De term “foetus” verwijst naar de baby in de baarmoeder vanaf ongeveer 8 weken oud (10 weken zwanger) tot aan de geboorte. Misschien heb je zelf al een andere werknaam bedacht? In deze periode ondergaat de foetus een opmerkelijke ontwikkeling, waarbij alle belangrijke lichaamsstructuren verder groeien en functioneler worden. Laten we deze buitengewone reis stap voor stap verkennen.
Wat is een foetus?
Het woord “foetus” vindt zijn oorsprong in het Latijnse woord “fetus,” wat verwijst naar ‘het voortbrengen van een jong.’ Een foetus is dan ook een vroeg stadium van zowel menselijke als dierlijke wezens waarin de gelijkenis met het volwassen stadium begint te verschijnen.
Deze fase volgt op die van de embryo. Op dit punt heeft de ongeboren baby een duidelijk herkenbare menselijke structuur ontwikkeld. Gedurende de foetale fase zetten de organen hun rijping voort, ondergaat de baby een aanzienlijke groei, ontwikkelt hij spieren en vetlagen, en worden alle elementen in zijn lichaam nauwkeuriger op elkaar afgestemd.
Van Embryo naar Foetus
De foetale fase begint ongeveer acht weken na de bevruchting. Op dat moment zijn alle cruciale organen, zoals handen, voeten, het hoofd en de hersenen, al aanwezig, maar ze moeten nog verder groeien en zich ontwikkelen. De kwetsbaarheid voor omgevingsfactoren neemt af, hoewel toxische blootstelling nog steeds risico’s met zich meebrengt.
De foetus groeit van ongeveer 4 centimeter tot wel 50 centimeter in lengte en krijgt een zacht donslaagje van fijne haartjes.
Week 8
In de afgelopen twee weken is het embryo aanzienlijk gegroeid en meet nu ongeveer 4 cm. Alle organen zijn aanwezig en het hartje klopt, hoewel ze nog niet functioneel zijn en verdere ontwikkelingen vereisen. De ingewanden beginnen te groeien, en de foetus zweeft vrij in het vruchtwater, verbonden met de moeder via de navelstreng.
Spieren worden actiever, waardoor armen en benen lichte bewegingen maken, en de vingers beginnen van elkaar te wijken. Het zenuwstelsel vormt zich snel, met duizenden nieuwe zenuwcellen per seconde.
Het zenuwstelsel begint zich te vormen, met duizenden zenuwcellen die in een razendsnel tempo ontstaan. Hoewel de hersenen nog zwak ontwikkeld zijn, beginnen de ogen zich te vormen, met een aanwezige pupil en oogleden.
Week 13
Bij week 13 is de foetus gegroeid tot ongeveer 8 cm en weegt gemiddeld 28 gram. De belangrijkste organen en lichaamssystemen zijn in de vroege foetale periode al aanwezig. De lever, milt, en het beenmerg de taken van de dooierzak over. De maag gaat spijsverteringssappen produceren en de nieren produceren urine. Ook de longen zullen zich gaan ontwikkelen net als het brein en zenuwstelsel ontwikkelen.
Het hoofd is iets ronder geworden en de hals begint zich langzaam maar zeker af te tekenen. De foetus kan zich verplaatsen. Vanaf week 12 is het hartje te horen met een doptone.
Week 14
Vanaf week 14 van de zwangerschap beweegt je baby soepeler en vloeiender. In de daaropvolgende weken wordt het kraakbeen in zijn ledematen vervangen door bot en verbetert de controle van zijn zenuwen over de spieren. Dit stelt hem in staat om steeds meer controle te krijgen over zijn bewegingen, wat een goede oefening is voor zijn spieren. Heb je al de schopjes gevoeld?
De foetus oefent vaardigheden zoals zuigen, slikken en ademhalen. Hierbij kan er vruchtwater ingeslikt worden. Dit is ongevaarlijk, want de foetus ontvangt zuurstof uit de placenta.
Week 16
De foetus meet nu 15 cm en weegt ongeveer 125 gram. De ogen en oorschelp worden duidelijk zichtbaar, maar het gehoor is nog beperkt. Schedelbeenderen zijn ver gevorderd maar nog niet verbonden. De foetus beweegt krachtiger, oefent ademhaling en ontwikkelt geslachtsorganen, waarbij het geslacht via echoscopie kan worden vastgesteld.
In afwezigheid van vetpads wordt de foetus bedekt met lanugo, een donslaagje van fijne haartjes, op zijn huid. Dit houdt hem lekker warm totdat hij in het laatste trimester een vetlaagje kweekt en afscheid kan nemen van zijn donzen pakje. De wenkbrauwen vormen zich, en de huidcellen beginnen huidsmeer te produceren, genaamd vernix caseosa, ter bescherming van de huid.
Week 18
Op dit punt is je kind ongeveer 23 centimeter lang en weegt ongeveer 300 gram. Je kindje is nu ongeveer halverwege de lengte die het bij de geboorte zal hebben. Armen en benen hebben de juiste verhoudingen.
Je baby reageert op externe geluiden, en je kunt de bewegingen nu voelen. Bij een eerste zwangerschap kan het tot drie weken duren om dit gevoel te herkennen, maar na enkele keren weet je dat het je baby is.
Week 19
De zintuigen van je foetus ontwikkelen zich snel, met de oren als eersten in actie. Vanaf 19 weken zwangerschap kan je baby horen, waardoor praten tegen je buik een vorm van interactie wordt.
Week 21
In deze weken ontwikkelen de zintuigen van de foetus zich snel. Vanaf 21 weken gaan de oogjes van je foetus open, waardoor je baby kan zien, al is er niet veel te zien in jouw buik.
In de daaropvolgende weken begint zijn tastzin te werken, en met zijn handjes ontdekt hij de wereld in je baarmoeder, waarbij hij prikkels van buitenaf kan voelen. Als je zijn voetjes aanraakt, zal hij waarschijnlijk zijn beentjes optrekken, wat een vorm van contact is.
Week 24
Bij 24 weken zwangerschap is je baby ongeveer 30 centimeter lang en weegt ongeveer 600 gram. Je baby opent soms de oogjes. De oortjes zijn bijna volgroeid, waardoor het steeds meer hoort.
De foetus luistert naar geluiden zoals jouw darmen en hartslag, en herkent zelfs je stem. De liedjes die je nu zingt, zal het na de geboorte waarschijnlijk herkennen en er rustig van worden. Je kunt nu ook contact maken door je hand op je buik te leggen, en het is prachtig als je merkt dat je baby reageert.
Bij 24 weken is de foetus officieel levensvatbaar wat betekent dat dokters er vanaf dit moment alles aan zullen doen om hem of haar te redden. De grens van levensvatbaarheid verschuift echter door vooruitgang in neonatologie, met sommige baby’s die gezond zijn geboren na slechts 21 weken zwangerschap.
De baby ligt nu in de foetushouding, de positie van de foetus in de moederbuik. Dit is niet alleen een fysiek fenomeen, maar wordt ook overdrachtelijk gebruikt in psychologie, kunst en andere contexten.
Week 26
Bij week 26 weegt de foetus ongeveer 720 gram en meet 35 cm.
Tijdens de komende weken openen de neusgaten zich, en hoewel het ademhalingsorgaan volledig ontwikkeld is, is het nog zwak en wordt het niet actief gebruikt. De foetus oefent af en toe zijn ademhaling en kan na het inslikken van vruchtwater de hik krijgen, voelbaar als 15 tot 30 ritmische schokjes per minuut voor de moeder. Ook begint de foetus nu met duimzuigen, waarbij de zuigreflex volgt op het aanraken van de lippen.
Het kloppen van het hart is nu hoorbaar voor de buitenwereld, en de foetus herkent de stem van de moeder. Op 26 weken zijn ook wenkbrauwen, oogleden, lippen en zelfs melktandjes onder het tandvlees duidelijk zichtbaar. In de laatste weken van de zwangerschap groeien nageltjes aan de vingertoppen, waarop unieke vingerafdrukken worden gevormd.
Week 28
Bij 28 weken slaapt de foetus, ontwaakt en zuigt op een duimpje. De meeste baby’s liggen met het hoofd naar beneden, wat leidt tot rustige momenten tijdens het slapen. De botten worden stevig, maar de schedel blijft flexibel voor de bevalling. De foetus kan geluiden horen, vooral van ingewanden en jouw stem.
De zintuiglijke ontwikkeling gaat door, met de groei van wenkbrauwen, oogleden, lippen, en zelfs melktandjes. Ondanks het ontwikkelen van smaakpapillen, kan het nog niets proeven vanwege smaakloos vruchtwater, vanaf wek 29 worden de smaakpapillen actief.
Week 30
In week 30 van de zwangerschap wordt de ruimte in de baarmoeder krapper, zijn beweeglijkheid neemt toe met efficiëntere controle over armen en benen en het vruchtwater neemt relatief af. De foetus weegt nu bijna 1 kilo gewicht en krijgt er wekelijks 100 tot 200 gram bij. De benodigde voeding en zuurstof worden via de navelstreng en placenta geleverd. Zijn lichaampje wordt dikker, de rimpels verminderen, en de skeletdichtheid neemt toe.
Nog niet alle organen zijn gevormd, zij het nog niet volledig functioneel. De foetus oefent het spijsverteringskanaal door af en toe vruchtwater in te slikken, en ligt steeds vaker met het hoofd naar beneden, de optimale positie voor de bevalling.
Ook hersengolven kunnen nu worden waargenomen. De foetus slaapt veel maar begint te reageren op prikkels zoals stemmen, muziek en strelingen op de buik.
Week 32
Op week 32 weegt de foetus ongeveer 1600 gram en meet 40 cm. Het ademhalingsorgaan en zenuwstelsel blijven zich ontwikkelen, en het uiterlijk van de huid en haren wordt definitief. De foetus is bijna klaar om kennis te maken met de buitenwereld. Hij beweegt veel en drinkt vruchtwater.
Week 36
In week 36 van de zwangerschap bereikt de foetus een lengte van 40 cm en een gewicht van ongeveer 3000 gram. Volledig ontwikkeld en beïnvloed door een vetlaag, verandert de lichaamskleur van bloedrood naar zachtroze. De foetus ligt bijna constant met het hoofd omlaag en draait nog om zijn as.
Terwijl constante draaibewegingen beperkt zijn, schopt de baby nog regelmatig en begint nu aan te komen om na de geboorte zelf de lichaamstemperatuur te kunnen regelen. Als moeder kan je soms het verschil tussen wakker zijn en rust opmerken, hoewel niet alle bewegingen worden waargenomen vanwege korte slaapperiodes van 30 tot 40 minuten.
De organen zijn bijna volledig ontwikkeld, en de baby, nu in de ideale bevallingspositie, neemt veel ruimte in de baarmoeder in.
Week 37-42: Voltooiing van de zwangerschap
De zwangerschap eindigt met de geboorte, waarbij de foetus officieel tot baby wordt bevorderd. Aan het einde van de zwangerschap is de foetus gemiddeld 50 cm en weegt de gemiddelde foetus ongeveer tussen de 3 en 3,5 kilogram. De bevalling kan beginnen, en tussen week 37 en 42 komt het merendeel van de baby’s ter wereld. Een baby geboren na 40 weken weegt gemiddeld 3,5 kilo en is ongeveer 50 cm lang.
Hoewel het op dat moment al compleet lijkt, gaat de ontwikkeling door. Het lichaam blijft lenig, en de schedelbeenderen zijn nog niet volledig vergroeid, waardoor de bevalling vergemakkelijkt wordt. Zintuigen, immuunsysteem en organen worden na de geboorte verder verfijnd, en een nieuw hoofdstuk begint voor zowel de baby als de ouders. Het is een reis vol wonderen en groei, waarbij elke week nieuwe verrassingen brengt.
Met een achtergrond als pedagoge is Linda goed thuis in de theoretische aspecten van het ouderschap. Toch erkent ze dat in de praktijk, als moeder, de dingen soms net iets anders uitpakken. Daarnaast heeft ze een zwak voor kwalitatief speelgoed.
Linda heeft een passie voor reizen en ontdekt graag nieuwe plekken en probeert de vele werkuren te balanceren door kostbare quality time door te brengen met haar gezin.
Het zijn deze persoonlijke ervaringen die haar inspireren om te schrijven, en daarom behoren gezinsgerelateerde onderwerpen tot haar favorieten. Spontane acties schuwt ze niet; Linda staat altijd open voor een beetje avontuur.
- Vliegen met baby’s en dreumesen - 28 April 2024
- LEGO Play Unstoppable Festival - 27 April 2024
- Het “Ik Word Vader” cadeau pakket voor toekomstig vaders - 26 April 2024
