De ontwikkeling van de fijne motoriek bij peuters: hoe verloopt deze? Wat leren onze kleintjes precies en wat valt er allemaal onder de fijne motoriek?
Wat is fijne motoriek
In de eerste jaren van zijn leventje zal een kind zich vooral ontwikkelen in zijn grove motoriek. Kruipen, staan en lopen vallen hieronder. Maar ook fietsen en zitten. Onder grove motoriek verstaan we dan ook vooral grote bewegingen die gemaakt worden. De fijne motoriek draait juist om de kleine, precieze bewegingen. Hierbij kun je denken aan iets kleins vastpakken, tekenen en kleuren, knippen en uiteraard schrijven.
Wat wordt fijne motoriek genoemd?
Naast voorgaande voorbeelden valt er uiteraard nog meer onder fijne motoriek. We maken het lijstje even completer door ook de al eerdergenoemde voorbeelden weer te geven.
- Een kraaltje (bijvoorbeeld) vastpakken
- Een potlood vasthouden
- Tekenen
- Kleuren
- Schrijven
- Veters strikken
- Knippen
- Plakken
- Aankleden
- Scheuren
- Kleien
- Prikken
Problemen met de fijne motoriek
Een kind kan problemen ervaren met zijn fijne motoriek. Vaak wordt dit zichtbaar als een kind naar school gaat. Dan zal het immers vaak met zijn fijne motoriek bezig zijn. Knutselen en kleuren, knippen en ook schrijven: daar heb je echt je fijne motoriek voor nodig. Naast leerkrachten, bij wie deze achterstand opvalt, kun je als ouder uiteraard ook al zo je twijfels hebben.
Misschien valt het jou ook wel op dat je kind onhandig is met zichzelf aankleden. Of hoe het zijn bestek hanteert. Alleen heeft een ouder, zeker bij zijn oudste, geen vergelijkingsmateriaal waardoor het minder kan opvallen.
Ieder op zijn eigen tempo
Waarbij we wel meteen even de opmerking maken dat ieder kind op zijn eigen tempo ontwikkelt, dus het hoeft niet altijd een probleem te zijn als je tweede langzamer is dan je oudste. Heb je zo je twijfels, dan kun je uiteraard je vragen voorleggen op het consultatiebureau of bij je huisarts.
Wanneer ga je naar de kinderfysio?
Als jij je zorgen maakt, bespreek je die met je huisarts. Misschien is je kind onhandig en laat het nog weleens iets vallen, kan het niet goed schrijven en heeft het moeite met het vasthouden van zijn bestek. Of kan hij of zij niet goed overweg met knutselen. Ook problemen met schrijven kan een reden zijn om aan de bel te trekken. Een kinderfysio kan je kind dan helpen.
Fijne motoriek in het eerste half jaar
Maar wat is nu gewoon (gemiddeld gezien)? Na een paar maanden zal je kind zijn eigen handjes gaan ontdekken en hier heel gefascineerd naar gaan kijken. Je baby zal leren om naar dingen te grijpen en dit vast gaan pakken. Dit zal zo tussen de 3 en 4 maanden gebeuren.
Natuurlijk is dit in het begin heel ingewikkeld en zal het steeds beter en gerichter gaan. De oog-hand-coördinatie zal dan ook in gang gezet worden en zich al ontwikkelen. Zijn voetjes doen later intrede… Die worden ontdekt als de baby (bijna) een half jaar is. Ook die kan hij gaan pakken. Net als jouw ketting of lange haren.
Pincetgreep en wijzen
Rond de leeftijd van negen maanden doet de pincetgreep zijn intrede. Dit houdt in dat je kindje iets kan pakken tussen zijn duim en wijsvinger. Eerst zal dit nog wat primitief gaan maar met een maand of twee kan hij het heel doelgericht doen. Ook loslaten gaat nu gerichter. De kinderen gaan echt naar iets wijzen. En in alles zal het vasthouden steeds beter lukken.
Stimuleren bij een peuter
Een peuter groeit en groeit en gaat steeds meer spelen met kleinere materialen, waardoor de fijne motoriek gestimuleerd wordt. Dit kan jij als ouder natuurlijk ook bewust doen. Laat hem spelletjes spelen waarbij zijn oog-hand-coördinatie bijvoorbeeld goed getraind wordt en ga lekker met hem tekenen, kleuren en ander knutselwerk maken. Het kan ook leuk zijn om ergens heel gericht iets in te moeten doen. Maar ook het bouwen van een toren past bij deze uitdaging.
Stimuleren bij kleuters
Ook bij kleuters kun je hiermee verder gaan, waarbij je uiteraard de werkzaamheden aanpast aan de leeftijd van het kind. Je kunt nu denken aan knippen, waarbij het gerichter moet gaan knippen. Iets netter uitknippen of zelfs een lijntje volgen met het knippen.
Vouwen van papier, veters strikken, kleuren binnen de lijntjes: het zijn allemaal dingen die een kind leuk vindt om te doen én die heel goed zijn voor zijn ontwikkeling. De fijne motoriek is onder andere belangrijk om te kunnen schrijven, maar natuurlijk geldt het ook voor andere zaken. Omkleden bij gym, bijvoorbeeld. En uiteraard is dit niet alleen op school van belang!
Op school en thuis oefenen
Kinderen zullen op school allerlei oefeningen krijgen om netjes te leren schrijven. Dit kan beginnen met oefeningen als een lijntje volgen, een lijntje trekken van stip naar stip en dergelijke opdrachten. Hier kregen ze daar zogenaamde werkboeken voor.
In dezelfde werkboekjes leerden ze dan ook bepaalde letters schrijven of woordjes stempelen. Het ging altijd over een bepaald onderwerp. Nu zal iedere school daar zijn eigen invulling aan geven. Maar je kunt dit soort dingen uiteraard ook thuis doen. Natuurlijk houd je het lekker speels.
Wat kun je doen?
Wil je graag aan de slag met de fijne motoriek om je kind te stimuleren? Let natuurlijk wel even op de leeftijd van je kind of deze activiteiten al passen!
- Doe leuke gezelschapsspellen. Bij vier op een rij moeten ze goed de rondjes in de gleufjes kunnen doen, bijvoorbeeld.
- Bouw een toren.
- Samen kleuren is niet alleen leerzaam, maar ook heel gezellig.
- Strijkkraaltjes is ook lekker priegelwerk.
- Een ketting rijgen.
- Vouwen.
- Vormen knippen en opplakken.
- Letters natekenen.
- Overtrekken.
- Met een pincet iets oppakken.
- Knikkeren.
- Met de prikpen aan de slag.
Welke gewone activiteiten helpen?
- Zelf aankleden.
- Tanden poetsen.
- Zelf haren kammen.
- Eigen brood smeren.
Daarnaast is ze een gepassioneerde schrijfster, ze jongleert moeiteloos tussen de chaos van opgroeiende jongens en de serene wereld van woorden. Haar pen danst op het papier, gedreven door passie, en het favoriete onderwerp van deze woordkunstenaar? Ongetwijfeld: kinderen!
- Muziekinstrumenten voor kinderen; welke, waarmee beginnen etc. - 17 April 2024
- Fijne motoriek peuters - 16 April 2024
- Divali - 14 April 2024
