Skip to Content

PTA; Programma van Toetsing en Afsluiting middelbare school

PTA; Programma van Toetsing en Afsluiting middelbare school

PTA, wat staat voor Programma voor Toetsing en Afsluiting, is een term die je tegen zult gaan komen als je zoon of dochter in de bovenbouw van de middelbare school zit. Wat houdt dit nu precies in? Wat kun je ermee? Is dit op iedere school hetzelfde?

Programma voor Toetsing en Afsluiting

Iedere middelbare school moet een PTA hebben. In dit programma kun je alle regels over de schoolexamens lezen en welke lesstof wanneer getoetst wordt. Een PTA verschilt per school, omdat niet alles vastligt.

De school moet zich houden aan bepaalde verplichte zaken, maar heeft ook een vrij deel. Daarnaast heeft iedere school ook zo zijn eigen ideeën over de manier van toetsen en examinering. 

Drie soorten toetsen

Natuurlijk krijgen de leerlingen de hele middelbare school al toetsen. Dit zijn:

  • diagnostische toetsen
  • voortgangstoetsen
  • PTA-toetsen

Bij een diagnostische toets wordt er gekeken of de leerling de stof al onder de knie heeft.

Bij een voortgangstoets is dit ook zo, maar dan telt het cijfer mee voor het rapport, wat bij een diagnostische toets niet zo hoeft te zijn. En dan zijn er de PTA-toetsen. Deze toetsen tellen dus mee voor het schoolexamen en is een deel van het examencijfer. 

Deze toetsen zijn dus heel belangrijk, want deze bepalen maar liefst de helft van het uiteindelijke examencijfer! De andere helft komt bij het Centraal Examen vandaan. 

Wat vind je in het PTA?

Scholen maken hun eigen PTA, maar er zijn wel (verplichte) richtlijnen. Er moet in ieder geval instaan:

  • Wanneer de toetsen en herkansingen zijn
  • Hoelang deze duren
  • Wat de leerling moet kennen voor de schoolexamens (PTA-toetsen)
  • Het moet duidelijk zijn of het hierbij om mondeling, schriftelijke of praktische toetsen gaat
  • Hoe de cijfers tot stand komen
  • De herkansingsmogelijkheden.

In een PTA vind je enkel informatie over de PTA-toetsen. En dus niet over diagnostische of voortgangstoetsen.

Voor 1 oktober moet PTA bekend zijn

Het PTA moet door de school opgesteld zijn voor 1 oktober voor het lopende schooljaar. Hierna mag het niet meer aangepast worden. Op deze manier is het voor de leerlingen duidelijk wat er allemaal van ze verwacht wordt. Zij kunnen dan al goed hun werk inplannen, bijvoorbeeld.

Uiteraard kan er in een heel uitzonderlijk geval toch een aanpassing nodig zijn. Maar dit valt onder strenge regelgeving en kan niet zomaar gebeuren. De onderwijsinspectie zal het PTA ook toegestuurd krijgen.

De school zal de medezeggenschapsraad van de school ook mee moeten laten beslissen. Zij hebben namelijk een instemmingsbevoegdheid over de vaststelling, maar ook over eventuele wijzigingen van het document. Ook het examenreglement moet voor 1 oktober bekend zijn.

Hoewel een schoolexamen door de school zelf dus bepaald wordt, zijn er uiteraard wel eisen die gesteld worden vanuit de overheid. PTA-examens komen niet alleen in het laatste schooljaar voor. Deze zijn ook in de andere bovenbouwjaren al aanwezig.

Welke klassen dit zijn, is afhankelijk van het niveau wat gevolgd wordt. Bij het vwo is dit in de klassen 4 t/m 6, bij de havo klas 4 en 5 en het vmbo klas 3 en 4.

Het examenreglement

Naast het PTA is er nog een document van belang voor kinderen die al schoolexamens krijgen. Namelijk het examenreglement. Hier staan weer andere zaken in rondom de examens.

Hierin kun je bijvoorbeeld lezen wat er gebeurt als er dingen gebeuren die niet de bedoeling zijn, zoals te laat komen of spieken. Hoe moet je handelen bij ziekte? Hoe gaat het allemaal in zijn werk tijdens een examen?

Hoe de examens afgenomen worden, dus waar en wie er dan toezicht houdt. Wanneer mag je kind wel of juist niet herkansen? Ook moet duidelijk gemaakt worden hoe de commissie van beroep is samengesteld. 

De examencommissie en commissie van beroep

De examencommissie zal toezicht houden op het naleven van de regels. Zij zijn ook het orgaan die verantwoordelijk hiervoor zijn. Niet iedereen kan zomaar zitting nemen in een examencommissie.

Er zijn vanuit de overheid eisen gesteld aan de deskundigheid van de leden van deze commissie en de samenstelling van het gezelschap.

De examencommissie denkt mee over het opstellen van het examenreglement en het PTA. In de examencommissie mogen niet deelnemen:

  • Leden van het bevoegd gezag
  • De directeur of rector van de school
  • Leerlingen en ouders/verzorgers
  • Leden van de (gemeenschappelijke) medezeggenschapsraad

De commissie van beroep kun je aanspreken als je het niet eens bent met de gang van zaken rondom de schoolexamens. 

Afwijken van het PTA

Het PTA ligt echt vast en er mag dus ook niet van afgeweken worden. Zomaar opeens lesstof toetsen wat niet is opgenomen in dit document mag dus niet.

Op zich kan een school wel bepaalde uitzonderingen maken voor leerlingen, maar dit zal dan door de examencommissie beoordeeld worden. Dit zijn uitzonderlijke gevallen en je zoon of dochter zal dan een persoonlijk PTA krijgen. 

Het PTA voor de leerling

Omdat het PTA ook dient om leerlingen (en hun ouders/verzorgers) te informeren en niet alleen voor de leraren en andere mensen van school, moet het een duidelijk document zijn wat voor iedereen leesbaar en te begrijpen is.

Aan de hand van het PTA kan een leerling goed zien wat de eisen zijn bij een toets, welke lesstof hij dus moet kennen en hoe het cijfer tot stand komt. Hierdoor kan hij zich goed voorbereiden!

Ook ouders kunnen hierdoor hun kind goed bijstaan én eventueel zien of alles wel eerlijk verloopt.

Is je kind bijvoorbeeld onverhoopt ziek, dan is het duidelijk welke rechten je kind dan heeft qua het inhalen van het gemiste examen.

Wil Cats
Volg me via:
Latest posts by Wil Cats (see all)