Skip to Content

Hoe maak je pubers zelfstandig?

Hoe maak je pubers zelfstandig?

Dat pubers zich gaan verzetten, dat is een bekend gegeven. Maar dat is niet voor niks. Het kind wordt groot en is op weg naar ‘zelfstandig door het leven kunnen gaan’. Uiteraard gaat dat niet zonder slag of stoot. Hoe kun jij je puber helpen om zelfstandig te worden?

Losmaken hoort erbij

Je eigen leven gaan leiden en je eigen normen en waarden gaan ontwikkelen, maar ook zelf alles regelen, oplossen en over mogen beslissen: het hoort er allemaal bij. Dat zal voor het ene kind een leuke uitdaging zijn, terwijl de ander er behoorlijk mee kan tobben.

En met het ene kind zal het ‘vanzelf’ gaan, zonder dat hij of zij opstandig wordt. Terwijl je andere kind misschien wel het tegenovergestelde is en overal tegenin gaat. Toch geldt voor allemaal dat ze moeten leren om zelfstandig te worden/zijn. En uiteraard kom jij als ouder dan om de hoek kijken! 

Wat is zelfstandig zijn?

Wat verstaan we nu eigenlijk onder zelfstandig zijn? We zullen allemaal meteen denken aan het jezelf kunnen redden. Maar daarmee zijn we er niet. Want zelfstandig zijn wil in dit opzicht ook zeggen dat een persoon weet hoe het zich in sociaal opzicht moet gedragen. Hoe ga je om met je medemens? Hoe ga je om met verplichtingen en regels die er gelden? En denk ook aan financiële zaken.

Eigen beslissingen nemen

Je zoon of dochter kan pas zelfstandig worden als hij ook de kans krijgt om zich te ontwikkelen. Dat leert hij niet als jij alles voor hem blijft bepalen. Als beginnende puber kun je vast wel kleinere zaken al aan hem overlaten, waar hij dus zelf over mag beslissen. Of in ieder geval voor een gedeelte.

Hoe laat hij naar bed gaat, bijvoorbeeld. Waarbij je uitlegt dat dit alleen kan als hij er verstandig mee omgaat. Blijkt dat niet te gaan, dan grijp je dus in. Hoe ouder hij wordt, hoe meer je hem zelf laat beslissen op deze manier. Laat zien dat je vertrouwen in hem hebt. Dat je weet dat hij het zelf kan! En ja, jij houdt een oogje in het zeil…

Verantwoordelijkheden krijgen

Hierin ga je nog een stap verder als je hem ook echt verantwoording laat dragen voor bepaalde taken. Niet alleen maar zelf mogen beslissen hoe iets gaat, maar dus echt iets moeten doen. Bepaalde taken in huis, bijvoorbeeld. Maar je kunt hierbij ook denken aan gewoon zijn eigen schoolverantwoordelijkheden.

Misschien zat je op de basisschool overal achteraan. Of hij zijn gymtas wel bij zich had, bijvoorbeeld, of zijn lunch. Probeer dit steeds meer los te laten. Hij moet zelf leren om zijn eten mee te nemen, zijn gymkleren op de dagen dat hij ze nodig heeft en alle boeken…

Maar ga ook niet steeds vragen of hij zijn huiswerk wel gedaan heeft. Zijn er problemen op school, dan is het natuurlijk een ander verhaal en dan zal het van de situatie afhangen hoe jij moet reageren. Maar als alles gewoon loopt, laat het hem dan op zijn eigen manier doen en zit hem niet steeds achter zijn broek aan. Zo leert hij zelfstandig deze dingen te doen.

Buiten het leren om zelf overal aan te denken, geef je zo ook het signaal af dat hij het zelf kan. Goed voor zijn zelfvertrouwen als hij het zelf allemaal kan en mag doen!

Meedenken mag

Regeltjes zijn er overal. En pubers zullen deze regelmatig overdreven vinden en zich er niet aan willen houden. Je mag hierover met je zoon of dochter in gesprek gaan. Waarom die regels er zijn, bijvoorbeeld. Maar durf ook open te staan voor zijn kijk erop.

Durf te luisteren naar zijn ideeën en eventueel compromissen te maken die ook goed kunnen werken. Zo laat je zien dat zijn mening ertoe doet, maar ook dat hij zich wel degelijk aan bepaalde regels moet houden. Zijn jullie samen tot afspraken gekomen, dan is de wil om deze afspraken na te komen ook vaak groter! 

Omgaan met afspraken en regels

Daarmee komen we ook meteen op het feit dat er overal regels zijn waar je puber (en iedereen) zich aan zal moeten houden. Denk maar aan verplichtingen richting school of werk. Of gewoon naar gezinsleden toe en dus je toekomstige partner… Hem leren dat nu eenmaal niet alles naar je hand gezet kan worden, is eveneens een goed plan. 

Leren omgaan met geld

Leer je kind ook de waarde van geld en hoe je daarmee omgaat. Eerst door hem zakgeld te geven en af te spreken wat hij daar mee mag doen én wat hij er zelf mee betalen moet. Een puber kun je eveneens kleedgeld gaan geven.

Zo leren ze hoe ze moeten opletten of ze iets wel of niet kunnen kopen, dat geld gewoon op kan zijn en dat je dan een probleem kunt hebben en al dat soort zaken! Geef hem ook een eigen bankrekening, zodat ook dat bekend terrein wordt (en tegenwoordig kun je toch eigenlijk niet meer zonder pinpas!).

Leren koken

Ook koken is wel een heel handig ding om te kunnen. Je zou hem af en toe mee kunnen laten koken en je zou ook bij oudere pubers kunnen afspreken dat zij een bepaalde dag koken. Zeker als ze koken wel leuk vinden, hoeft dat helemaal geen straf te zijn. En ze leren er zeker wel van.

Accepteer je kind zoals hij is

Hoewel ik het als laatste noem, is het eigenlijk natuurlijk de belangrijkste: laat je kind zien dat hij goed is zoals hij is. Luister naar zijn eigen opvattingen. Respecteer zijn inzichten die heel anders kunnen zijn dan die van jou.

Waardeer zijn eigen initiatieven en laat zien dat je trots op hem bent, gewoon zoals hij is. Dat je achter hem staat en er voor hem bent. Want vanuit een veilige basis is de wereld verkennen een stuk fijner/makkelijker. Dat geldt niet alleen voor de kleintjes, maar ook voor onze grote kinderen. 

Wil Cats
Volg me via:
Latest posts by Wil Cats (see all)