte jouw eigen melk krijgt in plaats van kunstvoeding. Als het kolven niet lukt of indien je daar vragen over hebt, kun je contact opnemen met een lactatiekundige.

Als je door een bepaalde aandoening meer kans hebt op een vroeggeboorte, wordt het vaak afgeraden om te kolven tijdens de zwangerschap. Tijdens het kolven en borstvoeding geven komt namelijk oxytocine vrij, wat ook de weeën kan opwekken.

Overleg dit altijd met je verloskundige. In principe geldt dat als je van de verloskundige nog mag vrijen, je ook mag kolven.

De borsten na de bevalling

De melkproductie komt na de bevalling meestal niet direct op gang. Vaak rond dag twee, drie of vier voel je pas dat je borsten steviger en voller worden en dat de melkproductie op gang komt. Bij een keizersnede of na een traumatische bevalling kan dit zelfs nog iets langer duren.

Je kunt de melkproductie sneller op gang laten komen door te beginnen met kolven. Een paar dagen na de bevalling kunnen de borsten erg vol en pijnlijk aanvoelen; dit noemen we stuwing.

Dit kun je daarna ook nog ervaren als je baby bijvoorbeeld een voeding overslaat en je deze voeding niet afkolft.

Hangende theezakjes na de bevalling

Is het waar dat je borsten na de bevalling of het geven van borstvoeding slap zullen zijn? Veel vrouwen zijn hier bang voor.

Tijdens je zwangerschap zijn ze vaak juist groter en voller en net na de bevalling kan je ook nog last krijgen van stuwing, wat ze nog groter doen lijken. Zo lang je borstvoeding geeft, zal het nog niet echt opvallen, maar daarna zal het je opvallen dat ze slapper zijn dan voor je zwangerschap.

Op zich ook logisch want alles is immers uitgerekt doordat ze groter waren. Het bindweefsel is uitgerekt, wat verklaart waarom ze meer zullen hangen. Het klierweefsel zal na het stoppen met borstvoeding slinken, dus worden je borsten zachter. En soms verdwijnt er ook nog vetweefsel.

Al met al is het dus waar: je borsten zullen minder stevig zijn dan voor je zwangerschap.

Overigens heeft dit met je zwangerschap te maken en niet met het geven van borstvoeding. Geef je dit niet: je lichaam heeft zich er wel gewoon op voorbereid! Het is dus zeker geen reden om geen borstvoeding te geven!

Vanzelfsprekend zal de ene vrouw hier meer van ondervinden dan de ander. En een kleine troost: vaak zullen je borsten toch wel weer wat herstellen en nieuw vetweefsel aan gaan maken. Dus komt het toch nog wel weer een beetje goed…

Zeker als je opeens een kleinere cupmaat hebt dan voor de zwangerschap, kan je er een beetje van uitgaan dat je borsten na een aantal maanden gewoon weer op de gewone maat uitkomen.

Tips voor het kopen van een beha tijdens en na de zwangerschap

Om je borsten goed te ondersteunen, is het verstandig om een goede kwaliteit beha te kopen. Koop dan ook een zwangerschapsbeha die meegroeit. Dat ‘meegroeien’ komt doordat het van een rekbare stof is gemaakt.

Een beugel zal je er niet in vinden omdat die vaak klachten geven bij je gevoelige, groeiende borsten. Vind je het fijn om ’s nachts ook een beha te dragen, dan is deze beha daar zeker voor geschikt.

Na je zwangerschap en tijdens de zoogperiode kies je voor een voedingsbeha. Hierin is meer variatie. Ze geven extra ondersteuning aan je borsten, maar worden zowel met als zonder beugel verkocht.

Bij een voedingsbeha kan je de cup aan één kant losmaken en openklappen. Zo kan je dan je baby aanleggen, zonder je beha uit te moeten doen.

Waar let je op bij het kopen van deze beha’s:

De juiste maat. Laat je eventueel adviseren door de verkoopster
Een prettig aanvoelende stof
Bedenk goed bij een voedingsbeha of je wel of geen beugel wilt. De één vindt dit een ramp door haar gevoelige borsten, terwijl de ander hier juist steun aan ondervindt
Hoe kan je de cup losmaken? Is dit handig?
Kies voor een goede kwaliteit! Je borsten verdienen dat zeker in deze periode!

Meer informatie vind je hier.

Zwangerschapskwaaltjes

Author
Recent Posts

Jisca

Jisca is geboren in '94 en moeder van een zoontje dat het levenslicht zag in augustus '18. Als alleenstaande moeder jongleert ze moeiteloos haar rol als ouder met een werkweek van 24 uur.

Met een diploma in taalwetenschappen op zak, voelt Jisca zich helemaal in haar element wanneer ze met taal bezig is. Het schrijven van artikelen voor Mamaliefde is een van haar favoriete bezigheden. Ze deelt graag haar eigen ervaringen, of doet al schrijvend, nieuwe kennis op door grondig onderzoek te verrichten.