Skip to Content

Wanneer Sinterklaas vieren; 5 of 6 december?

Wanneer Sinterklaas vieren; 5 of 6 december?

Wanneer ga je Sinterklaas vieren? Hoe zit het nu eigenlijk met 5 of 6 december? Waarom zit er verschil in deze datum tussen de Nederlanders en de Belgen? 

Pakjesavond: 5 december, natuurlijk….

Voor de Nederlanders zal het een uitgemaakte zaak zijn. 5 December vier je pakjesavond. Dát is de echte datum en daarmee klaar.

Maar onze zuiderburen vieren hun sinterklaasfeest toch echt op 6 december. Je kunt je afvragen wie er dus gelijk heeft.

Of zit er een heel ander gedachtegoed achter deze data en is voor beide data wel iets te zeggen? Wanneer was de echte Sint-Nicolaas nu echt jarig?

De echte verjaardag van Sint

En dan komen we meteen uit bij het grootste misverstand. Want onze kindervriend is waarschijnlijk gebaseerd op de heilige Nicolaas van Myra. En die was helemaal niet járig op één van die dagen. De beste man overleed juist op 6 december.

Men gaat ervan uit dat 6 december 342 zijn sterfdag (ongeveer) was. Nu is het op zich niet vreemd dat juist de sterfdag gevierd werd. Dat is met Katholieke heiligen heel normaal. Wanneer zijn geboortedag, dus zijn verjaardag, dan wel was is helaas niet bekend!

Zes december is de dag…

Goed, dan is het dus eigenlijk duidelijk waarom 6 december gezien wordt als de dag van Sinterklaas. En dan hebben de Belgen het dus bij het juiste eind. Tenminste, dat is zoals je enkel op deze feiten afgaat.

Natuurlijk is er een reden waarom wij het op 5 december zijn gaan vieren. Zo begon in de Middeleeuwen de volgende dag niet om 00.00 uur middernacht maar om 18.00 als de kerkklokken voor de laatste keer die dag werden geluid om iedereen te laten weten hoe laat het is. Op de avond van 5 december werd dus de feestdag van Sint-Nicolaas herdacht.

Er zijn ook mensen die zeggen dat dit gedaan is omdat 6 december zijn sterfdag is. Duik je echter de geschiedenis van het hele Sinterklaasfeest in, dan kom je tot de ontdekking dat het feest ooit verboden was! En daarom werd er stiekem op 5 december toch het feest gevierd! En daarmee was pakjesavond geboren!

En dat verbod? Dat kwam door de Protestanten, omdat heiligen niks voor hen betekenden. Dit wilden ze niet hebben en zo werd de traditie verboden. Omdat in België het toch vooral de katholieken waren die het voor het zeggen hielden, is daar het feest nooit verboden! En daarmee is het verschil in datum dus verklaard. 

Daarnaast wordt in België het feest net iets anders gevierd; ook daar krijgen de kinderen cadeautjes maar niet op pakjesavond maar worden de cadeautjes in de nacht achtergelaten en uitgestald op tafel (zowel ingepakt als niet ingepakt of zelfs al helemaal klaargezet zodat er direct mee gespeeld kan worden). Als de kinderen in de ochtend van 6 december wakker worden kunnen ze dus de cadeautjes uitpakken of mee spelen.

Een ‘modernere verklaring’ voor jonge kinderen om te vertellen waarom we het op 5 december vieren en niet op 6 december is dat hij dan weer terug is naar zijn eigen huis om daar zijn verjaardag in alle rust te vieren. Of je nu in Nederland of België woont…

Oude Middeleeuwse traditie 

De traditie is al eeuwen oud! Het feest heeft veel te maken met het feest van de Onnozele Kinderen. Hierbij werd herdacht hoe de onschuldige (daar staat onnozel trouwens voor) kinderen werden vermoord in opdracht van koning Herodus, dus toen Jezus net geboren was. Herodus hoopte zo te voorkomen dat Jezus zou opgroeien en koning zou worden.

In de Middeleeuwen liepen de kinderen dan op 28 december door de straten en kregen snoep bij de huizen (hé, dat komt me ook al bekend voor…).

Zes december was toen al de officiële feestdag van Sint-Nicolaas van Myra. Omdat hij al als kindervriend werd gezien, zijn deze feesten met elkaar vermengd geraakt.

Omdat dit dus een katholiek gebeuren was, werd dit door de Protestanten tenietgedaan. Overigens werden er toen ook al schoenen gezet!

Andere invloeden

Officieel stamt het geheel dus af van een katholiek feest. Maar eigenlijk is er veel meer over te vertellen. Want veel elementen van het feest is terug te voeren naar…de Germaanse traditie. Of je zou het dus gewoon heidens kunnen noemen! Eerlijk is eerlijk, ook met kerst is dat zo. Want ook de kerstboom heeft zijn ‘wortels’ liggen in de oude religie van onze streken.

Maar terug naar Sinterklaas. Het feit dat hij bijvoorbeeld over daken rijdt op een paard heeft alles te maken met Wodan. Wodan (of Odin) reed namelijk door de hemel met een achtbenig paard. En ook Wodan had een lange witte baard én was hij ook nog eens de god van de dichtkunst! Wodan zou twee zwarte raven gehad hebben die de wereld over vlogen om alles in de gaten te houden. Dat lijkt wel akelig op de kijkpieten. Of er wordt gesteld dat jongens gewijd werden aan Wodan en dat zij de nacht ingingen om hun angst te overwinnen voor het donker met spoken en monsters. En dan schilderde men het gezicht zwart…

Het bang maken is natuurlijk ook heel lang zo geweest bij het Sintfeest! Wie is er als kind niet bang gemaakt dat hij meegenomen zou worden naar Spanje in de zak? Of anders je ouders wel.

En wist je dat die schoen ook stamt uit deze oude ‘oertijd’? De Germanen lieten de laatste schoof op het land staan en ze legden wat voer in hun schoen rond 6 december. Dat schoeisel stond dan bij de schoorsteen! Dit was niks meer dan een open gat in het dak, maar toch. Dit was bedoeld voor de goden die door dat gat in verbinding stonden met de mensen.

Nu zullen er vast nog meer verhalen zijn en wat er allemaal wel en wat niet echt waar is? Waar bepaalde tradities vandaan komen zal ook niet altijd heel zwart/wit vast te stellen zijn. Maar dat veel gebruiken van een heel oude oorsprong getuigen, daar kan je eigenlijk wel zeker van zijn. 

Het feest van onze kindervriend

Gelukkig is onze kindervriend tegenwoordig vooral een vriendelijke man met lieve pieten als hulpjes. Bangmakerij is er niet meer bij. En dat is maar goed ook. Want die hele Sinterklaastijd is al ‘eng’ genoeg voor kleine kinderen. Lekker met elkaar feest vieren en van elkaar genieten is toch veel leuker!

En of we het dan op de dag zelf (5 of 6 december…) vieren of op een datum in de buurt die beter uitkomt: eigenlijk maakt dat toch helemaal niet uit? Hoewel het voor de kinderen die nog geloven het uiteraard het leukst is om het op 5 december te vieren. Want het Sinterklaasjournaal gaat daar toch wel een beetje vanuit…

Bron

Wil Cats
Volg me via:
Latest posts by Wil Cats (see all)