Het is belangrijk om inzicht te hebben in je inkomsten en uitgaven, niet alleen als er sprake is van schulden maar ook voor een financieel gezonde administratie of als je ergens specifiek voor wilt sparen.
Soms weet je gewoon even niet waar al dat geld nou aan wordt uitgegeven, dus dat is het eerste wat je zult moeten achterhalen. Het op elkaar afstemmen van de inkomsten en uitgaven noemen we budgetteren.
Je maakt een budgetplan met al je inkomsten en uitgaven als je een bepaald doel voor ogen hebt, zoals het afbetalen van schulden of een groot bedrag sparen voor de aankoop van een nieuwe auto of een koophuis.
Of de website van het Nibud kun je veel informatie vinden over omgaan met geld. Om te budgetteren en voor het maken van een budgetplan is er zelfs de Nibud-methode! Deze kan jou helpen om in vier stappen grip te krijgen op je geld.
Het Nibud
Het Nibud is een onafhankelijk voorlichtingsinstituut dat onderzoek doet en voorlichting geeft over de huishoudportemonnee. Op de website van het Nibud kun je allerlei informatie vinden over onderwerpen als sparen, rondkomen en lenen. Alles wat met geld te maken heeft, kun je hier vinden.
Ben je bijvoorbeeld benieuwd hoeveel zakgeld gemiddeld is voor een kind van 10 jaar? Of hoeveel geld je aan je 16-jarige buurmeisje moet geven voor een avondje oppassen op jouw kinderen?
Op de website van het Nibud kun je dit soort zaken eenvoudig opzoeken en als richtlijn gebruiken in de praktijk. Op deze manier helpt het Nibud mensen omgaan met geld en grip krijgen op hun eigen financiële situatie.
Verschillende soorten begrotingen
Wil je aan de slag met het maken van een budgetplan?
Maandbegroting
Voor de korte termijn zou je dan een maandbegroting kunnen maken. In een maandbegroting zet je alle uitgaven en inkomsten van een bepaalde maand, zodat je snel inzicht hebt of je bijvoorbeeld die maand kunt rondkomen. Dat wil zeggen dat je inkomsten gelijk of hoger zijn dan je uitgaven.
Als dat niet zo is, dan kom je dus geld tekort en kun je in de problemen komen doordat rekeningen niet worden betaald of omdat je leningen moet afsluiten om het tekort aan te vullen, die uiteraard later ook weer afbetaald moeten worden.
Op de website van het Nibud kun je een formulier downloaden waarmee je eenvoudig via Excel een maandbegroting kunt opstellen. Je hoeft enkel het formulier in te vullen en aan jouw situatie aan te passen.
Op deze manier kun je precies zien waar je geld blijft en of je die maand kunt rondkomen. Door gebruik te maken van het formulier, zorg je er bovendien voor dat je niet per ongeluk bepaalde inkomsten of uitgaven vergeet te noteren.
In de maandbegroting kun je al je gegevens per maand kwijt: nettoloon of uitkering, vakantiegeld, eventuele dertiende maand of bonus, de inkomsten van je eventuele partner, eventuele kinderbijslag, zorgtoeslag, huurtoeslag, kindgebonden budget, kinderopvangtoeslag, belastingteruggaaf, alimentatie, kostgeld van inwonende personen, inkomsten uit vermogen en overige inkomsten.
Daarna volgen de uitgaven, zoals de huur of hypotheek, energie, gas en water, lokale belastingen, telefoon, televisie en internet, verzekeringen, schoolkosten, kinderopvang, contributies en abonnementen, vervoer, levensonderhoud van anderen, en afbetalingen van eventuele schulden.
Dit zijn alle vaste lasten, maar daarnaast heb je natuurlijk ook uitgaven die niet elke maand gelijk zijn, zoals de boodschappen en andere huishoudelijke uitgaven. Wel kun je door het maken van de maandbegroting eenvoudig zien in je budgetplan hoeveel financiële ruimte je hiervoor hebt.
Jaarbegroting
Omdat niet elke maand hetzelfde is qua inkomsten en uitgaven, is het verstandiger om een jaarbegroting te maken als je bezig bent met je budgetplan. Denk eens na over de inkomsten en uitgaven die niet maandelijks plaatsvinden: vakantiegeld, gemeentelijke belastingen, kinderbijslag, eindejaarsuitkering.
Het kan gebeuren dat je in een bepaalde maand niet kunt rondkomen, omdat je extra uitgaven hebt die je in andere maanden niet hebt. Dit tekort moet je zien te voorkomen door in de maanden dat je geld overhoudt, wat opzij te zetten voor de maand waarin je wat krapper bij kas zit.
Ook voor het maken van een jaarbegroting, vind je op de website van het Nibud een heel handig formulier dat je kunt downloaden en invullen in Excel. Het verschil met de maandbegroting is dat je achter alle inkomsten en uitgaven kunt zetten voor welke maanden die gelden.
Zo krijg je bijvoorbeeld elke maand een salaris van 1800 euro, maar je vakantiegeld van 1000 euro is alleen in de maand mei. Een dertiende maand of eindejaarsuitkering komt elk jaar in december, en de kinderbijslag elk kwartaal.
Als je geld terug ontvangt van de belastingdienst, ontvang je dit meestal in juni of juli. Sommige vaste lasten heb je ook niet elke maand, dus achter deze kostenposten zet je ook precies voor welke maanden dat geldt.
Na het invullen van de jaarbegroting, kun je snel zien in het Excel-bestand of je voldoende inkomsten hebt om alle uitgaven te betalen, en in welke maanden er tekorten of overschotten zijn.
Hier kun je dan op inspelen door meer geld apart te zetten in de maanden dat je extra inkomsten hebt, zodat je dit kunt gebruiken om de tekorten van een andere maand op te heffen.
Stappenplan Grip op geld
Het Nibud heeft ook een overzicht gemaakt van handige stappen waarmee je leert om een budgetplan te maken:
Breng en houd je administratie op orde
Een geordende administratie is van groot belang. Dat kan op papier, door alles in een map te bewaren, maar ook digitaal, door documenten in te scannen of bestanden die je sowieso al online krijgt te downloaden en in een map op de computer te bewaren.
Zo kun je snel alles terugvinden als je het nodig hebt, bijvoorbeeld voor de belastingaangifte.
Maak een overzicht
Zet alle inkomsten en uitgaven op een rijtje. Hiervoor kun je het beste de bankafschriften erbij pakken, of de bankieren app op je telefoon. Houd er wel rekening mee dat niet alle inkomsten en uitgaven maandelijks zijn. Je kunt dus ook meteen een jaarbegroting maken, of je kunt gemiddelde bedragen uitrekenen per maand.
Verdiep je in alle inkomsten en uitgaven
Wat laat het overzicht zien? Kun je elke maand rondkomen of kom je structureel geld tekort? Bekijk eens op de website van het Nibud wat vergelijkbare huishoudens gemiddeld aan elke post uitgeven, zodat je kunt zien of jouw ingevulde bedrag redelijk is of misschien wel veel te veel.
Kijk ook eens of je in aanmerking kunt komen voor toeslagen die je nu misschien niet ontvangt, want dit zorgt weer voor extra inkomsten.
Maak keuzes
Als blijkt dat je elke maand flink wat geld overhoudt, dan is het natuurlijk verstandig om een deel hiervan te sparen zodat je een buffer opbouwt. Kun je maar moeilijk rondkomen, dan zou je eens kunnen kijken of je ergens op kunt bezuinigen.
Personal finance
- Persoonlijk budgetplan maken
- Kosten baby gemiddeld per maand
- Kosten levensonderhoud kind per maand
- Is meisje opvoeden duurder dan jongen?
- Weekbudget boodschappen
- Tegemoetkomingen & toeslagen; waar recht op met kinderen
- Kindgebonden budget
- Kinderopvangtoeslag
- Kinderbijslag wanneer uitbetalen & aanvragen
- Studiefinanciering aanvragen & hoogte bedragen
- Alleenstaande moeder rechten & toeslagen
- Ouders financieel verantwoordelijk
- Sparen toekomst kinderen
- Sparen of beleggen voor kinderen
- Geld schenken kinderen
- Soorten verzekeringen
- Waar opletten vergelijken zorgverzekeraars
- Zorgverzekering
- Zorgverzekering zwangerschap
- Invloed zwangerschap op zorgverzekering
- Reisverzekering vakantie
- Schade inzittendenverzekering
- Verzekering waterschade vloerbedekking
- Beleggen beginners
- Kinderarmoede Nederland
- Doopnaam kiezen; incl. lijst met voorbeelden - 21 March 2024
- Surprise cadeau ideeën voor onder de 5 euro - 1 October 2023
- Sinterklaas vieren met oudere kinderen; 5 tips met pubers en tieners - 1 October 2023