Vanaf het moment dat je gewenst zwanger bent, zijn er twee dingen in je leven: 1. Je bent ongelofelijk blij. 2. Je maakt je zorgen om je kleintje. Zal het blijven zitten? Zal het niet te vroeg geboren worden? Zal het gezond zijn? Is het een jongen of een meisje? Honderd vragen tuimelen door je hoofd en het liefst wil je zo snel mogelijk antwoord.
De vruchtwaterpunctie kan je uitsluitsel geven over een aantal afwijkingen en ziekten. Aan het vruchtwater kunnen ze zien of de baby één van deze aandoeningen heeft of niet. Maar daarvoor moet er wel een gaatje in het vlies geprikt worden dat je baby beschermt. Doen of niet doen?
Wanneer wordt de vruchtwaterpunctie uitgevoerd?
Een vruchtwaterpunctie wordt uitgevoerd rond 15 á 16 weken zwangerschap. Tijdens een vruchtwaterpunctie krijg je een echo. Als je wilt, mag je mee kijken tijdens de punctie.
Een punctie is eigenlijk het tegenovergestelde van een inenting. Bij een inenting krijg je een prik en wordt er iets in je lichaam gespoten.
Bij een punctie krijg je ook een prik, maar dan wordt er iets uit je lichaam gehaald om te onderzoeken. Een wat dikkere naald gaat door je buik, tot in je baarmoeder.
Als je mee kijkt met de echo, zie je hoe de naald je baarmoeder in gaat. Uiteraard wordt de baby niet geprikt.
Is de naald in de baarmoeder? Dan zuigt de arts wat vruchtwater op, zo’n 15-20 milliliter. Je baby heeft hier geen last van, want je lichaam maakt continu nieuw vruchtwater aan en het is een kleine hoeveelheid.
Waarop test de vruchtwaterpunctie?
De vruchtwaterpunctie test of er een chromosoomafwijking is bij de baby, zoals het syndroom van Down, syndroom van Patau en het syndroom van Edwards. Daarnaast kan een open ruggetje geconstateerd worden door middel van de vruchtwaterpunctie.
In sommige families komt een open ruggetje vaak voor, dit kan een reden zijn om voor de vruchtwaterpunctie te kiezen. Bij een open ruggetje speelt erfelijkheid namelijk een rol.
Uitslag vruchtwaterpunctie
In het vruchtwater zitten eiwitten en lichaamscellen van je baby zoals huidcellen. Door deze eiwitten en lichaamscellen kunnen ze het DNA zien, en dus ook of daar een afwijking op te zien is.
Het opgezogen vruchtwater wordt op kweek gezet. Dat duurt 2-3 weken. Het ziekenhuis kan van te voren niet zeggen hoe lang het exact duurt omdat dit van vrouw tot vrouw verschilt. In ieder geval krijg je na drie weken de uitslag.
Wil je een snelle uitslag? Dat kan, dan worden alleen de chromosomen 13 (syndroom van Patau), 18 (syndroom van Edwards), 21 (downsyndroom) en X/Y (geslachtschromosomen) onderzocht. Deze chromosomen hoeven niet op kweek, en daardoor kan je de uitslag al binnen 3-7 dagen weten.
Ook kun je aan de uitslag van deze snelle vruchtwaterpunctietest zien of je baby een jongen of een meisje is. Reden om te kiezen voor een ‘snelle test’ is een verhoogde kans op een afwijking in deze chromosomen.
Betrouwbaarheid vruchtwaterpunctie
Bij een uitslag dat het kindje één of meerdere afwijkingen of ziekten heeft, is de uitslag 100% betrouwbaar. Dat is aan de ene kant fijn, maar aan de andere kant ook moeilijk.
Bij zo’n uitslag wordt het kindje niet opeens gezond geboren, hij heeft die aandoening dan met zekerheid. Andere testen die voor de geboorte gedaan worden, geven vooral weer hoe groot de kans is op een bepaalde aandoening.
Het kan dan bij die testen zo zijn dat de baby 99% kans heeft op een aandoening, en bij geboorte blijkt dat er niets aan de hand is. Dit is bij de vruchtwaterpunctie niet zo.
De vruchtwaterpunctie wordt dan ook vaak uitgevoerd als vervolgonderzoek. Als bijvoorbeeld uit de combinatietest blijkt dat de kans op een bepaalde aandoening groot is, kan een vruchtwaterpunctie gedaan worden om dat verder te onderzoeken.
In 1% van alle vruchtwaterpunctietesten is er een onduidelijke uitslag, dan moet de test opnieuw afgenomen worden.
Als de test aangeeft dat er geen afwijking of aandoening te vinden is, dan is de kans ‘verwaarloosbaar klein’ dat je kindje toch één van de afwijkingen of aandoeningen heeft. Het kan natuurlijk wel een afwijking, aandoening of ziekte hebben waar de vruchtwaterpunctie niet op test.
Risico’s vruchtwaterpunctie
Een vruchtwaterpunctie brengt het risico van een miskraam met zich mee, ook al ben je al 16 weken zwanger.
Tijdens de punctie gaat de naald door het vlies heen waar je baby in zit, dit vlies wordt dus iets beschadigd. Dat kan voor een miskraam zorgen.
1 op de 300 vrouwen die voor een vruchtwaterpunctie kiest, krijgt een miskraam. De keuze voor een vruchtwaterpunctie is een heel persoonlijke.
Persoonlijk vond ik de kans op een miskraam te groot, 1 op 300… Ik dacht je zal het maar net zijn terwijl je kind anders gezond geboren was.
Voor ons was abortus geen optie, dus de keuze om de baby weg te halen als het een ziekte zou hebben was er niet. Onze verloskundige raadde de test daarom af.
Beslissen over vruchtwaterpunctie
Er is een groot voordeel als we wel voor de punctie hadden gekozen. Stel dat mijn dochter bijvoorbeeld een open ruggetje zou hebben, dan zou er bij de bevalling al een heel team klaar staan om haar op te vangen, te onderzoeken en medische hulp te geven.
Nu wisten we het niet en stond er dus ook geen team klaar. Stel dat ze een open ruggetje had, had ik misschien wel spijt gehad dat ik het niet wist van te voren.
De drie belangrijkste redenen waarom mensen voor een vruchtwaterpunctie kiezen, ondanks de kans op een miskraam, zijn:
- Omdat ze willen kiezen om de zwangerschap eventueel af te breken;
- Omdat ze graag willen dat áls hun baby iets heeft, er na de geboorte specialisten klaar staan om hem of haar de nodige zorg te geven;
Een andere reden kan zijn dat je graag gerustgesteld wilt worden.
Want bij een goede uitslag, weet je al iets meer over de gezondheidstoestand van je kindje;
Omdat een vlokkentest nodig is in verband met een vermoeden op een aandoening of erfelijkheid. Sommige stellen kiezen dan liever voor een vruchtwaterpunctie. Een vlokkentest kan vanaf 11 weken zwangerschap en heeft 0,5% kans op een miskraam. Een vruchtwaterpunctie kan vanaf 15 weken en heeft een lagere kans op een miskraam, namelijk 0,3%.
Als de uitslag van de vruchtwaterpunctie aangeeft dat de ziekten en/of afwijkingen niet zijn geconstateerd, is het nog geen garantie dat je kind helemaal gezond is.
Er zijn zoveel dingen die een mens kan krijgen, ook ná de geboorte… Niet leuk om aan te denken, maar het is wel de realiteit.
Ervaringen vruchtwaterpunctie
We hebben wel lang getwijfeld over de punctie, het is toch een belangrijke beslissing!
Gelukkig weten ze dat in het ziekenhuis ook. Ik was onder controle in het Flevoziekenhuis en daar hebben ze speciale spreekuren om uit te leggen wat de test precies inhoudt.
Ook kunnen ze je daar helpen met de voor- en nadelen voor jouw situatie op een rijtje te zetten, zodat je een keuze kunt maken. De keuze mag je trouwens na het consult op je gemak thuis nemen, je belt een week later gewoon op wat je besloten hebt.
In beide gevallen respecteert het ziekenhuis je keuze. Het is jouw lichaam en jouw kindje.
Heb jij een vruchtwaterpunctie gedaan?
Prenatale screening
- Prenatale screening & diagnostisch onderzoek tijdens zwangerschap
- Zwangerschapstest
- Echo zwangerschap; wanneer en hoeveel?
- Termijnecho; wanneer?
- Eerste echo; bij hoeveel weken
- 13 weken echo
- 3D pretecho & geslachtsbepaling
- Zelf een echo maken thuis
- Vruchtwaterpunctie
- NIPT test
- Nekplooimeting
- DNA vaderschapstest
- OGTT glucose tolerantie test
- Verloskundige; wat zijn de taken?
- Hartje luisteren baby
.jpg "Vruchtwaterpunctie ervaringen; van risico, nadelen tot uitslag - Mamaliefde")
- Budget Sinterklaas vieren; 14 goedkope tips - 1 October 2023
- Schurende bovenbenen behandelen; van schaafwonden dijen tot tips voorkomen in zomer - 24 January 2022
- Slapen met voedingskussen; beste slaaphouding tijdens zwangerschap - 10 January 2022
