Het Sint-Jansfeest wordt gevierd op 24 juni en is een rooms-katholiek feest. Wie is die Sint Jan, wat wordt er gevierd en waarom? Dit feest kent al een heel lange traditie! Wij vertellen je hier hoe het vroeger gevierd werd én wat je nu kunt doen bij het Sint-Jansfeest!
Wie is Sint Jan?
Laten we eerst eens stil staan bij wie die Sint Jan dan is. Binnen de rooms-katholieke kerk worden mensen heilig verklaard en deze mensen worden dan aangeduid met Sint voor hun naam.
Denk maar aan de bisschop Sint Nicolaas, waaruit ons Sinterklaasfeest is ontstaan. Sint Jan staat voor Johannes de Doper. Hij was een profeet die familie was van Jezus. En dat niet alleen, hij heeft Jezus (en heel veel andere mensen) gedoopt in de Jordaan.
Dit verhaal kun je vinden in de bijbel en is binnen de kerk een belangrijk verhaal. Over het algemeen wordt een sterfdag gevierd van de Heilige.
Maar zowel Sint Jan als Maria zijn hierop uitzonderingen. Bij hen wordt namelijk wel de geboortedag gevierd! Dat geeft al aan dat het hier om iets bijzonders gaat!
Midzomernacht en Sint Jan
Sint Jan wordt gezien als een nieuw begin. 24 juni ligt natuurlijk heel dicht bij de langste dag. Midzomernacht en het Sint-Jansfeest worden dan ook vaak aan elkaar gekoppeld.
Hoewel het Midzomernachtfeest feitelijk gezien 21 juni gevierd zou moeten worden. In vroeger tijden viel volgens de Juliaanse kalender de langste dag wel op 24 juni… Daardoor is het heel gewoon gebleven om wel die datum aan te houden.
Nu wordt de Midzomer soms ook gewoon gevierd in het weekend wat het dichtst bij deze datum ligt. Het Sint-Jansfeest begint op de avond voor 24 juni (na zonsondergang). Sint-Jansdag is dus 24 juni.
Midzomernacht werd al gevierd voordat de geboorte van Johannes gevierd werd. Ook nu zijn de heidense gebruiken dus gecombineerd met christelijke vieringen, wat bij Kerst eigenlijk ook zo is…
Wat wordt er gevierd met Sint-Jansfeest?
Zoals gezegd is 24 juni de geboortedag van Johannes de Doper. Hoewel je dit met een korreltje zout moet nemen. In de bijbel wordt gesproken over de geboorte van Johannes die een half jaar voor Jezus plaatsgevonden zou hebben. Zo is men op 24 juni uitgekomen.
Omdat er nergens beschreven staat dat Jezus werkelijk op die dag geboren is en mensen andere aanwijzingen denken te vinden dat Jezus helemaal niet in december geboren is, is deze datum dus waarschijnlijk ook niet kloppend…
Maar symbolisch gezien dus wel. Overigens wordt zijn sterfdag óók herdacht in de kerk. Dit valt op 29 augustus.
Veel Heiligen zijn ook beschermheer. Johannes wordt gezien als patroon van wevers, herbergiers, herders, kleermakers, schilders, leerlooiers, wijnbouwers, timmerlieden, smidse, kuipers, schoorsteenvegers, bontwerkers, architecten, drankbestrijders, bioscoopbezitters, dansers, muzikanten, zangers, schapen, lammeren, huisdieren, vasten,
Karmelieten en de Maltezer ridderorde. Daarnaast kun je hem aanroepen als je last hebt van hoofdpijn, duizeligheid, epilepsie, schorheid, angst, bij hagel en kinderziekten.
De geschiedenis van dit feest
Vroeger was het de gewoonte om grote vuren aan te steken, met mensen uit je eigen buurt. Hierbij werd er feest gevierd en was het de sport om over dit vuur heen te springen! Het zou zelfs zo zijn dat als je samen hand in hand er overheen sprong als koppel, jullie band voor eeuwig zou zijn.
In de 17e eeuw werden er bloemen aan de huizen gehangen. Deze bloemen zouden een afweermiddel zijn tegen boze krachten. Sint-Janskruid of Varenzaad zouden hiervoor gebruikt zijn.
Het was ook heel gewoon dat juist die dag jongens en meisjes elkaar vonden, waarbij de vrouw het dan over haar ‘Sint Jan’ had.
Hoe vier je nu dit feest?
Hier en daar worden nog altijd vreugdevuren aangestoken of worden er nog Sint-Janstrossen opgehangen. Deze Sint-Janstrossen zijn trossen van bladeren van de korenbloem, de notenboom en uiteraard het Sint-Janskruid.
Uiteraard is dit de verwijzing naar de oude gebruiken, waarbij men dacht dat het tegen onheil zou beschermen, zoals ziekte, brand, blikseminslag en boze geesten. Kerken kunnen een processie houden.
Maar er is meer. Bij Vrije Scholen valt dit ook onder de jaarfeesten die gevierd worden. Bij dit zomerse feest wordt er dan ook vaak gewerkt met bloemenkransen en een vuur. Er wordt gezongen en gedanst rondom het vuur.
En ja, wie durft mag er overheen springen… En natuurlijk zijn er op meerdere plekken in het land mensen die de langste dag vieren.
Waarom worden bloemen aan huizen gehangen?
Uiteraard is er een reden waarom Sint Jan gecombineerd wordt met bloemen als beschermingsmiddel. Er gaat het verhaal dat Johannes de Doper op de vlucht was voor zijn vijanden. Hij dook in de nacht onder bij vrienden, maar er liep iemand rond die hem wilde verraden.
Deze verrader had een boeket aan de deurpost gehangen zodat men wist waar Johannes zich bevond. Alleen hing er de volgende dag opeens aan alle deurposten een tros bloemen. Hierdoor was Johannes dus veilig (onvindbaar).
Zelf vieren
Wil jij ook vieren dat alles weer zo mooi groeit en bloeit? Het is natuurlijk het feest wat exact tegenover Kerst staat. Waar we met Kerst naar binnen keren, mag je met Sint Jan juist naar buiten.
Natuurlijk kun je met de kinderen het feest vieren door zelf mooie bloemenkransen te maken en deze aan je deur te hangen. Maak een (nep…)vuur en zing en dans met elkaar in de avond bij het vuur. Wat ook mooi is, is het maken van een viertafel.
Misschien heb je wel een plek in huis die je altijd al aanpast aan de seizoenen en/of de grote feesten? Sint Jan kan prima de overgangsperiode zijn tussen de lente en de zomerhoek/tafel. Groene tinten en zomerse kleuren staan mooi bij Sint Jan.
Natuurlijk kun je kiezen voor veel bloemen, die hier toch duidelijk mee te maken hebben. Zorg voor een flikkerend lichtje wat een echt vuur voorstelt. Of gebruik natuurlijk echte kaarsen.
Deze dag zitten we op het keerpunt van licht naar weer donker. (Precies andersom dan met Kerst, wat juist het feest van het terugkerend licht is). Tot inkeer komen dus. Je kunt kiezen voor bloemen die dit symboliseren.
Nu kun je natuurlijk op zoek gaan naar de symbolische kenmerken die er door anderen aan gegeven worden of vanuit tradities. Maar gewoon bij je eigen gevoel blijven (of die van je kinderen) is uiteraard ook heel mooi!
Dag in het jaar
- Overzicht kalender bijzondere feestdagen
- 1 April
- Andersom Dag
- Annie M.G. Schmidt dag
- Autismeweek
- Black Friday
- Broer & zussendag
- Nationale Buitenlesdag
- Nationale Buitenspeeldag
- Christelijke Kinderboekenweek
- Dierendag
- Dios de los Muertos
- Doe eens vriendelijk dag
- Dag van de Leidster
- Dag van de Ex
- Earth day
- Friendsgiving
- Green Friday
- Ja Dag
- Sint Jansfeest
- Juffen- en meesterdag
- Nationale Kampeerdag
- Internationale dag van het Kinderboek
- Kinderzwerfboekendag
- Wereld Knuffeldag
- Michaelsfeest
- Midzomernacht
- Nationale Modderdag
- Sint Pannekoek
- Pyjamadag
- Internationale dag Rechten van het Kind
- Grote Rekendag
- Schrikkeldag
- Science Fictiondag
- IVN Slootjesdagen
- Tegenovergestelde dag
- Wereld Toiletdag
- Nationale Tuinvogeltelling
- Nationale Vlindertellling
- Nationale Vriendinnendag
- Internationale Vrouwendag
- Week van het Geld
- Week van Snoep Goed
- Week van Vergeten Kind
- Wereldlichtjesdag
- Wereldmeisjesdag
- Wintertijd & Zomertijd
- Halloween tuindecoratie - 3 October 2024
- Vier seizoenen boom knutselen / verven - 1 October 2024
- Regels rondom uitgaan van je kind; welke afspraken maak je? - 29 September 2024