Inbakeren baby; wanneer beginnen en welke leeftijd afbouwen? Incl. voordelen en nadelen.

Ik weet het nog supergoed. Mijn oudste, een huilbaby, is van oktober en tegen de tijd dat het kerst was zat ik er behoorlijk doorheen. Ik was ontzettend moe, en kon het gehuil niet meer aanhoren. Ik voelde me wanhopig!

Met kerst waren we als gezin bij mijn moeder en mijn zoontje kreeg weer een ontroostbare huilbui. Na uren van huilen, wiegen, voeden en rondjes lopen komt mijn zus aan met een grote flanellen doek.

Ze wikkelt mijn zoontje er in en van het ene op het andere moment valt hij in slaap. Ik, bang dat ik ineens doof was geworden omdat ik hem niet meer hoorde huilen, was stomverbaasd. Hoe kon dit?

Ik heb hem in zijn bedje gelegd en vanaf dat moment was ik helemaal fan van inbakeren.

Wat is inbakeren?

Met inbakeren bedoelen ze dat een baby van zijn schouders tot zijn voetjes in een doek wordt gewikkeld. De armpjes zitten strak, de beentjes zitten losser.

Je kunt een baby gewoon in doeken wikkelen, maar er zijn ook een aantal systemen waarmee je een baby makkelijk kunt inbakeren.

Inbakeren vroeger

Baby’s inbakeren doet men al eeuwen. Vroeger waren er vroedvrouwen en bakers. De bakers zijn de kraamverzorgenden van tegenwoordig. Het woord inbakeren komt dus ook van het woord baker, deze vrouwen bakerden de baby’s in. Dat inbakeren ging vroeger wel iets anders als bij ons nu.

Vroeger werden alle baby’s ingebakerd, hun hele lijfje werd dan strak ingewikkeld in grote linnen doeken, inclusief het hoofdje.

De reden dat ze het strak deden was omdat ze dachten dat het goed was voor de baby. Zo zou hij stevigere schouders krijgen, en later rechte benen en een rechte rug. De baby kon niet in zijn ogen krabben en zo was de baby beter bestand tegen schokken en stoten.

Op het hoofdje kreeg de baby een mutsje die ook strak werd vastgemaakt om de fontanellen te beschermen, om flaporen te voorkomen en voor vlakke slapen.

Na drie maanden mochten de armpjes los, maar de rest bleef wel vast. En na zes maanden hoefde de baby helemaal niet meer ingebakerd te worden.

Inbakeren nu

Aan het einde van de achttiende eeuw kwam men er achter dat deze manier van inbakeren niet goed was voor de groei van de baby en zijn ze gestopt met inbakeren. In de jaren ’90 werd het inbakeren herontdekt en zeker de laatste jaren worden steeds meer baby’s ingebakerd.

Er zijn alleen wel verschillen tussen het inbakeren vroeger en het inbakeren nu. Tegenwoordig bakeren we zo in dat het (als het tenminste goed wordt uitgevoerd) niet belemmerend is voor de groei of belastend voor de heupjes. Het hoofdje wordt niet meer ingebakerd en er wordt goed rekening gehouden met warmtestuwing.

Inbakeren wordt tegenwoordig gezien als een tijdelijk hulpmiddel om de baby te helpen met slapen. Als het niet meer nodig is dan wordt het inbakeren afgebouwd.

Waarom inbakeren?

Sommige baby’s zijn erg onrustig waardoor het slapen niet goed lukt. Inbakeren kan hierbij echt een oplossing zijn om je baby beter te laten slapen.

Baby’s hebben nog geen controle over de bewegingen die hun armen en hun benen maken. De beweging zijn nog ongecontroleerd. Het kan zijn dat door deze ongecontroleerde bewegingen de baby niet goed in slaap kan komen. Of dat hij elke keer heel snel weer wakker wordt omdat hij schrikt van zijn eigen bewegingen.

Als je zijn armpjes vastmaakt dan kan de baby niet meer met zijn armen bewegen, en zal het slapen waarschijnlijk beter gaan.

Naast de ongecontroleerde bewegingen van de baby beperk je met het inbakeren ook de ruimte, wat voor sommige baby’s heel fijn is omdat ze zich dan meer geborgen voelen.

In de buik was de baby gewend om weinig ruimte te hebben en de ‘grenzen van zijn wereld’ te kunnen voelen. Het kan zijn dat een baby, als hij eenmaal geboren is, de vele ruimte om zich heen niet fijn vindt. Inbakeren kan dan fijn zijn voor hem.

Wel of niet inbakeren?

Vraag je jezelf af of je wilt beginnen met inbakeren? Dat is het goed om over deze dingen na te denken:

• Het eerste waar je aan moet denken is, weet je waarom je baby veel huilt of veel onrust heeft. Is er een medische reden te vinden? Als dat het geval is dan kun je daar beter eerst mee aan de slag gaan voordat je gaat inbakeren. Denk hierbij bijvoorbeeld ook aan hoe het gaat met de voeding. Voeding en slapen horen bij baby’s bij elkaar. Heb je twijfels over de voeding? Ga daar dan eerst mee aan de slag.
• Het tweede waar je aan moet denken is of er redenen zijn waarom je niet kan bakeren. Bijvoorbeeld als je baby in een stuitligging heeft gelegen.
• Overleg met het consultatiebureau of de arts voordat je gaat inbakeren. Het is altijd goed om te overleggen, maar het is voor de veiligheid van de baby ook heel belangrijk dat je het op de juiste manier doet.
• Kijk naar je kind. Het is niet zo dat je met inbakeren een onrustige baby ineens netjes op de klok kunt laten slapen. Het blijft natuurlijk belangrijk om goed naar je baby te kijken en hem te geven wat hij nodig heeft.

Wacht niet te lang met inbakeren

Een baby die veel huilt kan op een gegeven moment in een negatieve spiraal belanden. Het kan zijn dat hij overprikkeld raakt.

Baby’s die overprikkeld zijn die zijn wel moe, heel moe zelfs, maar kunnen niet slapen. Ze gaan alleen nog maar meer met hun armpjes en beentjes bewegen en alleen nog maar meer huilen om de vermoeidheid de baas te zijn. Ze zijn dan vaak ook te moe om te drinken, maar te hongerig en te onrustig om te slapen.

Deze cirkel ken ik van mijn oudste zoontje maar al te goed.

Heb je het idee dat inbakeren zou kunnen helpen om deze cirkel te doorbreken? Wacht er dan niet te lang mee. Het is makkelijker om wat bij te sturen dan om een heel negatief patroon te doorbreken.

Inbakeren is zielig

Of inbakeren juist fijn is voor een baby of dat het zielig zou zijn daar zijn de meningen nogal over verdeeld.

De één vindt het er superzielig uitzien en vindt het niet kunnen dat je een baby van zijn bewegingsvrijheid berooft. De ander vindt dat het juist goed is om baby’s in te bakeren omdat hij dan beter tot rust komt en zich veilig en geborgen kan voelen.

Ik denk dat het goed is om per kind te kijken wat goed is. Mijn oudste zoontje was zo veel aan het huilen en toen hij in de doeken werd gewikkeld kon hij de rust vinden die hij nodig had en kon hij lekker slapen, om daarna weer lekker uitgerust zijn buikje vol te drinken.

In mijn ogen was het supergoed om hem in te bakeren. Er zijn ook kinderen die boos worden van het inbakeren en er ook niet aan wennen na een tijdje. Ja dan heeft het inbakeren geen zin en kun je er beter weer mee stoppen.

Wanneer mag je een baby niet inbakeren?

Er zijn een aantal situaties waarbij je beter niet kunt inbakeren of dat je (tijdelijk) even moet stoppen met inbakeren:

• Als je baby een verhoogde kans heeft op heupdysplasie. Het kan zijn dat het in de familie zit, maar ook baby’s die de laatste weken van de zwangerschap in een stuitligging hebben gelegen mogen vaak niet ingebakerd worden.
• Als je baby koorts heeft. Als een baby is ingebakerd kan hij zijn warmte minder goed kwijt en als een baby koorts heeft kan dat gevaarlijk zijn.
• De eerste 24 uur na een vaccinatie. Dit omdat een baby dan koorts kan ontwikkelen.
• Bij een (ernstige) luchtweginfectie of benauwdheid.
• Als de baby een voorkeurshouding heeft door scoliose.
• Als een ingebakerde baby pogingen doet om te draaien. Dit kan gevaarlijk zijn omdat een baby dan met zijn neusje in het matras kan komen en doordat zijn armpjes vast zitten kan hij zich niet met zijn armpjes afzetten.

Inbakeren en borstvoeding

Als je borstvoeding geeft en je wil je baby inbakeren dan is het goed om er op te letten dat je de baby niet te lang achter elkaar laat slapen.

Voor de borstvoeding is het belangrijk dat je om de zoveel tijd voedt. Anders loopt de borstvoeding terug en kan het zijn dat je baby te weinig krijgt

. Sommige mensen vinden dat als je borstvoeding geeft je je baby dan niet mag inbakeren. De reden hiervoor is dat de baby dan niet op zijn handje kan sabbelen als eerste hongersignaal.

Gelukkig zijn er meer hongersignalen waar je op kunt letten, ook als je baby is ingebakerd. Denk bijvoorbeeld aan draaien met het hoofdje, onrustig worden, wakker worden, aan de lippen likken of zuigbewegingen maken met de tong. Let goed op je baby, dat geldt natuurlijk voor zowel borstvoedingsbaby’s als flesvoedingsbaby’s.

Beginnen met inbakeren

Als je begint met inbakeren is ook goed om daarbij ook na te denken over hoeveel structuur je baby krijgt. Veel baby’s krijgen, vaak onbewust, minder structuur dan dat de ouders zelf denken.

Het is belangrijk om zoveel mogelijk de volgorde van wakker worden, drinken, spelen en slapen aan te houden. Zeker als je een onrustige baby hebt is het goed om na te denken over aan hoeveel prikkels hij op een dag wordt blootgesteld.

Vaak is het het beste om je baby zo veel mogelijk thuis in zijn eigen bedje te laten slapen en hem zo weinig mogelijk mee op sleeptouw te nemen.

Als je het inbakeren goed combineert met de goede regelmaat dan hebben de meeste baby meteen en veel baat bij het inbakeren en vinden meteen de ontspanning en de rust om lekker te gaan slapen.

Een dip na een paar dagen

Veel baby’s die in eerste instantie veel baat bleken te hebben bij het inbakeren hebben na een paar dagen een dip en vallen weer terug in het oude patroon van slecht slapen.

De reden hiervoor is waarschijnlijk dat deze baby’s dan de eerste dagen bijgeslapen hebben en zich voor hun doen ineens heel goed voelen, waardoor ze weer actiever worden.

Mijn zoontje had dit ook heel sterk. De eerste paar dagen heeft hij echt liggen bijslapen van al het huilen. Daarna leek hij weer het oude patroon te pakken en zakte de moed me even in de schoenen.

Laat je niet van de wijs brengen door een dip maar ga gewoon door met het inbakeren en de regelmaat. Meestal is deze dip na één of hooguit een paar dagen weer over en kan de baby weer ontspannen.

In en uit de doeken

Het inbakeren is natuurlijk alleen voor tijdens het slapen. Als je baby overdag wakker is van zijn slaapje dan mag hij uit de doeken, mag hij drinken en even spelen of knuffelen.

Bij de eerste vermoeidheidssignalen, dus draaien met de oogjes, wegdraaien met het hoofdje, gapen of andere signalen mag je kind weer in de doeken om te gaan slapen.

Mijn zoontje kreeg dit op een gegeven moment echt goed door. Zodra ik hem op de doeken legde om hem in de pakken zag je hem rustig worden en ontspannen. Tijdens de nachtvoedingen kan het soms even puzzelen zijn.

Als een baby voor de nachtvoeding nog verschoond moet worden dan moet je de baby natuurlijk wel even los maken. Maar zelf vond ik het altijd maar wat lastig om in de nacht een baby uit de doeken te halen, en dan weer er in. En dat soms wel drie keer per nacht.

Ik deed meestal de baby in de late avond een wat grotere luier om zodat die wat langer meeging. Tenzij hij gepoept had haalde ik hem niet uit de doeken maar legde hem gewoon met doeken en al aan de borst om hem daarna zo weer in zijn bedje te kunnen leggen.

Inbakeren; middelen en methodes

Er is een verschil tussen inbakerzakken en inbakerdoeken. Bij inbakerdoeken worden de armen van de baby strak ingepakt en heeft de baby minimale bewegingsruimte.

Inbakerzakken zijn meestal slaapzakken zonder armgaten waardoor de armen van de baby ook in de slaapzak moeten. Dit beperkt wel in bewegingsruimte en kan een oplossing zijn voor de wat onrustigere baby’s. Maar dit is niet voor elke baby genoeg beperking van de bewegingsruimte.

Inbakerzakken

Ik heb bij mijn zoontje eerst een inbakerzak geprobeerd, maar hij werd daar eigenlijk heel erg boos van en zat telkens met zijn vingertjes bij de halsopening te friemelen. Pas toen hij echt strak werd ingepakt kwam hij tot rust.

Inbakerzakken geven dus iets meer bewegingsruimte. Dat kan ook een nadeel zijn omdat bij bewegingsruimte ook meer mogelijkheden zijn voor de baby om op zijn buikt te draaien.

Het advies is dan ook om de armpjes van de baby na drie maanden uit de slaapzak te halen. Voorbeelden van inbakerzakken zijn de Woombie of de Puckababy.

Inbakerdoeken

Bij inbakerdoeken zijn de armen van de baby dus langs zijn lijfje en kan hij die niet bewegen. Voor de meeste onrustige baby’s is dit de fijnste manier van slapen. En het geeft dus minder kans op draaien in bed.

Je hebt kant-en-klare inbakerdoeken zoals de Swaddle of de Paco.

Er zijn verschillende varianten voor newborn baby’s tot en met 3 maanden en voor baby’s van 3 tot en met 6 maanden.

Inbakeren met flanellen doeken

Ik bakerde mijn kinderen in op de ouderwetse manier, namelijk gewoon met twee grote flanellen doeken.

Je moet er even handig in worden, maar ik vond het wel fijner omdat het klittenband op een kant-en-klare inbakerdoek zo hard was en zoveel geluid maakte.

Zeker ’s nachts is dat niet handig. Deze video hier laat zien hoe je je baby in kunt bakeren met grote doeken.

Hydrofiele doeken & swaddles

Sommige mensen bakeren hun baby in met een hydrofiele luier.

Dit wordt afgeraden omdat de luier te klein is en de kans dan groot is dat de baby zich tijdens het slapen los gaat wurmen. Dan ligt er een los doek in bed waar het neusje van de baby in kan verdwijnen of hij kan er verstrikt in raken.

Tegenwoordig heb je wel van die grote xxl swaddles. Dat is wel een goed formaat, let er dan wel goed op dat je er twee gebruikt en dat ze vastgemaakt worden met een speldje, en onder de voetjes met een koortje.

Nunki lakentje

Sinds 2019 is er ook een tussenvariant op de markt; het Nunki-lakentje heeft een extra stevige band zodat je baby wel de geborgenheid voelt rondom de buik maar niet strak ingebakerd ligt en volop met de beentjes kan trappelen.

Deze trek je als een soort hoes om het matras van de wieg heen en maak je dicht met een rits zodat ook papa of oma en opa de baby kunnen instoppen.

Dit lakentje heeft meteen al in het eerste jaar twee belangrijke innovation awards gewonnen in Nederland en Internationaal.

Lees ook: Baby inbakeren met Nunki lakentje van Fedde & Kees

Veilig inbakeren

Veilig inbakeren is net als het bedje van je baby goed opmaken heel belangrijk. Het is daarom goed om niet zomaar je kind in wat doeken te wikkelen, maar om eerst goed te kijken naar hoe je je baby veilig inbakert.

Bij veilig inbakeren moet je letten op deze punten:

• Bij inbakeren is het de bedoeling dat de armpjes van baby langs zijn lijfje zijn en die zijn vrij strak ingepakt.
• Het doek moet ook goed over de schoudertjes vallen zodat de baby zijn armpjes er niet aan de bovenkant uit kan wurmen.
• En de doek mag om de heupjes niet strak zitten. De knieën moeten nog wijd kunnen in de doeken, dat is belangrijk voor de heupontwikkeling.
• De onderkant van de doeken moeten vlak onder de voetjes, als de beentjes gestrekt zijn, dichtgemaakt worden. Zo voorkom je dat de baby met mijn gezichtje in de doeken kan verdwijnen en zo is het voor de baby veel moeilijker om op de buik te draaien. Daarbij is het belangrijk dat een ingebakerde baby altijd op de rug neergelegd wordt om te slapen.
• Dek de ingebakerde baby strak toe met een laken en eventueel een dunne deken zodat de kans op draaien zo klein mogelijk is.

Heupjes

Zoals al eerder benoemd is het belangrijk dat er tijdens het inbakeren rekening gehouden wordt met de ontwikkeling van de heupjes van de baby.

1 op de 50 kinderen wordt geboren met onvoldoende heupontwikkeling. Dat kan komen doordat een baby in een stuit heeft gelegen, maar er zijn ook andere oorzaken mogelijk.

Soms is het vanaf het geboorte al duidelijk, soms komt het later pas aan het licht. Daarom moet er bij het inbakeren rekening gehouden worden met dat de heupjes van de baby ontspannen kunnen liggen.

Er moet voldoende ruimte zijn dat de baby met opgetrokken beentjes met zijn knieën naar buiten kan liggen. Sommige inbakersystemen zijn van elastisch materiaal gemaakt waar de beentjes van de baby weerstand van kunnen ondervinden. Ook dat is niet goed voor de heupjes.

Niet te warm

Als je een baby inbakert dan heeft het dus al een aantal doeken om zich heen waar hij warmte van krijgt. Het is dus goed om er op te letten dat de baby het niet te warm krijgt.

Dingen waar je op kunt letten zijn:

• Let er op van welk materiaal het inbakersysteem is. Eigenlijk is het verstandig om alleen katoen te gebruiken. Sommige systemen zijn van fleece, maar dat isoleert niet genoeg waardoor de baby zijn warmte niet kwijt kan.
• Als je een nieuw inbakersysteem gebruikt, was het dan eerst een paar keer zodat het wat luchtiger wordt en vocht op kan nemen.
• Doe een baby geen muts op. Hij kan dan de warmte via zijn hoofdje kwijt.
• Bedek de ingebakerde baby alleen met een laken en één dunne deken. Of als het wat warmer is met alleen een laken.
• Doe de baby alleen een romper aan als hij wordt ingebakerd.
• Zorg dat de kamer niet te warm is, 15 tot 18 graden is voldoende.

Twijfel je of de baby het niet te warm heeft? Voelt dan in zijn nekje. Voelt het daar warm en droog dan is het goed. Is dat wat koud dan mag de baby nog wat extra kleren aan. Is hij in zijn slaap flink aan het zweten dat kan de deken er af, of zijn kleren mogen uit.

Inbakeren in de zomer

Je baby inbakeren in de zomer is bij tropische dagen wel een aandachtspuntje. Als het echt heel warm is dan is het niet verstandig om met inbakeren te beginnen.

Probeer of je de echt tropische dagen nog even vol kunt houden zonder inbakeren, maar wel met de rust en regelmaat regels.

Baker je al een tijdje in, dan zijn deze warme dagen misschien een mooi moment om af te gaan bouwen met het inbakeren

. Heeft je baby de doeken echt nog nodig? Let dat goed op hem tijdens zijn slaapjes. Een beetje zweten mag nog wel, maar zijn hoofdje mag niet rood aanlopen. Is dat wel het geval dan moet je de baby meteen weer uitpakken.

Houd wel de veiligheid goed in acht. Baker je in met doeken, kom dan niet in de verleiding om met één doek in te bakeren, want dat is minder veilig.

Voor een baby is het fijner om met een romper in de doeken te liggen, maar als het heel warm is dan kun je hem gerust ook met alleen maar een luier aan inbakeren. Maak tijdens het slapen de doeken niet los om daarna je baby verder te laten slapen. Er ontstaat dan een kans dat hij er in verstrikt raakt.

Let extra goed op je baby met warm weer, en geef hem natuurlijk extra drinken.

Wanneer moet je stoppen met inbakeren of beginnen met afbouwen?

Rond de leeftijd van vier maanden is het vaak verstandig om het inbakeren af te gaan bouwen. De reden hiervoor is dat hoe ouder de baby wordt, hoe groter de kans is dat hij kan draaien en dat is gevaarlijk als hij ingebakerd ligt.

Sommige baby’s kunnen al vanaf drie maanden draaien dus het is goed om je baby in de gaten te houden. Zie je dat je baby wil gaan draaien in de box of op een kleedje? Dan is het tijd om af te bouwen.

Zie je dat je baby ingebakerd in zijn bedje probeert te draaien? Bouw dan niet af maar stop meteen met het inbakeren.

Inbakeren afbouwen

Inbakeren afbouwen kan meestal binnen en week en kan op verschillende manieren. Je kunt bijvoorbeeld slaapje voor slaapje afbouwen. Je zou dan kunnen beginnen met het ochtendslaapje, omdat je baby dan meestal nog de minste prikkels heeft binnengekregen.

Maar als je er vertrouwen in hebt dat je baby ’s nachts wel diep slaapt dan kun je ook beginnen met de nacht. Je kunt ook afbouwen door de baby eerst een paar keer met één armpje los te laten slapen.

Voor sommige baby’s werkt dit heel goed als overgangsfase. Als je je baby niet ingebakerd laat slapen dan is het meestal wel fijn voor hem als hij een slaapzak aan heeft.

In één keer stoppen

Bij sommige baby’s kun je in één keer stoppen met inbakeren. Als je baby goed gewend is aan het ritme dan kunnen de doeken soms helemaal overbodig worden.

Het kan zijn dat je daar achter komt nadat hij een inenting heeft gehad, of als hij koorts heeft en je hem dus niet ingebakerd laat slapen.

Gaat dat goed en merk je geen verschil met of zonder doeken? Dan hoef je het inbakeren niet af te bouwen, maar dan kun je gewoon meteen stoppen.