Kind wordt gepest; kenmerken of thuis houden van school?

Het leed waar je iedereen voor wilt behoeden: pesten. En al helemaal je eigen kinderen. Niemand wil gepest worden en toch zijn er mensen die anderen pesten, terwijl ze zelf niet gepest willen worden.

En waarom? Voornamelijk gedreven om een hogere positie te krijgen in de klas. Uit onderzoek blijkt dat 10 tot 15% van de kinderen op school wordt gepest. Wat kun je eraan doen dat je kind niet meer gepest wordt of er in ieder geval mee om kan gaan?

Inhoud toon

Wat is pesten?

Er zijn verschillen tussen plagen en pesten, al hoeft dat voor een kind niet altijd duidelijk te zijn. Bij plagen kunnen er grapjes gemaakt worden over iemand, maar is er eigenlijk niet de intentie om de ander zich slecht te laten voelen.

Vaak kan degene over wie het grapje gaat meelachen. Maar het kan ook dat een kind wél de bedoeling heeft om de ander te raken door bijvoorbeeld geweld of beledigende woorden te gebruiken.

Zeker kinderen zijn nog erg kwetsbaar; de gevolgen van pesten kunnen hen gedurende hun hele leven blijven achtervolgen.

Tips om niet gepest te worden / te voorkomen

Vergroot het zelfvertrouwen

Allereerst is het belangrijk om het zelfvertrouwen te vergoten. Een kind weerbaar maken is belangrijk. In dit blog schrijf ik hoe je de weerbaarheid van een kind kunt versterken.

Straal zelfvertrouwen uit

Dat is makkelijk gezegd dan gedaan. Hoe doe je dit?

Laat je kind al zijn eigenschappen opschrijven waar het trots op is. Deze kunnen gebruikt worden / aan gedacht worden wanneer er gepest wordt. Bijvoorbeeld: zorgzaam, behulpzaam, lief of eerlijk.
Nogmaals: de groep is ontzettend belangrijk. Wanneer zij voor de ander opkomen, voelt ‘de pester’ zich niet alleen.
Sta stevig en kijk naar voren.

Bespreek de dag

Bespreek tijdens het eten hoe het op school en tijdens het voetballen was. Terloops kun je vragen of kinderen nog iets lelijks hebben gezegd of gedaan.

Je kunt hierop inspelen door te vragen hoe ze heeft gereageerd. Is ze niet tevreden met haar reactie? Dan is dit een mooi moment om te vragen hoe ze wel had willen reageren.

Tip: Dagboek

Koop samen met je dochter een mooi dagboek en een pen. In de avond heeft zij de tijd om aan haar bureau op te schrijven wat haar is bij gebleven die dag. Het hoeft natuurlijk niet alleen over het pesten te gaan.

Het is een fijne manier om gedachtes uit je hoofd te krijgen. Het kan verleidelijk zijn, maar kijk nooit zonder toestemming in haar dagboek.

Rollenspellen oefenen

Ook is het handig om te oefenen hoe je daadwerkelijk kunt reageren op het gedrag van ‘de pester’. Het is in het begin makkelijk om letterlijk te leren wat je kunt zeggen in bepaalde situaties.

Naar mate de tijd vordert wordt het meer eigen en kan je kind zelf reacties verzinnen. Oefen in rollenspellen. Je kind kan vaak wel aangeven in welke situaties zij gepest wordt en hoe dit dan gebeurt.

Je dochter wordt uitgelachen, omdat zij jongenskleding draagt.

Mogelijke reacties:

Negeer en loop door
“Ik vind de kleding wel leuk.”
“Ik ben blij met mijn kleding.”
“Waarom lachen jullie erom?”

Symptomen dat je kind gepest wordt

Allereerst moet je er zien achter te komen dat je kind gepest wordt. Je kind kan het uit zichzelf aangeven dat zij gepest wordt. Vaak heb je als ouder wel door wanneer je kind ander gedrag vertoont.

Het hoeft er niet altijd op te duiden dat je kind gepest wordt. Maar het kan nooit kwaad om erover in gesprek te gaan wanneer je verandering in het gedrag ziet.

Denk bijvoorbeeld aan de volgende veranderingen. Jouw kind:

Wil niet meer naar school.
Vertelt niets meer over haar dag.
Wil niet meer met vriendjes en of vriendinnetjes afspreken.
Heeft moeite om uit bed te komen.
Heeft een verminderde eetlust.
Lacht minder.
Ziet er somber uit.
Heeft vaak last van buikpijn.
Uitkomst gesprek
Zelfbeschadiging / automutilatie

Soms geeft je kind vrij snel aan dat zij gepest wordt. Vertel haar dan dat je er altijd voor haar zal zijn en dat je samen aan de slag gaat om het pesten te laten stoppen en om haar sterker te maken.

Durft je kind het nog niet aan te geven, dan kun je ook aangeven dat je er altijd voor haar zal zijn. Vertel haar bovendien dat wanneer ze wel gepest wordt, ze dit altijd aan jou mag vertellen.

Verlaag de drempel door de opties te geven om dit ook te doen via: WhatsApp, E-mail of een briefje. Dit is vaak makkelijker dan face to face.

Hoe reageer je als ouder?

Als ouder is het dan belangrijk om in te grijpen: natuurlijk wil je het allerbeste voor je kind en niet dat hij elke dag weer met een brok in zijn maag naar school gaat omdat hij zich daar niet fijn voelt.

Hoe reageer je dan als ouder? Zit je kind er wel op te wachten dat je ingrijpt? Op de basisschool zijn ouders vaak best betrokken, dus is het zeker goed om het pesten aan te kaarten bij de leerkracht.

De leraar of lerares heeft misschien helemaal niet door dat je kind wordt gepest en kan er in de les aandacht aan besteden.

Op de middelbare school ligt het misschien iets anders, omdat je kind zich nog slechter kan gaan voelen als hij weet dat zijn ouders op school zijn geweest om te komen praten, en al helemaal als de pesters hier lucht van krijgen.

Je kunt in dat geval afwachten of je kind het zelf kan oplossen; je kunt hem natuurlijk wel helpen om van zich af te bijten, eventueel door het laten volgen van een cursus in zelfverdediging.

Maar als er fysiek geweld in het spel komt, moet je natuurlijk niet blijven toekijken. Dit zal de school ook absoluut niet tolereren, dus kaart het aan bij de mentor of zelfs bij de directeur van de school.

Je kind thuis houden van school

In sommige situaties kun je besluiten je kind thuis te houden van school, bijvoorbeeld als het pesten zo erg wordt dat je kind echt niet meer naar school durft, elke dag huilend thuiskomt of als hij kans loopt om in elkaar geslagen te worden.

Je kind thuis houden van school is wel echt één van de laatste opties, omdat je kind natuurlijk leerplichtig is en toch op de een of andere manier onderwijs moet krijgen.

Wil je echt niet dat je kind nog teruggaat naar de school waarop hij wordt gepest, dan kun je beter kijken of hij op een andere school beter op zijn plek is.

De ouders van het kind aanspreken

Wat je als ouder ook kunt doen is de ouders van de pester aanspreken. Zij hebben misschien niet door wat voor gedrag hun kind op school vertoont en velen zullen pestgedrag ook niet accepteren.

Zo’n gesprek kan spannend zijn, maar als ouder wil je er alles aan doen dat het pesten stopt!

Oplossingen pesten op school

Het belangrijkste is dat je in gesprek gaat met je kind en vraagt wat hij of zij nodig heeft.

Misschien helpt het al dat zij een speciale armband draagt waar zij zich sterker door voelt als zij deze om heeft. Of sterkt het haar als ze verschillende uitwegen heeft wanneer haar ‘zinnen’ hierboven niet afdoende zijn.

Uitwegen als:

Ik mag naar de juf toe lopen.
Ik kan even in de klas zitten als ze op het schoolplein zijn.
Ik loop naar de schommel.
Ik blijf waar ik ben, want het schoolplein is van iedereen.
Ik pak mijn leesboek en kan mij daardoor afsluiten van de rest in de klas.

Kind

Leer je kind dat zij er niet alleen voor staat. Ze kan hulp vragen bij haar vriendinnetjes of naar haar leerkracht lopen.

In eerste instantie kan zij zich hiertegen verzetten, omdat het lijkt alsof ze het niet alleen aan kan. Haar ‘pester’ kan haar gaan uitlachen. Tegelijkertijd weet ‘de pester’ ook dat hij nu in de gaten gehouden wordt.

Wanneer ze bij een groepje vriendinnen staat, zal ‘de pester’ minder snel op haar afstappen. Maak de kinderen in haar klas duidelijk dat zij samen sterk staan tegen ‘de pester’.

Als je anderen leert om voor een ander op te komen, dan geeft dat een veilig gevoel.

Leerkracht

Is het gesprek met het kind en zijn ouder niet voldoende? Dan kan je ook naar de leerkracht stappen. Als ouder kan je ook bij school vragen om hulp voor je kind.

Stap nooit op de leerkracht af zonder dat je kind hiervan af weet. Samen gaan jullie namelijk de strijd tegen het pesten aan.

School

Scholen proberen pesten zoveel mogelijk tegen te gaan. Ze hebben vaak een anti-pestprogramma.

Wanneer een leerkracht na verloop van tijd merkt dat het geleerde over pesten wat wegzakt (door bijvoorbeeld het gesprek met jullie) kan hij een deel van het programma erbij pakken om de kinderen weer scherp te krijgen.

Na schooltijd

Er zijn altijd ‘pesters’ die door blijven gaan, helaas. Wanneer het zo ver gaat dat ze jouw kind achtervolgen, dan is het belangrijk om met ‘de pester’ in gesprek te gaan. Verstandig is om dit ook met zijn ouders te doen.

Ga met z’n vieren om de tafel en laat vooral de kinderen spreken. Wie weet kom je erachter waarom ‘de pester’ gemeen doet. Wanneer hij inziet wat het met jouw kind doet, kan het al veranderen. Bovendien kan hij ook zijn verhaal doen en voelt hij zich gehoord.

Cyberpesten

Tegenwoordig bestaat er ook cyberpesten. Een manier van pesten, wat lastiger te achterhalen en te stoppen is. Dit kan gebeuren via Instagram, Facebook, WhatsApp.

Noem maar op. Is dit het geval bij jouw kind, dan is het belangrijk om dit samen aan te geven bij de leerkracht. Want vaak sijpelt dit gedrag door in de klas. Probeer bewijs te verzamelen van het pestgedrag, door bijvoorbeeld ‘printscreens’ te maken.

Op Pestweb kunnen jij en jouw kind terecht met vragen over pesten. Zowel telefonisch, per e-mail of chat. Het is een laagdrempelige manier van hulp.