Skip to Content

Tand afgebroken kind; van stukje melktand tot hele kies wat te doen tegen de pijn?

Tand afgebroken kind; van stukje melktand tot hele kies wat te doen tegen de pijn?

Een poosje geleden kwam de buurvrouw binnen gerend. ‘O nee, Joep is met de fiets gevallen en heeft twee voortanden afgebroken. Hoe zat dat ook alweer als je kind zijn tand afbreekt? Dat moest toch ergens speciaal in bewaard worden?!’

Meteen maar de tandarts gebeld, want het waren geen melktanden en ik vond het toch fijn om het van de specialist in kwestie te horen. Na een opfriscursus weet ik nu van alles over afgebroken melk- of volwassen tanden, hoekjes eruit enzovoort. Graag deel ik de adviezen met jou:

Tand afgebroken kind

Het maakt uit of er een stuk van de tand is afgebroken of dat de hele tand eruit is. Een stukje wat van de tand af is, kan scherp aanvoelen en er kunnen etensresten tussen komen waardoor de boel kan gaan ontsteken. Reden dus om altijd er wat aan te laten doen, zowel bij melktanden als volwassen tanden en kiezen.

Lijmen

Mocht je het afgebroken stukje vinden, dan vond de tandarts die wij spraken het fijn als je dit meteen in water of melk in een plastic bekertje deed en ermee langsgaat. Hij kan dan proberen om het stukje te lijmen.

Melktanden zijn echter wel dun, waardoor het lijmen niet altijd lukt. Wat de tandarts dan doet is de rest van de tand slijpen, zodat hij geen scherpe randen meer heeft, of een kapje erover te zetten.

De tandarts kan ook besluiten om de tand te laten trekken, dit om te voorkomen dat etensresten zich ophopen en je gaatjes of ontstekingen krijgt.

Vooral bij melktanden zal de keuze eerder op slijpen en een kapje uitkomen, dan op lijmen of composiet gebruiken. Want bij melktanden die eruit vallen heb je gelukkig toch de ‘tweede ronde’ van volwassen tanden die terug zullen komen.

Composiet gebruiken

Lijmen lukt dus niet in alle gevallen, een optie die de tandarts dan gebruikt is de tand aanvullen met composiet. Aan de kleur van de tanden wordt dan de kleur composiet uitgekozen die dicht bij de eigen kleur van de tanden ligt.

Deze optie is vooral fijn als het twee voortanden zijn die in een gedeelte afgebroken zijn. Het valt dus bijna niet op dat er een stukje ‘neptand’ zit omdat de kleuren overeenkomen. Composiet wordt veel gebruikt bij volwassen tanden en is een tussenoplossing voor het plaatsen van een kroon.

Slijpen

Wat de tandarts sowieso kan doen is de tand bijslijpen, zo zorgt hij ervoor dat een kind geen pijn heeft met eten of praten doordat de lippen of de wang niet aan de tand blijft haken. Daarnaast kan er nog een extra zilveren kapje overheen geschoven worden, om de tand af te dekken. Dit doen ze alleen bij melktanden.

Tand eruit geslagen of gevallen

Een melktand die eruit valt of geslagen wordt is pijnlijk, maar niet erg. Controleer even of er geen stukje tand is blijven zitten, want dan moet je namelijk wel naar de tandarts om te laten controleren en voor een slijp of trekbeurt. Kijk ook altijd naar de lip en wang en hoe het hele mondgebied eruit ziet.

Bij volwassen tanden is het een ander verhaal als er een tand uitvalt. Het eerste wat je dan doet is de volwassen tand afspoelen met melk, als dit niet in de buurt is dan in de mond warmhouden en plaats deze meteen terug waar de tand zat.

Raak de wortels van de tand of kies niet aan. Je houdt de tand op zijn plaats door de tanden op elkaar te laten doen, met daarbij een gaasje ertussen. Let op dat ze dit niet inslikken!

Als de tand vies is geworden, dan kun je deze met melk of fysiologisch zout spoelen. Vermijd het gebruik van water, dit kan het wortelvlies beschadigen en ook geen afwasmiddel of andere schoonmaakmiddelen!

Bel de tandarts op

Als er vuil in de wond is gekomen dan is het aan te raden om ook de huisarts te bellen en te vragen of een tetanusprik nodig is.

Oorzaken om een tand of kies te laten afbreken:

  • Een ongelukje tijdens het sporten of spelen
  • Vallen
  • Ruzie met iemand anders waarbij de mond hard geraakt wordt
  • Op iets hards bijten tijdens het eten
  • Bij een slecht gebit breekt er sneller een (stukje) tand of kies af

Of het om een stukje van de tand gaat of om de hele tand, raadpleeg altijd de tandarts. Per ‘geval’ kan deze bekijken wat de meest verstandige behandeling en actie is.

Kosten van de behandeling

Behandelingen voor kinderen onder de 18 jaar worden volledig vergoed vanuit de basisverzekering.

Vanaf de leeftijd van 19 jaar is het verstandig om eerst de zorgverzekering te raadplegen om zo een overzicht te krijgen van hoeveel er precies vergoed wordt vanuit je verzekering en hoe hoog je eigen bijdrage is.

Verkleurde tanden door een val

Het kan zijn dat de tand verkleurt door een val, daarnaast zijn er nog meerdere oorzaken waardoor een tand kan verkleuren zoals een gaatje, glazuurafwijking of door het gebruik van medicijnen.

Als een kind valt, kan de zenuw in de tand afsterven. In iedere tand loopt in het binnenste het wortelkanaal: een gebied van bloedvaten en zenuw. Door de val kan de zenuw in het binnenste afsterven met een blauw-grijze kleur van de tand tot gevolg. Je spreekt dan van een ‘dode’ tand.

De grijze kleur ontstaat van de bloedlichaampjes die vrijkomen. Na enkele dagen kan deze kleur ontstaan maar het kan ook veel later gebeuren.

Bij volwassen tanden kan de tandarts een wortelkanaalbehandeling uitvoeren, daarbij het wortelkanaal vullen en de tand van binnenuit bleken.

Tand afgebroken kind; van stukje melktand tot hele kies wat te doen tegen de pijn? - Mamaliefde
Mirjam de Stigter