Skip to Content

Emmi Pikler visie & speelgoed voor thuis en kinderopvang

Emmi Pikler visie & speelgoed voor thuis en kinderopvang

“Een kind dat iets bereikt door zelfstandig te experimenteren verwerft een heel andere kennis, dan een kind dat een kant-en-klare oplossing krijgt aangeboden.” Emmi Pikler

Donkere dagen, koud en nat. De herfst zorgt ervoor dat wij toch meer tijd binnen doorbrengen. Je hoort dan weleens om je heen: “mijn kind(eren) kunnen zichzelf nog geen half uur bezighouden”.

Emi Pikler

Hoe zorg je dat jouw baby, kind(eren) lekker zelf spelen?

In elke leeftijdsfase heb je de drang om nieuwe dingen te ontdekken. Baby’s leren hun omgeving te ontdekken en begrijpen door hun zintuigen.

Voelen, proeven, kijken en horen zijn daar erg belangrijk bij. Dat weten we allemaal wel. Maar geven wij onze kinderen ook de gelegenheid om te kunnen ontdekken?

Stel jezelf maar eens de volgende kritische vragen:

  • komt mijn baby/ kind zelf tot spelen? Geef ik mijn baby/ kind een zetje in de goede richting?
  • mag mijn baby/ kind zijn eigen spel bepalen of bepaal ik het?
  • grijp ik direct in wanneer mijn baby/ kind een probleem ervaart of kijk ik even toe?

Als je als volwassene een stapje terug neemt, op de achtergrond blijft tijdens het spelen, merk je pas hoe vindingrijk baby’s en kinderen zijn. Laat je baby/ kind zelf bepalen hoe lang ze spelen en waarmee.

Als volwassene kunnen wij soms heel erg bepalen hoe een kind “moet” spelen omdat wij heel erg binnen bepaalde kaders denken. Bepaald spelmateriaal kan op diverse manieren gebruikt en bekeken worden.

Daarbij leren baby’s en kinderen hun interesses, voorkeuren in spelen, de mogelijkheden en grenzen kennen. Doordat je daarbij een stapje terugneemt en in de buurt blijft is er zoveel vrijheid waardoor je baby/ kind zich heel competent kan voelen.

Nou zal je misschien denken: “jij kan mooi praten, maar mijn kind kan echt niet alleen spelen hoor” of “ hoe doe je dat dan”? Kijk eerst eens naar de basisbehoeftes van een kind:

  • voelt je baby/kind zich uitgerust en fijn?
  • heeft je baby/ kind dorst of honger?

Wellicht zit in de bovenstaande vraag ook een oorzaak waarom een baby/ kind niet zelfstandig kan spelen.

Een omgeving die voorbereid is om te spelen

Emmi Pikler visie & speelgoed voor thuis en kinderopvang - Mamaliefde

Niet iedereen beschikt over een prachtige omgebouwde garage of extra kamer waar een echte speelruimte van is gemaakt.

Wellicht speelt jouw baby/ kind gewoon in de woonkamer. Daar is niks mis mee, maar heb je weleens nagedacht of de ruimte waarin je kind speelt uitnodigend is?

Kan de ruimte waarin je baby/ kind mag spelen aan de behoeftes voldoen? Is het een plek waar ze ongestoord kunnen spelen? Heb je kinderen van verschillende leeftijden, is er voor elk kind iets uitdagend wat past bij de leeftijd?

Een uitdagende omgeving zorgt ervoor dat een kind kan gaan spelen.

Stel je hebt al het speelgoed in een dichte kast zitten. Dat is lekker opgeruimd, maar je kind ziet niks om mee te spelen. Het heeft een extra zetje nodig. Daar zijn heel leuke tips voor:

Zet overal, in de ruimte waar je baby/ kind mag spelen, diverse manden of bakken weg met speelgoed er in. Het mogen ook afwasbakken, tassen of pannen zijn.

Denk aan een mandje met:

  • verschillende doekjes (zakdoeken, gehaakte onderzetters)
  • verschillende ballen (tennisballen, zachte ballen)
  • plastic bekers, mogen er best veel zijn
  • keukenspeelgoed
  • auto’s
  • boekjes
  • blokken
  • Verkleedkleding (hoedje, short, bril)

Doordat je overal iets neerzet om mee te spelen valt er in de ruimte ontzettend veel te ontdekken. Je kan natuurlijk je eigen invulling geven aan het speelmateriaal.

Zorg ervoor dat het speelmateriaal is wat een open eind heeft. Met plastic bekers kunnen ze stapelen, maar ze kunnen er ook van alles in stoppen. Soms heb je al heel veel in huis en hoef je (bijna) niets aan te schaffen.

Emmi Pikler visie & speelgoed voor thuis en kinderopvang - Mamaliefde

Ben je graag creatief bezig en vind je het zelf ook leuk om speelmateriaal te maken?

  • Stop eens wat doekjes in een O’ball. Een hele uitdaging voor je kind om die eruit te krijgen
  • Stop lege flessen vol met macaroni, suikerklontjes, rijst; de zogenaamde sensory bottles
  • Stop in een lege fles een gekleurd vloeipapiertje met wat water. Het water neemt het vloeipapier op en geeft het water een mooie kleur
  • Ben je dol op haken of weet jij dat iemand dit heel leuk vindt om te doen? Haak dan veel verschillende kleuren onderzetters. Die kan je dan ook allemaal in een mandje stoppen om mee te spelen
  • Rijg door een wasmand touw en stop daar allemaal ballen in. Eens kijken of je kindje de ballen eruit kan halen.

Hoe zorgt dit alles nou voor zelfstandig spelen?

Ik snap dat je deze vraag stelt en ik zal je uitleggen hoe dit kan. Spelen kan elk kind zelf, dat zit in hun natuur. Ze willen zelf ontdekken. Als jij er maar voor zorgt dat er wat valt te ontdekken. Daar is de voorbereide omgeving voor nodig. Dat vergt wat voorbereiding van de ouder, want je moet natuurlijk best wat klaarzetten.

Maar dat hoeft echt niet veel te zijn. Je mag gedurende dag wisselen of juist wat weghalen. Orden en ruim het speelgoed op en er ontstaat weer veel nieuws om te ontdekken.

Opruimen vinden kinderen vaak lastig, natuurlijk mag je ze erbij betrekken. Alhoewel ze het opruimen pas écht snappen vanaf 3 jaar. Daarvoor is het in en uit bakken halen nog een echt spel voor hen.

Natuurlijk mag je op de achtergrond blijven omdat het heel belangrijk is om te observeren waar de behoeftes van je kind liggen. Laat het initiatief tot samen spelen vanuit je baby/ kind zelf komen.

Volg dan vooral. Als je kind een bal aan je geeft komt het initiatief tot spelen vanuit je kind. Geef jij de bal aan je kind dat komt het vanuit jou.

Ik zeg niet dat je niet samen mag spelen, doe dat vooral wanneer je kind daar aan toe is. Bijvoorbeeld wanneer je kind kan kruipen, lopen.

Ik hoop dat deze achtergrondinformatie en tips jullie kunnen helpen in het zelfstandig spelen.

Bichou van der Meeren

Linda van Aken
Latest posts by Linda van Aken (see all)