Faalangst komt vaak voor. Men denkt dat ongeveer 1 op de 10 kinderen hier last van heeft. Het komt natuurlijk niet alleen bij kinderen voor, maar ook op latere leeftijd. Uiteraard wil je als ouder dat je kind hier niet mee blijft lopen en wil je hem zo goed mogelijk helpen.
Maar hoe doe je dat? Kan je het voorkomen of juist nog erger maken? Zijn er trainingen te volgen of is je kind helemaal op jou aangewezen?
Wat is faalangst & betekenis?
Faalangst zegt precies dat wat het is: bang zijn om te falen. En juist een kind is nog continu aan het leren en daarmee iedere keer weer de sigaar: hij moet regelmatig laten zien of hij ‘het’ al onder de knie heeft.
Of het nu om schoolprestaties gaat, bij de sportclub of gewoon thuis. Een kind dat onzeker is, zal dus nog bevattelijker zijn voor faalangst. Voor een onzeker kind kunnen heel gewone dingen al een uitdaging worden. Faalangst is wel echt gekoppeld aan een bepaalde situatie.
Dus ook kinderen die meestal overal op afstappen, kunnen faalangst hebben voor een bepaalde taak/situatie. Een heel bekende is natuurlijk het houden van een spreekbeurt. Natuurlijk kan jij daar als ouder hem in bijstaan en hem stimuleren!
Gelukkig zijn er ook steeds meer cursussen te volgen om minder faalangst te hebben. Overigens wordt faalangst onderverdeeld in drie categorieën:
- Sociale faalangst (bijvoorbeeld bang zijn om uitgelachen te worden)
- Motorische faalangst (bijvoorbeeld bang zijn voor sportwedstrijden of de gymles)
- Cognitieve faalangst (bijvoorbeeld bang zijn voor schooltaken)
Soms is faalangst positief!
Vaak zal de faalangst negatief zijn. Het belemmert het kind in wat het moet doen. Het maakt hem zo bang/zenuwachtig dat het presteren juist minder lukt dan hij eigenlijk kan. Of hij zal er alles aan doen om het te ontwijken.
Ik heb zelfs weleens verhalen gehoord van een kind dat er zelfs in de klas door flauwviel! Door zulke negatieve ervaringen komt het kind natuurlijk in een negatieve spiraal, want de volgende keer zal de angst alleen nog maar groter zijn. Toch kan faalangst ook positief zijn.
Natuurlijk zal het dan een mildere vorm zijn, dat er voor zorgt dat het kind (of de volwassene) door zijn spanning juist beter presteert en concentreert. Gezonde spanning, zullen we het dus maar noemen.
En daar is dus eigenlijk weer niks mis mee! Bij negatieve faalangst zal er hulp geboden moeten worden!
Faalangst bij jonge en oudere kinderen
Zoals gezegd komt faalangst ongeveer bij 1 op de 10 kinderen voor. Maar er zijn ook pieken te zien bij bepaalde leeftijden. Neem maar eens de examenperiode op de middelbare school. Dan schijnt zelfs 1 op de 5 er last van te hebben!
Helaas zitten we in een samenleving waarbij kinderen steeds jonger op van alles getest worden en moeten presteren….
Symptomen waaraan je faalangst kan herkennen
Hoe weet je nu of je kind hier last van heeft? Ieder kind zal het anders laten zien, maar door goed te letten op de signalen die hij afgeeft, kan je hier achter komen. Soms weten ze het zo goed te verbergen dat het wel een hele toer kan zijn!
Is je kind regelmatig ziek, vraag eens door of hij iets op school moet doen waar hij tegenop ziet.
Overigens kunnen kinderen het ook zelf niet eens echt doorhebben waarom ze zich niet lekker voelen. De spanning die ze voelen, voelt voor hen echt als ziek zijn aan (zeg dus niet zoiets als dat ze schoolziek zijn…).
Maar jij als ouder kan kijken of er een patroon is met de schooldagen en het ziek zijn. En dat niet lekker voelen kan echt ver gaan, tot overgeven, diarree en hartkloppingen aan toe!
Je kind kan regelmatig laten vallen dat hij het toch niet kan en dingen niet willen doen. Situaties kan hij gaan vermijden en van alles verzinnen om iets toch maar niet te hoeven doen. Maar ze kunnen ook juist druk worden om zo hun eigen angst te “overschreeuwen’. De clown uithangen is ook een bekend voorbeeld.
Iets wat je kind altijd leuk vond, is opeens niet meer leuk? Wil hij/zij opeens van het leuke clubje af, wil hij niet meer sporten of zegt zij opeens dat school stom is? Ga hier niet meteen in mee, maar probeer erachter te komen waarom!
Hoe ontstaat faalangst?
Eigenlijk ligt dit best wel voor de hand: door negatieve ervaringen kan een kind faalangst ontwikkelen. Maar daarmee is het verhaal niet compleet. Er schijnen ook erfelijke factoren mee te spelen.
Daarnaast kunnen kinderen ook onzeker worden door andere factoren. Denk hierbij aan veeleisende ouders (je moet toch wel minimaal een acht kunnen halen!) of te strenge, onredelijke leerkrachten.
Wat kan je tegen faalangst doen?
- Uiteraard zal de faalangst eerst herkend moeten worden en dan ook in welke situaties het speelt.
- Wees positief richting het kind, daarmee geef je het veel meer zelfvertrouwen.
- Hamer niet op de prestaties, maar licht juist de inzet van het kind toe! Zeg bijvoorbeeld dat je vindt dat hij hartstikke zijn best heeft gedaan voor een werkstuk en hamer minder op de uiteindelijke beoordeling van de leerkracht. Daarmee leg je immers de druk op het halen van goede cijfers, wat dus tegendraads werkt bij faalangst.
- Voorkom vermijdgedrag! Moeilijk, maar wel belangrijk. Door zijn angsten aan te gaan en erachter te komen dat het goed gaat, zal de angst minder worden en zijn zelfvertrouwen wordt groter. Bij vermijdgedrag kom je juist in de negatieve spiraal terecht.
- Misschien wel de belangrijkste tip: leer je kind dat fouten maken mag en er zelfs bij hoort. Je zit immers op school om te leren! Dus kan je het allemaal niet meteen goed doen. Van fouten leer je, etc. Benoem ook gewoon je eigen fouten.
Wat kan school doen?
Op school zal een leerkracht een veilige omgeving moeten scheppen, waarbij de kinderen zichzelf mogen zijn. De nadruk zou niet prestatiegericht moeten zijn!
Een kind dat gewoon goed zijn best doet: meer mag een leerkracht niet verwachten! Waarbij ‘je best doen’ ook voor sommige kinderen al een uitdaging is. Ook dan zal een juiste leeromgeving ervoor moeten zorgen dat het kind hierin begeleid wordt en niet veroordeeld!
Hulp bij faalangst
Scholen bieden soms trainingen aan die kinderen helpen bij deze problemen. Dit geldt ook voor middelbare scholen. Informeer er zelf eens naar, als de school niet uit zichzelf erover begint. Of scholen weten waar je terecht kan voor een geschikte training. N
atuurlijk kan je ook zelf een cursus opzoeken.
Je kunt terecht bij je huisarts of bijvoorbeeld het Centrum voor Jeugd en Gezin, die je kunnen helpen om de juiste ondersteuning te vinden. Daarnaast kan je ook zelf op zoek gaan naar bureaus die mooie trainingen aanbieden.
Soms worden trainingen vergoed door de ziektekostenverzekering, maar dit hangt af van jouw zorgverzekering én de aanbieder van de training.
Heeft jouw kind weleens last van faalangst?
Huiswerk
- Huiswerk maken tips
- Tips slimmer leren
- Hoe kan je leren leuker maken?
- Leerstijlen kind welke types
- Waar huiswerk maken
- Planning huiswerk maken proefwerkweek
- Flashcards gebruiken om te leren
- AI gebruiken voor huiswerk
- Tablet & leermiddelen in onderwijs
- Gamification
- Huiswerkbegeleiding
- Bijles aan huis
- Concentratie oefenen
- Executieve functies oefenen
- Geheugen kind oefenen
- Bewegend leren
- Magister
- Typecursus kind
- Boekbespreking tips
- Spreekbeurt tips
- Faalangst kind
- Kind heeft geen zin in school
- Tips kind wil geen huiswerk maken
- Smoesjes niet naar school gaan / huiswerk
- Zenuwachtig voor examen
- Examenstress tips
- Examen tips leren
- Lezen voor de lijst VWO
- Voorbereiden CSE Centraal Eindexamen
- PTA; Programma van Toetsing & Afsluiting
- Toezicht huiswerk ouders MBO & HBO
- Leerachterstand
Angst
- Verlatingsangst kind
- Faalangst kind
- Kind bang om naar school te gaan
- Nachtterrors & nachtangst
- Bang om te poepen
- Bang om te (leren) fietsen
- Bang voor het donker
- Bang na kijken enge film
- Bang voor vuurwerk
- Bang voor tandarts
- Prikangst; bang voor prikken
- Bang om te vliegen
- Bang eerste keer moeder
- Bang om vader te worden
- Angst bevalling overwinnen
- Rijangst tips wat doen?
Sociale vaardigheden
- Halloween tuindecoratie - 3 October 2024
- Vier seizoenen boom knutselen / verven - 1 October 2024
- Regels rondom uitgaan van je kind; welke afspraken maak je? - 29 September 2024