Skip to Content

Minder werken tijdens zwangerschap; stoppen of vervroegd zwangerschapsverlof?

Minder werken tijdens zwangerschap; stoppen of vervroegd zwangerschapsverlof?

Aan je vrienden en familie vertellen dat je zwanger bent, is té leuk. Hoe zullen ze reageren en wat zal er een blijdschap zijn. Je zwangerschap vertellen op je werk is soms een ander dingetje. Hoe zullen zíj reageren? Welke rechten heb je en aan welke verplichtingen moet je voldoen? En wat als je ondernemer bent?

Wanneer werkgever inlichten

Als je zwanger bent moet je dit natuurlijk melden bij je werkgever. Het is verplicht om dit 3 weken voor je met zwangerschapsverlof gaat, te melden. Dat is dus een rekensommetje:

  • Wanneer ben je uitgerekend?
  • Wanneer wil je met zwangerschapsverlof gaan? 6 of 4 weken van te voren, of ergens daartussenin?
  • 3 weken vóór de start van je zwangerschapsverlof moet je het melden.
  • Je kunt op zijn vroegst met 34 weken zwangerschap met verlof gaan, dan moet je het met 31 weken zwangerschap vertellen. Wettelijk moet je het tussen 31 en 33 weken zwangerschap melden.
  • Maar, zoals ook op de site van het UWV staat, het is erg fijn om dit eerder te doen. Zowel voor jou als voor je werkgever.

Voordelen werkgever vroeg inlichten zwangerschap

Er zijn veel voordelen te behalen als je je werkgever vroeg inlicht:

  • Je werkgever kan op tijd op zoek gaan naar een tijdelijke vervanger;
  • Je werkgever kan op tijd op zoek gaan naar vervangend werk voor jou tijdens de zwangerschap, als dat verplicht is bij jouw werkzaamheden (straks meer uitleg);
  • Jij hoeft niet in je laatste week opeens nog iemand in te werken;
  • Je kunt samen een plan maken waardoor je je werk beter los kunt laten tijdens je verlof;
  • Door dat plan kun je je taken ook beter afronden, zodat je je eigen projecten niet opeens over hoeft te dragen aan een ander.
  • Last but not least: Door de zwangerschap eerder te vertellen dan de wettelijke termijn, houd je de relatie met je werkgever beter.

Rechten en plichten zwangerschapsverlof

De regels rondom zwangerschapsverlof zijn bedoeld om alles in goede banen te leiden voor je werkgever én voor jou. Zowel jij als je werkgever hebben daarom een paar rechten en plichten.

De regels:

  • Je moet je werkgever uiterlijk 3 weken voor je zwangerschapsverlof vertellen dat je zwanger bent.
  • Je werkgever moet tussen 4 en 2 weken voor de start van je zwangerschapsverlof een uitkering voor je aanvragen.
  • Je mag de gegevens rondom je zwangerschapsuitkering te allen tijden inzien. Dit is bijvoorbeeld belangrijk om te controleren of je werkgever je gegevens naar waarheid heeft ingevuld. Dit zijn onder andere gegevens over je arbeidsverleden. Op basis van die gegevens wordt de hoogte van je uitkering bepaald, niet onbelangrijk dus!
  • Je bevallingsverlof begint de dag na je bevalling, vanaf die dag heb je recht op minimaal 10 weken verlof. Je hoeft je bevalling niet door te geven aan het UWV, de gemeente geeft dat automatisch door aan het UWV bij de geboorte-aangifte van je kindje. Beval je voordat je met zwangerschapsverlof ging? Dan moet je dit wel verplicht aan je werkgever doorgeven met de precieze bevaldatum.
  • Na de bevalling heb je verplicht 6 weken verlof. Dit is erg goed geregeld, want je bent ook 6 weken kraamvrouw. Neem die tijd ook om te herstellen… Ik heb dat zelf niet gedaan omdat ik freelancer ben en geen zwangerschapsuitkering kreeg, en heb daar tot op de dag van vandaag spijt van. Áls je dan een keer in je leven aan jezelf kan denken, dan is het in deze periode.
  • Na die 6 weken heb je nog minimaal 4 weken verlof over, dit heet ‘flexibel verlof’. Die vier weken mag je uitspreiden over 30 weken. Je kunt dus zelf kiezen of je die uren achter de 6 weken aanplakt, of dat je begint met de helft van de tijd werken en de helft van de tijd verlof. Zo kun je er wat geleidelijker in komen.
  • Let op: 3 weken na je bevalling ben je verplicht om aan je werkgever door te geven wat je keuze is voor het flexibele verlof! Uiterlijk 5 weken na je bevalling moet je werkgever hier antwoord op geven. Je werkgever is verplicht om je keuze te accepteren, behalve als er ‘zwaarwegend bedrijfsbelang’ op het spel staat. Dat betekent dat het bedrijf je absoluut niet kan missen of dat er iets verschrikkelijks staat te gebeuren als jij er niet bent.
  • Het is niet te hopen… Maar als je kindje na de geboorte meer dan 7 dagen in het ziekenhuis ligt, heb je recht op langer verlof. Je kunt maximaal 10 weken extra verlof krijgen. Hoeveel je precies krijgt, is een ingewikkelde rekensom, die je hier terug kunt vinden.

Vervangend werk als je zwanger bent

In sommige gevallen is je werkgever verplicht om vervangend werk voor je te regelen tijdens je zwangerschap en gedurende de tijd dat je borstvoeding geeft.

Dit is alleen het geval als je werkzaamheden niet goed zijn voor jouw gezondheid of die van je baby, tijdens een zwangerschap en/of in combinatie met borstvoeding.

Denk bijvoorbeeld aan werk met gevaarlijke stoffen, harde geluiden, heel veel lopen of erg lang staan.

Rechten rondom werk als je zwanger bent

  • Je hebt recht op een ‘regelmatig arbeidspatroon’, dat wil zeggen dat je niet te pas en te onpas opgeroepen mag worden;
  • Je hebt recht op extra pauze’s, minimaal een achtste van je normale werktijden;
  • Tijdens je zwangerschap en (let op!) 6 máánden na je bevalling mag je maximaal 10 uur achter elkaar werken;
  • In de eerste 4 weken mag je maximaal gemiddeld 50 uur per week werken;
  • In de eerste 16 weken mag je maximaal gemiddeld 45 uur per week werken;
  • Je mag geen nachtdiensten draaien (of je werkgever moet echt niet anders kunnen);
  • Je hebt er recht op dat je onder werktijd en doorbetaald naar de verloskundige kunt;
  • De eerste 9 maanden na je bevalling heb je recht op ‘kolftijd’. Ieder bedrijf moet een kamertje hebben die schoon is en die je kunt afsluiten, speciaal bedoeld om te kolven. De uren dat je kolft moeten gewoon doorbetaald worden. Dat die kolfkamertjes vaak niet goed geregeld zijn, zie en lees je hier in dit artikel van het AD;
  • Daarnaast is je werkgever verplicht om een kamertje te hebben waar je kunt rusten, inclusief bed of bank.

Vervroegd zwangerschapsverlof

Minder werken tijdens zwangerschap; stoppen of vervroegd zwangerschapsverlof? - Mamaliefde

Naast dat hele rijtje hierboven heb je recht op vervroegd zwangerschapsverlof als je huisarts, verloskundige en/of gyneacoloog dit adviseert. Dit wordt gedaan als jouw gezondheid en/of de gezondheid van je kindje dit vereist.

De gewone regels rondom zwangerschapsverlof, blijven in zo’n geval nog steeds gelden.

Het kan dus nooit gebeuren dat je na je bevalling snel weer aan het werk moet omdat je eerder met zwangerschapsverlof hebt moeten gaan.

Ondernemen en zwangerschapsverlof

Ook als je ondernemer bent, heb je recht op zwangerschapsverlof en een uitkering. Die kun je zelf aanvragen bij het UWV. Er zijn 2 voorwaarden:

  • Je hebt in het voorgaande jaar minimaal 1.225 uur gewerkt;
  • Zo niet: dan wordt gekeken naar de inkomsten/de winst die je in het voorgaande jaar gemaakt hebt.

Dat was precies de reden waarom ik niets ontvangen heb. Na mijn studie was ik een jaar werkloos, toen werd ik zwanger en daarna richtte ik mijn eenmanszaak op.

Toen ik werkloos was kreeg ik geen uitkering omdat mijn man net te veel verdiende voor die regeling, en we zijn in gemeenschap van goederen getrouwd.

Omdat ik werkloos was, kreeg ik geen zwangerschapsuitkering en al zou ik gewerkt hebben, dan kreeg ik geen uitkering omdat ik de eenmanszaak oprichtte terwijl ik al wist dat ik zwanger was.

Net 12 dagen, alsof je in 12 dagen bedenkt dat je je eigen bedrijfje gaat oprichten.

Het is enorm vervelend als je precies in dat gat valt. Het is dat mijn man een inkomen had, anders had ik niet geweten hoe ik het had moeten doen. Ergens vind ik het nog steeds raar dat dit gat bestaat.

Want het gevolg was: ik heb tot aan mijn bevalling doorgewerkt, en 2 weken na mijn bevalling en ziekenhuisopname van dochter was ik ook alweer aan de slag.

Omschrijving van de afbeelding

Martine Pieters-de Wit