Skip to Content

Autoritatieve opvoedingsstijl; betekenis, voorbeeld en kenmerken

Autoritatieve opvoedingsstijl; betekenis, voorbeeld en kenmerken

De autoritatieve opvoedstijl wordt steeds populairder. We zijn er als ouders allang achter dat een corrigerende tik of time-out niet werken op de langere termijn. Samenwerken met je kind is de nieuwe trend en dat werpt zijn vruchten af! Je kind leert er ontzettend veel van en zal hier zijn hele leven baat bij hebben.

Wat is autoritatief opvoeden?

Autoritatief (dus niet autoritair!) opvoeden staat voor een warme band opbouwen met je kind waarin je respect hebt voor de behoeften van je kind en hiermee rekening houdt.

Je geeft duidelijke grenzen aan en communiceert deze rustig aan je kind. Het samenwerken en samen tot een oplossing komen voor een probleem staat centraal. Er wordt niet gestraft en ook niet beloont.

Respect voor het kind

Vroeger werd het kind gezien als iemand die moest voldoen aan de wensen van de ouder. Er werd geen rekening gehouden met de behoeftes en wensen van het kind.

Mama wil dat je dit doet, dus dan doe je dat ook en meteen! Kinderen die hier tegenin gingen en niet luisterden naar hun ouders werden bestempeld als vervelend, irritant of stout.

Inmiddels weten we dat kinderen nooit zomaar ‘vervelend’ of ‘stout’ doen. Er zit altijd een onvervulde behoefte achter. Bij de autoritatieve opvoedstijl wordt daar rekening mee gehouden.

Je gaat als ouder op zoek naar die onvervulde behoefte en probeert daarin te voorzien. Op die manier respecteer je de wensen en behoeftes van je kind en leer je je kind beter begrijpen.

Zelf probeer ik altijd te denken vanuit het punt van mijn zoontje. Hoe voelt dit voor hem? Wat zou hij graag willen? Hoe zou ik graag willen dat er in die situatie met mij om wordt gegaan?

Hoe kunnen we tot een oplossing komen die voor ons allebei bevredigend is? Als je kind ziet dat je hem begrijpt en ziet dat je respect voor hem hebt, zal hij jouw standpunt ook proberen te begrijpen en dat respecteren. Geef het goede voorbeeld.

Niet straffen, maar wat dan wel?

Het is wetenschappelijk bewezen dat straffen (en ook belonen!) je kind geen goed doen. Vaak dreigen ouders nog met een time-out, iets afpakken of naar de kamer sturen. Maar dit heeft altijd een averechts effect op de langere termijn.

Je kind leert hierdoor alleen om jou op dat moment te gehoorzamen. Als jij niet in de buurt bent zal hij het alsnog gaan doen. Dat komt omdat hij niet snapt waarom het niet mag. Daarnaast maak je het voor hem juist veel interessanter door het te verbieden.

Als je kind iets doet wat volgens jou niet door de beugel kan, praat dan met hem. Leg uit waarom het niet oké is om iets van een ander af te pakken of de poes van de bank te trekken.

Hierdoor leert hij zijn empathische vermogen te ontwikkelen. Dat betekent dat hij gaat begrijpen wat de gevolgen van zijn acties zijn en leert hij om zich in te leven in de ander.

Dit empathische vermogen zal hem ook in nieuwe situaties leren om eerst na te denken over zijn acties, waardoor hij dit niet meer zal doen. Ook niet als jij er niet bij bent.

Samen tot een oplossing komen

Natuurlijk zullen er situaties zijn waarin jullie verschillen van mening en dat is helemaal prima. Als iedereen het de hele dag maar met elkaar eens zou zijn, zou de wereld ook maar een saaie plek worden. Daarnaast zal je kind ook in zijn verdere leven regelmatig iemand tegenkomen waar hij het niet mee eens is.

Daarom is het belangrijk om je kind te leren om samen te werken en respect te hebben voor elkaars standpunt.

Maar hoe doe je dat? Zoals eerder besproken is het belangrijk om begrip te tonen voor elkaars wensen.

Maar dat betekent niet dat je het met elkaar eens hoeft te zijn. Jij moet bijvoorbeeld nog naar de winkel om even snel iets te halen, maar jouw kind blijft liever thuis om met de lego te spelen.

Vertel je kind dat je naar de winkel moet, omdat je bent vergeten om gehakt te halen voor het avondeten. Je had net zo’n zin in een lekkere gehaktbal bij het eten, maar dat zit er niet in als er geen gehakt in huis is.

Jouw kind vertelt dat hij geen zin heeft om mee naar de winkel te gaan, omdat hij nog druk is met zijn lego en net lekker aan het spelen is.

Vervolgens overleg je samen wat een goede oplossing is. Je kunt zelf voorbeelden aandragen, zoals wat lego meenemen om onderweg mee te spelen of nog 10 minuten spelen en daarna gaan.

Maar vaak komen kinderen zelf ook met heel creatieve oplossingen, waar je vaak zelf niet eens aan had gedacht.

Liefdevol grenzen stellen

Maar betekent dit dat je kind maar kan doen en laten wat hij wilt? Nee, zeker niet. De autoritatieve opvoedstijl staat er om bekend dat er duidelijke grenzen worden gesteld, maar wel op een rustige, begripvolle manier.

Daarbij wordt rekening gehouden met het kind. Dus geen regels waar je kind zich onmogelijk aan kan houden. Kijk wat je echt van je kind kunt verwachten en houd daarmee rekening met de leeftijd van je kind. Een kind van 2 jaar kan bijvoorbeeld niet een uur lang stil aan tafel blijven zitten.

Daarnaast is het belangrijk om consequent te zijn in het volgen van de regels. Dus als jouw regel is: niet meer dan 1 verhaaltje voor het slapen gaan. Lees dan ook echt altijd maar 1 verhaaltje en laat je niet verleiden om toch 2 verhaaltjes te lezen.

Door je regels af en toe toch te breken zijn de grenzen voor je kind niet helder en zal hij deze continu proberen op te zoeken, omdat hij weet dat je op sommige momenten wel toegeeft.

Als je kind van te voren al weet dat je voet bij stuk houdt, zullen er minder conflicten zijn, omdat hij weet dat jij je aan de regels zult houden.

Voordelen en nadelen van autoritatief opvoeden

Een nadeel van autoritatief opvoeden is dat het veel tijd, energie en geduld kost om alles uit te leggen en te bespreken met je kind. Als je echt haast hebt, is het soms moeilijk om hier tijd voor vrij te maken. Aan de andere kant levert het je in de toekomst minder problemen op.

Ik probeer zelf mijn zoontje zoveel mogelijk autoritatief op te voeden. Hij is 2,5 jaar en ik merk echt aan hem dat hij zich nu al heel bewust is van het gedrag van anderen en waarom mensen zich op een bepaalde manier gedragen.

Daarnaast krijg je een betere band met je kind. Je leert elkaar beter kennen en begrijpen waardoor je steeds beter op elkaars behoeftes in kan spelen.

Door het samen zoeken naar een oplossing leer je je kind creatief en oplossingsgericht te denken. Op die manier vermindert het aantal conflicten tussen jullie vanzelf.

Verder is het wetenschappelijk onderbouwd dat een autoritatieve opvoeding de meest stabiele kinderen voortbrengt. Deze kinderen kunnen zichzelf goed aanpassen aan anderen, maar kunnen ook goed hun eigen belangen behartigen.

Tessa Janssen
Volg mij via