Skip to Content

Ziekenhuis bevalling; voordelen en nadelen voor wanneer ambulance bellen, wat zijn kosten

Ziekenhuis bevalling; voordelen en nadelen voor wanneer ambulance bellen, wat zijn kosten

‘Weten jullie al waar je wil bevallen?’ vraagt de verloskundige ons. Ro en ik hebben dit allang doorgesproken. ‘Ziekenhuis,’ antwoordt hij zonder twijfel. We willen het risico niet lopen dat er iets misgaat.

En dat is maar goed ook, blijkt achteraf: Rose daalde niet in en de ambulance reed voor. Ik denk dat het voor mij een enorme teleurstelling zou zijn wanneer ik me had voorbereid op een thuisbevalling.

Eenmaal daar hebben we de grootste lol. Gelukkig maar, want het is een lange zit: om 7 uur hevelen twee verplegers me over naar het bed en pas tien uur later dient onze oudste peuter zich aan.

Omdat we vooraf al wisten dat ik in het ziekenhuis ging bevallen, hadden we tijd genoeg om ons goed voor te bereiden. Gelukkig maar: je moet er niet aan denken dat je man last minute een string in je vluchtkoffer propt, omdat jij vraagt om schoon ondergoed. Toch?

Wanneer mag je in het ziekenhuis bevallen?

In principe mag iedereen kiezen voor een ziekenhuisbevalling. Wanneer je geen medische indicatie krijgt van je verloskundige, zullen er wel meer kosten aan verbonden zijn. Hier kom ik straks nog even op terug.

Hoe bereid je je voor op een ziekenhuisbevalling?

Er zijn een aantal praktische zaken waar je aan moet denken.

  • De tijd die je in de auto doorbrengt met weeën wil je uiteindelijk zo kort mogelijk houden, dus oefen de route (een paar keer) vooraf, zodat je man in zijn zenuwen geen verkeerde afslag neemt.
  • Neem je geboorteplan mee. Je verloskundige of gynaecoloog weet wel wat jullie wensen zijn, maar in het ziekenhuis kennen ze jullie waarschijnlijk niet allemaal. En op het moment dat je bezig bent met bevallen, heb je wel andere dingen aan je hoofd.
  • Ken de belangrijke telefoonnummers in je hoofd, weet hoe ver van tevoren je het ziekenhuis moet inlichten en weet ook waar je (man) moet parkeren.

Wat neem je mee naar het ziekenhuis in je vluchtkoffer?

Maar wat neem je nu precies mee naar het ziekenhuis?

Voor de baby:

  • Maxi-Cosi
  • Eerste setje kleding voor je baby (eventueel in twee maten als je nog niet weet hoe groot hij of zij is)
  • Mutsje
  • Warme doek om je baby lekker in te kunnen wikkelen na de geboorte

Voor mama:

  • Je bevallingsplan, papieren van de verloskundige, verzekeringspasjes en identiteitsbewijs
  • Pyjama
  • Sokken, ondergoed (tip: kies de meest vormeloze onderbroeken, die zitten echt het allerlekkerst)
  • Schone kleding
  • Iets te doen (tijdschrift, muziek, tablet)
  • Lippenbalsem tegen droge lippen
  • Telefoon en fotocamera (vergeet de geheugenkaart niet en laadt vooraf de accu op!)
  • Telefoon en oplader
  • Ochtendjas

Voor papa:

  • Telefoon en oplader, camera
  • Papieren om de baby te kunnen aangeven (soms is het mogelijk dit al in het ziekenhuis te doen, je kan het maar meteen hebben gedaan)
  • Parkeergeld
  • Iets te doen

Ziekenhuisbevalling met medische indicatie

Als je al tijdens je zwangerschap in het ziekenhuis terechtkomt vanwege complicaties of een vergrote kans daarop, dan zal je sowieso in het ziekenhuis bevallen.

Denk aan bepaalde erfelijke ziekten, vasa praevia, suiker, stuitligging, verhoogde kans op een miskraam, twee- of meerlingen en als je eerder een keizersnede hebt gehad. Je staat dan ook niet meer onder begeleiding van een verloskundige, maar gaat naar de gynaecoloog.

Soms gebeurt het ook, zoals in mijn geval, dat je ‘medisch’ wordt tijdens de (aanloop naar de) bevalling. Ook bij June kwam ik in het ziekenhuis terecht: mijn vliezen waren gebroken, maar de bevalling zette niet door. Pas na drie dagen zetten de eerste weeën door – net voor ze me zouden gaan inleiden.

Mijn belangrijkste tip is dan ook om je niet blind te staren op je wensen. Vrijwel geen enkele bevalling gaat als gepland en dat is niet erg. Probeer zo flexibel mogelijk te zijn, dat scheelt echt de helft.

Wanneer moet je het ziekenhuis bellen?

Als je zonder medische noodzaak bevalt, neem je eerst contact op met de verloskundige. Zij komt lang en beoordeelt hoever je bent. Dit spreek je vooraf ook door tijdens de controles. Vaak hebben praktijken een aantal richtlijnen waarbij ze willen dat je contact opneemt.

Uiteraard altijd bij bloedverlies, maar ook als je vliezen breken of er inmiddels regelmaat in je weeën zit en de tijd ertussen steeds korter wordt.

Vergeet niet: bij voorweeën werkt je lichaam weliswaar naar de bevalling toe, maar zit er geen directe regelmaat in de weeën.

Je kan dan bijvoorbeeld tussenpozen van 3-5-4 minuten hebben. Bij echte weeën kan je de klok erop gelijk zetten. Ze overspoelen je als een golf en nemen na het hoogtepunt weer af.

Vaak is ook een goede stelregel dat als je denkt ‘Is dit het nou?’ dat je bevalling nog niet is begonnen. Al zijn er natuurlijk uitzonderingen die deze regel bevestigen.

Bij hoeveel centimeter ontsluiting vertrek je van huis?

Zes centimeter is de richtlijn, bij een tweede of latere bevalling vijf. Maar het kan ook zijn dat je verloskundige hierover andere afspraken met je maakt.

Sommige vrouwen bevallen zo snel dat vaak grappend wordt gezegd dat je de volgende in de supermarkt verliest.

In die gevallen zou je verloskundige kunnen zeggen dat je direct contact opneemt zodra je denkt dat je bent begonnen en dan zo snel mogelijk naar het ziekenhuis gaat.

Als je al kinderen hebt

Regel vooraf een oppas die flexibel is en elk moment zou kunnen bijspringen. Wanneer je het idee hebt dat de bevalling er echt aankomt, neem dan direct contact op.

Het is bijvoorbeeld handig om je andere kinderen te laten ophalen als je vliezen breken: zelfs als ze een nachtje extra bij opa en oma moeten slapen, heb je echt meer rust als je weet dat de kinderen niet last minute nog ergens naartoe moeten.

Vervoer naar het ziekenhuis

Ik noemde het net al even: oefen de route naar het ziekenhuis.

Waar kan je man (of vrouw) jou het beste afzetten, waar is de parkeerplaats (en hoe moet je daar betalen), zijn er alternatieve routes voor het geval overal file lijkt te staan en op welke afdeling zitten de verloskamers?

Zorg ervoor dat je het nummer van het ziekenhuis in je telefoon hebt staan, mocht je met spoed die kant op rijden. Dan kunnen ze daar alles in orde maken voor je komst.

Tip: Kies liever voor eigen vervoer dan een taxi. Als het niet hoeft, is het beter om tijdens je weeën niet afhankelijk te hoeven zijn van een ander die geen persoonlijke belangen heeft bij jouw bevalling.

Ontvangst in het ziekenhuis

Zolang er geen spoed is, neemt een verpleegkundige vooraf wat vragen met je door.

Bijvoorbeeld of je de slijmprop bent verloren, hoelang je al weeën hebt en of je vliezen zijn gebroken, de tijd van en tussen de weeën etc. Je krijgt een kamer toegewezen en daar kan je je gaan voorbereiden op de bevalling.

Wie zijn er aanwezig bij je bevalling?

Vaak gaat je verloskundige mee. Daarnaast zijn in het ziekenhuis (mogelijk) aanwezig:

  • Gynaecoloog
  • Verpleegkundigen
  • Arts-assistent
  • Co-assistent
  • Kraamverpleegkundige
  • Stagiaires
  • Doula
  • Je geboortefotograaf

De laatste twee zijn optioneel: niet iedereen kiest voor een doula om de bevalling te begeleiden en niet iedereen vindt het prettig om in vol ornaat en op een uiterst intiem, kwetsbaar moment foto’s te laten maken. Dit zijn overigens wel allemaal zaken om op te nemen in je geboorteplan.

Wil je geen stagiaires? Geef dat dan aan.

Al kan ik uit ervaring vertellen dat het je eenmaal tijdens de bevalling niks meer interesseert. Zelfs als er een heel fanfarecorps langs marcheert – zolang de baby maar geboren wordt.

Wat is het verschil tussen een poliklinische en een klinische bevalling?

Eigenlijk heel simpel: poliklinisch houdt in dat je in het ziekenhuis bevalt zonder medische noodzaak. Een klinische bevalling is een ziekenhuisbevalling mét medische noodzaak.

Mag je foto’s of filmpjes maken?

Zolang je de medewerkers van het ziekenhuis niet hindert tijdens de bevalling en je geen risico vormt voor de baby is het meestal toegestaan. Overleg dit altijd even van tevoren, zodat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Daarbij is het slim om te kiezen voor een professioneel fotograaf, want die weet alles over het reilen en zeilen tijdens de bevalling.

Het voordeel is natuurlijk dat de geboortefotograaf juist de intieme momenten vastlegt die zo bijzonder zijn. Verstrengelde handen van beide ouders die elkaar steunen, de blik van een moeder die voor het eerst haar kindje ziet en mag vasthouden of het moment dat de arts jullie baby via een keizersnede ter wereld laat komen.

Wanneer mag je weer naar huis?

Afhankelijk van het verloop van je bevalling mag je vaak dezelfde dag nog naar huis.

Beval je in de avonduren of kwam er meer bij kijken (denk aan: pijnstilling, keizersnede), dan wordt vaak besloten om je nog een nachtje te houden.

Het is vaders niet in elk ziekenhuis toegestaan om te blijven slapen. Wees je daarvan bewust: vraag het vooraf na als je daar wel behoefte aan hebt of kijk of er een alternatief ziekenhuis is waar je man (of vrouw) wel mag blijven slapen.

Jijzelf en je baby moeten aan een aantal dingen kunnen voldoen om naar huis te mogen. Hier vind je een volledige lijst.

Wat zijn de kosten als je kiest voor een ziekenhuisbevalling zónder medische indicatie?

Omdat het je eigen keus is in het ziekenhuis te bevallen, betaalt de zorgverzekering een bijdrage van € 211,00 (in 2018).

De meerkosten zijn voor eigen rekening. Die kunnen deels worden opgevangen door een aanvullende verzekering, maar als je die niet hebt, is het slim om vooraf te informeren bij je zorgverzekeraar en het ziekenhuis.

De eigen bijdrage voor een poliklinische bevalling kan namelijk oplopen tot ruim € 600,00.

En wat als je wel een medische indicatie hebt?

Je basisverzekering vergoedt dan alle kosten en je betaalt geen eigen bijdrage.

Ambulance

Iets dat ik vooraf niet wist, is dat je soms zelf de kosten van de ambulance moet betalen uit je eigen risico. Dus ook als je medisch bent (geworden) – zo mocht ik bijvoorbeeld alleen liggend vervoerd worden, maar kreeg achteraf wel een rekening.

De eigen bijdrage is in 2018 € 101,00. Daarnaast geldt een eigen risico. Zoek vooraf uit hoe dit in jouw aanvullende verzekering is geregeld.

Wat zijn de voordelen van een ziekenhuisbevalling?

Over de discussie thuis of in het ziekenhuis bevallen is veel gezegd. Volgens mij is er geen foute keuze, zolang je maar doet waar jij je goed bij voelt. Dat in de eerste plaats. De voordelen aan een ziekenhuisbevalling:

  • Je hebt gekwalificeerd personeel aan je bed staan dat weet wat te doen bij noodsituaties
  • Alle apparatuur is aanwezig
  • Mocht je last krijgen van heftige bloedingen of andere complicaties, dan ben je in goede handen
  • Als je wil bevallen met pijnstilling, dan zijn in het ziekenhuis alle opties voor handen
  • Sommige vrouwen voelen zich veiliger in het ziekenhuis en dat helpt bij het verloop van je bevalling

Wat zijn de nadelen van het ziekenhuis?

  • Door de ploegendiensten weet je niet wie aan je bed staan tijdens de bevalling
  • Je bent niet in je eigen, vertrouwde omgeving
  • De bevalling is een stuk minder intiem en voor sommige vrouwen daardoor veel minder ontspannen
  • Je moet met weeën in de auto zitten
  • Het kan stress opleveren en dat komt de bevalling meestal niet ten goede

Mijn ervaring

Ik ben de laatste keer thuis bevallen. En hoewel de andere twee bevallingen uiteindelijk ook in het ziekenhuis moesten plaatsvinden, vond ik de allerlaatste keer het prettigst.

Ik kon precies doen wat goed voelde, was volledig ontspannen en de bevalling zelf liep daardoor als een zonnetje. We besloten op het allerlaatste moment om toch maar thuis te blijven en dat voelde heel fijn.

Ook voor de kinderen trouwens: die vertrokken 16.30u met mijn moeder en konden twee uur later weer aanschuiven in de slaapkamer om hun jongste zusje te komen bewonderen.

Hun reistijd was slechts vijf minuten. Ik zou het niet meer anders willen, al weet ik ook dat je het niet altijd voor het zeggen hebt.

Ben jij in het ziekenhuis bevallen?

Omschrijving van de afbeelding

Merel van Berkel