Goedemorgen. Nee, niks geen goedemorgen! Je wordt wakker na een zware, gebroken nacht. En dat komt niet doordat een baby trek heeft, maar doordat je vierjarige kleuter nachtmerries heeft. Hoe zorg je ervoor dat je nachten niet meer gebroken zijn en jij oprecht tegen mij kan zeggen: Goedemorgen!
Nachtmerries
Nachtmerries: elk kind, zelfs elk mens heeft er weleens last van. De helft van de mensen heeft tijdens hun kindertijd een nachtmerrie gehad.
Nachtmerries komen het vaakst voor tussen het 3e en 6e levensjaar. Meiden hebben vaker last van nachtmerries dan jongens.
Kenmerken nachtmerrie
Gedurende de nacht doorloop je verschillende fasen tijdens het slapen.
- NREM1 (sluimerfase): in deze fase zit je tussen wakker en slapen in. Je ogen vallen dicht en de oogbewegingen gaan langzamer. De hersenactiviteit neemt tijdens deze fase af.
- NREM2 (lichte slaap): gedurende deze fase word je niet meer wakker van geluid om je heen, maar kan je nog wel wakker schrikken als er iemand naast je in bed komt liggen. Tijdens deze fase begint de slaap.
- NREM3 (diepe slaap): deze fase zorgt voor het herstel van je lichaam. Wanneer je wakker wordt tijdens deze fase door bijvoorbeeld het huilen van een kind, word je gedesoriënteerd wakker. De ademhaling en hartslag liggen tijdens de diepe slaap het laagst gedurende de slaapcyclus.
- REM-slaap (droomslaap): de Rapid Eye Movement. De naam zegt het al, tijdens deze fase is er sprake van snelle oogbewegingen. De hersenactiviteit is hoog.
De nieuwe cyclus: vanaf dit punt begint de slaapcyclus opnieuw. De eerste drie fasen behoren tot de non-REM-slaap, deze fasen zorgen ervoor dat je in slaap valt. De vierde fase is de echte diepe slaap.
Waarom dromen (nachtmerriën) we?
Tijdens het dromen verwerken we wat ons bezighoudt in het leven. Je verwerkt onder andere de geleerde lesstof.
Gedurende de nacht zorgt je lichaam ervoor dat de informatie blijft hangen in je hersenen. Dromen helpt ook bij het verwerken van emoties. Zo kan je bijvoorbeeld over de ruzie met je baas dromen.
Oorzaken nachtmerrie
- Stress; ik schreef al dat dromen/nachtmerries je helpen bij het verwerken van emoties. Wanneer je lijdt onder veel stress, dan heb je ook veel te verwerken. De kans is groter om nachtmerries te krijgen, wanneer je veel stress ervaart. Kinderen hebben over het algemeen weinig stress. Maar kunnen wel degelijk hun emoties verwerken. Zo kan zij verdrietig zijn, omdat ze geduwd is op het schoolplein. Of boos omdat haar klasgenootje lachte, omdat ze een fout heeft gemaakt tijdens de rekentoets. Soms ogenschijnlijk kleine zaken, maar voor een kind iets groots wat haar bezighoudt.
- Trauma; een trauma is een grote gebeurtenis in het leven van een kind. Je kunt denken aan het verlies van een oma of een scheiding tussen ouders. Het zal dan niet bij één nachtmerrie blijven. Vaak zie je dat een kind een langere tijd nachtmerries heeft over deze gebeurtenis. Dat komt doordat het een langere tijd duurt voordat zij de hele situatie heeft verwerkt. Het kan ook zijn dat de nachtmerries weer toenemen (eventueel in ergere mate) als er iets verandert. Bijvoorbeeld de verhuizing van vader naar een ander huis of mama krijgt een nieuwe vriend.
- Slaaptekort; slaaptekort zorgt ervoor dat je meer nachtmerries kan hebben. Het klinkt tegenstrijdig, omdat je minder slaap hebt in de nacht en daardoor minder de tijd hebt om te dromen, alleen werkt het zo niet.
- Koorts; wanneer een kind ziek is en koorts heeft, dan heeft zij een verhoogde kans om nachtmerries te krijgen.
Gevolgen nachtmerrie
Wat kunnen de gevolgen zijn van het hebben van een nachtmerrie.
Levendige herinnering: In het begin kunnen kinderen de nachtmerrie zich nog levendig voor de geest halen. Zo kan het maar zo zijn dat ze twee weken later tijdens het avondeten hun nachtmerrie vertellen aan tafel. Meestal is het na een maand verdwenen.
Bang om te gaan slapen: Kinderen vinden het eng om weer te gaan slapen. Wanneer ze in de nacht wakker zijn geworden, is het lastig voor ze om de rust te vinden. Ze zijn bang dat de nachtmerrie er ook echt komt. Dit komt mede omdat nachtmerries heel echt kunnen lijken. Kinderen kunnen de volgende dag of zelfs week nog bang zijn om te gaan slapen.
Vermoeidheid: Het hebben van nachtmerries verstoort de slaap. Kinderen worden van schrik wakker en dan hebben zij hun slaapcyclus niet afgemaakt. Dit zorgt voor vermoeidheid.
Concentratieproblemen: Vanwege de vermoeidheid en het denken aan de enge droom is het lastiger voor kinderen om zich (voor een langere tijd) te concentreren.
Hoe ga je ermee om?
Betekenis van dromen: Wanneer kinderen de betekenis van dromen achterhalen, lukt het ze sneller om de droom een plekje tegen. Er bestaan boeken en websites waarbij een uitleg staat wat de droom betekent. Zo kan je terugvinden wat vuur betekent. Het hoeft namelijk helemaal niets met vuur of brand te maken hebben. Vuur kan namelijk ook staan voor passie en verlichting.
Dagboek: Leg een potlood en een dagboekje naast het bed van je kind. Zij kan zo al haar (belemmerende) gedachtes en emoties opschrijven of tekenen in het boekje. Zo blijft het niet in haar hoofd zitten, maar heeft het even een ander plekje.
Helpende gedachtes: Schrijf in datzelfde boekje ook helpende gedachtes. Dit zijn gedachtes die je kind sterker maken. Denk aan: Ik ben een sterke meid. Ik weet dat nachtmerries nep zijn. Papa en mama zijn er voor mij als ik bang ben.
Ga in gesprek: Praat met je kind. En dat is niet altijd makkelijk. Til er ook niet te zwaar aan. Knoop een ander moment het gesprek aan en bespreek eens wat haar bezig houdt en waar ze over droomt. Wie weet komt er wat onverwachts uit. Wat je in ieder geval bereikt is dat je haar zo laat weten dat ze er met iemand over kan praten als ze dat wil. Bovendien weet ze dat ze ook gehoord wordt. Iets wat nog belangrijker is.
Vermijd eten: Zorg ervoor dat je kind minstens een uur voor het slapen gaan niet meer eet of suikerhoudend drinken naar binnen werkt. Voedsel zorgt ervoor dat je lichaam actief bezig moet zijn met het verteren van het voedsel. Je lichaam is dus actief terwijl het eigenlijk in slaapmodus moet gaan.
Vermijd beeldscherm: Laat jouw kind geen beeldscherm bekijken voor het slapen gaan. Het blauwe licht zorgt ervoor dat de hersenen actief blijven. Terwijl het brein juist in ruststand moeten gaan. Speel liever samen een spel of lees een boek voor.
Lichaamsbeweging: Beweeg gedurende de dag voldoende in de frisse lucht. Het is goed voor je lichaam en het zorgt ervoor dat je melatonine aanmaakt, het hormoon dat het slapen bevordert.
De droom sturen: In een droom kun je doorhebben dat je droomt. Dat is niet gemakkelijk en ook niet voor iedereen weggelegd. Het betekent dat je hersenen in staat zijn om te weten dat zij dromen. Hierna ben je ook in staat om de droom te sturen. Je kunt dit ook aan je kind uitleggen.
Lampje: Stop een klein lampje in het stopcontact. Of laat de lamp op de overloop aanstaan. Het kan een wereld van verschil zijn voor jouw kind.
Knuffel: Waarschijnlijk heeft je kind al een knuffel in bed liggen. Het geeft een fijn gevoel dat je kind niet alleen in bed hoeft te liggen. Zo kan hij de strijd tegen de monsters samen aangaan met zijn knuffel. Knuffel zelf ook samen met je kind voordat hij naar bed gaat. Het maakt het hormoon oxytocine aan. Dit maakt je blij wat ervoor zorgt dat het slapen makkelijker gaat.
Zoektocht: Als je kind in de nacht wakker wordt, omdat hij heeft gedroomd dat er een boef in haar kast zit. Doorzoek dan de kast en de gehele kamer naar de boef. Zo kun je haar geruststellen.
Medicatie: Het kan zijn dat je kind dagelijks medicatie tot zich neemt. Wanneer de nachtmerries dusdanige erge en/of een hogere frequentie aan gaan nemen, lees dan de bijsluiter even door. Mogelijk zijn de medicijnen de oorzaak en kan je in gesprek met de arts overleggen wat hier aan gedaan kan worden.
Therapie: Nemen de nachtmerries toe of wordt de intensiteit heftiger? Dan kun je denken aan therapie voor je kind. Heeft je kind een traumatische ervaring meegemaakt, dan is het raadzaam om met elkaar om de tafel te gaan wat de beste weg is om te bewandelen met betrekking tot de nachtmerries als gevolg van het trauma.
Wanneer raadpleeg je een huisarts?
- Wanneer de frequentie van de nachtmerries hoger ligt dan voorheen
- Als de herinneringen aan de nachtmerries langer dan een maand blijven hangen
- Als de angst voor het slapen gaat blijft
- Als je merkt dat het dagelijks leven belemmert
Slaap lekker
Met deze tips hoop ik van harte dat binnenkort de “Goedemorgen” ook voor jullie gezin telt. Welterusten en Goedemorgen!
Slapen kind
- Hoeveel slaap heeft kind nodig?
- Bedtijd kinderen
- Slaapschema baby
- Slaaptips voor baby & kind van slaapcoach
- Baby bedje opmaken
- Kussen kind vanaf welke leeftijd
- Baby in eigen bed leren slapen
- Wat als baby niet in eigen bed wil slapen
- Veilig slapen in 1 bed
- Peuterbed welke leeftijd
- Wat baby aan in bed?
- Slapen met knuffel; welke leeftijd?
- Inbakeren baby
- Voorkeurshouding baby
- Baby op buik slapen
- Babynestje maken of kopen
- Baby wil niet doorslapen
- Van 2 naar 1 slaapje baby
- Geen middagslaapje meer
- Tips middagdutje overslaan
- Verhaaltje voor slapen gaan
- Slaapliedjes
- Slapen met licht aan
- Slaapregressie baby
- Baby wil niet slapen
- Kind slaapt niet door
- Kind kan niet slapen
- Smoesjes kind wil niet slapen
- Tips kind blijft uit bed komen
- Hoe lang kind laten huilen in bed
- Nachtmerries kind
- Nachtterrors & nachtangst
- Melatonine voor kinderen
- Kind vroeg wakker
- Kind moeite wakker worden & bed uit gaan
- Kind bang in het donker
- Buiten slapen in lutjepot
- Campingbedje baby
- Verzwaarde deken kind
- Baby dekbed gevaarlijk?
- Kind slapen in auto
- Ideale temperatuur kinderkamer
- 50 experimenten voor thuis; makkelijke proefjes met kinderen - 17 February 2024
- Paasactiviteiten 42 spelletjes & opdrachten thema Pasen met eieren, paashaas, educatief en meer - 15 February 2024
- Spreekbeurt voorbeelden & ideeën voor onderwerpen - 3 December 2023