Iedere ouder en ieder gezin heeft andere regels en opvattingen over de opvoeding. Dit heeft ook enigszins met je eigen opvoeding te maken. Als je partner een heel andere opvoeding heeft gehad, dan kan het soms best zoeken zijn naar de gemeenschappelijke deler.
Er zijn 4 opvoedstijlen te onderscheiden: de autoritaire, de laissez-fair, de autoritatieve en verwaarlozende opvoedstijl. In welke opvoedstijl herken jij jezelf als ouder?
Autoritaire opvoedstijl
Opvoeders die deze stijl hanteren zijn heel duidelijk naar hun kind en bieden weinig tot geen ruimte voor discussie of onderhandelen. ‘Omdat ik het zeg!’ is een opmerking die bij deze stijl past.
Kinderen dienen naar hun ouders te luisteren en als ze dit niet doen, krijgen ze straf, zonder dat er een lange uitleg is waarom en tegenspraak ook niet geduld wordt. Je zou kunnen zeggen dat de ouder stuurt en bepaalt wat er gebeurt. Omdat deze opvoedstijl duidelijke regels en grenzen heeft, weten kinderen goed waar ze aan toe zijn.
Verder zou het kunnen dat er door kinderen op school beter gepresteerd wordt, omdat ouders hoge verwachtingen van hun kind hebben en kinderen weten waar ze aan toe zijn.
In deze stijlen zie je wel eens als reactie van het kind, dat ze rebels en agressief worden of juist angstig en passief omdat er geen ruimte is voor tegenspraak of eigen inbreng.
Ben jij een ouder die:
- Veel regels stelt, zonder (uitgebreide) uitleg
- Verwacht dat je kind gehoorzaamt, omdat jij het zegt
- En zo niet, straf geeft
- Hoge verwachtingen van je kind heeft?
- Dan zou het goed kunnen dat deze stijl bij jou past.
De laissez-faire opvoedstijl
Deze Franse term die vrij vertaald zoiets betekent als ‘laat maar waaien’ is een tegenhanger van de autoritaire opvoedstijl. Ouders die deze opvoedstijl hanteren stellen regels, maar houden ook rekening met de wensen en behoeften van hun kind(eren).
Kinderen krijgen veel hun zin, omdat deze ouders hun kind en welzijn erg serieus nemen waarbij ze soms hun eigen regels ook minder laten navolgen.
Verder kan het zijn dat deze ouders kritiek en conflicten het liefste uit de weg gaan. In deze gezinnen is minder sprake van conflicten en is de relatie tussen ouder en kind bijna gelijkwaardig.
Een voordeel is dat kinderen veel zelfvertrouwen opbouwen en ook in discussie met hun ouders / opvoeders gaan, een nadeel is dat het gevaar er is dat kinderen verwend raken en ook minder goed met de teleurstellingen die het leven helaas heeft, kunnen omgaan.
Ben jij een ouder die:
- Weinig tot geen regels stelt
- Heel lief bent voor je kind
- Conflicten graag uit de weg gaat en daarom toegeeft? Als voorbeeld: wil je bij de speelgoedwinkel iets uitzoeken en ben je niet jarig? Goed doe maar en bij de bakker mag je ook nog wat uitzoeken.
- Je kind gelijk stelt aan jezelf, jullie hebben beiden evenveel te zeggen?
- Dan heb je waarschijnlijk de laissez-faire als opvoedstijl.
Autoritatieve opvoedstijl, ook wel de democratische stijl genoemd
In deze opvoedstijl hanteren ouders ook duidelijke regels, maar er is ruimte voor de inbreng van hun kind. De regels die gelden worden uitgelegd en onderbouwd en kinderen worden aangemoedigd en ondersteund om het zelf te proberen. Zo krijgen kinderen zelfvertrouwen en wordt hun zelfstandigheid bevorderd.
De autoritatieve opvoedstijl is een mix tussen die van de laissez-faire ouder en die van de autoritaire ouder.
Ben jij een ouder die:
- Vaak complimenten geeft aan je kind?
- Afstand kan nemen en je kind nieuwe dingen laat uitproberen om zo zelfvertrouwen op te bouwen?
- Duidelijke regels hebt en die uitlegt?
- Je goed naar je kind luistert en kijkt naar de behoeften van je kind?
- Veel tijd steekt in de opvoeding?
- Dan heb je waarschijnlijk de autoritatieve opvoedstijl.
Lees ook: Democratische opvoedingsstijl
Lees ook: Autoritatieve opvoedstijl
Verwaarlozende opvoedstijl
Hier stellen ouders weinig tot geen regels aan gedrag van hun kind. Kinderen zijn erg vrij in hun doen en laten. Ouders besteden veel tijd aan eigen tijd voor zichzelf en ondernemen weinig tot niets met hun kind.
Dit is vaak geen bewuste keuze van de ouder, maar een gevolg van de eigen opvoeding, stressvolle omstandigheden als verlies van een baan of scheiding of onvermogen.
Ben jij een ouder die:
- Weinig tot geen regels hanteert
- Weinig tot geen uitjes of tijd met je kind doorbrengt?
- Stressvolle gebeurtenissen meemaakt of heeft meegemaakt?
- Veel tijd voor jezelf nodig hebt?
- Dan zou het kunnen dat je de verwaarlozende opvoedstijl gebruikt.
Hulp bij de opvoeding
Opvoeden is prachtig, maar eerlijk is eerlijk, bij tijden is het ook zwaar en enorm moeilijk hoe je van je kinderen fijne en stabiele volwassenen kunt maken. Je bent echt niet de enige.
Het kan dan helpen als een neutrale buitenstaander met je meekijkt en je adviezen en handvatten geeft voor de opvoeding. Dit kan bijvoorbeeld bij:
- De huisarts. De huisarts luistert allereerst naar je verhaal en dat is soms al zo fijn, even je zorgen en twijfels delen in vertrouwen. Daarnaast kan de huisarts advies geven of je doorverwijzen naar een externe hulpverlener. De huisarts heeft veel contacten en lijntjes en kan daarom goed met je meedenken naar wat en wie er nodig is om een steuntje in je rug te geven.
- De gemeente. Iedere gemeente heeft een jeugdteam / zorgteam. Er zijn zogenaamde jeugdconsulenten die thuis kijken en observeren en van daaruit tips geven of externe hulpverleners aanraden. De gemeente heeft hier ook een financieel potje voor en kan dit vergoeden.
- Een orthopedagoog. Orthopedagogen weten veel over de opvoeding en het gedrag van kinderen. Ik moet altijd denken aan the nanny, zij geeft ook in een paar sessies handvatten om zo andere regels op te stellen, meer harmonie te realiseren en activiteiten die samenbindend zijn.
- Het consultatiebureau. Als het goed is vraagt het consultatiebureau bij ieder bezoek hoe het gaat. Schaam je zeker niet om te delen waar je mee zit, zodat de arts of jeugdverpleegkundige met je mee kan denken.
Nieuwsgierig wat de test uitwijs doe dan de opvoedstijl test van Psychologiemagazine.
Opvoedingsstijlen
- Opvoedingsstijlen test
- Antroposofische opvoeding
- Attachment parenting / Natuurlijk ouderschap
- Autoritatieve opvoedingsstijl
- Aware parenting
- Beschermende opvoeding
- Curling ouderschap
- Democratische opvoedingsstijl
- Dolphin Parenting
- Duurzaam ouderschap
- Egalitaire opvoedingsstijl
- Emmi Pikler visie
- Genderneutrale opvoeding
- Thomas Gordon methode
- Helicopter parenting
- Holistische opvoeding
- Kindvolgend opvoeden
- Mindfull ouderschap
- Montessori methode opvoeding
- Natuurlijk Ouderschap
- Onvoorwaardelijk opvoeden
- Off-grid parenting
- Positief opvoeden; geen nee zeggen
- Rudolf Steiner antroposofische opvoeding
- Slow Living
- Spirituele opvoeding
- Tough love ouderschap
- Triple P Methode
- Unconditional parenting; zonder straffen en belonen
- Unschooling opvoeding
- BSO: Diverse varianten naschoolse opvang voor schoolkinderen - 22 August 2024
- 37 Babyshower spelletjes & activiteiten; van opdrachten tot raadspelletjes of creatieve herinneringen - 18 February 2024
- Zwangerschap geheim houden en verbergen - 1 October 2023
Pfoe… om nou te zeggen dat ik er 1 van de 4 ben, vind ik lastig. Wij zijn op sommige fronten wel heel strikt, maar dat is vooral omdat de oudste het goed doet op duidelijke grenzen en regelmaat. Aan de andere kant laten we juist ook wel weer veel ontdekken en maken we bewust tijd voor de kinderen. Bewust 1 op 1 even met mama of papa mee, zeg maar. en ja, ik heb ook graag tijd voor mezelf. Dus ja, zie daar maar eens wijs uit te worden, haha