Je hebt het vast wel eens gezien: in de supermarkt ligt een peutertje op de grond en hartverscheurend te huilen, met de vuisten te bonken of te gillen. Een vader of moeder staat erbij en probeert de peuter op andere gedachten te brengen of te sussen.. ja dat is een bekend verschijnsel bij peuters.
Het is nog lastig om hun emoties te beheersen en om zich aan te passen aan de wereld waarin we leven en dit geeft veel driftbuien.
Je peuter wil zelf zijn kousen aantrekken, wat niet lukt en voor je het weet is meneer of mevrouw zo boos dat het enige wat je kind nog wil doen, is krijsend op de grond liggen. Wist je dat 83,7% van de peuters wekelijks een driftbui heeft en 8,6% zelfs dagelijks?
Je bent dus echt niet de enige! Soms lees je van die leuke tips als ‘ga er zelf krijsend naast liggen’… Uh, het zal misschien werken hoor, maar hierbij toch maar tips die je iets sneller zult uitvoeren!
Waarom is je peuter zo driftig en waardoor ontstaan ze?
Voordat we gaan kijken naar oplossingen is het verstandig om eerst eens onder de loep te nemen waarom je kind zo doet. Snap jij zijn gedrag, dan zorgt dat er al automatisch voor dat je meer relaxed richting je kind bent. En dat werkt alvast een stuk beter!
Een peuter heeft geen driftbuien om jou lekker dwars te zitten, je peuter zit eigenlijk gewoon zichzelf dwars.
Hij wil van alles, maar kan nog lang niet alles. En dat is toch echt een puntje om behoorlijk gefrustreerd van te raken. Zijn hersentjes zijn nog niet in staat om zichzelf in de hand te houden en tel daarbij op dat het uitleggen van zijn gevoelens echt nog tien stappen te ver is, en het plaatje is compleet.
Maar hoe moet je nu reageren zonder de boel nog erger te laten worden?
Peuters die last hebben van een driftbui doen dat niet met opzet. Niet omdat ze ondeugend willen zijn of je als ouder willen testen. Het zijn mensen, jonge mensen, die met zichzelf in gevecht zijn met hun gevoelens en emoties, en door een gebrek aan communicatievaardigheden loopt dat soms over.
En dan zijn in onze ogen kleine issues zoals welke kleur het bord heeft waar je van eet of in hoeveel stukjes het is gesneden vergelijkbaar met wat voor jou de aankoop van een auto is.
Daarnaast werken de hersenen van peuters anders, of nog niet zo goed, als die van volwassenen. Er zijn nog onrijpe verbindingen in de hersenen aanwezig waardoor ze niet in staat zijn om alle emoties onder controle te houden.
Daardoor kunnen ze soms van het ene op het andere moment driftig worden. Die impulsen onder controle krijgen is iets wat ze naar mate ze ouder worden leren. Daarnaast leren ze wat sociaal geaccepteerd gedrag is.
Al die emoties en situaties stapelen zich op tot het teveel wordt en de driftbui begint. Ze zijn niet in staat om die buien zelf te controleren, het gaat maar door tot ze helemaal uitgeput zijn. Ze kunnen in tegenstelling tot een volwassene nog niet hun emotionele thermostaat regelen. Daarbij hebben ze hulp nodig.
Kenmerkend gedrag van een driftbui
Dingen die je kind o.a. kan gaan doen in zo’n bui:
- Schreeuwen
- Krijsen
- Adem inhouden
- Op de grond gaan liggen
- Grommen
- Bijten
Kun je driftbuien voorkomen?
Driftbuien voorkomen zal niet helemaal lukken, maar met een beetje geluk kun je wel de buien verminderen door rekening te houden met je kindje op de volgende manieren:
- Goed gedrag? Dat wordt beloond met een welgemeend complimentje! Positieve aandacht dus.
- Geef je kind zelfvertrouwen door hem taakjes te geven die hij makkelijk zelf kan doen. Zijn eigen jas aan doen, bijvoorbeeld (en dan prijs je hem als het lukt!). Maar voorkom dat je opdrachten geeft die juist frustratie oproepen.
- Laat je kind zelf iets mogen beslissen. Welke trui hij aan wil, bijvoorbeeld. En dan kies jij daar een mooie broek bij. Zo heeft hij wel het idee dat hij zelf inbreng heeft, maar heb jij nog wel in de hand hoe hij erbij loopt. Hierin kun je natuurlijk naar eigen inzicht variëren.
- Geef keuzes in plaats van een open vraag. Vraag niet ‘wat wil je eten?’ maar vraag of hij pindakaas of kaas op zijn boterham wil.
- Wees, zoals al eerder gezegd, duidelijk naar je kind toe
- Wees consequent. Zo is het duidelijker voor je kind én je kind weet dat ertegenin gaan geen zin heeft.
Wat kun je doen bij een driftbui?
Maar hoe reageer je dan wel?
- Indien mogelijk: negeer het gedrag volkomen. Ligt hij luidkeels op de slaapkamervloer te gillen? Nou ja, niemand die daar last van heeft…op jou na dan. Houd hem stiekem in de gaten, maar reageer er verder niet op.
- Wees duidelijk in wat je zegt. Dus niet lief iets zeggen en je hele lichaam laat zien dat spinnijdig bent. Duidelijkheid is voor je kind heel belangrijk.
- Bij sommige kinderen kan het helpen om ze gewoon even op de gang/in de hal te zetten. Bij andere kinderen werkt dit juist helemaal niet en wordt het alsnog een machtspelletje doordat ze gewoon terug komen lopen. Daarnaast kan het aanvoelen dat je ze afkeurt. Bij opvoedcoaches is er nog weleens discussie over dit onderwerp, dus doe hierin vooral zoals het voor jou (jullie) werkt/goed voelt. Want een gevoel van afkeuring wil je ze toch nooit geven.
- Het maakt natuurlijk wel verschil hoe oud je peuter is. Maar is hij al ietsje ouder, dan kun je er later op terug komen en er samen over praten. Geef je kindje de kans om zelf ook te praten. Niet alleen zijn gedrag benoemen, maar geef je kind ook de kans om uit te leggen waarom hij boos werd. Of je kindje dit al weet uit te leggen? Dat zal per kind verschillen.
Word niet boos!
Je zult misschien de neiging hebben om zelf hier echt boos om te worden. Niet doen! Om meerdere redenen niet. Het zal alleen maar averechts werken. Maar daarnaast kopieert je kind ook nog altijd gewoon jouw gedrag.
Word jij dus boos, dan wordt dat gezien als dé manier om te reageren. Inderdaad: je zegt dus eigenlijk dat boos worden hoort. Nog een andere reden is dat je kind op deze manier aandacht krijgt.
Weliswaar negatieve aandacht, maar dat is nog altijd meer dan geen aandacht. Met een beetje pech zal je kind dus op deze manier gaan handelen om toch maar aandacht van je te krijgen.
Onderhandelen helpt niet
Met je kind gaan onderhandelen terwijl het in zo’n bui is heeft natuurlijk ook geen zin. Heel menselijk, want valt er met jou te onderhandelen als je echt boos bent? Probeer dus gewoon kalm te blijven.
Maar let wel op dat je kind NIET zijn zin krijgt. Want dat heeft hij ook direct door: als ik maar lang genoeg boos blijf, dan krijg ik mijn zin wel. Volgende keer zal hij dus gewoon nog langer doorgaan!
Hoe blijf je kalm
Een positieve aanpak is dus de beste oplossing, maar hoe doe je dat? Realiseer je waarom je peuter zo doet. Niet om jou te pesten, maar omdat de wereld nog net een maatje te groot voor hem is.
Hij snapt niet alles, is misschien zelfs wel angstig, en vooral ook: hij wil te veel wat nog niet gaat. Frustratie ten top. Door je dit te realiseren kun je al een stuk frustratie van jezelf loslaten.
Straffen, negeren of …?
Iedereen roept weer wat anders; de één laat zijn kind uitrazen op de gang en mag het weer de kamer in als het ‘normaal’ doet. Of een time-out door op de trap te laten zitten of iets dergelijks.
Dit is niet zozeer dat je het kind straft omdat het bepaalde emoties heeft, maar je probeert de situatie te doorbreken. De ander negeert het gedrag, hoe moeilijk dat ook is als er complete blokkendozen door de kamer heen vliegen.
Er zijn ook psychologen die van mening zijn dat peuters jouw hulp nodig hebben. Ze hebben rustige woorden en knuffels nodig, geduld en steun.
Ze denken niet na over wat ze fout hebben gedaan of hoe ze zich de volgende keer beter kunnen gedragen, omdat ze voor zo’n ingewikkelde gedachte nog niet de hersencapaciteit hebben. Ze worden niet doelbewust terug kalm; maar omdat ze uitgeput raken of inzien dat dit geen sociaal gewenst gedrag is.
Controle
Je peuter mag nog niet veel, wat op zich logisch is omdat jij de gevaren ziet en hij niet. Maar behoorlijk frustrerend is het wel. Door hem of haar ook een beetje controle te geven over zijn eigen leven kun je bijvoorbeeld kleine aanpassingen doen in de omgang met je kind.
Zo geef je hem het gevoel dat hij zelf heeft besloten, terwijl het in een heel veilige setting was.
Laat hem bijvoorbeeld zelf kiezen wat voor kleren hij aan wil, door hem te laten kiezen uit setjes die je zelf al eerder hebt klaargelegd. Laat hem kiezen uit welk boekje je voorleest of bijvoorbeeld naar welke speeltuin jullie zullen gaan.
Probeer situaties in te passen waarbij hij zelf de controle heeft en niet alles domweg moet doen zoals jij dat opdraagt, dat kan al een hoop frustratie wegnemen.
Te moe of honger!
Wanneer kan jij iets minder hebben? Precies: op momenten dat je honger hebt of te weinig geslapen hebt. Dat geldt net zo goed voor je kind. Goed slapen en eten is natuurlijk sowieso het beste.
Maar in dit geval nog een extra tip: plan stressvolle situaties, zoals boodschappen doen of een saaie visite bij een familielid, zo in dat je kind niet al moe is of honger heeft.
Neem je kind serieus
Lach je kind nooit uit als hij een driftbui heeft. Voor hem is het bloedserieus, ook al gaat het in jouw ogen over iets heel onzinnigs. Hoe zou jij je voelen als je boos bent en er ook nog eens iemand je uit gaat lachen? Nou dan!
Neem je kind altijd serieus, probeer zijn probleem te benoemen en vertel hem dat je het wel snapt maar dat het niet kan omdat… Uitleggen waarom het niet kan, kan ook al verhelderend werken. Biedt hem ook andere mogelijkheden die hij wel zou mogen (indien mogelijk natuurlijk).
Wees consequent
Moeilijk als je kind het heel lang volhoudt, maar doe het toch: houd vast aan ‘NEE is NEE”. Zwicht je uiteindelijk toch, dan weet je kind dat al snel en zal gewoon in het vervolg net zo lang door blijven jammeren tot het zijn zin krijgt. En dan heb je dus een nog groter probleem.
Heeft je kind uiteindelijk door dat het echt geen zin heeft om te blijven jammeren, dan zal hij sneller begrijpen dat hij gewoon moet stoppen.
Aandacht
Driftbuien kunnen een vorm zijn van aandacht vragen. Je kind heeft jouw aandacht nodig en dan ook echte aandacht. Leg die telefoon dus opzij en richt je eens echt op je kind. Je kunt gezellig samen iets gaan doen, maar ook er gewoon echt zijn als je kindje naar je toe komt is al heel fijn voor je kleine.
Continu de strijd aan moeten met anderen om de aandacht van je ouders te krijgen, was al niet leuk!
Maar met al die verleidelijke beeldschermpjes om ons heen, is het strijdvlak misschien wel verschoven van rivaliteit tussen kinderen onderling naar een strijd tussen smartphone en kind… Door met echte aandacht naar je kind te luisteren en er te zijn, zal je kind minder redenen hebben om driftig te worden.
Laat merken dat je van hem houdt
Een kind moet zich veilig voelen bij zijn ouders. Boos mogen worden zonder dat je de liefde van je ouders kwijtraakt, die zekerheid moet je kind gewoon hebben. In zo’n veilige setting kan hij opgroeien tot een mens met zelfvertrouwen.
Bied hem die veilige haven door ook als hij boos is, te laten merken dat je van hem houdt. Loop niet boos bij hem weg of duw hem niet van je af. Meestal zal een kind er niets van moeten hebben dat je hem op zo’n moment knuffelt, ga dit dan ook niet forceren. Maar blijf gewoon in de buurt.
En die beruchte time-outs, waar ze je mee om de oren slaan op t.v.? De meningen rondom dit fenomeen zijn nogal verschillend, ook onder de opvoedkundigen.
Doe het in ieder geval niet bij te jonge kinderen, die snappen echt nog niet waarom je zoiets doet en zullen eerder nog gefrustreerder worden omdat papa of mama ze niet bij zich willen hebben…
Het is sowieso afhankelijk van de aard van je kind of een time-out wel werkt. Voor sommige kinderen werkt het eerder averechts en als je kind het gewoon vertikt om daar te blijven zitten heb je er alleen maar een machtsspelletje (lees: drama) bij!
Ga niet in discussie
Voorkom ellenlange discussies. Nee is gewoon nee, zoals gezegd, en zeker als je het ook nog hebt uitgelegd waarom dat zo is, dan is er meer dan genoeg gezegd. Is je kind in een dusdanige bui dat het helemaal niet voor rede vatbaar is, dan kan je zelfs dat uitleggen wel vergeten.
Vertel kort en bondig duidelijk dat het niet kan, wees consequent dus, en leg hem pas uit waarom het niet kan als hij daar weer rustig genoeg voor is. Een complimentje geven als hij rustig geworden is, dat is wel een goed plan.
Is er altijd op hetzelfde tijdstip of rondom eenzelfde kwestie problemen? Dan wordt het natuurlijk tijd om op een rustig moment eens met je kind te praten en ook zijn of haar mening te horen.
Samen oplossingen bedenken kan een hoop strijd schelen én een kind gelukkig maken omdat het gehoord wordt! Bij peuters is dit misschien nog een stapje te ver, toch kan je soms versteld staan van wat ze al weten te vertellen!
Wat doe jij als je peuter een driftbui heeft?
Peuterpubertijd
- Bijzonderheden van iedere leeftijdsfase
- Peuterpubertijd kenmerken
- Ik ben twee en zeg nee fase; terrible two’s
- Waarom fase peuters
- Hoe overleef je de driftbui van je peuter?
- Peuterpuberteit kind driftig, gooien of slaan
- Peuter opvoeden kenmerken & lessen
- 100 vragen die kinderen dagelijks stellen
- Stemmingswisselingen kinderen
- Karaktereigenschappen peuters
- Temperamentvol kind
- Triple P methode
- Tips om je kind te helpen met automatiseren - 7 December 2024
- Knutselen ramadan - 6 December 2024
- Wat moet je regelen als je kind gaat studeren? - 30 November 2024