Geweld op school; van verbaal tot fysiek en zelfs dreigen schieten

Een nachtmerrie om het mee te maken: geweld op school. Dit kan verbaal geweld zijn, maar het kan helaas nog veel erger. Met enige regelmaat komt het weer in het nieuws dat er hier of daar een steekpartij op school heeft plaats gevonden.

En wie herinnert zich niet de vreselijke beelden als er weer een schietdrama geweest is. Ook al zijn laatstgenoemde meestal ver van je bed (gelukkig), het is en blijft vreselijk.

Inhoud laat zien

Steeds meer geweld

Begin 2020 sloegen diverse scholen voor voortgezet speciaal onderwijs uit meerdere regio’s (Amsterdam, Rotterdam en Den Haag) alarm vanwege het toenemende geweld op de scholen (artikel).

Zo lopen steeds meer leerlingen rond met wapens en wordt ook steeds vaker werkelijk gebruik gemaakt van deze wapens. Bij wapens moet je dan denken aan pistolen, machetes en messen. Maar daarnaast hebben de scholen ook te dealen met vuurwerkbommen die geplaatst worden.

Nu denk je misschien dat dit zich vooral afspeelt bij het voortgezet onderwijs, maar zelfs op basisscholen lopen er al kinderen met bijvoorbeeld messen rond. Toch iets om best wel bang van te worden.

Want ook jouw kind moet naar school… En geweld mag misschien bij lager en speciaal onderwijs vaker voorkomen, toch komt het wel degelijk op alle niveaus van het onderwijs voor.

Of laten we het anders bekijken: of je kind nu naar het VMBO, speciaal onderwijs of hoger onderwijs gaat, je wilt dat hij of zij gewoon veilig naar school kan! Dat het zich goed kan voorbereiden op zijn leven door te kunnen leren zonder bang te hoeven zijn voor andere leerlingen.

Verschillende soorten geweld

Natuurlijk is een groots schietdrama die we vooral kennen vanuit Amerika, een drama waar je met je pet niet bij kunt. Het zal jou als kind maar gebeuren dat je dit mee moet maken. Dat je ziet hoe je vrienden gedood worden en je zelf in doodsangst hebt gezeten.

Het zal je als ouder maar gebeuren dat je kind dit meemaakt of nog verschrikkelijker: dat je zo je kind kwijtraakt! Vaak gaat het om daders die gefrustreerd zijn en zo boos op school dat dit de enige uitweg nog blijkbaar voor ze was. Niet te bevatten. Waar ging het dan mis?

Maar ook steekpartijen, die hier wel degelijk met enige regelmaat voorkomen, zijn drama’s. Hierbij kan het een uit de hand gelopen ruzie zijn. Of de dader wordt zo gepest, dat hij zijn revanche wil halen en een steekwapen meeneemt naar school.

Maar er zijn meer soorten van geweld. Want ook verbaal geweld kan zoveel indruk maken dat iemand er echt bang van wordt en erdoor, bijvoorbeeld, niet meer naar school durft.

Leraren zijn de klos

Naast onderlinge ruzies tussen leerlingen, lopen ook leraren de kans om slachtoffer te worden van verbaal geweld, maar ook fysiek geweld. Zo schijnt maar liefst een kwart van de leraren met geweld te maken hebben gehad. Een kwart!

Dat is toch een schrikbarend aantal. Hierbij gaat het om schelden, intimidatie maar ook fysiek geweld. Misschien niet meteen geweld, maar een nog veel groter percentage heeft te maken gehad met diefstal.

Waar komt geweld op school het meeste voor?

Geweld op school kan, zoals al eerder gemeld, op iedere school voorkomen. Toch ligt het percentage hoger bij VMBO basis/kader.

Daarnaast kunnen scholen met veel achterstandsleerlingen ook meer problemen verwachten, afgaande op de cijfers. In grote steden is het probleem daarnaast eveneens groter.

Redenen van geweld

De redenen van geweld kunnen uiteraard meerdere oorzaken hebben. Het kan dus om ruzies gaan, die werkelijk over van alles kunnen gaan, of puur pestgedrag. Waarbij het zo kan zijn dat de gepeste uiteindelijk hard terug slaat met een wapen. Maar er zijn nog heel andere redenen.

Zo kan het voorkomen dat een verbroken relatie de achterliggende reden is. Heeft een meisje het bijvoorbeeld uitgemaakt, dan kan haar ex-vriendje door het lint gaan.

Maar ook zijn (of haar) familie kan wraak nemen, waarbij broertjes of zusjes het geweld veroorzaken. Of zelfs iemand inhuren om het slachtoffer iets aan te doen!

Leraren kunnen geïntimideerd worden omdat de leerlingen een hoger cijfer eisen.

Verborgen leed

Regelmatig is geweld op school een soort van verborgen leed. Leerlingen durven het niet te zeggen als ze bedreigd worden of zien dat een andere leerling een wapen bij zich heeft. Bang om de gevolgen die deze openheid kan hebben.

Maar ook leraren herkennen die angst en er zijn scholen die het graag achter gesloten deuren houden. Uit de angst dat hun goede naam zo te grabbel gegooid wordt.

Filmpje over geweld op school

Een docent vertelt open (maar anoniem) over geweld op school. Deze kun je vinden bij de VPRO. Ook hieruit blijkt dat er angst heerst (hij wil het niet onder zijn eigen naam vertellen) en dat scholen soms behoorlijk in de fout kunnen gaan.

Hij voelde zich absoluut niet gesteund toen hij iets meemaakte door school. Terwijl je werkplek toch veilig zou moeten aanvoelen.

Veilig milieu

De vraag die bij je opkomt als je weer eens iets leest is dan ook of het wel veilig is op school. Natuurlijk gaat het vooral wél goed. Maar helaas is het nooit te voorspellen, want overal kan het gebeuren. Zo’n 10% van de leraren die hierover ondervraagd werden gaf aan dat ze zich onveilig voelen op hun werk.

Uit ditzelfde onderzoek komt hetzelfde percentage naar voren bij de vraag of de docenten meegemaakt hebben dat er een wapen door een leerling werd meegenomen naar school.

Gelukkig zijn scholen zich wel steeds bewuster van dit probleem en zullen ze er alles aan doen (als het goed is) om dit te voorkomen. Op scholen waar gesignaleerd wordt dat er drugs en wapens in het bezit zijn van leerlingen, wordt er vaker gecontroleerd.

Zo kan er controle van de kluisjes zijn. Of een politieagent die regelmatig op bezoek komt. Iedere school, iedere gemeente, probeert een oplossing te vinden voor dit soort problemen.

Om pestgedrag te voorkomen en kinderen te leren weerbaarder te worden, worden er door veel scholen trainingen gegeven, zoals de kanjertraining, of rots en water.

Dit kan een middel zijn om kinderen bewuster na te laten denken over hun eigen manier van doen en daarmee verbaal, psychisch en fysiek geweld terug te dringen.

Basisschool

Middelbare school

Author
Recent Posts

Volg me via:

Wil Cats

Schrijfster at geWILde teksten

Wil is een trotse moeder van vier puberende / volwassen jongens en vindt haar vreugde als beheerder van een 'vrolijke veestapel' in het bruisende gezinsleven en haar liefdevolle huwelijk.

Daarnaast is ze een gepassioneerde schrijfster, ze jongleert moeiteloos tussen de chaos van opgroeiende jongens en de serene wereld van woorden. Haar pen danst op het papier, gedreven door passie, en het favoriete onderwerp van deze woordkunstenaar? Ongetwijfeld: kinderen!

Volg me via: