Skip to Content

Beloken Pasen: Afsluiting van de Paasweek

Beloken Pasen: Afsluiting van de Paasweek

Beloken Pasen, markeert de sluiting van de Paasweek, ook wel bekend als het paasoctaaf. Dit staat ook bekend als Thomas en Quasimodo-zondag, Dominica in albis, of Zondag van de Goddelijke Barmhartigheid. Laten we eens kijken naar de betekenis, tradities en de verschillende namen die aan deze dag zijn gegeven.

Betekenis van Beloken Pasen

Het woord “beloken” is afgeleid van het Middelnederlands woord “luiken,” wat “sluiten” betekent. Beloken Pasen is de sluitdag van het paasoctaaf, de acht dagen durende feestperiode die begint op Paaszondag. Deze dag symboliseert het einde van de paasweek en wordt gevierd als een afsluiting van de feestelijke periode na Pasen.

Noveen van de Goddelijke Barmhartigheid

Voorafgaand aan Beloken Pasen wordt de ‘Noveen van de Goddelijke Barmhartigheid’ gehouden, die start op Goede Vrijdag en eindigt op de zaterdag erna. Dit is een periode van negen dagen waarin gelovigen zich voorbereiden op de viering van de Goddelijke Barmhartigheid op Beloken Pasen.

Beloken Pinksteren en Andere Associaties

Hoewel Beloken Pasen vaak wordt geassocieerd met gesloten deuren in de evangelielezing, was er vroeger ook sprake van Beloken Pinksteren als sluitdag van het Pinksteroctaaf. Deze associaties benadrukken de rijke symboliek en liturgische tradities die met Beloken Pasen verbonden zijn.

Zondag van de Goddelijke Barmhartigheid

In het Jubeljaar 2000 riep paus Johannes Paulus II Beloken Pasen uit tot Zondag van de Goddelijke Barmhartigheid. Deze benoeming benadrukt het belang van berouw en vergeving op deze dag. De paus had een bijzondere devotie voor de Goddelijke Barmhartigheid, geopenbaard aan de Poolse zieneres Maria Faustina Kowalska in de jaren dertig.

Dominica in Albis: Zondag van de Witte Kleren

In het Latijn staat Beloken Pasen bekend als “Dominica in Albis,” wat “zondag van de witte kleren” betekent. Deze naam verwijst naar de witte doopkleren die werden gedragen door de doopleerlingen die tijdens de Paasnacht werden gedoopt.

De paus draagt op deze dag speciale witte koorkledij, wat het in Duitsland de bijnaam “Weisser Sonntag” heeft opgeleverd, oftewel “Witte Zondag.”

Quasimodo-zondag

In Frankrijk staat Beloken Pasen bekend als Quasimodo-zondag, naar de beginwoorden van het introïtus dat op deze dag wordt gezongen: “Quasi modo geniti infantes…” uit 1 Petrus 2:2. Dit illustreert de nauwe verbinding tussen de naamgeving en liturgische elementen die deze dag kenmerken.

Heldere zaterdag

Op de Heldere zaterdag wordt in verschillende landen nieuwe paaseieren rood geverfd en naar het graf van dierbaren gebracht. Het ei symboliseert wedergeboorte en eeuwig leven. In Rusland wordt deze dag Radonitsa genoemd, de Dag van Vreugde. Het is een dag van hereniging en vreugdevolle erkenning van de overledenen.

Thomaszondag in de Orthodoxe Kerk

In de Orthodoxe Kerk wordt Beloken Pasen aangeduid als Thomaszondag, waarbij de lezing uit het Johannesevangelie wordt voorgelezen. Dit herinnert aan het moment waarop de ongelovige apostel Thomas overtuigd werd van de opstanding van Jezus. In veel landen met het orthodoxe geloof is de Heldere zaterdag ook een dag om naar de begraafplaats te gaan. Het symboliseert de vreugdevolle erkenning en hereniging met overleden dierbaren.

In de Oosters-orthodoxe Kerk wordt Beloken Pasen gevolgd door de Heldere Week, een periode van vreugde en feestelijkheden waarin het eten van vlees, kaas en eieren weer is toegestaan. Elke dag van deze week wordt aangeduid als “Helder,” zoals Helder maandag, Helder dinsdag, enzovoort.

Beloken Pasen is veel meer dan alleen de afsluiting van de paasweek; het is een dag doordrenkt met symboliek, liturgische tradities en diepgaande betekenissen. Of het nu bekend staat als Quasimodo-zondag, Dominica in albis, of de Zondag van de Goddelijke Barmhartigheid, deze dag biedt gelovigen de gelegenheid om de opstanding van Jezus te vieren, berouw te tonen en de Goddelijke Barmhartigheid te omarmen.

Linda van Aken