We hebben allemaal momenten wanneer boosheid onze geest overneemt. Hoe zit dat met onze kinderen? Wat doe je met een kind die problemen heeft om zijn of haar boosheid te beheersen?
Verschillende ontwikkelingsfases
Het is voor een kind heel normaal om boosheid te ervaren terwijl ze door verschillende ontwikkelfases gaan. Het zal je vast niet ontgaan zijn dat je kind soms gefrustreerd is. Dit is volkomen normaal, omdat ze telkens nieuwe ontwikkelingstaken op zich nemen.
Voorbeelden hiervan zijn als een kindje leert lopen of leert praten. Telkens net voor ze deze ontwikkelingsmijlpaal bereiken, vormt er een periode van frustratie. Dit kan komen omdat het brein denkt “Dat wil ik graag doen!”, terwijl het lichaam er nog niet helemaal klaar voor is.
Deze frustratie kan eenvoudig leiden tot boosheid en uitdrukkingen van boosheid. Begrijp dat dit normaal is als zij door deze ontwikkelingsfases heen gaan. Dit is voor jou ook normaal als er grote dingen spelen in je leven.
Mensen hebben nu eenmaal emoties. Deze emoties en inlevingsvermogen kunnen worden gebruikt om voor jezelf een voorstelling te maken van hoe je kind zich voelt.
Echter, kan het bij kinderen voorkomen dat deze emoties uit de hand lopen.
IJsberg boosheid
Je kunt kinderen leren om met hun frustratie om te gaan. Boosheid is een secundaire emotie. Dat wil zeggen dat er meestal een andere emotie aan vooraf gaat, net als frustratie. Dit wordt ook wel ijsbergboosheid genoemd. Boosheid is het topje van de ijsberg, terwijl daaronder andere dingen afspelen.
Frustratie is één van de meest voorkomende emoties voorafgaand aan boosheid bij kinderen, maar er zijn ook andere emoties. Denk hierbij aan verlies, verdriet of een teleurstelling.
Dit zijn emoties die door kinderen meestal als eerste worden ervaren en omdat het moeilijk is om erachter te komen wat je met zulke emoties moet doen, is het makkelijk om erachter te komen wat je met boosheid te doen. Boosheid reageren we af, toch?
Emotionele opvoeding
De emotionele opvoeding die we onze kinderen geven, kan hen voorzien van woorden en beschrijvingen van andere, meer primaire emoties. Dit kan ze helpen in het omgaan met de frustratie.
Dat is dus één van de dingen die we willen doen als onze kinderen opgroeien: hen voorzien van de woorden waarmee zij kunnen beschrijven hoe ze zich voelen.
5 belangrijke tips
De volgende 5 tips kunnen behulpzaam zijn met kinderen die problemen hebben om hun boosheid te beheersen:
- Wees het goede voorbeeld
- Bepaal grenzen
- Breng communicatie tot stand
- Het voorzien van geschikte alternatieven
- Vraag om hulp wanneer het nodig is
Wees het goede voorbeeld
Het is nooit verkeerd voor mensen om te voelen wat ze voelen, dus het is niet verkeerd om boosheid te ervaren. Er zijn geschikte en ongeschikte manieren om met die emotie om te gaan. Als ouder zijnde moeten we de geschikte manier laten zien om die emotie uit te drukken.
Eén van de belangrijkste dingen met betrekking tot deze geschikte manier, is om kalm te blijven. Heb er ook vertrouwen in dat de gevoelens van je kind zullen veranderen. Is dit je wel eens opgevallen?
Denk bijvoorbeeld aan een storm. Je zit thuis en het valt je op dat het buiten begint te onweren. Het is duidelijk dat er een storm op komst is. Ineens herinner je jezelf dat de ramen van je auto nog open staan.
Wat doe je dan? Begin je te schelden dat je ramen nog open staan en dat je door de regen naar buiten moet? Je weet dat dit meer neigt naar de ‘ongeschikte manier’. Je weet wat je eigenlijk moet doen: simpelweg naar buiten gaan en de ramen dicht doen.
Daarna ga je terug naar binnen en verder je ding doen. Wat er gebeurd? De storm trekt vanzelf weg. Wanneer je kind dus emotioneel een kleine storm ervaart, begin dan ook niet te schelden. Het zal de storm alleen maar erger maken.
Doe in plaats daarvan ‘rustig de ramen dicht’ en wees bewust dat het overgaat. Houd dit in je achterhoofd wanneer je kind boosheid ervaart.
Bepaal grenzen
Er zijn momenten dat de boosheid zo onbeheersbaar geworden is dat kinderen een gevaar vormen voor zichzelf en/of voor anderen.
In dit geval is het belangrijk dat je de juiste stappen onderneemt om de grenzen voor iedereens veiligheid te bepalen. Dat betekent soms dat je ze stevig vast moet houden.
Je moet hier wel voorzichtig mee zijn, omdat je nooit die grens van mishandeling wilt overschrijden. Wees hier wijs en oordeelkundig over.
Breng communicatie tot stand
Dit is het punt waarin we hen uitnodigen om vanuit de boosheid weer te komen op een niveau waarin ze op een normale manier kunnen communiceren. Ook hierbij is voorbeeldgedrag een belangrijk element.
Een manier waarop je dit kunt doen, is om op een kalme manier te zeggen (je kunt eventueel wachten tot de storm een beetje uitgeraasd is): “Wanneer je tegen me kunt praten op dezelfde manier als ik tegen jou doe, kunnen we dit oplossen.”
Als je zoiets als dit zegt, geef je ze een teken dat ze triggert weer terug op een niveau te komen waarin er fatsoenlijk gecommuniceerd kan worden.
Gebruik hierin ook je inlevingsvermogen en gevoelsreflectie. Laat ze weten dat je weet dat ze boos zijn, maar dat op deze manier er niets kan worden opgelost.
Het voorzien van geschikte alternatieven
Wat kunnen ze nu doen met die gevoelens die ze ervaren? Op een kussen slaan wordt niet gezien als het juiste alternatief, omdat het naar agressie neigt. Papa of mamma moet ook niet op dingen gaan slaan als ze frustraties ervaren, dus het is ook niet geschikt om zoiets aan je kind te leren.
Daarom is het belangrijk om gebruik te maken van woorden. Het gebruiken van woorden kun je als standaard alternatief stellen. Leer ze woorden te gebruiken als ze zich gefrustreerd en/of boos voelen.
Maak gebruik van je inlevingsvermogen en geef ze het gevoel dat je naar ze luistert en ze begrijpt.
Als je kindje nog niet kan praten, geef ze dan de ruimte om hun frustratie en boosheid te uiten, maar stel ook hierbij grenzen. Het is niet de bedoeling dat ze spullen kapot gaan maken. Ook op zulke momenten is het belangrijk om als ouder zijnde kalm te blijven.
Je kunt als alternatief ook ademhalingstechnieken bieden. Dit moet geoefend worden wanneer ze niet boos zijn natuurlijk want wanneer ze boos zijn, denken ze niet meer helder na.
Dus vertel ze dat jullie ademhalingstechnieken gaan oefenen, omdat dat iets is wat jullie kunnen gebruiken wanneer er boosheid wordt ervaren. Je geeft ze hiermee nog een alternatief.
Vraag om hulp wanneer het nodig is
We hebben allemaal hulp nodig op z’n tijd en daar is niets mis mee. Hier hebben we het over verschillende niveaus van hulp. Er zijn professionals, psychologen, ontwikkeling en gedragsspecialisten en nog meer hulpverleners.
Als het écht nodig is, wees dan niet bang om hulp te zoeken om jou in een positie te brengen dat jij je kind kunt helpen. Je hoeft het niet alleen te doen!
Negatief gedrag
- Hoe ga je om met negatief gedrag kind?
- Negatief gedrag kind spiegelen
- Wat als je kind huis uit haren trekt
- Bijten baby & dreumes
- Kind accepteert geen nee
- Kind heeft geen respect voor ouders
- Wat doen als je kind liegt?
- Tips opstandige kinderen & pubers
- Boosheid & woedeaanvallen bij kind
- Kind laten stoppen met schelden of vloeken?
- Kinderen leren niet meegaan met vreemden
- Zonder jas naar boven
- Feestelijke vegetarische kersthapjes voor kinderen - 5 December 2024
- Fruit kersthapjes voor kinderen - 4 December 2024
- Kerst dessert hapjes voor kinderen - 3 December 2024
Mooie uitleg en hier kan ik iets mee. Mijn zoontje van 4 is regelmatig boos op mij en hij uit dit door te zeggen; ‘ik vind je niet lief’. Ik laat hem dan even met rust en kom er dan op terug, maar dat is best lastig. Ook wanneer hij iets doet wat niet mag en wij zeggen hier niets van en blijven kalm, dan word hij boos op zichzelf en projecteert dit vervolgens op ons. Hoe kan ik hier het beste mee omgaan?