Planbord pictogrammen voor dagritme kind met structuurkaarten thuis

In het kader van het Natuurlijk Ouderschap proberen we zo kindvolgend om te gaan met het dagritme. Zeker met baby’s vind ik dit een erg fijne manier van werken. Je sluit op die manier zo goed mogelijk aan op hun behoeften.

Als ze ouder worden kan het aanbieden van een vast dagritme voor meer duidelijkheid en rust geven. Net zoals met het stellen van grenzen weten kinderen wat er van ze verwacht wordt en kunnen ze zich vrijer opstellen.

Structuur en veilige rituelen

Als pleeggezin is structuur erg belangrijk; deze kinderen worden ‘onverwachts’ uit hun veilige omgeving gehaald en in een nieuwe situatie opgevangen. Een situatie waar andere regels en afspraken gelden, uitgesproken, maar ook zijn er onbewust bepaalde verwachtingen.

Voor zo’n kind is het dan heel belangrijk om gelijk een vast dagritme te hanteren, zodat hij / zij weet wat er van ze verwacht gaat worden.

Dat gaat zelfs verder dan een vast dagritme, zelfs de kleinste rituelen zoals het naar bed brengen / in bad gaan moet volgens precies dezelfde wijze.

Op die manier krijgt het kind al snel meer zelfvertrouwen omdat het weet waar het aan toe is en kan daar zelf op anticiperen. Een vast bedritueel wordt natuurlijk ook aangeraden voor baby’s om die veiligheid te creëren.

Een veelgebruikte methode om een dagritme aan te geven zijn pictogrammen. Tijdens het WK kwam ik zelfs iemand tegen die hiervoor een speciale afbeelding had gemaakt.

Dagritme Pictogrammen voor thuis

Sanne Dols is ontwerper en moeder van twee kinderen.  Als ontwerper maakt zij producten voor kinderen waar een idee achter zit. In haar eigen leven kwam zij in aanraking met de behoefte om meer structuur te creëren voor kinderen.

Er is wel het een en ander aan aanbod, maar als ontwerper kijk je er toch anders naar. Daarom ontwierp ze de vriendjes Mia en Mighty. Twee karakters waar kinderen zichzelf mee kunnen identificeren. Voor de achtergrond van de pictogrammen bedacht ze een kleurensysteem.

Kleuren maken het leuk en stimuleren in het leren. Zeker bij kinderen. Door bepaalde kleuren te gebruiken kun je betekenis aan iets geven. In mijn systeem leer je op eenvoudige wijze een kind al gevoel te krijgen voor welk dagdeel het is en welke bezigheid het is. Puur door kleur!

Dit is een vrij unieke methode en ben ik nog niet eerder tegen gekomen. Nadat ze de pictogrammen ging gebruiken bleek dat ook haar dochter er veel aan had.

Zo wist zij ook vooraf wanneer haar dansles was en hoefde ze er niet meer om te vragen.

Op het kinderdagverblijf waar ik heb werkzaam was als pedagoge werd ook gewerkt met pictogrammen. In ieder geval op de groepen vanaf twee jaar.

Deze hingen aan een slinger voor het raam. Op een plek waar iedereen ze kon zien. Met een wasknijper, die je natuurlijk mooi kan versieren, werd bijgehouden welk moment van de dag het was.

Op die manier werd het een stuk rustiger en voorspelbaarder voor alle kinderen.

Peuter planbord voor kinderen

Met behulp van dagritmepictogrammen kan je ook een weekplanning maken. Op dit bord staan de zeven dagen van de week aangegeven. Zeven kolommen waar boven de naam van de dag staat op een vrolijke achtergrond van een weids landschap. Zoonlief had gelijk al de koe gespot.

Met behulp van magneten kan je op dit planbord het dagritme van je kind aangeven. Dit kan je alleen doen of samen.

Super handig is het dat er meerdere pakketten met magneetjes zijn zodat je de nadruk kan leggen op datgene wat jij belangrijk vind of waar je kind moeite mee heeft. Of dit nu ‘klusjes’ zijn zoals het bed opmaken, opruimen.

Leuke dingen zoals tv kijken of naar oma toe. Verzorgende handelingen zoals tanden poetsen, aankleden etc.

Maar ook activiteiten zoals school, eten en spelen. Als je aan tafel zit hoef je dan niet alleen maar te zeggen eerst eten en dan spelen. Je kan naar dit bord verwijzen. En aangeven, kijk hier gaan we eten. En dan na het eten komt het plaatje van spelen.

Het wordt visueel voor je kind waardoor het zelf ook het dagritme kan volgen.

Voor het vullen van het planbord begin je met de dagelijks handelingen. Zoals opstaan, aankleden, naar bed toe, maaltijden. Deze komen in principe iedere dag voor.

Vervolgens kan je de terugkerende activiteiten inplannen zoals op welke dagen je naar school gaat. Blijft je kind op school lunchen kan je het magneetje van de lunch weer weghalen op die dag.

Daarna plan je de onregelmatige activiteiten in, zoals een logeerpartijtje, een gepland dagje uit, sportvereniging, zwemles, muziek, boodschappen doen etc. Wat overblijft kan je aanvullen met spelen of tv kijken.

Je kan deze magneetjes ook aan de zijkant plakken. Zodat je kind zelf kan kiezen wanneer ze deze activiteit willen inzetten.

Denk aan het tv kijken, of het koken. Dat geeft het kind het gevoel zelf invloed te hebben op zijn eigen leven en bevordert de zelfstandigheid.

Het fijne is ook dat er geen tijden bijstaan, het gaat om een bepaalde volgorde van activiteiten.

De magneetjes zijn ook makkelijk te verschuiven mocht het toch even iets anders lopen dan verwacht. Als er bijvoorbeeld voor de volgende dag extreem zonnig weer is voorspeld en je dus lekker naar de waterspeeltuin gaat in plaats van de hele dag binnen spelen.

De magneetjes hebben een roze of blauwe rand zodat je hier ook nog diversiteit mee kan aanbrengen. Zo is de roze rand voor dochter die naar school gaat en de blauwe rand met oma voor onze zoon omdat hij daar een dag ging spelen.

Stiekem mis ik nog een neutraal kleurtje voor onderdelen die voor beide kinderen gelden. Extra setjes zoals de seizoenen en feestdagen maken het helemaal af. Er zijn zelfs magneetjes voor de ogentest die we onlangs hebben gedaan!

Dit bord hebben we daarom een mooi plekje gegeven aan de eettafel. Zodat het voor iedereen zichtbaar is, dochter er met toestemming ook magneetjes op mag veranderen. Maar kleine broer er niet direct bij kan.

Om het echt te gebruiken is dat namelijk erg belangrijk, dat het goed zichtbaar en bereikbaar is. En niet weggestopt op een hoge kast.

Dit planbord is trouwens superleuk voor alle kinderen. Niet alleen kinderen met een bepaalde achtergrond die veel baat hebben bij een vaste structuur van de dag. Of het nu peuters zijn, of kleuters en schoolgaande kinderen die zelf (onder begeleiding) hun weekplanning kunnen maken.

Daarom ben ik ook zo’n fan van het Dalton onderwijs, eigenlijk is dit alvast een mooi opstapje naar het omgaan met planningen. Straks moet ze ook werken met taken waarvoor ze zelf moet bepalen wanneer ze wat gaat doen.

Meer pictogrammen en planborden vind je hier.

Meer structuur

Naast een vast dagritme zijn er ook op de lange termijn situaties te bedenken dat meer grip en samenhang wenselijk is. Denk bijvoorbeeld eens aan de zindelijkheidstraining.

Veel mensen gebruiken hiervoor een beloningssysteem. Of een kaart waarop je kan afstrepen dat je op vakantie gaat. Kleine herinneringen door het huis zoals dat er na het toiletbezoek handen gewassen moeten worden zijn ook een extra hulpmiddel

DIY: Zelf een dagritmeklok maken

Ga je liever zelf aan de slag? Geen probleem. Bij Derek Ogilvie kwam ik het volgende idee tegen.

Derek Ogilvie is ook wel bekend als de babyfluisteraar, dat is echter een heel ander onderwerp waar ik zo mijn eigen gedachten over heb. In een van zijn nieuwste series helpt hij namelijk gezinnen die een weekje komen logeren in een vakantiepark.

Een van die gezinnen had een kind dat ook structuur nodig had en het principe van klokkijken al begreep (niet zozeer wat betreft cijfers lezen, maar wel dat de wijzers een tijd aangeven).

Door de cijfers te vervangen / combineren met plaatjes kan je kind zelf op de klok zien hoe laat het is. Weliswaar niet in tijd, maar wel dat om zes uur etenstijd is, acht uur naar bed etc.

Dit heeft natuurlijk wel tot gevolg dat je vervolgens iedere dag alles op precies hetzelfde tijdstip moet doen. Iets wat hier in huis in ieder geval niet altijd in de praktijk mogelijk is.

Bij Janbibejan (een houten speelgoedmerk) hebben ze een mooie klok waar je deze plaatjes op kan plakken. En natuurlijk ook een download om ze zelf uit te printen.

Biedt jij je kind thuis een vast dagritme aan?

• Over
• Laatste berichten

Linda van Aken

Publisher bij Mamaliefde

Linda is de oprichter van Mamaliefde.nl. In het dagelijks leven is ze getrouwd en moeder van een koningskoppel.

Met een achtergrond als pedagoge is Linda goed thuis in de theoretische aspecten van het ouderschap. Toch erkent ze dat in de praktijk, als moeder, de dingen soms net iets anders uitpakken. Daarnaast heeft ze een zwak voor kwalitatief speelgoed.

Linda heeft een passie voor reizen en ontdekt graag nieuwe plekken en probeert de vele werkuren te balanceren door kostbare quality time door te brengen met haar gezin.

Het zijn deze persoonlijke ervaringen die haar inspireren om te schrijven, en daarom behoren gezinsgerelateerde onderwerpen tot haar favorieten. Spontane acties schuwt ze niet; Linda staat altijd open voor een beetje avontuur.

Laatste berichten van Linda van Aken (alles zien)

• Kraambezoek bedankjes: Wel of niet doen? En wat is leuk om te geven? - 1 december 2023
• Duurzaam en betaalbaar; refurbished producten voor kinderen - 1 december 2023
• Games Advent Calendar Nintendo Switch review - 1 december 2023