Skip to Content

Wiegendood; wat is het, welk leeftijd, symptomen en kans op

Wiegendood; wat is het, welk leeftijd, symptomen en kans op

Je moet er niet aan denken dat je je kindje overleden aantreft. Helaas komt het nog steeds voor en dat is natuurlijk afschuwelijk.

Ik vind het niet het makkelijkste onderwerp om over te schrijven, maar ook de moeilijke dingen moeten soms worden aangekaart. Ik vertel jullie wat wiegendood is en welke voorzorgsmaatregelen je kunt nemen.

Wat is wiegendood?

Je spreekt van wiegendood als een gezonde baby tussen de 3 weken en 1 jaar, plotseling en onverwacht overlijdt en als er ook na verder onderzoek eigenlijk geen verklaring/oorzaak wordt gevonden.

Het wordt ook wel sudden infant death syndrome (SIDS) genoemd. Als wiegendood voorkomt, is dit vrijwel altijd bij kinderen tot één jaar, maar het kan ook nog in het tweede jaar gebeuren.

Oorzaak wiegendood

Er zijn veel wetenschappers die het vermoeden hebben dat het gaat om een nog onvoldoende ontwikkelde functie van de ademhaling in de hersenen.

Wanneer een baby onvoldoende zuurstof tot zich neemt, doordat hij/zij even stopt met ademhalen of dit op een te langzame manier doet, dan worden de hersenen te weinig geactiveerd.

Een baby met een voldoende werkende hersenfunctie, zou op zo’n moment “een seintje krijgen” waardoor hij/zij opnieuw of sneller zal gaan ademhalen.

Indien deze hersenfunctie niet goed is ontwikkeld, dan kan het zo zijn dat de hersenen geen prikkel versturen wanneer het kindje bijvoorbeeld om te buik ligt, waardoor het niet zal omdraaien en diep zal ademhalen.

De kans is dan aanwezig dat het kindje stikt. Hoewel er duizenden theorieën zijn over wiegendood is het nog steeds een benaming voor kindersterfte zonder een duidelijke en aantoonbare oorzaak.

Wat wel uit verschillende onderzoeken kwam is dat roken, onvolwaardige voeding, alcohol- en medicijngebruik, drugsgebruik, stress en overgewicht factoren zijn die tijdens de zwangerschap blijvende of tijdelijke uitwerkingen hebben op het ongeboren kind.

Wiegendood in cijfers

Wiegendood komt helaas nog altijd voor en het is zelfs zo dat de cijfers niet langer dalen. In 2019 was er zelfs een lichte stijging te zien. In 2019 overleden er 13 baby’s in Nederland, in 2018 12 en in 2017 waren het er 10.

Deze cijfers slaan op de kinderen die vallen onder wiegendood of Sudden Infant Death Syndrome. Hierbij gaat het om kindjes die niet ziek zijn en dus plotseling overlijden.

Er is ook nog een bredere variant, die SUDI wordt genoemd (Sudden Unexpected Death in Infancy).

Hier vallen alle kindjes onder die onverwacht overlijden. Ga je uit van het laatste dan waren het er in 2019 31 baby’s. Ten opzichte van 2017 zouden dat er 10 meer zijn dan toen.

Omdat er in Nederland veel aandacht wordt geschonken aan wiegendood liggen de cijfers hier in vergelijking met andere landen gelukkig laag. Bron

Op welke leeftijd komt wiegendood voor?

Wiegendood is een term die gebruikt wordt voor het plotseling overlijden van baby’s. Welke leeftijd hierbij hoort verschilt per onderzoek.

Zo hanteren de meesten hierbij de leeftijd tot 12 maanden, maar er zijn ook onderzoeken die spreken over het voorkomen van wiegendood tot een leeftijd van 24 maanden.

Wiegendood komt vooral binnen het eerste half jaar voor en meestal niet direct na de geboorte. De grootste piek is te vinden tussen 2 en 4 maanden.

Risico wiegendood voorkomen

Wiegendood voorkomen kan niet, maar de kans erop verkleinen kan wel (en moet mijns inziens ook).

Laat je baby op zijn/haar rug slapen

Je kunt het beste je kindje op de rug laten slapen en dan ook direct vanaf de geboorte. Dit is echt de meest veilige slaaphouding.

Bij buikligging is er een verhoogd risico op wiegendood, omdat op deze manier het ademhalen kan worden belemmerd. Een klein kindje kan namelijk zichzelf nog niet omdraaien en daardoor kan het met het gezichtje in het matras komen en vervolgens stikken.

Een kindje van ongeveer 3 maanden is vaak in staat om zich om te draaien van rug naar buik. Het verstandigste is dan om het kindje in een slaapzak te leggen of gebruik te maken van een rolkussen.

Als het kindje wakker is leg je hem/haar natuurlijk wel op de buik om de nek-, rug-, en armspieren te kunnen trainen.

Slapen in eigen bed

Ik weet dat hier de meningen over verdeeld zijn, maar toch benoem ik het maar eventjes (er bestaat niet voor niets een slaappreventie toch?). Kinderen horen te slapen in hun eigen bed (of in een co-sleeper).

Laat het dus niet tussen jullie in slapen in “het grote bed”. De matrassen, het dekbed en kussen zorgen stuk voor stuk een verhoogd risico op wiegendood.

Het kindje kan het te warm krijgen, kan met het gezichtje terecht komen onder één van de kussens, of bekneld raken tussen de matrassen. Er bestaat ook een kans dat je tijdens het slapen op je kleintje rolt of dat hij/zij uit bed valt.

Het advies…gewoon niet doen..

Schone slaapomgeving

Zorg altijd voor een schone en frisse slaapomgeving. Het moet er niet te koud en niet te warm zijn.

De ideale kamertemperatuur voor een pasgeborene (tot 8 weken) is maximaal 20 graden. Daarna is het maximum 18 graden, zoals het ongeveer op je eigen slaapkamer ook zou moeten zijn.

Plaats het bedje nooit direct naast een warmtebron en zorg ervoor dat het kamertje voldoende gelucht wordt.

Uiteraard verschoon je ook het bedje regelmatig en houd je alles stofvrij.

Veilig bedje

Gebruik in het bedje of wiegje een stevig matras en zorg dat het ademend en vochtdoorlatend is (je kunt hiervoor ook een matrasbeschermer gebruiken).

Gebruik geen dekbedden tot je kindje 1 jaar is, deze kunnen namelijk verstikken wanneer het op het hoofd terecht komt.

Een lakentje met dekentje of een goed passende slaapzak werkt perfect. Het staat heel schattig, maar leg het bedje niet vol met knuffels en kussentjes, ook dit geeft namelijk risico’s.

Valt het kindje lastig in slaap zonder knuffel, dan kun je deze als het kindje slaapt weghalen als je dat wilt.

Roken

Roken is één van de belangrijkste risicofactoren voor wiegendood, evenals roken tijdens de zwangerschap.

Het ‘meeroken’ verhoogt het risico. Gewoon niet doen dus (makkelijk gezegd ik weet het, maar ik weet ook hoe fijn het leven zonder sigaretten is).

Borstvoeding

Uit onderzoek is gebleken dat als je minstens 3 maanden borstvoeding geeft aan je kindje, je de kans op wiegendood verkleint.

Het waarom is echt nog niet bekend. Zo zie je maar weer, borstvoeding blijkt toch echt het allerbeste te zijn voor je kindje.

Welke voorzorgsmaatregelen neem jij om de kans op wiegendood te verkleinen?

Wiegendood; wat is het, welk leeftijd, symptomen en kans op - Mamaliefde
Amanda