Skip to Content

Van 2 naar 1 slaapje; tips voor baby & wanneer vanaf welke leeftijd de overgang

Van 2 naar 1 slaapje; tips voor baby & wanneer vanaf welke leeftijd de overgang

Het is een bekend moment voor ouders: de overgang van twee naar één slaapje per dag voor hun baby. Deze verandering markeert een belangrijke mijlpaal in de ontwikkeling van een kind en kan soms gepaard gaan met de nodige uitdagingen.

Het is essentieel om deze overgang geleidelijk en op een aangepast tempo te laten verlopen, zodat zowel de baby als de ouders kunnen wennen aan het nieuwe slaappatroon. In dit artikel bieden we tips en advies voor het begeleiden van de overgang van twee naar één slaapje, evenals richtlijnen voor de leeftijd waarop deze verandering meestal plaatsvindt.

Waarom voldoende slaapjes belangrijk zijn.

Goede slaapjes zijn ontzettend belangrijk voor jouw kindje. Het slaapjesritme is meestal dan ook één van de eerste dingen waar een kinderslaapcoach naar kijkt: Hoeveel slaapjes doet jouw kindje, hoe lang duren ze en op welk tijdstip worden de slaapjes gedaan? Dit alles kan van invloed zijn op het effect van het slaapje en op het slaappatroon ’s nachts.

Jouw kindje heeft voldoende slaapjes nodig zodat het bij bedtijd ’s avonds niet oververmoeid is. Oververmoeidheid kan er voor zorgen dat jouw kindje lastig in slaap valt, regelmatig wakker wordt óf te vroeg wil opstaan.

Te weinig slaap kan ook andere negatieve effecten hebben, het kan bijvoorbeeld resulteren in slechter eten of slecht gedrag. Te weinig slaap is voor ieder mens dan ook ongezond en dit wil je het liefste voorkomen, zeker bij jonge kinderen die nog volop in de groei zijn.

Het is dan ook belangrijk om jouw kindje voldoende slaapjes te laten doen die passend zijn bij de leeftijd en slaapbehoefte.

Het aantal slaapjes per leeftijd

Er is een gemiddeld aantal slaapjes per leeftijd waar je als ouder vanuit kunt gaan. Natuurlijk is ieder kindje anders, maar dit biedt wat houvast. Sommige kinderen zijn op jonge leeftijd al toe aan de overgang van twee naar één slaapje, of kinderen doen er juist wat langer over om de overgang te maken.

Hieronder vind je een tabel met daarin het aantal slaapjes per leeftijd.

LeeftijdAantal slaapjes
6 weken3 – 5 slaapjes
12 weken3 – 4 slaapjes
4 – 6 maanden3 slaapjes
7 – 8 maanden2 – 3 slaapjes
9 – 15 maanden2 slaapjes
15 maanden2 – 1 slaapjes
18 maanden – 3 jaar1 slaapje
3+ jaarGeen slaapje

Zoals je in de tabel ziet gaan kindjes meestal tussen de 15 en 18 maanden over naar 1 slaapje. Dit ene slaapje blijft daarna meestal in stand tot aan de leeftijd van 3 jaar en komt dan te vervallen.

De signalen dat jouw kindje toe is aan de overgang naar 1 slaapje

Zoals je in bovenstaand schema hebt kunnen zien zijn de meeste kindjes toe aan de overgang naar 1 slaapje rond de leeftijd van 15 tot 18 maanden. De leeftijd van 18 maanden is het meest ideaal, bij een jongere leeftijd ligt oververmoeidheid op de loer.

Er zijn een aantal signalen waaraan je kan herkennen dat jouw kindje er klaar voor is:

  • Je kindje valt lastig in slaap tijdens het ochtendslaapje.
  • Je kindje doet wel een ochtendslaapje, maar geen middagslaapje
  • Je kindje is ’s ochtends opeens vroeg wakker
  • Je kindje gaat lastig slapen bij bedtijd

Is jouw kindje ’s ochtends rond 10.00 uur nog erg moe? Dan is dit een signaal dat hij of zij nog niet klaar is om naar 1 slaapje te gaan.

Houd het slaapje dan in stand totdat jouw kindje een hele ochtend wakker kan blijven. Als je dit forceert is de kans groot dat jouw kindje oververmoeid raakt en daardoor juist slechter gaat slapen.

Tips om de overgang soepel te laten gaan

De overgangsfase naar 1 slaapje kan lastig zijn. Je weet als ouder soms niet waar je goed aan doet en het ‘normale ritme’ kan even kwijt zijn. En weet je wat? Dat is eigenlijk helemaal niet erg! Het is heel normaal als het ritme even ontregeld is, dat hoort bij deze overgangsfase.

Het is belangrijk dat jouw kindje het middagslaapje rond 12.30 uur doet bij 1 slaapje. De maximale wakkertijd ligt op de leeftijd van 15 á 18 maanden namelijk rond de 5.5 uur. Als je het slaapje dus te vroeg of te laat doet kan jouw kindje dus oververmoeid raken, of niet moe genoeg zijn bij bedtijd.

Er zijn een aantal tips waardoor de overgang van twee naar één slaapje goed zal gaan:

  • Zorg er voor dat het middagslaapje (na de lunch) het langste slaapje op de dag is voordat je de overgang maakt. Doet jouw kindje nog een lang ochtendslaapje? Kort het eerste slaapje dan iedere dag met 10 minuten in totdat je op 15 à 20 minuten zit, laat het dan in één keer vervallen.
  • Lukt het jouw kindje de ene dag wel om 1 slaapje te doen en de andere dag niet? Het is niet erg als dit een aantal weken een beetje wisselt. Dus de ene dag wel een slaapje en de andere niet. Go with the flow en volg de behoefte van jouw kindje. Probeer op de leeftijd van 15-18 maanden maximaal 2 uur aan totale slaap (dus in 1 of 2 slaapjes) overdag aan te houden.
  • Is jouw kindje over naar 1 slaapje, maar lijkt het erg vermoeid aan het einde van de middag? Leg jouw kindje dan 30 minuten eerder op bed dan normaal. Dit voorkomt dat jouw kindje oververmoeid is en daardoor ’s nachts minder goed slaapt.
  • Is jouw kindje over naar 1 slaapje? Probeer het middagslaapje dan niet voor 12.00 uur te starten. Als jouw kindje eerder gaat slapen dan is de kans groot dat de middag te lang is en jouw kindje oververmoeid naar bed gaat. Houdt jouw kindje het niet vol tot 12.00 uur?
  • Probeer dan eens een kort ochtendslaapje van 15 – 20 minuten (dit kan ook bijvoorbeeld even in de wagen of auto zijn) en focus op een langer middagslaapje rond 12.30 uur.

De valkuilen van een te vroege óf te late overgang

Het is misschien een open deur, maar een te vroege overgang kan er voor zorgen dat jouw kindje oververmoeid zal zijn aan het einde van de dag.

De oververmoeidheid kan er voor zorgen dat jouw kindje onrustiger gaat slapen, daarnaast kan dit ook effect hebben op de algemene gezondheid en het gedrag van jouw kindje. Probeer dus echt kritisch te kijken naar de slaapbehoefte van jouw kindje overdag.

Is jouw kindje nog moe om 10.00 uur? Laat hem of haar dan even slapen en houd de twee slaapjes in stand, maar ga niet over de twee uur totale slaap heen overdag.

Een te late overgang kan er voor zorgen dat jouw kindje overdag te veel slaapt en daardoor ’s nachts onrustig is. De slaapdrang is dan niet hoog genoeg bij bedtijd ’s avonds. Dit is met name het geval als het tweede slaapje na 15.00 uur eindigt, houd dus in de gaten dat dit niet gebeurt.

Lijkt jouw kindje wel moe overdag, maar slaap het ’s nachts onrustig? Dan kan het zijn dat jouw kindje overdag te veel slaapt tijdens 2 slaapjes en toch al toe is aan 1 slaapje. Check dan even of jouw kindje niet meer dan twee uur totale slaap overdag heeft.

Conclusie overgang van 2 naar 1 slaapje

Jouw kindje zal waarschijnlijk tussen de 15 en 18 maanden klaar zijn om de overgang te maken van twee slaapjes naar 1 slaapje. Rond de 18 maanden is het beste, dan weet je zeker dat jouw kindje niet oververmoeid zal raken van de overgang.

Jouw kindje is er meestal klaar voor als ze het ochtendslaapje gaan weigeren. Vaak zie je dat er een ‘tussenfase’ is van een aantal weken, waarin jouw kindje de ene dag wel twee slaapjes doet en de volgende dag weer één.

Probeer het ritme zo te maken dat er één middagslaapje rond 12.30 uur is. Dit is het ideale tijdstip om in slaap te vallen, en het zorgt er voor dat jouw kindje op tijd wakker is om ’s middags nog een langere periode wakker te zijn.

Het kan zo zijn dat het middagslaapje een tijdje om 12.00 uur start omdat jouw kindje te moe is, volg altijd de slaapsignalen.

Kinderslaapcoach

Tanja Veldhuizen is gecertificeerd Kinderslaapcoach en eigenaresse van Little Sleepers. Haar missie is om zo veel mogelijk ouders aan meer (nacht)rust te helpen. Dit doet zij op een praktische en liefdevolle manier. Tanja is moeder van een zoontje, Job (1.5 jaar).

Floortje