Bevalhoudingen voor het weeën opvangen

In films zie je vrouwen altijd netjes liggend op bed bevallen. Netjes, inderdaad. Want vroeger was dat helemaal niet normaal. Hoe is dat veranderd en welke bevalhoudingen zijn er nog meer? En nee, ze zijn niet allemaal even charmant.

Maar tegen de tijd dat je 10 centimeter ontsluiting hebt, denk je niet echt meer aan charmes. Dan is het alleen maar: Dat. Kind. Moet. Er. Uit. Nu graag.

Bevallen minder risico’s

Tijden veranderen, en dat is wat betreft bevallingen een grote zegen. Vanaf het moment dat je weet dat je zwanger bent, word je met medische zorg omringd. Dat kan beklemmend aanvoelen, want laat moeder natuur zijn gang maar gaan, en vroeger deden al die vrouwen het ook. En dat is waar

. Alleen was het sterftecijfer van barende vrouwen en baby’s toen veel hoger dan nu. Juist omdat ze toen bijna geen medische zorg hadden.

Soms is er helemaal niets aan de hand, maar ligt je kind opeens in een stuit. Stel dat je dat niet weet omdat je geen echo’s hebt… Dan kan dat voor moeder en kind kritiek zijn. Veel vrouwen hadden vroeger kunnen blijven leven, als ze een ‘simpele’ zak bloed had gekregen bij teveel bloedverlies na de bevalling.

Tegenwoordig vinden we al die medische kennis normaal, en dat is het gelukkig in onze samenleving ook. Toch zie je dat veel mensen zich er vanaf zetten, zeker wat betreft bevallingen.

Het is toch de natuur? En dat is ook zo, maar een beetje medische hulp heeft het sterftecijfer van moeder en kind wel enorm laten dalen.

Sommige vrouwen voelen het als ‘falen’ als ze bij een thuisbevalling toch naar het ziekenhuis moeten. Dat is het dus niet. We kunnen alleen maar blij zijn dat die mogelijkheid er nu wel is!

Opties bevalling

Als je gaat nadenken over je bevalling moet je verschillende keuzes maken. Een keuzewijzer die je helpt beslissingen maken:

Keuze 1: Thuis, ziekenhuis of poliklinisch.

Thuis: als je kindje na 37 weken wordt geboren en er geen medische indicatie is. Zorg wel dat er een ziekenhuistas klaarstaat en een beschikbare auto voor de deur voor het geval dat.

Ziekenhuis: als je dat graag wilt of als je een medische indicatie hebt. Een medische indicatie is simpel gezegd een reden om in het ziekenhuis te bevallen, zoals wanneer je vliezen te lang gebroken zijn.

Poliklinisch: je kunt ook in een geboortehuis bevallen. Je bent dan niet thuis, maar je hebt ook niet de steriele witte kamer in het ziekenhuis (al zijn bevalkamers in ziekenhuizen ook steeds huiselijker).

Keuze 2: in bad of niet in bad.

Bad: bevallen in bad kan rustgevend werken door het warme water. Ook kun je de weeën beter opvangen doordat het warme water je omringt.

Om nog meer stress weg te nemen kun je ook kruiden aan het water toevoegen (eerst overleggen met je verloskundige) of bloemen en kaarsjes op het water laten drijven. Ook in het ziekenhuis kun je vaak in bad bevallen, als je dat van te voren aangeeft en zelf regelt.

Niet in bad: je hoeft niets extra’s te regelen en je partner is niet bezig met een bad opzetten.

Lees ook: In bad bevallen; thuis of in ziekenhuis en ervaringen

Keuze 3: bevalhoudingen.

Zie volgende alinea’s:

Bevalhoudingen

Op de baarkruk

Vroeger bevielen vrouwen altijd op een baarkruk. Als je naar het lichaam kijkt en hoe je kleine geboren moet worden, is dit ook de meest natuurlijke houding. Je baby moet naar buiten, en als je op de baarkruk zit helpt de zwaartekracht ook een beetje mee.

Maar het belangrijkste voordeel: het geboortekanaal heeft in deze houding de beste doorgang. Door op je rug te liggen tijdens de bevalling, heeft het geboortekanaal minder ruimte, en heb je dus meer moeite om de baby er doorheen te persen. Dat kun je op deze afbeelding goed zien.

Een niet zo smakelijke vergelijking, maar je snapt wel meteen wat ik bedoel: stel dat je een grote boodschap aan voelt komen en stel je voor dat je die er liggend op je rug uit moet persen. Hoe kun je dan goed kracht zetten?

Op de baarkruk zit je in een natuurlijke positie en kun je je spieren goed aansturen tijdens het persen. Een nadeel is dat de verloskundige er minder goed bij kan. In het ziekenhuis werd ook tegen mij gezegd dat je van de baarkruk af moet als de verloskundige meer zicht nodig heeft.

Persoonlijk wilde ik op de baarkruk bevallen omdat dit zo’n natuurlijke houding is, maar toen die ontsluiting eenmaal daar was en ik persdrang had, durfde ik niet meer van het bed af te komen en ben ik ‘gewoon’ liggend op mijn rug bevallen.

Voordeel: natuurlijke houding dus kans dat de bevalling sneller verloopt.
Nadeel: de verloskundige heeft weinig zicht en er is meer kans op bloedverlies.

Lees ook: Bevallen op de baarkruk

Liggend op je rug

Toen de mensen wat welgestelder werden en er mannelijke artsen bij de bevalling aanwezig mochten zijn, dat was eerst ten strengste verboden, wilden vrouwen er netter bijzitten. Ze wilden veel liever gewoon op bed liggen, zoals zij ook zouden liggen als ze griep zouden hebben.

Vrouwen kozen er daarom steeds meer voor om gewoon op bed te liggen. Vervolgens kwam de wc in de vorm zoals wij die kennen, wat verdacht veel op een baarkruk lijkt, en de baarkruk werd uiteraard nog minder aantrekkelijk.

Een voordeel van in deze houding bevallen is dat je minder kans hebt op veel bloedverlies. Als je op handen en knieën zit of (half)staat, heb je meer kans op bloedverlies.

In deze animatie zie je hoe de geboorte verloopt als je liggend bevalt. Je ziet dat je de baby het laatste stuk ‘omhoog’ moet persen, hierdoor kan je bevalling langer duren waardoor de kans op een knip toeneemt.

Het is een tegennatuurlijke richting en het geboortekanaal is ook nog smaller. Hierdoor komt er veel druk te staan op de huid tussen de anus en de vagina, waardoor je meer kans hebt op inscheuren.

Voordeel: minder kans op veel bloedverlies.
Nadeel: geen natuurlijke bevalhouding en meer kans op inscheuren of een knip.

Lees ook: Inknippen of uitscheuren bevalling (ruptuur); voorkomen, genezen en herstel 

Op handen en knieën

Tijdens de weeën heb je tijd om uit te vinden welke positie voor jou het minst pijnlijk is. Op handen en knieën is je buik in een heel andere positie, waardoor de weeën soms veel beter op te vangen zijn. Ook bij rug- of beenweeën kan deze houding een uitkomst zijn.

Gelukkig kan je ook in deze houding prima bevallen. De verloskundige kan je kindje dan juist goed in de gaten houden omdat hij er goed bij kan.

Voordeel: de verloskundige kan er beter bij en kan daardoor je kindje goed in de gaten houden en jou begeleiden.
Nadeel: je kunt je ongemakkelijk voelen door de houding. Tip: draag een extra lang shirt (of jurkje) zodat je shirt over je billen valt. Je verloskundige kan er dan prima bij, maar je zit niet de hele tijd ‘te kijk’. Niet dat iemand er op zo’n moment naar kijkt of belang aan hecht, maar voor jezelf kan het wel prettiger voelen.

Staand

Als je staat, voel je je sterker dan wanneer je ligt. Ook kan het helpen om de weeën op te vangen, omdat je spieren in een andere positie zijn dan wanneer je zit of ligt. Je komt er pas achter tijdens de bevalling welke houding voor jou het fijnst/minst onprettig is, maar gelukkig kun je deze houdingen makkelijk uitproberen.

Een staande houding kun je makkelijk afwisselen. Je kunt tegen de muur staan, tegen het bed aanhangen (het bed kun je dan op z’n hoogst zetten) of tegen je partner hangen terwijl hij je vasthoudt. Hij kan je dan ook meer stabiliteit geven zodat je nog meer kunt ontspannen en je je kunt concentreren.

In deze houding kan het persen korter duren vanwege de zwaartekracht en omdat het geboortekanaal in een natuurlijke positie is. Dit is hetzelfde als bevallen met de baarkruk.

Voordeel: geboortekanaal in een natuurlijke houding waardoor de bevalling korter kan duren.
Nadeel: meer kans op bloedverlies en je wordt sneller moe door het staan. Daarnaast moet de verloskundige in een niet zo arbo-technische houding tijdens het begeleiden.

Variatie

Bevallen duurt meestal lang en variëren kan helpen. Ik heb helemaal niet gevarieerd qua houding (beetje dom, maar wist ik veel) en ik heb nog minstens 6 weken een dood gevoel gehad in mijn onderrug.

Je kunt bovenstaande houdingen afwisselen, maar je kunt ook afwisselen in de houding waar je al in zit/staat/ligt. Op deze afbeelding zie je variaties op bovenstaande houdingen.

Weetje

Wist je dat… de Grieken dachten dat een bad na de bevalling kalmerend werkte voor de nieuwbakken mama?

Klein detail: ze hadden het dan over een bad VOL WIJN. En het eerste wat ik me dan afvraag: zouden die vrouwen stiekem een slokje hebben genomen?

• Author
• Recent Posts

Martine Pieters-de Wit

Martine maakte op koningsdag 2018 haar entree in de wereld van het ouderschap. Met de komst van haar kindje kwamen er duizend en één nieuwe vragen en keuzes op Martine af. Gelukkig kon ze deze vragen en keuzes onderzoeken samen met mamaliefde.nl. Met enthousiasme deelt Martine via deze blog haar zoek- en ontdekkingsreis in de babywereld. Haar bijdragen zijn doorspekt met persoonlijke ervaringen, waardoor lezers een glimp opvangen van de betoverende en soms uitdagende reis die het ouderschap met zich meebrengt.

Latest posts by Martine Pieters-de Wit (see all)

• Budget Sinterklaas vieren; 14 goedkope tips - 1 October 2023
• Schurende bovenbenen behandelen; van schaafwonden dijen tot tips voorkomen in zomer - 24 January 2022
• Slapen met voedingskussen; beste slaaphouding tijdens zwangerschap - 10 January 2022

Gerelateerde berichten:

Geboorteplan; voorbeeld ingevuld bevalplan & tips maken Harde buiken zwangerschap; wat is het & hoe voelen ze & wat te doen? Indalingsweeën; wat zijn symptomen, herkennen en hoe voelen ze? Stand baarmoedermond tijdens bevalling & innesteling zwangerschap voelen