Er zijn veel manieren om je kinderen op te voeden. Eén ervan is onvoorwaardelijk opvoeden. Wat houdt onvoorwaardelijk opvoeden nu precies in? Wat zijn de voor- en nadelen van dit opvoedprincipe? Ook vind je in dit artikel boekentips, zodat je er nog meer over lezen kunt als het je wel aanspreekt!
Wat is onvoorwaardelijk ouderschap?
Allereerst moeten we dan kijken naar wat onvoorwaardelijk inhoudt. Je houdt van je kind, ongeacht wat hij of zij doet. Dat is natuurlijk niet voorbehouden aan deze opvoedstijl, want als het goed is geldt dit voor iedere ouder.
Bij deze manier van opvoeden wordt hier wel echt rekening mee gehouden. Het is geen kwestie van ‘voor wat, hoort wat’, maar er wordt gekeken naar dat wat het kind nodig heeft. Het kind hoeft niet bepaald gedrag te laten zien om zelf gezien te worden. Om zich geliefd te voelen!
Straffen en belonen
Dat straffen bij deze manier van opvoeden dus niet aan de orde is, mag voor de hand liggen. Hiermee keur je immers iets af van wat het kind doet. En daarmee kan je het signaal geven dat je kind dus niet deugt (uiteraard hangt dit wel heel erg af van de manier waarop je het brengt, maar dat is een andere discussie…).
Maar bij belonen doe je eigenlijk hetzelfde. Je geeft eigenlijk aan dat je kind bepaald gedrag moet vertonen om gezien te worden. En dat was nou net wat onvoorwaardelijk ouderschap niet wil.
Overigens wordt er ook vanuit gegaan dat je kind leren omgaan met de consequenties die een daad met zich meebrengt. Uiteraard ook wel afhankelijk van waar het om gaat.
Maar is hij zijn broodtrommel vergeten en moet hij daar maar van leren dat hij dan niets te eten heeft als hij dit vergeet? Je kind ziet dit verband niet, hij voelt alleen dat jij hem niet helpen wil…
Controleren doe je niet te vaak…
Nog iets wat niet bij onvoorwaardelijk opvoeden hoort is controleren. Door je kind steeds te controleren (en dan hebben we het over te vaak controleren) zorgt ervoor dat het kind zijn eigen zelfcontrole verliest. Dit kan leiden tot problemen. Daarnaast is het een illusie dat je je kind volledig onder controle kunt houden!
Maar hoe voed je je kind dan op?
Nu kun je je afvragen hoe je je kind dan leert hoe het zich moet gedragen. En ook: worden het dan geen verwende mensjes die zomaar alles doen wat God verbiedt? Je moet toch leren dat dingen wel of niet kunnen en wat de gevolgen van je daden zijn? Zo zit toch de hele maatschappij in elkaar?
Maar met laatstgenoemde opmerking zijn we meteen bij de kern. Het zijn inderdaad de dingen die ons aangeleerd zijn dat het zo werkt. Je bent lief voor de ander, maar daar staat wel tegenover dat de ander dat dan ook voor jou is.
Als iemand iets vergeet, moet hij zelf op de blaren zitten. En ga zo maar door. Misschien zou de wereld er zeker veel mooier uitzien als we niet alleen onvoorwaardelijk zouden opvoeden (eventueel), maar als we ook op een onvoorwaardelijke manier met iedereen om zouden gaan!
Hoe voed je dan wél op volgens onvoorwaardelijk ouderschap?
Eigenlijk gaat het vooral om respect hebben voor je kind. Praat met je kind over zijn behoeften, pas je verwachtingen aan aan zijn leeftijd (vaak willen we veel te veel), durf in te zien dat je zelf net zo goed fouten maakt (dus begrijp dat je kind dat ook doet), wees flexibel (iedere dag, iedere situatie vraagt om andere inzichten) en geef het goede voorbeeld.
Ook fijn aan deze methode is dat je juist authentiek moet zijn. Niets geen tovenarij met een blij gezicht terwijl je helemaal niet vrolijk bent… Prikken kinderen sowieso vaak doorheen.
En misschien wel de belangrijkste is dat je de grenzen van je kind respecteert. Jij bent de sterkste in dit verhaal, maar dat geeft je niet het recht om die macht uit te oefenen.
Bij een cursus die ik deed (had een andere naam, maar lijkt in principe heel erg hierop), werd de vraag gesteld of je je huis zou aanpassen als een vriend in een rolstoel zou belanden.
Ja, natuurlijk, dacht iedereen. Dus waarom doe je dit dan niet voor je kind? Dit principe kan je natuurlijk in je achterhoofd houden. Zou je jouw vriendin zo behandelen, of zou je zelf zo behandeld willen worden?
Veilige basis
Onvoorwaardelijk ouderschap is, lijkt mij, een heerlijke manier om je kind een veilige basis te geven. Het kind weet immers dat hij er mag zijn en dat zijn ouders er altijd voor hem of haar zullen zijn. Een veilige basis is wat iedereen nodig heeft in zijn of haar leven.
Intrinsieke motivatie
Nu zal je misschien nog met de vraag blijven zitten hoe kinderen dan wel leren? Natuurlijk gewoon met vallen en opstaan. Er is ook nog zoiets als intrinsieke motivatie. Kinderen willen vanuit zichzelf dingen aanleren.
Wat een heel ander uitgangspunt is dan dingen moeten doen omdat een ouder dat van ze verlangt. Een groot voordeel van dingen willen doen vanuit jezelf, is dat dit echt vanuit het kind komt en niet afhankelijk is van de ouder.
Met andere woorden: de wil om dingen anders te doen als de ouders er niet zijn of het niet zullen zien, is er dus niet! Het gewenste gedrag, wat het kind van nature zichzelf aanleert, is er altijd. Daarnaast mag jij ze uiteraard leren wat wel en niet kan, maar dan vooral door met ze te praten.
Onvoorwaardelijk opvoeden in het kort samengevat
Opvoeden op die manier dat de relatie met je kind voorop staat. Respectvol, met onvoorwaardelijke liefde. En daarmee heb je eigenlijk het hele proces benoemd. Eigenlijk kan je onvoorwaardelijk opvoeden een levensstijl noemen en niet een opvoedprincipe volgens vaste kaders, waaraan je wilt voldoen.
Boeken over onvoorwaardelijk ouderschap
Enthousiast geworden? Dan is het heerlijk om er meer over te lezen, rustig op de bank…
- Onvoorwaardelijk ouderschap van Alfie Kohn (hier). Een hooggewaardeerd boek van een Amerikaanse auteur, die meer geschreven heeft over opvoedzaken. De eerste die deze term gebruikte en eigenlijk ook het enige boek wat ik kon vinden wat echt deze term neerzet.
- Luisteren naar kinderen (hier). De Gordon Methode is de cursus die ik ooit gevolgd heb, waarbij het misschien niet volledig klopt met bovenstaand verhaal. Maar waarin het respect voor je kind wel voorop staat. Hoe je dan het beste met je kind communiceert leer je wel bij deze methode. Dus misschien wel een mooi boek als ondersteuning.
Opvoedingsstijlen
- Opvoedingsstijlen test
- Antroposofische opvoeding
- Attachment parenting / Natuurlijk ouderschap
- Autoritatieve opvoedingsstijl
- Aware parenting
- Beschermende opvoeding
- Curling ouderschap
- Democratische opvoedingsstijl
- Dolphin Parenting
- Duurzaam ouderschap
- Egalitaire opvoedingsstijl
- Emmi Pikler visie
- Genderneutrale opvoeding
- Thomas Gordon methode
- Helicopter parenting
- Holistische opvoeding
- Kindvolgend opvoeden
- Mindfull ouderschap
- Montessori methode opvoeding
- Natuurlijk Ouderschap
- Onvoorwaardelijk opvoeden
- Off-grid parenting
- Positief opvoeden; geen nee zeggen
- Rudolf Steiner antroposofische opvoeding
- Slow Living
- Spirituele opvoeding
- Tough love ouderschap
- Triple P Methode
- Unconditional parenting; zonder straffen en belonen
- Unschooling opvoeding
- Halloween tuindecoratie - 3 October 2024
- Vier seizoenen boom knutselen / verven - 1 October 2024
- Regels rondom uitgaan van je kind; welke afspraken maak je? - 29 September 2024