Skip to Content

Profielkeuze maken: hoe help jij je puber?

Profielkeuze maken: hoe help jij je puber?

Als je kind op de middelbare school zit, komt hij voor een profielkeuze te staan. Het is afhankelijk van het niveau wat hij doet wanneer dit keuzemoment is. Wanneer moet hij of zij die profielkeuze maken? Welke keuzes kan hij maken? En hoe kun jij hem of haar daarbij helpen? Want eigenlijk is je kind nog best jong, maar is die keuze al wel belangrijk voor zijn eventuele studie en anders wel voor zijn beroepskeuze.

Profielkeuze op het VMBO

Bij het VMBO zijn er 10 verschillende beroepsgerichte profielen, daarbij gaat het om de leerwegen BB, KB en GL. Maar let op: niet iedere school biedt alle profielen aan! 

  • Bouwen, wonen en interieur 
  • Dienstverlening en producten 
  • Economie en ondernemen 
  • Groen
  • Horeca, bakkerij en recreatie 
  • Maritiem en techniek 
  • Media, vormgeving en ICT 
  • Mobiliteit en transport 
  • Produceren, installeren en energie 
  • Zorg en welzijn 

Zit je kind op VMBO met de leerweg TL, dan is er de keuze uit:

  • Economie
  • Landbouw
  • Techniek
  • Zorg en Welzijn

De keuze wordt in het tweede schooljaar al gemaakt. Er zijn combinaties van deze profielen mogelijk. 

Profielkeuze op de HAVO

Op de HAVO zijn er 4 profielen om uit te kiezen.

  • Cultuur en maatschappij 
  • Economie en maatschappij 
  • Natuur en gezondheid 
  • Natuur en techniek 

Aan het einde van het derde schooljaar moet je een keuze maken op de HAVO.

Profielkeuze op het VWO

De profielkeuzes bij het VWO zijn gelijk aan die van de HAVO. Ook hier is het keuzemoment aan het einde van het derde leerjaar. 

Verschillende delen van een profiel

Ieder profiel zal bestaan uit een gemeenschappelijk deel, een profieldeel en een vrij deel.

Het gemeenschappelijk deel wil zeggen dat je bepaalde vakken altijd krijgt, ongeacht welk profiel je gekozen hebt. Dit zijn Nederlands, Engels, Maatschappijleer, Culturele en kunstzinnige vorming en Lichamelijke opvoeding voor het VWO en de HAVO. Bij de HAVO zit daar nog rekenen bij voor leerlingen die geen wiskunde hebben. Bij het VWO is een tweede vreemde taal verplicht. Zit je kind op het gymnasium dan moet dit Latijn of Grieks zijn.

Op het VMBO is het gemeenschappelijke deel Nederlands, Engels, Lichamelijke opvoeding en Maatschappijleer. Het profieldeel wil uiteraard zeggen dat het gaat om vakken die bij jouw profiel horen. Welke dat zijn wordt bepaald door de overheid.

Daarnaast heeft iedere leerling ook nog de keuze uit een vrij deel. De school zal aangeven uit welke vrije vakken gekozen kan worden. 

Hoe maak je een profielkeuze?

Er zijn kinderen die al jong weten wat ze willen gaan doen en dan is het allemaal meteen een stuk minder moeilijk. Zoek met je kind uit welke studie hij dan eventueel moet doen om dat beroep uit te oefenen. En vervolgens kijk je bij die studie welke toelatingseisen ze hebben. Makkelijker kan het eigenlijk niet.

Alleen zal lang niet ieder kind al weten wat het wil en daarbij is de keuze zo gigantisch groot dat het gewoon heel ingewikkeld kan zijn. Hoe pak je het dan slim aan?

Wat vind je leuk om te doen?

Weet je kind echt niet wat hij moet gaan doen? Probeer dan eerst eens duidelijk te krijgen wat hij leuk vindt. Laat je zoon of dochter opschrijven wat hij gewoon leuk vindt om te doen (dus niet als beroep, maar nu, op dit moment) en waar hij gelukkig van wordt en/of goed in is. Aan de hand daarvan kun je dan al een profielkeuze uitzoeken die het meest matcht.

Of je kunt aan de hand daarvan eens kijken welke beroepen dan leuk zouden kunnen zijn of welke studie. Je zou ook een studietest kunnen doen. Daar komen immers ook je interesses uit naar voren. 

Wat houdt een profiel in?

Natuurlijk moet je wel goed op de hoogte zijn van de profielen om ook een juiste keuze te kunnen maken. Dus duik hier eveneens goed in, samen met je kind. Welke profielen zijn er? Welke vakken krijg je dan en wat kun je er allemaal mee?

Klaargestoomd op school

Mijn ervaring op school met mijn jongens is dat er veel aandacht wordt besteed in het jaar dat er een keuze gemaakt moet worden. Daardoor zal het voor je kind ook wel helder zijn waar ieder profiel nu eigenlijk voor staat.

Ook werden er voorlichtingsavonden gegeven voor de ouders. Deze bezoeken is zeker aan te raden. Zo kun je zelf veel beter inschatten waar het allemaal over gaat en je kind dus beter begeleiden. Natuurlijk zal iedere school hierin zijn eigen weg gaan, maar het lijkt mij dat voorlichting zeker gegeven zal worden.

Met de mentor praten

Een mentor op school is er voor om helderheid te krijgen in studiezaken. Hij of zij heeft de kennis in huis over de verschillende profielen die te kiezen zijn. Hij kent het kind en kan inschatten wat wel of niet iets voor hem of haar is. Als het goed is, kan hij ook beoordelen of een profielkeuze aansluit bij de vervolgopleiding, als je daar zelf niet helemaal uitkomt. 

Kennis maken met beroepen of studies

Heeft je kind echt nog steeds geen idee? Misschien kun je hem helpen door hem kennis te laten maken met studies of beroepen. Bezoek gewoon alvast open dagen van vervolgopleidingen, laat hem eens praten met mensen die een beroep doen die misschien wel iets zijn of kijk eens samen naar filmpjes of documentaires over bepaalde beroepen. 

Als je kind geen idee heeft

Kiezen is lastig en er ligt best wel druk op. Maar besef ook dat niemand weet of hij er over twee jaar nog zo over denkt. Ieder kind is nog aan het groeien en interesses kunnen zomaar opeens veranderen.

Dus als je zoon of dochter het echt nog niet weet, kies dan vooral voor het profiel wat hem of haar het meest aanspreekt zonder er te ingewikkeld over te doen voor later… Zo sluit je in ieder geval aan bij zijn belevingswereld van dit moment. En dat zal toch de beste garantie voor slagen geven.

Een profiel kiezen met allemaal talen, terwijl je kind geen talenknobbel heeft, is simpelweg niet handig. En de kans dat het later tolk wil worden is dan immers heel klein… En vooral: vaak zijn er ook nog mogelijkheden om profielkeuzes te ‘herstellen’.

Blijkt je kind uiteindelijk toch een studie te willen doen en past het profiel er nu niet helemaal bij? Een aanvullend vak erbij doen kan dan al een oplossing zijn. Is keuze dus echt moeilijk? Blijf bij de interesses van je kind én ga eens in overleg met de mentor hoe jullie dit nu het beste aanpakken.

Wil Cats
Volg me via:
Latest posts by Wil Cats (see all)