De citotoets. Een toets waar veel van afhangt. Althans dat denken nog veel ouders. Maar dat is altijd het geval. Het middelbare schooladvies wat het meest meetelt is dat van de leerkracht. Een citotoets is slechts een momentopname en inzage in hoever het kind de lesstof tot zich heeft genomen.
Daarnaast maakt je kind ook al in eerdere groepen toetsen om te peilen hoe het zit met de ontwikkeling van je kind en waar er eventueel meer ondersteuning bij nodig is, of waarin je kind juist vooruit loopt.
Moeten we onze kinderen de cito oefenen en daarop voorbereiden als het alleen maar een middel is om te kijken hoever ze zijn?
Wat past het beste bij jouw kind?
De citotoets helpt inzicht te krijgen welk type voortgezet onderwijs bij jouw kind past. Als jouw kind enorm gaat leren voor die ene citotoets dan kan er ook een vertekend beeld worden geschetst.
Stel dat hij op het moment van toetsen opeens veel hoger scoort, dat gemiddeld genomen niet zijn niveau was.
Dan zou het zomaar kunnen dat hij een niveau te hoog komt te zitten op de middelbare school en telkens op zijn tenen moet lopen. En mogelijk het zelfs niet haalt, waardoor er demotivatie, faalangst en onzekerheid kan ontstaan. En dat is wel het laatste wat je wilt voor je kind.
Het is veiliger om op het niveau te gaan starten wat de leerkracht van groep 8 aangeeft. Na het eerste jaar op de middelbare school zal het uitwijzen of dit de plek is waar jouw kind tot zijn recht komt. Zo niet, dan kan je met zijn mentor om de tafel wat wijsheid is voor jouw kind.
Nu is het zo dat er steeds meer ouders zijn die rekening houden met de uitstroom van de kinderen naar het onderwijs en dus ook leerkrachten zich onder druk gezet voelen om ze maar zo hoog mogelijk door te laten stromen.
Daarom is het goed om niet alleen te kijken naar cijfers waarin staat weergegeven wat de uitstroom is maar ook waar ze een paar jaar later zich bevinden.
Wel of niet cito oefenen?
De citotoets is simpel alleen een methode om te kijken hoeveel ze de afgelopen acht jaar geleerd hebben en waar ze nu staan. Je hoeft niet het hoogste van de klas te halen. Daar gaat het niet om.
Ze testen alleen welke kennis je op dat moment bezit. En toch kan er een druk op de schouders van de kinderen liggen. Dit kan gevoed zijn door de ouders, leerlingen of door zichzelf. En juist deze druk moeten we zien weg te halen. Wat kun je daaraan doen?
Allereerst is het belangrijk om je vertrouwen uit te spreken. Het is belangrijk voor een kind om vertrouwen te krijgen van de mensen die dichtbij ze staan. Dit voelen ze en toch is het belangrijk om het zo af en toe uit te spreken.
Bijvoorbeeld: “We weten dat je je best doet, meer hoef je niet te doen.” Of “Het gaat niet om de cijfers, maar om de ontwikkeling die je doormaakt wat betreft het leren.”
Heeft het zin om CITO toetsen te oefenen?
Heeft oefenen voor de CITO zin thuis? En als je dit als ouder wilt doen, wat zijn dan oefensites? Opvallend is dat CITO een andere manier van vragen heeft als wat kinderen maken in hun rekenwerkboek.
Er kan daarom stress ontstaan en faalangst, als een kind met rekenen verhaaltjessommen moet maken, terwijl het in zijn werkboek vaak rijtjes sommen maakt.
Waar dan te beginnen met zo’n verhaaltjessom? Het maken van een oude CITO kan helpen om de vraagstelling te oefenen.
Zo krijgen kinderen inzicht in de verschillende reken strategieën die je kunt gebruiken om een som op te lossen. Cito oefenen met je kind thuis kan, er zijn verschillende oefensites voor. In dit artikel delen we wat tips.
Aan de slag met CITO thuis oefenen, werk samen met school
Het belangrijkste bij het oefenen van CITO, is dat je een goed vertrekpunt hebt. Oftewel: dat je weet hoe je kind precies ervoor staat bij ieder vak. Leerkrachten maken op school een analyse van de afgenomen toetsen.
Hierin kijken ze bij rekenen bijvoorbeeld niet alleen hoe kinderen deze toets gemaakt hebben, maar ook op welke onderdelen ze extra oefening nodig hebben.
Veel kinderen scoren minder goed op meten en meetkunde, dit vergt namelijk ‘inzicht’. Ook voor de CITO spelling kan een leerkracht analyseren welke spelling categorieën nog niet optimaal beheerst worden. Het is verstandig om dan met deze te beginnen.
Overleg met de leerkracht en vertel dat je thuis met CITO oefenen aan de slag wilt gaan. Misschien heeft school oude CITO boekjes die je mag kopiëren.
Veel scholen zijn over op de CITO 3.0 versie, waardoor de ‘oude’ CITO nog in het archief staat. Het is vooral verstandig om niet enkel op CITO vaardigheden te focussen, maar ook op het maken van een inhaalslag van het spellingsniveau.
Redenen waarom je met de CITO toets opgaven wilt oefenen
Het grootste deel van de ouders kiest voor extra oefenen met de CITO toets, als verwacht wordt dat hun kind over onvoldoende vaardigheden beschikt. Dit kan door allerlei oorzaken komen: een hiaat in de rekenkennis, veel wisselingen van leerkrachten, ziekte bij de leerling of een grote achterstand die door de jaren heen steeds groter is geworden.
Het kan ook dat je het als extra zekerheid wilt doen; oftewel kijken of je kind de stof voldoende onder de knie heeft.
Er is gebleken dat het oefenen met de toets faalangst gevoelens vermindert. En ook dat kinderen beter scoren op de eindtoets, als ze al eerder een toets geoefend hebben.
Verder kun je aan deze voordelen denken, als er geoefend wordt met CITO:
- Het kind oefent ook de lesstof die langer geleden aan bod is gekomen
- Je kind raakt vertrouwd met de manier van vraagstelling
- Kinderen de oefenen scoren in de regel hoger als kinderen die niet oefenen
- Een kind met faalangst heeft zo een beter beeld en de tij om maniertjes te vinden
- Als er twijfel is over het Voortgezet Onderwijs advies, kan oefenen helpen om de resultaten wat omhoog te brengen
De CITO toets
De CITO toets wordt ook wel Eindtoets genoemd. Deze is verplicht voor alle kinderen in groep 8. Er zin enkele uitzondering, zoals de hoogte van het IQ van de leerling en hoe lang een kind in Nederland is.
Maar het overgrote deel van alle leerlingen maakt deze belangrijke toets. De hoogte van de score van de Eindtoets, is voor leerkrachten een onderbouwing n het vervolgadvies wat ze geven.
Oftewel: hoe de toets gemaakt is, is van belang voor het advies richting het VO. Het is niet zo dat deze toets doorslaggevend is!!
De Eindtoets meet alle vaardigheden die je aan het einde van de basisschool moet beheersen. Daarnaast wordt vakinhoudelijke kennis gemeten, denk aan rekenen, woordenschat, begrijpend lezen, studievaardigheden en taal.
Schooladvies en CITO
Het uiteindelijke advies van school komt voort uit de CITO toetsen. Dit is niet dezelfde toets als de Eindtoets. Ieder jaar zijn er twee vaste meetmomenten: Midden en Eind. Oftewel in de maand januari en juni.
Aan de hand van de CITO toets scoort een kind een bepaalde vaardigheidsscore. Zo kan een school berekenen of een kind voldoende gegroeid is in een half jaar / schooljaar.
Deze score rekent men weer om in Romeinse cijfers. Een voorbeeld:
- Een leerling dat veel I scores heeft voor rekenen en begrijpend lezen zal een hoog schooladvies krijgen. Ten eerste omdat rekenen en begrijpend lezen de belangrijkste vakken zijn bij doorverwijzing wat meegetelde scores betreft. Ten tweede omdat I het hoogste is qua niveaus. De leerling uit dit voorbeeld zou als advies VWO kunnen krijgen.
- Een leerling die III scoort op rekenen en of begrijpend lezen, krijgt een lager schooladvies. Waarschijnlijk VMBO TL. Andere factoren tellen echter ook mee. Denk aan de thuissituatie, de inzet van de leerling, de planningsvaardigheden enzovoorts.
Met de CITO toets wordt gemeten of kinderen aan het einde van groep 8 de kerndoelen beheersen. Globaal is de indeling van het schooladvies zo:
- Kinderen die overwegend een I-score behalen op de vakken 🡪 VWO advies
- Kinderen die overwegend een II-score behalen op de vakken 🡪 HAVO advies
- Kinderen die overwegend een III score behalen op de vakken🡪 VMBO – TL advies
- Kinderen die overwegend een IV score behalen op de vakken 🡪 VMBO Kader advies
- Kinderen die overwegend een V score behalen op de vakken 🡪 VMBO BB ( al dan niet met LWOO, LeerWegOndersteuning )
Vaardigheden CITO toets
Denk aan deze vaardigheden wat betreft de CITO toets:
- Begrijpend lezen
- Woordenschat
- Rekenen met breuken, procenten en kommagetallen
- Rekenen met tijd, geld, maten / gewichten
- Rekenen met grote getallen en bewerkingen hierbij ( vermenigvuldigen, delen, optellen, aftrekken )
- Taal ( grammatica, spelling )
Waarom kinderen hoger kunnen scoren als ze meer oefenen?
Het antwoord op bovenstaande vraag kan zijn: doordat de stof herhaalt wordt en extra geoefend worden, raken leerlingen meer vertrouwd met de vragen zoals CITO deze stelt.
Hierdoor kan faalangst en stress verminderd worden. Belangrijk is dat je kind er wel achter staat en gemotiveerd is.
Oefensites om CITO te oefenen
Er zijn meer ouders of scholen die het oefenen van CITO thuis stimuleren. Hierdoor zijn er mooie oefensites ontstaan, die je kunt gebruiken thuis.
Oefensite Squla
Eén van de bekendste is Squla. Squla biedt allereerst het oefenen van heel veel vakken aan. Het oefenen met CITO biedt Squla aan voor groep 8. Denk dan vooral aan het leren oefenen van de toets vragen.
Veel scholen gebruiken de CITO-toets, ROUTE 8 toets of de IEP toets. Squla heeft al deze aanbieders en hun vraagstelling verwerkt in de toets. In de toets zitten de vakken rekenen, begrijpend lezen, taalverzorging en andere verplichte onderdelen.
Om te motiveren en de concentratie vast te houden, zit als pauze in de toets telkens een dansvideo. Het oefenen kan helpen om wat meer vertrouwd te raken met de vragenstelling.
Je kunt de demo’s van deze toetsen hier van de CITO bekijken. Voor de IEP toets kijk je hier.
En voor de ROUTE 8 toets is hier een demo beschikbaar.
Oefensite leestrainer
Een andere bekende site om te oefenen met CITO, is leestrainer. Op leestrainer kun je de groep van je kind kiezen, vanaf groep 3 tot groep 8 zijn er oefeningen om per vak te maken.
Zo heb je in groep 3 meerdere oefeningen om met rekenen aan de slag te gaan. Je kunt ervoor kiezen om eerst de onderdelen stuk voor stuk te oefenen. En om daarna alles door elkaar te oefenen in een CITO toets vorm.
Oefensite kids4cito
Deze gratis oefencito voor de groepen 6,7 en 8 van kids4cito heeft regelmatige nieuwe opgave. Het is zowel smartphone als tabletproof en opgaven kunnen ook zo met elkaar gedeeld worden. Je hoeft geen lid te worden. Je kunt de opgaven hier bekijken.
Oefensite rendierhof.nl
Hier kunnen kinderen zelf aan de slag met oefenprogramma’s. Er is voor iedere groep wat te vinden.
Oefenen op tempo lezen
Met zowel de AVI als DMT toets wordt het technisch lezen beoordeeld. Met de AVI toets lezen kinderen zinnen. Aan de hand van het aantal fouten en het wel of niet uitlezen van een tekst, wordt het tekst niveau bepaald.
De DMT is een toets van drie minuten. De kinderen lezen elke minuut een woordkaart. De score hiervan leidt ook tot een technisch leesvaardigheidsniveau.
Op deze sites kun je oefenen met tempo lezen en ook op foutloos lezen:
Er zijn meer vaardigheden nodig op de middelbare school
De maatschappij is gericht op cijfers. Wat erg jammer is, want welke boodschap geef je dan eigenlijk mee? Het maakt me niet uit hoe je het doet, als je maar een hoog cijfer scoort. En we weten allemaal dat de ontwikkeling die we doormaken vele malen belangrijker is, dan de eindbestemming.
Welke vaardigheden zijn dan van invloed op het niveau van de leerling? Welke zijn waardevol om te komen tot een advies van het niveau.
Doorzettingsvermogen
Kan jouw kind doorzetten wanneer het even tegenzit? Het niveau op de middelbare school is dusdanig hoger dan op de basisschool. Het is dus belangrijk wanneer jouw kind de lesstof van ‘Geschiedenis’ moeilijk te onthouden vindt, dat hij dan de tools heeft om toch door te zetten.
Plannen
Kan jouw kind plannen? Op de middelbare school is het ontzettend belangrijk om het huiswerk (zowel maak- als leerwerk) te kunnen plannen. Heeft hij voldoende inzicht in hoe lang en hoe vaak hij zijn huiswerk in moet plannen?
Leren
Met het doorlezen van een tekst haal je het niet meer. Echt leren is van een heel ander kaliber. Er zijn verschillende leerstrategieën om voor een toets te gebruiken. Zoals het maken van een mindmap of inzichtvragen stellen aan jezelf.
Motivatie
Motivatie is wel degelijk belangrijk, misschien wel het belangrijkst. Want zonder motivatie is het heel lastig om te leren.
Motivatie wordt onder andere beïnvloed door zelfvertrouwen en zelfstandigheid. Twee vaardigheden die nodig zijn tijdens het maken van de citotoets en je verdere carrière op de middelbare school.
Zelfvertrouwen
Je hebt positieve gedachtes nodig over je eigen kunnen. Kinderen krijgen dit onder andere door positieve ervaringen/overwinningen. Daarnaast is het voor een kind belangrijk om het ook te horen van de mensen om zich heen.
Zelfstandigheid
Je kan dan wel een prachtige planning hebben gemaakt. Het is nog belangrijker om je ook aan die planning te houden. Kan je kind zelfstandig aan de slag wanneer het thuiskomt van een lange schooldag of gaat hij liever gamen?
Concentratie
Zit jouw kind alleen maar om zich heen te kijken? En kijkt hij op wanneer er een vrachtwagen langs de school rijdt? Dan is het lastig om je voor een langere tijd te concentreren.
Je kunt jouw kind ondersteunen in het leren concentreren. Doe een paar kleine oefeningetjes en bouw de minuten dat hij zich moet kunnen concentreren op.
Vraagstelling
Je kunt oefenen met de vraagstelling van de citotoets. Zo weet je kind op welke manier ze tijdens de toets bevraagd worden. Dit kun je oefenen met ‘oude’ toetsen.
Voldoende slaap
Het is belangrijk om goed te slapen. Zorg er dus voor dat jouw kind op tijd naar bed gaat en het liefst een half uur voor zijn bedtijd geen beeldscherm meer voor zijn ogen heeft.
Gezonde voeding
Lekker en gezond eten helpt mee aan een fit gevoel. En als je je fit voelt, dan presteer je beter. Dit geldt natuurlijk ook voor de citotoets. Geef hem dus lekkere druiven, tomaten en een beker water mee.
En geniet in de ochtend samen van een broodje met kipfilet of yoghurt met havermout. En natuurlijk is af en toe een lekker snoepje of koekje ook heel belangrijk.
Want als je kind daar blij van wordt, betekent dit ook dat hij goed in zijn vel zit.
Aan de slag dan maar. Op jacht naar het niveau wat bij jouw kind past.
In 2017 ontdekte Anita haar passie voor schrijven, een uitlaatklep die haar in staat stelt de vele facetten van haar leven als moeder met epilepsie te verkennen.
Met een mix van inspiratie, humor, eerlijkheid en een vleugje directheid deelt ze haar belevenissen op een manier die zowel herkenbaar als uniek is.
- 50 experimenten voor thuis; makkelijke proefjes met kinderen - 17 February 2024
- Paasactiviteiten 42 spelletjes & opdrachten thema Pasen met eieren, paashaas, educatief en meer - 15 February 2024
- Spreekbeurt voorbeelden & ideeën voor onderwerpen - 3 December 2023
