Wat als je kind haren uit het hoofd trekt?! Van baby tot peuter; hoe leer je dit?

We kennen allemaal de uitdrukking: de haren uit je hoofd trekken. In situaties waarin de rommel in huis niet te overzien is bijvoorbeeld. Of je agenda zo vol zit dat je niet weet hoe je deze week nu even gladjes georganiseerd krijgt.

Het is een ander verhaal als je kind echt de haren uit zijn of haar hoofd trekt. Dit kan uit frustratie zijn, als uiting van psychische klachten of behorend bij een ander ziektebeeld. Eén daarvan is trichotillomanie.

Inhoud toon

Waarom trekt een kind haren uit?

Het is niet leuk om te zien hoe je kind uit frustratie, woede of verdriet zo hard aan zijn hoofdhaar trekt, dat je even later een pluk in het hand(je) kunt zien. Het kan zijn dat spanning de reden is waarom kinderen hun haren uittrekken.

Net als bij gillen, loopt de frustratie zo hoog op dat het lichamelijk eruit moet. In andere gevallen kan het zijn dat het betreffende kind een hersenbeschadiging of verstandelijke beperking heeft.

Anders is het als het haren uittrekken een dwangmatige handeling wordt. Dit kan bij zowel kinderen als volwassenen opspelen. Mensen voelen dan de dwingende behoefte om hun haar eruit te trekken. Het kan zijn dat de talige ontwikkeling nog onvoldoende op gang is.

Het kind kan zich dan niet duidelijk uiten of de woorden snel genoeg geven aan het gevoel. Het gevolg is dat deze een andere manier gaat zoeken om met spanningen om te gaan. Andere kinderen vinden het troostend als ze hun haren trekken. Een beetje in het rijtje van op je duim zuigen, aan je haar sabbelen of op een mouw kauwen.

Wat is trichotillomanie?

Wie last van trichotillomanie heeft, trekt lichaamshaar frequent uit. Denk aan dagelijks of bijna dagelijks. Dit hoeft niet enkel hoofdhaar te zijn.

Ook het plukken aan wimpers, wenkbrauwen of een andere plek met lichaamshaar wordt onder trichotillomanie verstaan. Doordat er aan één specifieke plek geplukt en getrokken wordt, ontstaat hier in veel gevallen een kale plek.

De meeste kale plekken zijn waarneembaar bij de slapen of op het voorhoofd. Opvallend is dat de kale plek niet geheel kaal is; vaak groeien er nog enkele haren op (met wisselende lengtes). De meest ernstige vorm is vaak bij meisjes en vrouwen in de leeftijd van 12 tot 40 jaar.

Trichotillomanie kan al vanaf de geboorte ontstaan. Bijvoorbeeld als je kindje borstvoeding krijgt of de speen in zijn mondje heeft.. dit kan een manier zijn om in slaap te vallen of om veiligheid te vinden claimen onderzoekers.

Er is geen oorzaak bekend waarom trichotillomanie ontstaat. Sommige onderzoekers stelden vast dat het voortkwam uit een erfelijke factor. Maar ook ingrijpende, traumatische ervaringen kunnen bijdragen aan de behoefte om aan haar te plukken. Je kunt het haren uittrekken zien als een vorm van zelfbeschadiging.

Meer informatie vind je hier.

Wat kun je aan trichotillomanie doen?

Bij kinderen gaat trichotillomanie in veel gevallen spontaan over. Mocht dit niet zo zijn, dan is psychische hulp aan te raden. Door de oorzaak van de spanning of het haren trekken te onderzoeken, kan er iets aan deze dwangbehoefte gedaan worden.

Het is per kind verschillend wat helpt. Op jonge leeftijd (voor de basisschoolleeftijd) blijkt negeren vaak goed te werken. Door je kind af te leiden met een boekje en te werken aan de woordenschat, kan het leren om frustraties op een andere manier kenbaar te maken.

Straffen helpt zelden. Vooral kinderen in de basisschoolleeftijd zullen zich schamen voor de kale plekken.

Als je merkt dat je kind veel aan zijn haar trekt, ga dan eerst altijd langs de huisarts. Deze kan, door goed naar je verhaal te luisteren en gerichte vragen te stellen, er achter komen of er sprake is van trichotillomanie. Ook kan deze je goed begeleiden en helpen in het doorverwijzen naar een psycholoog.

Een gedragstherapie met positieve resultaten hiervoor is de cognitieve gedragstherapie.

Met cognitieve gedragstherapie word je je bewust van gedachten, gevoelens en leer je de gedachten te veranderen. Zo wordt de behoefte aan haren trekken minder of zelfs geheel afgebouwd. Volwassenen kunnen daarnaast baat hebben bij een antidepressivum om de dwang te onderdrukken.

Negatief gedrag

Author
Recent Posts

Mirjam de Stigter

Tekstschrijver at Tekstbureau Schrijfkameleon

Mirjam is al meer dan een decennium getrouwd met haar jeugdliefde. Samen zijn ze de trotse ouders van drie prachtige kinderen: twee zoons (2015 en 2020) en dochter (2017). Haar hart ligt in het basisonderwijs, waar ze al ruim 12 jaar haar passie volgt. Mirjam heeft zowel als leerkracht als intern begeleider waardevolle ervaring opgedaan.

Naast haar toewijding aan het onderwijs, floreren Mirjams creatieve kanten. Lezen en schrijven vormen de kern van haar grootste hobby, en het feit dat ze deze passie kan uiten in deze blog vervult haar met vreugde. Het schrijven voor verschillende bureaus geeft haar de kans om haar horizon te verbreden en kennis verder te verdiepen.

Je kunt haar het beste omschrijven als enthousiast, lief, duizendpoot, creatief, vrolijk en met name dol op het stimuleren van de ontwikkeling van ieder kind.

Latest posts by Mirjam de Stigter (see all)