Als we het over spelen hebben, klinkt het vooral heel gezellig en heel ontspannend. Als het goed is, is het dat natuurlijk ook. Maar het is voor je kind ook juist dé leerschool om uit te groeien tot een volwassene die weet hoe het ‘werkt’.
Imiteren is een doodserieuze zaak, bijvoorbeeld. Maar daarnaast leren je kinderen ook nog andere vaardigheden door te spelen. Waarom is spelen zo belangrijk en wát leren ze dan zoal?
En als toetje: waarom spelen voor jezelf eigenlijk ook nog gewoon belangrijk is (en ja, dat heeft een andere lading…).
Wat is de functie van spelen?
Zoals hierboven eigenlijk al genoemd, is spelen belangrijk voor de ontwikkeling van je kind. Spelenderwijs leert hij heel veel dingen. En dat gaat verder dan alleen maar de vaardigheid van het spel op zich.
En het leuke aan spelen is dat het niet verplicht is. Je kind doet gewoon, is gewoon lekker bezig en ondertussen leert hij (onbewust dus) er juist heel veel van.
Dat is een stuk leuker leren dan ‘moeten leren’ zoals tijdens de les op school en/of bewust met je neus in de boeken zitten. Hoewel er oudere kinderen zullen zijn die laatstgenoemde juist ontzettend kunnen waarderen…
Wat leren kinderen tijdens het spelen?
Maar wat leren kinderen dan tijdens dit spelen? Vanzelfsprekend verschilt dit per activiteit. En van de leeftijd van je kind.
Een kindje kan in zijn spel zijn ouders nadoen en daarmee heel specifiek dus een vaardigheid aanleren. Hoe hij bijvoorbeeld tegen de bal aan moet trappen (want dat doet papa ook zo) of hij hobbelt met zijn speelgoedstofzuigertje achter zijn ouder aan die aan het stofzuigen is. Minikoks kennen we vast ook allemaal wel.
Maar er is veel meer. Want kinderen leren ook heel andere dingen door het spelen.
Spelen stimuleert je kind om over een situatie na te denken, hoe hij of zij met anderen moet omgaan (sociale vaardigheden), hoe hij zijn zintuigen het beste gebruikt, zijn taalvaardigheden worden vergroot (je moet toch communiceren met wie je speelt en uit kunnen leggen wat je bedoelt, bijvoorbeeld), maar ook zijn motoriek wordt verder ontwikkeld.
Gaat je kind iets knutselen, dan zal vooral de fijne motoriek aan de orde komen. Gaat hij als een malle tekeer in de speeltuin? Inderdaad, de grove motoriek is er blij mee!
Wat doet spelen nog meer voor een kind?
Een ander ding wat spelen voor je kind kan betekenen is het verwerken van de dingen die gebeurd zijn. Hij zal deze situatie bijvoorbeeld willen uitspelen in een vadertje-en-moedertjespel of een tekening willen maken waarin iets wat hem dwars zit terugkomt.
Daarnaast kunnen rollenspellen een kind ook helpen om iets te gaan begrijpen van wat zijn houding of actie teweeg kan brengen. In een rollenspel kan hij iets doen en leren van de reactie van de ander of dit wel of niet een slimme zet was.
Papa of mama nadoen is ook een vorm van een rollenspel. Hierin kan zowel het leren van sociale vaardigheden zitten (zoals hiervoor gezegd: wat ik doe geeft een bepaalde reactie aan de andere kant) maar ook kan het de vaardigheid aanleren van wat mama of papa doet.
Zo heeft je kindje ook leren lopen en praten: nadoen, gewoon maar nadoen.
En ja, spelen kan eveneens heel simpel even de uitlaatklep zijn voor een tomeloze energie…
Spelen heeft echter nog veel meer nut. Daarom bundelen de Universiteit Utrecht, het UMC Utrecht en het Wilhelmina Kinderziekenhuis hun krachten om de invloed van spelen op de ontwikkeling van de hersenen en het gedrag van kinderen te onderzoeken. Meer over dat onderzoek lees je hier.
Verwerking én omgaan met angst
Iets verwerken kan dus met spel gedaan worden. Maar omgaan met angst kan je kind ook leren door te spelen. Door de situatie uit te spelen, kan je kind in een veilige omgeving leren hoe hij zou kunnen doen in een bepaalde situatie.
Lezen als spel
Lezen is goed voor de taalontwikkeling. Lezen of misschien beter gezegd ‘taal’ gebruiken bij het spel is een prima vorm om je kind iets leuks te laten doen én met taal bezig te zijn. De woordenschat van je kind vergroten kan je doen door voor te lezen en als je dat interactief maakt, is het direct een vorm van spelen.
Laat je kind zelf bijvoorbeeld het verhaal uitbeelden met poppenkastpoppen. Of doe dit zelf.
Laat je kind meedenken (en het uitspreken) als je een verhaal vertelt. Vraag opeens tussendoor wat je kind vindt van de reactie van iemand uit het verhaal en wat hij of zij zou doen. Of vraag eens hoe hij denkt hoe het af gaat lopen.
Zelf spelen
Een kind heerlijk zelf laten spelen en niet alles voorgekauwd aanbieden is een groot goed. Zo kan hij echt zelf ontwikkelen en zijn fantasie gebruiken. Zo wordt het spel nog meer spelen…
Natuurlijk is een doos lego met voorgevormde piratenpoppetjes en een piratenschip prachtig. Is je kind gek van piraten? Dan zal het zeker een schot in de roos zijn.
Maar aan de andere kant zijn poppetjes zonder duidelijke functie en legosteentjes die alleen maar blokjes zijn een veel grotere stimulans voor zijn eigen fantasie.
Want nu kan het poppetje zomaar mama voorstellen en een ander exemplaar bijvoorbeeld de boze buurman. En kan je kind die ruzie naspelen waar hij vanmorgen van geschrokken is…
Of gewoon voor het leuk: je kind kan er de gekste fantasieën mee uitspelen. Een boze heks en een lief, klein kindje die vriendjes worden. Waarbij de mooiste, eigen bouwwerken ontstaan van de losse legosteentjes. Een hutje voor het kindje, een kasteel voor de heks. Of toch liever een vreemd huis voor allebei?
Waarom jij ook moet spelen…
Spelen is niet alleen leuk voor kinderen. Spelen zouden we altijd moeten blijven doen. Even niet bewust iets neer willen zetten, maar gewoon puur lekker gezellig met elkaar bezig zijn óm het bezig zijn met elkaar.
En dan dus op een speelse manier. Lekker luchtig. Lekker vrolijk. Stamp een keer lekker mee in de plassen met je kind. Dans de kamer door. Gebruik je energie om simpelweg gewoon lekker te ZIJN in het moment.
En heerlijk te ontspannen! Want lachen is gezond. Bewegen is gezond. En verbindingen met anderen hebben (en dus hiermee onderhouden op een leuke manier, of zelfs nog verdiepen!) is ook gezond! Dus wat houd je tegen?
Rollenspellen voor volwassenen
Om het verhaal compleet te maken: naast de puur fijne functie van spelen voor jou, kan jij als ouder ook leren omgaan met gebeurtenissen door te spelen of bijvoorbeeld leren hoe je in een bepaalde situatie zou moeten reageren (rollenspel). Dit kan je bij een professional in therapieverband doen.
Maar creatief bezig zijn, zelf thuis, kan je ook veel goeds brengen!
Spelen
- Speelgoed schijf van vijf
- Waarom spelen belangrijk is voor ontwikkeling
- Ouders spelen te weinig met kinderen
- Samen spelen met kind
- Spelen met kind
- Kind leren delen
- Zelfstandig spelen stimuleren
- Zelfstandig speelgoed alleen spelen
- Populair speelgoed voor urenlang speelplezier
- Veilig speelgoed
- Kwalitatief speelgoed
- Kind speelt niet met speelgoed
- Speelgoed strooien & slingeren
- Rouleren van speelgoed; toy rotation
- Speel-o-theek speelgoed lenen
- Samen spelen met broer & zus
- Spelen zonder speelgoed
- Messy play vies worden spelen
- Spelen met poppen
- Oorlogje spelen wel of niet
Ontwikkeling kind
- Fouten maken goed voor ontwikkeling
- Leeftijdsfasen ontwikkeling kind
- Sociaal-emotionele ontwikkeling kinderen
- Creatief expressieve ontwikkeling kinderen
- Creatieve ontwikkeling kinderen
- Seksuele ontwikkeling kinderen
- Gewetensontwikkeling kinderen
- Kinderbrein ontwikkeling kinderen
- Hersenontwikkeling kinderen t/m 25 jaar
- IQ en EQ
- Biologische klok kinderen
- Gewicht kind per jaar
- Hoe lang wordt mijn kind?
- Kind klein voor leeftijd
- Grove motoriek ontwikkeling kinderen
- Spelen goed voor ontwikkeling
- Voorlezen belangrijk voor ontwikkeling
- Buiten spelen goed voor ontwikkeling
- Beweging goed voor ontwikkeling
- Sport belangrijk voor ontwikkeling
- Binnenspeeltuin goed voor ontwikkeling
- Reizen goed voor ontwikkeling
- Ontwikkeling tijdens vakantie
- Puzzelen ontwikkeling
- Muzikale ontwikkeling
- Kindertekeningen ontwikkeling
- Ontwikkelingsstoornis & gedragsproblemen
- Ontwikkelingsachterstand
- Kinderen en politiek
- Kinderlogica
- Abstract denken
- Computational thinking
- Kinderen worden steeds sneller volwassen
- Verschil ontwikkeling inkomensklasse
- Halloween tuindecoratie - 3 October 2024
- Vier seizoenen boom knutselen / verven - 1 October 2024
- Regels rondom uitgaan van je kind; welke afspraken maak je? - 29 September 2024