Kind veilig in autostoel; van keurmerk tot i-Size wetgeving

Het veilig vervoeren van kinderen in de auto is een prioriteit voor ouders, en de evolutie van autostoeltechnologie heeft deze zorg verder geïntensiveerd. Van keurmerken tot de i-Size wetgeving, ouders worden geconfronteerd met een scala aan normen en voorschriften bij het kiezen van een autostoel voor hun kind.

Zo is het in Nederland is het verplicht om je kind tot 135 cm te vervoeren in een goedgekeurd autostoeltje. Afhankelijk van de lengte of leeftijd van je kind zijn er aanvullende eisen.

Inhoud toon

i-Size norm

Grote veranderingen binnen de i-Size norm is dat kinderen langer achterwaarts vervoerd worden.

Jonge baby’s in een maxi cosi worden natuurlijk al achterwaarts vervoerd. In de praktijk gaan ze tussen de 8 en 12 maanden over naar een autostoel. Veel doordat je dan contact kan hebben met je kindje terwijl het achterin de auto zit.

Binnenkort wordt je verplicht om tot ze 15 maanden zijn ze achterwaarts te vervoeren. Dit is veiliger omdat bij een botsing je kind in het stoeltje wordt gedrukt om de klap op te vangen.

Bij jonge kinderen is de nek niet stevig genoeg, waardoor deze beschermd wordt. Ook worden de nieuwe autostoelen standaard getest op zijwaartse botsingen. Dat is nu ook nog niet het geval.

De ouderwetse autostoelen worden vaak bevestigd met de riem, en in een enkel geval met iso-fix. Dit zijn twee oogjes waar je de stoel aan vast klikt. Bij de nieuwe i-Size norm komt daar nog een derde bevestigingspunt bij; namelijk op de grond.

Dit is belangrijk omdat je dan altijd zeker bent dat de autostoel goed vast zit. Dit is wel een prettig idee, heb onlangs nog gehad dat een stoeltje goed vast zat met de riem maar toch schuin ging. Dan schrik je wel eventjes.

Het derde grote verschil is de indeling. Deze gaat niet meer uit van gewicht maar op lengte. Ik weet nog goed dat ik bij onze eerste aan het consultatiebureau vroeg wanneer je kind precies over moest. En zij daar geen antwoord op hadden.

Het antwoord online kwam vooral neer op zo lang mogelijk in de maxi cosi. In ieder geval tot het hoofd er niet bovenuit steekt. Dat hebben we dus ook bij beide aangehouden en pas na een jaar echt de overstap gemaakt. Bij de i-Size norm is er een indeling op lengte.

Achterwaarts gerichte stoel; tot 83 cm, verplicht tot 71 cm en 15 maanden.
Voorwaarts gerichte stoel; langer dan 71 cm en ouder dan 15 maanden
Combinatiestoel; tot 83 cm in achterwaartse stoel en daarna omgedraaid.

Zoals ik al schreef wordt deze wetgeving gefaseerd uitgevoerd. Waarbij momenteel fabrikanten worden gestimuleerd om onderzoek te doen en zelf een achterwaarts stoeltje te ontwikkelen. Dit was al bekend toen ik twee jaar geleden voor onze dochter op zoek ging, maar helaas waren ze toen nog niet op de markt.

Ik heb zelfs overwogen om er dan eentje uit Scandinavië of Amerika over te laten komen omdat ik veiligheid het belangrijkste vond. Nu zijn we twee jaar verder en merk je dat de eerste achterwaartse autostoelen op de markt komen.

Nu wordt je niet gedwongen om gelijk naar de auto te rennen, tot en met 2018 blijft de oude norm gelden. Met een beetje geluk zitten jouw kinderen dan al op een stoelverhoger of zonder iets in de auto.

Achterwaarts of voorwaarts vervoeren?

Ten eerste is het belangrijk dat je je kindje op de achterbank vervoert, omdat dat het meest veilig is. Wil je je baby toch voorin vervoeren, dan moet de eventuele airbag uitgeschakeld zijn.

Verder wordt aangeraden om je kind zo lang mogelijk achterwaarts te vervoeren in de auto. Dat heeft te maken met hun kwetsbare nek, die beter wordt beschermd tijdens een botsing wanneer je kind achteruit vervoerd wordt.

Bij nieuwe autostoeltjes die voldoen aan de nieuwe regels (R129 of i-Size), moet je je kind tot 15 maanden achteruit vervoeren. Volgens de oude regelgeving (R44), moest dat tot je kind een gewicht had van 13 kilogram.

Tegenwoordig is gewicht veel minder belangrijk en wordt vooral gekeken naar de lengte van je kind.

Isofix bevestiging versus gordelbevestiging

Autostoelen zijn er in verschillende vormen en maten. Ook de manier van bevestiging kan per autostoeltje verschillen, en is ook afhankelijk van de auto die je hebt. Je hebt autostoeltjes met Isofix bevestiging mét of zónder base, of autostoeltjes die je met de gewone autogordel moet bevestigen.

Isofix is een veilig bevestigingssysteem voor autostoeltjes. Tussen de rugleuning en het zitvlak van de achterbank in je auto, vind je bevestigingsbeugels waar je de autostoel gemakkelijk via de Isofix-haken aan kunt bevestigen.

Maar let op: niet elke auto heeft Isofix. In dat geval kun je alleen kiezen voor autostoeltjes die je via de gewone gordel moet bevestigen, maar soms is het ook mogelijk om in een oudere auto tóch Isofix te laten inbouwen.

Het voordeel van Isofix is dat je de autostoel gemakkelijk en snel kunt bevestigen. Daarnaast is deze vorm van bevestiging veiliger dan een gordelbevestiging.

Je kunt ook een autostoeltje kopen dat een base heeft die je met Isofix kunt bevestigen. De stoel zelf kun je dan makkelijk losmaken, terwijl de base in de auto blijft staan. De veiligheid blijft verder hetzelfde.

Vaak passen er verschillende maten autostoelen in de base, dus hoef je geen nieuwe base aan te schaffen als je een grotere autostoel koopt. Een nadeel van stoeltjes met een Isofix base is dat de stoelen vaak niet zonder de base bevestigd kunnen worden; je hebt dus altijd een base nodig.

Heb je geen Isofix in je auto, dan kun je kiezen voor gewone gordelbevestiging. Dat kan in elke auto met de normale driepuntsgordel. Het bevestigen is wel iets ingewikkelder dan stoeltjes met Isofix, en daarom iets onveiliger omdat het niet altijd goed gebeurt.

Voorin of achterin de auto?

Dit is iets wat ik niet had verwacht, maar er zijn geen leeftijdseisen aan het voorin of achterin vervoeren van je kind in de auto. Ook je baby mag voorin de auto vervoerd worden.

Er zijn wel echter een aantal ‘voorwaarden’ om je kind veilig te vervoeren:

Kinderen kleiner dan 1,35 meter moeten in Nederland altijd in een kinderstoeltje of zitverhoger vervoeren. Voorin én achterin.
Zit je kindje voor in de auto op de passagiersstoel; schakel dan de airbag uit of als je niet weet hoe dat moet plaats je kind dan achterin.
Beschikt de autostoel over een isofix-bevestiging dan is dit vaak alleen mogelijk op de achterbank. Over het algemeen zit er voor in de auto geen isofix.
Zitten er geen gordels achterin de auto, moeten kinderen onder de drie jaar voorin vervoerd worden. Zitten voorin ook geen gordels, mag je kind niet in die auto vervoerd worden.
Als op de achterbank al twee autostoeltjes en/of zittingverhogers in gebruik zijn en er geen plaats meer is voor een derde, dan mogen kinderen van 3 jaar en ouder op de achterbank de autogordel gebruiken. Het is daarbij niet toegestaan om de driepuntsgordel als heupgordel te gebruiken, door het schuine gedeelte achter de rug te laten lopen.
Als kinderen incidenteel (dus niet wekelijks naar de sportclub) in andermans auto meerijden, dan mogen kinderen ouder dan 3 jaar zonder autostoeltje of zittingverhoger vervoerd worden. Mits het om een korte afstand gaat en alle aanwezige autostoeltjes gebruikt zijn. Het is echter veiliger om voor de zekerheid een stoelverhoger (zonder rugleuning) achterin de auto te hebben liggen voor als er een vriendje meerijdt. Er zijn tegenwoordig ook opblaasbare zitverhogers die handig zijn voor op reis.
Uitzondering is het vervoer in de taxi als er geen kinderzitje aanwezig is. Dan mogen kinderen tot drie jaar ook ‘los’ op de achterbank en voor kinderen langer dan 1.35.

Vervoer je een kind kleiner dan 1,35 meter zonder kinderzitje? Of heb je een kinderzitje in tegengestelde richting geplaatst terwijl de airbag aan stond? In alle gevallen volgt een boete van 140 euro (Openbaar Ministerie, 2018).

Lees ook: Een kind voorin de auto vervoeren: vanaf wanneer mag dat en hoe doe je dat veilig?

Bij anderen in de auto

Niet alleen ouders hebben er moeite mee hun kind veilig mee op pad te nemen, voor bijvoorbeeld opa’s en oma´s lijkt dit nog lastiger. Het onderzoek laat zien dat de kans groter is dat kinderen onveilig in de auto zitten als ze door iemand anders dan de ouder worden vastgezet.

Gaat je kind met iemand anders mee in de auto? Zorg ervoor dat er een autostoel aanwezig is en leg als ouder daarom goed uit hoe het werkt.

Zelf heb ik altijd een opblaasbare autostoel in de auto liggen. Dit neemt weinig ruimte in en als er dan een vriendje of vriendinnetje mee komt van school, zit het toch een stuk veiliger dan los in de auto.

5 tips om je kind veilig te vervoeren

Ouders kunnen met een paar tips de veiligheid van kinderen in de auto al flink verbeteren:

Installeer je autostoel altijd conform de handleiding. Neem de tijd om je goed te laten voorlichten. Belangrijk is dat de autogordels niet gedraaid zijn, de juiste route volgen en goed zijn vastgeklikt.
Gebruik je ISOFIX? Check of alle bevestigingshaken goed vastzitten. In het geval van de baby- en peuterautostoel moet ook het derde bevestigingspunt gebruikt worden.
Trek de gordels van de autostoel goed aan. Er mag maximaal één centimeter ruimte tussen de gordel en het lichaam zitten.
Let bij een peuterautostoel op de hoogte van het harnasje. Er mogen maximaal 2 vingers ruimte tussen het harnasje en de schouder zitten.
Is jouw kind toe aan een kinderautostoel? Gebruik een autostoel mét rugleuning.

Kijk hier voor onze voorlichting over het veilig vervoeren van jouw kind.

Onveilig in een veilige autostoel

8 op de 10 kinderen zitten niet veilig in de auto. De helft van de autostoelen is niet goed geïnstalleerd. Ook het vastzetten van kinderen in de autostoel gaat vaak mis.

6 op de 10 kinderen zit te los in de autostoel doordat ouders de gordeltjes van het harnasje niet goed aantrekken. Dit blijkt uit recent onderzoek van de Taskforce Kinderveiligheid, uitgevoerd door VeiligheidNL, onder kinderen van 0 tot en met 8 jaar.

De Taskforce Kinderveiligheid, een samenwerkingsverband van o.a. VeiligheidNL, Maxi-Cosi, Erasmus MC en kinderchirurg-traumachirurg dr. William Kramer, vindt de resultaten verontrustend en roept ouders met klem op om de autostoel met aandacht te installeren en het kind goed vast te zetten.

Het kiezen van de juiste autostoel voor de baby, peuter of kind gaat in vrijwel alle gevallen goed (93%). “Een schokkend resultaat is dat 9 op de 10 ouders denken dat ze hun kind veilig vervoeren,” zegt Saskia Kloet, programmamanager Opgroeien bij VeiligheidNL.

“Met het kopen van de juiste autostoel ben je er echter nog niet. De volgende stappen zijn de correcte installatie van de autostoel in de auto en het goed vastzetten van je kind in de autostoel.

Daarbij gaat nog veel mis. De gordel zit vaak gedraaid, volgt niet de juiste route, de gordel is niet goed vastgeklikt of de riempjes zitten veel te los.”

Vooral bij de kuipstoel hoor je dit wel eens voorbij komen, dat ouders er opeens achterkomen dat de manier waarop zij voorheen de kuipstoel vastzetten anders is dan wat eigenlijk zou moeten waardoor er ook opeens veel minder speling is.

Zelf heb ik dat altijd voorkomen door gebruik te maken van een iso-fix base die met iso-fix wordt vastgezet en je je kind vastklikt. Dan weet je zeker dat hij juist in de auto is bevestigd.

Daarnaast zie je zeker nu in de winter wel dat baby’s met winterjas in de gordels worden vastgezet. Doordat een winterjas dik is, zitten de riempjes dan vaak een stuk minder strak en is er bij een botsing teveel speling.

Beter is het daarom om je baby zonder winterjas in de stoel te zetten en vervolgens in een goedgekeurd wikkelkleed warm te houden.

Waarbij het belangrijk is dat er gaten of uitsparingen zijn voor de gordels zodat die altijd zichtbaar zijn. Zodat, mocht er iets gebeuren, hulpdiensten of derden direct je kindje uit de autostoel kunnen bevrijden.

Fatale gevolgen

Kinderchirurg-traumachirurg dr. William Kramer ziet dagelijks de gevolgen van het onjuist gebruik van autostoelen: “Kinderveiligheid is een must. Een ongeluk gebeurt in een flits.

Bij een frontale botsing en een loszittend autogordeltje schiet het kind als een raket naar voren tegen de voorstoelen of door de voorruit. Dit kan leiden tot levensgevaarlijke verwondingen.

Bij een niet goed sluitende gordel of bij een dikke winterjas slaat het hoofdje en de armen met grote kracht tegen de voorstoel en kan de gordel diep insnoeren, leidend tot ernstige inwendige verwondingen.

Zorg dus ondanks de drukte in het gezin dat veiligheid voor uw kind nummer één is. In een goed autostoeltje, goed in de gordeltjes en bij baby’s en peuters in een stoeltje geplaatst tegen de rijrichting in.” Dit is daarom ook de nieuwe standaard binnen de wetgeving.

Taskforce Kinderveiligheid

Het observatieonderzoek ‘Veilig vervoer jonge kinderen in de auto’ is uitgevoerd door VeiligheidNL in opdracht van de Taskforce Kinderveiligheid.

Het onderzoek is uitgevoerd in juli en augustus 2018 waarbij 470 kinderen van 0 tot en met 8 jaar zijn geobserveerd.

Met dit onderzoek vraagt de Taskforce Kinderveiligheid aandacht voor het veilig vervoeren van kinderen in de auto.

Het onderzoek is een herhaling én uitbreiding van een observatieonderzoek van de Taskforce uit 2013, waarbij alleen het veilig vervoer van kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar is geobserveerd.

Zit jouw kind wel veilig in de auto?

Author
Recent Posts

Linda van Aken

Publisher at Mamaliefde

Linda is de oprichter van Mamaliefde.nl. In het dagelijks leven is ze getrouwd en moeder van een koningskoppel.

Met een achtergrond als pedagoge is Linda goed thuis in de theoretische aspecten van het ouderschap. Toch erkent ze dat in de praktijk, als moeder, de dingen soms net iets anders uitpakken. Daarnaast heeft ze een zwak voor kwalitatief speelgoed.

Linda heeft een passie voor reizen en ontdekt graag nieuwe plekken en probeert de vele werkuren te balanceren door kostbare quality time door te brengen met haar gezin.

Het zijn deze persoonlijke ervaringen die haar inspireren om te schrijven, en daarom behoren gezinsgerelateerde onderwerpen tot haar favorieten. Spontane acties schuwt ze niet; Linda staat altijd open voor een beetje avontuur.

Latest posts by Linda van Aken (see all)