Technisch lezen en begrijpend lezen; wat is het verschil en hoe stimuleer je het?

Met een zoon of dochter op de basisschool kom je vast in aanraking met de begrippen technisch lezen en begrijpend lezen. Maar wat houden deze begrippen nu precies in? Waarom wordt hier onderscheid in gemaakt? En hoe kun jij je kind stimuleren om te lezen en in zowel technisch als begrijpend lezen te groeien?

Inhoud toon

Wat is technisch lezen?

Technisch lezen is puur het kunnen lezen van wat er staat. Of anders gezegd: de letter is gekoppeld aan een klank en je kind kan dit dus ‘omzetten’. Technisch lezen start dus met de letters herkennen en vervolgens kleine woordjes kunnen lezen.

Naarmate je kind hierin groeit zullen de woorden uit meer lettergrepen kunnen gaan bestaan. En natuurlijk met hele zinnen. Zonder deze techniek kan je kind simpelweg niet lezen en zal het tegen heel veel problemen aanlopen. Want we hebben bij zo ontzettend veel dingen lezen nodig. Voor je studie, dat is een heel duidelijke.

Maar je moet eens opletten hoeveel je eigenlijk leest op een dag! Heel onbewust ook, trouwens. In de supermarkt, in het openbaar vervoer, de krant of een boek maar ook je smartphone of de ondertiteling op tv en die waslijst is natuurlijk nog veel langer!

Wat is begrijpend lezen?

Begrijpend lezen is eigenlijk een heel ander verhaal. Dat je kind het woord ‘boom’ kan lezen is leuk en dat het een hele zin kan oplezen, is prachtig.

Maar als je zoon of dochter dan eigenlijk alleen maar de woorden weet op te lezen en vervolgens niet echt begrijpt wat het zojuist gelezen heeft, dan is het toch meteen een stuk minder. Je zult al wel aanvoelen dat je eerst technisch moet kunnen lezen, voor je ook werkelijk begrijpend kunt lezen.

Waarom is begrijpend lezen belangrijk?

Begrijpend lezen is uiteraard belangrijk omdat je anders nog niks hebt aan het lezen van een tekst. Hiermee kun je jezelf bijvoorbeeld van informatie voorzien (studie, werk, maar net zo goed ook in privésfeer). Door begrijpend lezen zal je kind ook zijn woordenschat uitbreiden.

Wanneer kan je kind begrijpend gaan lezen?

Er zijn een aantal factoren die invloed hebben op de mogelijkheid om begrijpend te kunnen lezen:

Uiteraard de technische kant: je moet wel alle letters kunnen herkennen, bijvoorbeeld. Anders kun je immers helemaal niet lezen. Maar ook grammatica is belangrijk. Want een komma op een andere plek kan de betekenis opeens heel anders maken, bijvoorbeeld.
Je kunt pas een tekst begrijpen als je de woorden snapt. Het opbouwen van de woordenschat is dan ook heel belangrijk. De tekst die aangeboden wordt moet vanzelfsprekend passen bij de leeftijd (en de woordenschat) van het kind.
Overige kenniszaken zijn eveneens belangrijk. Een tekst over een bepaald onderwerp kan heel ingewikkeld worden als je nog helemaal niks van dat onderwerp weet. Vaak gaat men immers toch al uit van een bepaalde basis die een persoon al heeft.
Je zoon of dochter zal leesstrategieën aangereikt krijgen.

Wat zijn leesstrategieën?

Je zoon of dochter leert om zichzelf vragen te stellen over de inhoud van de tekst. Of om het ‘voor zich te zien’ en zo een voorstelling te maken. Ook de onderlinge verbanden in de tekst kunnen zien, wordt hem aangeleerd.

Staan er woorden in die hij niet echt snapt, kan hij er dan een uitleg aan geven door de tekst verder te lezen? En ook het samenvatten van een tekst zal hem aangeleerd worden. Waarschijnlijk zal je zoon of dochter nog meer van dit soort strategieën aangereikt krijgen, om zo de tekst goed te leren begrijpen.

Waar wordt je kind op getest?

Leerlingen worden getest op hun vaardigheden op beide gebieden. Dit begint uiteraard dus met technisch lezen. In principe zou je kind ieder schooljaar (vanaf groep 3) twee keer getest moeten worden. Cito toetst dit 2 keer tot en met groep 7. En dan in groep 8 nog 1 keer.

Verder zal je kind de zogenaamde drieminutentest krijgen. In die drie minuten moet hij of zij zoveel mogelijk woorden oplezen. Uiteraard zonder fouten. Hiermee wordt zijn snelheid en dus vaardigheid getest van het technisch lezen.

Begrijpend lezen zal zijn intrede gaan doen in groep 4. Omdat kinderen dan technisch gezien al goed kunnen lezen, kan er aandacht besteed gaan worden aan het begrip van de tekst. Je kind zal hierop ook beoordeeld gaan worden op zijn rapport.

Hoe stimuleer jij je kind met technisch lezen?

Leren doe je door te doen. Ga lekker met je kind aan de gang met letters oefenen. Leuke boekjes te lezen (even lenen bij de bieb, want een boekje voor beginnende lezertjes kopen is eigenlijk geld verspillen. Je kind is immers heel snel alweer een niveau hoger!). Jij kunt je kind voorlezen, maar andersom kan ook! Grootouders vinden het ook heel leuk om voorgelezen te worden door de kleine…

Hoe stimuleer jij je kind met begrijpend lezen?

Samen met je kind met een tekst bezig zijn is altijd goed. Vraag je kind gericht naar de betekenis van de tekst. Laat hem of haar de tekst eens navertellen en kijk eens of het klopt.

Heeft je kind moeite met het snappen, dan kan het liggen aan een te kleine woordenschat. Die kun je spelenderwijs uitbreiden door te lezen (jij kunt voorlezen…) of filmpjes te kijken over bepaalde thema’s. Ook zou je eens op zoek kunnen gaan naar spelletjes die hierbij helpen.

Lezen stimuleren in het algemeen

Goed beschouwd is blijven lezen het toverwoord. Zorg er dus voor dat lezen leuk is! Zorg voor leuke boeken om te lezen, dat motiveert veel meer.

Geef het goede voorbeeld en ga zelf ook lekker aan het lezen. Tv of beeldscherm uit en je lekker verliezen in een mooi verhaal of verdiep je in een mooi onderwerp. Je kind zal zo met de paplepel ingegoten krijgen dat lezen er zeker toe doet en gewoon leuk is.

Wissel lezen en voorlezen (of jou laten voorlezen) met elkaar af. Want door kennis te maken met de leuke kant van lezen zal je kind gemotiveerd zijn/blijven en sneller zelf ook gaan lezen.

Meer informatie vind je hier.

Leren lezen

Basisschool

Author
Recent Posts

Volg me via:

Wil Cats

Schrijfster at geWILde teksten

Wil is een trotse moeder van vier puberende / volwassen jongens en vindt haar vreugde als beheerder van een 'vrolijke veestapel' in het bruisende gezinsleven en haar liefdevolle huwelijk.

Daarnaast is ze een gepassioneerde schrijfster, ze jongleert moeiteloos tussen de chaos van opgroeiende jongens en de serene wereld van woorden. Haar pen danst op het papier, gedreven door passie, en het favoriete onderwerp van deze woordkunstenaar? Ongetwijfeld: kinderen!

Volg me via: