Skip to Content

Verborgen reflux baby; Symptomen herkennen. Tips behandeling, natuurlijke middelen en hoogtepunt

Verborgen reflux baby; Symptomen herkennen. Tips behandeling, natuurlijke middelen en hoogtepunt

Wat ziet er tenslotte gelukkiger uit dan een pas gevoede baby? Een druppeltje melk in het mondhoekje, een vage glimlach op het gezichtje, klaar om weer in slaap te vallen. Maar wat als dat niet het plaatje is wat je ziet na een voeding?

Wat als het huilen juist erger wordt na het voeden en je een pijnlijke trek ziet op het lieve gezichtje van je baby? Dan kan het zijn dat je baby last heeft van verborgen reflux. Wat is dat precies, en wat kan je er aan doen?

Wat is verborgen reflux?

‘Reflux’ betekent letterlijk: terugstromen. Het is een moeilijk woord voor brandend maagzuur. Waar we het bij volwassenen gewoon over ‘brandend maagzuur’ hebben, gebruiken we bij baby’s vaker de term ‘reflux’.

Als jij of je baby last hebt van reflux, dan stroomt er regelmatig maaginhoud je slokdarm in. De slokdarm is daar niet voor bedoeld en kan niet goed tegen het zuur uit je maag. Je slokdarm kan zelfs ontstoken raken.

Tussen de slokdarm en de maag zit een sluitspier, die spier moet voorkomen dat de maaginhoud omhoog komt. Bij baby’s is deze sluitspier nog niet helemaal uitontwikkeld. Bijna elke baby geeft daarom nog wel wat melk terug na de voeding.

Dat is op zich heel normaal en als een kind daar geen last van heeft en wel goed groeit, dan is er eigenlijk niks aan de hand. Bij sommige kinderen is dit probleem wat groter en hebben ze er wel last van. Dat wordt reflux genoemd.

Reflux en verborgen reflux

Bij refluxbaby’s komt de voeding, dat al met maagzuur is gemengd, weer naar boven de slokdarm in. Dat omhoog komen van de maaginhoud doet ontzettend zeer. De maag zelf heeft een dikke wand waardoor het beschermd is tegen het zuur, de slokdarm is niet beschermd tegen dit zuur.

Mijn oudste was een refluxbaby en de kinderarts vertelde dat het net zo zeer doet als de maagzuurklachten van een zwangere vrouw. Toen begreep ik ineens waarom hij het telkens zo uitbrulde!

Het verschil tussen reflux en verborgen reflux is dat kinderen met reflux vaak heel veel spugen, mijn zoontje zat er meerdere keren per dag tot en met zijn sokken onder.

Bij kinderen met verborgen reflux komt de voeding wel omhoog de slokdarm in, maar daarna zakt het weer. Aan deze kinderen is dus minder duidelijk te zien wat er aan de hand is.

Atypische reflux

Naast gewone reflux en onzichtbare reflux, bestaat er ook atypische reflux. De maaginhoud stroomt dan ook omhoog en komt terecht in de luchtwegen. De baby heeft dan last van refluxsymptomen, maar ook van heel andere klachten, zoals: ademhalingsproblemen, bronchitis, astma of keelontsteking.

Reflux of koemelkallergie?

Refluxklachten lijken op koemelkallergieklachten. Het is belangrijk om te onderzoeken of je baby last heeft van reflux of koemelkallergie, zodat je juist kunt handelen.

Reguliere flesvoeding is gemaakt op basis van koemelk. Maar ook als je borstvoeding geeft, kan je baby last hebben van een koemelkallergie. Het eten van de mama beïnvloed namelijk de samenstelling van de borstvoeding.

Lees ook: Koemelkallergie baby; Symptomen herkennen & Checklist producten wel / niet hebben en ervaringen

Waarom komt reflux zoveel voor bij baby’s?

Het is vrij moeilijk vast te stellen hoeveel baby’s er last hebben van reflux. Artsen denken dat ongeveer 1 op de 10 baby’s last heeft van reflux. Maar het is moeilijk vast te stellen omdat lang niet elk kind met reflux ook door een arts wordt gezien.

Hoeveel baby’s last hebben van verborgen reflux is eigenlijk nog lastiger vast te stellen. Veel baby’s die hier last van hebben worden niet gezien omdat ouders en artsen wel zien dat het kind veel huilt, maar het is dan niet bekend waarom.

De maag wordt afgesloten met een sluitspiertje, die zorgt ervoor dat er wel voedsel in je maag kan komen, maar dat het er niet zomaar uitstroomt. Bij baby’s is de sluitspier nog niet volgroeid.

Toen je baby in je buik zat, dronk het wel kleine slokjes vruchtwater, maar de voeding kreeg het via de navelstreng. De maag is dus nog helemaal niet gewend om zulke ‘grote’ hoeveelheden voeding te verwerken. De sluitspier moet nog getraind worden.

Het maakt dus niet uit of je borst- of flesvoeding geeft. Wel komt reflux vaker voor bij baby’s die te vroeg geboren zijn. Na 1 tot 1,5 jaar is de sluitspier volledig ontwikkeld. Je ziet dan ook dat de refluxklachten meestal vanzelf verdwijnen.

Oorzaken van (verborgen) reflux

De belangrijkste oorzaken van (verborgen) reflux bij baby’s is dat de sluitspier tussen de maag en de slokdarm niet goed genoeg is ontwikkeld om goed te kunnen functioneren. En omdat baby’s meestal liggen komt er veel makkelijker voeding gemengd met maagzuur omhoog, wat leidt tot de pijnklachten.

Er zijn ook nog andere oorzaken bekend voor verborgen reflux. Zo kan het zijn dat er een neurologische oorzaak onder zit. De ingewanden zijn de hele tijd in beweging en dat wordt gedeeltelijk door de hersenen aangestuurd.

Als er in de hersenen iets niet helemaal goed zit dan kan het zijn dat deze bewegingen niet helemaal goed gaan.

Ook een afwijkende ligging van de maag, (koemelk)allergie of een intolerantie voor bepaalde voeding kunnen verborgen reflux veroorzaken. Zo heeft mijn dochtertje als baby ook ontzettend veel gespuugd en heeft ze altijd onrustig geslapen.

De problemen waren in eerste instantie niet zo groot, maar later werd het erger. Toen ik zelf ben gestopt met koemelkproducten (ik gaf en geef nog borstvoeding) ging ze binnen een paar dagen een stuk minder spugen en sliep ze rustiger.

Welke gevolgen heeft refluxziekte?

Sommige refluxbaby’s zijn door de klachten huilbaby’s. Men spreekt van een huilbaby als de baby minstens 3 dagen lang 3 uur huilt gedurende 3 weken. Het is vanzelfsprekend dat dit niet leuk is voor de baby, maar ook zwaar voor ouders.

Je hebt meer last van slaapgebrek, je maakt je meer zorgen over je baby en vaak voelen ouders zich ook erg onzeker. Vooral als je je baby borstvoeding geeft, kan het huilen en spugen van je baby je erg onzeker maken.

Doe je het wel goed? Is je melk wel goed? Je weet dat de baby het niet persoonlijk bedoelt natuurlijk, maar het kan erg zwaar zijn om te zien dat jouw melk niet voor een tevreden baby zorgt.

Voor de baby zijn de grootste gevolgen dat hij voedingen gaat weigeren, meer stress ervaart en minder goed groeit. Als je net op de wereld verschenen bent en elke voeding brandt in je slokdarm, is dat niet fijn.

Door alle energie die in het huilen en de stress zit, plus de voedingen die vaak niet volledig ‘binnen’ blijven, kan de baby een groeiachterstand oplopen. Bij zulke ernstige klachten wordt de diagnose ‘refluxziekte’ gesteld. De huisarts en lactatiedeskundige helpen je daarbij.

Aan welke symptomen kan je reflux herkennen?

Bij de ene baby is reflux veel makkelijker te herkennen dan bij andere baby’s. Sommige baby’s hebben namelijk last van ‘verborgen reflux’. Bij gewone reflux is het snel duidelijk, de baby spuugt dan vaak. Je ziet daardoor letterlijk dat de voeding weer omhoog komt.

Elke baby spuugt weleens en een mondje voeding wat terug komt of een beetje melk bij het boertje, is heel normaal. Maar als het spugen meer is dan een ‘mondje terug’ en het komt bij veel voedingen per dag voor, kan het zijn dan de baby last van reflux heeft.

Bij verborgen reflux spuugt de baby niet. De maaginhoud komt wel omhoog, maar het komt niet hoog genoeg om het uit te spugen of de baby slikt het zelf weer terug. Dat is erg lastig, want de overige symptomen kunnen op veel meer dingen wijzen dan alleen reflux.

Symptomen van baby’s met reflux zijn:

Baby’s met reflux zijn makkelijker te herkennen omdat ze vaak (soms heel erg veel) spugen. Sommige baby’s kunnen echt met een golfje spugen, dat de voeding dus met kracht eruit komt. (Verborgen reflux is minder makkelijk te herkennen.

Maar toch zijn er bepaalde dingen waar je op kunt letten:

  • Veel, indringend en ontroostbaar huilen zonder duidelijke oorzaak (dus ook na voeding en verschoning)
  • Veel spugen (alleen bij zichtbare reflux)
  • Vaak de hik
  • Trekt regelmatig een pijnlijk gezicht
  • Ruikt zuur uit het mondje
  • Slecht slapen
  • Overstrekken, dat betekent dat een baby bij pijnvlagen zich helemaal probeert uit te strekken.
  • Niet willen drinken en borst / fles weigeren, of juist heel veel willen drinken
  • Veel hoesten en/of kwijlen
  • Veel slikken, alsof de baby de voeding aan het ‘herkauwen’ is
  • Niet goed groeien
  • Veel draaien met het hoofdje (dat noemen ze het Sandyfer-syndroom en dat doen kinderen waarschijnlijk om de voeding weer naar beneden te laten gaan)
  • In ernstige maar zeldzame gevallen kunnen er luchtweginfecties of zelfs apneu (af en toe stoppen met ademen) ontstaan

Niet elke baby met verborgen reflux vertoont al deze symptomen. Elk kind is weer anders en zo reageert elk kind met verborgen reflux er ook weer anders op.

Heb je het vermoeden dat jouw kind last heeft van (verborgen) reflux, heb het er dan over met het consultatiebureau, kind en gezin of met een arts. Die kunnen je gepast advies geven en kijken wat er nodig is om te zorgen dat de pijnklachten verminderen.

Diagnose verborgen reflux

Meestal is het verhaal van de ouders voor een arts vaak genoeg om de diagnose (verborgen) reflux vast te stellen. De arts kijkt vaak mee en doet lichamelijk onderzoek. Mijn oudste zoontje was een refluxbaby en huilde erg veel.

Hij is nog een paar dagen opgenomen geweest in het ziekenhuis en ik weet nog dat ik veel dingen zag die leken op verborgen reflux, maar verpleegkundigen zagen het niet.

Toen ben ik filmpjes gaan maken om te kunnen laten zien wat er nou precies gebeurde. Artsen vinden het meestal heel fijn als je filmpjes maakt, dan kunnen ze meekijken en begrijpen ze goed wat je bedoeld. Dus: mocht je naar een arts gaan, maak filmpjes van te voren!

Soms vindt een arts het nodig om nog aanvullend onderzoek te doen. Er zijn verschillende onderzoeken die ze kunnen doen. Zo kunnen ze een zuurtegraadmeter plaatsen in de slokdarm, vlak bij de maag. Die blijft dan 24 uur zitten en zo meten ze de zuurtegraad in de slokdarm.

Ze kunnen ook een slikfoto nemen. Dan moet een baby een contrastmiddel drinken en tijdens het drinken worden er röntgenfoto’s gemaakt. Artsen kunnen er ook voor kiezen om met een flexibele slang met een cameraatje in de slokdarm te kijken.

Je kunt je voorstellen dat deze onderzoeken heel belastend zijn voor een baby en ze worden daarom ook alleen uitgevoerd als het echt nodig is.

Tips bij reflux baby

Verborgen reflux is moeilijker te ontdekken omdat voeding niet zichtbaar terug komt. Het is daarom extra belangrijk om je baby goed te observeren. Ga regelmatig een uur naast zijn bedje zitten, op verschillende momenten. Bijvoorbeeld een paar keer vóór een voeding en een paar keer ná een voeding.

Schrijf je observaties op in een notitieboek. In welke houding heeft je baby gedronken en hoe lang? Hoe reageert hij daarop? Is hij (on)rustig? Je kunt ook bijhouden hoeveel hij slikt per minuut. Na een voeding veel slikken kan namelijk duiden op verborgen reflux.

  1. Zorg ervoor dat de baby tijdens het voeden schuin omhoog zit, of in ieder geval niet plat ligt
  2. Zorg ervoor dat de baby goed boert na een voeding
  3. Houd de baby na elke voeding een halfuur rechtop, bijvoorbeeld in een wipstoeltje
  4. Ga rustig met de baby om na een voeding zodat de voeding in de maag blijft
  5. Je kunt de voedingen in kleinere porties geven, en dan vaker per dag (net als jij zelf deed in de laatste weken van je zwangerschap?)
  6. Draag de baby vaak in een draagdoek, hij heeft daardoor minder stress en zit goed rechtop
  7. Geef je baby na een voeding een fopspeen, daardoor ervaart hij minder stress maar het bevordert ook de speekselaanmaak. Speeksel neutraliseert het maagzuur een beetje, waardoor voeding die omhoog komt minder brandt
  8. Je kunt de flesvoeding of gekolfde borstvoeding wat indikken met rijstebloem of johannesbroodpitmeel. Dat werkt bij sommige baby’s, bij anderen juist niet omdat de maag er dan langer over doet om de voeding te verwerken.

Natuurlijke middelen reflux baby

Zo’n kleine baby wil je natuurlijk niet meteen medicatie geven als het niet per se noodzakelijk is. Medicatie heeft nagenoeg altijd bijwerkingen en de maagzuurremmers verhelpen de reflux niet. Ook kan een baby medicijnen nog niet goed afbreken.

Bovenstaande tips zijn een natuurlijke manier om reflux te verminderen. Daarnaast kun je ook een homeopaat of osteopaat bezoeken. Een homeopaat helpt je bijvoorbeeld met het indikken van fles- of borstvoeding op natuurlijke wijze.

Osteopaat als je baby reflux heeft

Een osteopaat onderzoekt altijd het hele lichaam om te kijken waardoor de klachten veroorzaakt kunnen worden. Hij geeft je vervolgens tips en leert je bijvoorbeeld andere houdingen aan voor tijdens het voeden, zodat de refluxklachten verminderen.

Behandeling van (verborgen) reflux

De behandeling voor reflux en verborgen reflux zijn eigenlijk hetzelfde en bestaat in vier fases.

Fase 1: adviezen

In eerste instantie wordt er geprobeerd om de pijnklachten te beperken door zoveel mogelijk te voorkomen dat er voeding en maagzuur omhoog kan stromen naar de slokdarm.

Door wat klein aanpassingen tijdens het verzorgen van je baby kun je de problemen soms al verhelpen. Deze tips kun je als ouder doen om te kijken of de klachten verminderen.

  • Houd je baby minimaal een half uur na de voeding rechtop. Zo stroomt de voeding goed in de maag en is de kans dat het omhoog komt kleiner. En zo kan de baby ook goed boeren.
  • Geef je baby meerdere keren per dag kleinere beetjes drinken. Dit klinkt makkelijker dan dat het soms is. Ik weet nog dat mijn zoontje heel gulzig dronk. Ik denk dat het fijn voor hem voelde als de melk langs zijn slokdarm kwam, een beetje verzachtend ofzo. Dus hij dronk en dronk en dronk maar. Maar dan was zijn maagje helemaal vol en dan kwam alles er weer uit, waardoor hij weer een lege maag had en ook de pijn kwam weer terug. Dan kon ik weer opnieuw beginnen, maar dan merkte ik dan mijn borsten leeg waren. Het is dus handig om te proberen je baby gedoseerd drinken te geven zodat het beter in de maag blijft zitten.
  • Draag je baby veel in de draagdoek of draagzak. Zo houd je de baby omhoog en stroomt de voeding dus ook minder makkelijk de slokdarm in.
  • Je kunt je baby ook in een wipstoel zetten. Officieel mag dat pas vanaf een maand of 3 à 4, maar als je baby echt veel pijn heeft kan dat soms even fijn zijn. Dit kun je combineren met voeding geven, dus dat je hem een beetje drinken geeft terwijl hij in de wipstoel zit. Zo heb ik geregeld over de tafel gehangen, omdat ik mijn zoontje in de wipstoel had die op tafel stond en ik probeerde hem een slokje borstvoeding te geven. Niet heel charmant, maar het werkte wel ?
  • Zorg dat de baby zo min mogelijk lucht binnenkrijgt tijdens het drinken. Als je flesvoeding geeft kun je kijken naar speciale flesjes die daar voor zorgen. Als je borstvoeding geeft en je hebt een sterk toeschietreflex dan kun je misschien tijdens het eerste toeschieten je baby even van de borst af halen en de eerste melk even in een doekje laten stromen. Als de melk dan wat rustiger stroomt dan kan de baby weer drinken.
  • Je kunt ook kijken of het helpt om het hoofdeinde van het bedje wat hoger te doen. Dit is niet helemaal zonder risico omdat je baby dan makkelijker onder de deken kan verdwijnen. Dit moet je dus ook alleen maar doen in overleg met een arts. Ik heb dit op een gegeven moment wel gedaan. Ik had onder twee poten van de wieg een paar tijdschriften gedaan zodat het hoofdeind wat hoger stond. Ik heb de dekens uit het bedje van mijn zoontje gehaald en hem een lekkere slaapzak aan gedaan tijdens het slapen. Dat werkte goed.
  • Je kunt ook kijken of je de slaaphouding van je baby kan veranderen. Voor refluxbaby’s is het vaak het fijnst om op hun buik te slapen. Ook dit kun je beter met een arts overleggen omdat deze houding niet helemaal zonder risico’s is.
  • Verzorg je baby draaiend. Veel ouders tillen bij het verschonen de beentje van de baby omhoog. Als je dit doet bij een refluxbaby, dan kan de maaginhoud weer makkelijker omhoog stromen. Daarom is het advies om de baby draaiend te verzorgen. Zo blijft de baby plat liggen.
  • En ben je wel eens naar de osteopaat geweest? Soms kan een osteopaat helpen om de klachten van de baby te verminderen.

Fase 2: melk indikken

Als de bovenstaande adviezen niet het gewenste resultaat hebben kun je kijken of het helpt om de voeding van de baby in te dikken. Dat kun je doen met johannesbroodpitmeel. Als je flesvoeding geeft is dat vrij eenvoudig, je voegt gewoon een bepaalde hoeveelheid toe aan de fles.

Het is wel handig om dan ook een wat grotere flesspeen te kopen, anders krijgt de baby de voeding niet uit de fles. Geef je borstvoeding dat is dat wat lastiger.

Ik kreeg toen het advies om mijn zoontje voor de voeding een soort papje van water en johannesbroodpitmeel te geven, en hem daarna aan te leggen. Of, als je dat fijn vindt, kun je natuurlijk ook melk afkolven en het, aangedikt, in een flesje aan de kind geven.

Als je de voeding van je baby wil gaan indikken is het verstandig om dat ook eerst met een arts te bespreken. Soms kan het indikken van voeding echt een oplossing zijn, maar lang niet altijd. Bij mijn zoontje hielp dit niet en ik ben er ook vrij snel weer mee gestopt.

Fase 3:

Als ook het indikken niet helpt dan kan een arts medicijnen voorschrijven die de transport van de voeding van de slokdarm naar de maag versnellen. Zulke medicijnen heten prokinetica. Als er een snellere doorstroom van voeding is dan komt er ook minder voeding naar boven, en dat kan de klachten verhelpen.

Fase 4:

Een arts kan er ook voor kiezen om maagzuurremmers te geven. Deze medicijnen werken niet tegen de reflux, maar zorgen er voor dat wat er naar boven komt minder zuur is. Het is dan om beschadigingen van de slokdarm te behandelen of de voorkomen. En dus ook de pijn wordt hiermee minder. In zeer uitzonderlijke gevallen gaat een arts over tot opereren. Er zijn verschillende antirefluxoperaties. Maar zover komt het maar zelden.

Behandeling van andere oorzaken

Is de oorzaak van het reflux anders dan een nog niet goed ontwikkelde sluitspier, dan is de behandeling natuurlijk anders dan dat hierboven is genoemd.

Is het kind verdacht voor een koemelkallergie dan het is verstandig om over te gaan op koemelkvrije producten. Is de oorzaak nog weer anders dan is de behandeling weer anders. Deze dingen gebeuren altijd in samenspraak met de arts.

De effecten van de behandelingen

Uit onderzoek is gebleken dat baby’s meestal niet zo heel veel baat hebben bij de hierboven genoemde medicijnen. En de medicijnen hebben wel bijwerkingen, dus het is belangrijk om samen met de arts een goede overweging te maken of het wel goed is om medicijnen te geven of te blijven geven.

Mijn zoontje kreeg na verloop van tijd zowel de prokinetica als de maagzuurremmers. Ik moet eerlijk zeggen, het hielp wel iets, maar het deed inderdaad geen wonderen.

Welke medicijnen zijn er als je baby reflux heeft?

Als je baby geen groeiachterstand ontwikkelt en niet veel last heeft van reflux, is er niets aan de hand. Dan groeit hij er vanzelf overheen. Is er wel een groeiachterstand en/of heeft je baby er duidelijk last van? Dan is het tijd om hulp in te schakelen.

Voordat je medicijnen kan gebruiken tegen de reflux, zal je geadviseerd worden eerst een aantal tips uit te proberen. Vaak verminderen de klachten dan voldoende. Blijft de reflux ernstig aanwezig? Dan zal de huisarts maagzuurremmers voorschrijven.

Daar wordt echter zo lang mogelijk mee gewacht, want deze maagzuurremmers hebben bijwerkingen en helpen vaak niet. De maaginhoud blijft naar boven komen, alleen zorgen de medicijnen er voor dat het minder zuur is waardoor het minder pijn doet bij de baby.

Hoe gaat het verder met een reflux baby?

In principe groeien baby’s over de reflux heen. De sluitspier tussen de maag en de slokdarm ontwikkelt zich en gaat daardoor steeds beter werken. Het probleem zou tussen de 1 tot 1,5 jaar echt klaar moeten zijn. Bij mijn zoontje was het hoogtepunt van het huilen tussen de 2 en de 5 maanden.

Met vijf maanden adviseerde de arts om te beginnen met vaste voeding, en dat hielp ook, en echt goed. Omdat de voeding wat steviger was kwam het wat beter aan in zijn maagje.

En daarbij kwam ook dat hij rond die leeftijd wat langer achter elkaar in de wipstoel kon en op een gegeven moment zelf kon zitten. Rond de 7 maanden waren de klachten weg, en kreeg ik er gelukkig een vrolijke baby voor terug.

Had jouw baby last van reflux?

Verborgen reflux baby; Symptomen herkennen. Tips behandeling, natuurlijke middelen en hoogtepunt - Mamaliefde
Martine Pieters-de Wit
  1. Hanneke schreef:

    Bij ons helaas ook reflux. Heb zelf ook een artikel geschreven over hoe dit bij ons is verlopen (inderdaad ook Johannesbroodpitmeel, medicijnen, etc). Gelukkig gaat het nu een stuk beter.
    Nog een tip: wat ons heel erg heeft geholpen, een tip van de kraamzorg, was om een voedingskussen in een kussensloop te doen en zo een soort troon te maken. Als hij ‘s nachts heel erg van streek was in zijn wiegje (dat naast me stond) legden we hem op de ‘troon’ tussen ons in. Zo lag hij een beetje schuin omhoog en tussen ons in, en konden we hem met een hand op z’n lijfje geruststellen. Op een of andere manier werkte dit vaak goed voor hem – wellicht doordat hij schuin omhoog lag of tussen ons in en dus de geborgenheid voelde. Zal het wel nooit weten ;) Maar wellicht een fijne tip voor andere ouders met een reflux baby.
    Overigens snap ik dat deze manier van slapen waarschijnlijk niet helemaal ok is volgens de veiligheidsrichtlijnen. Maar hij kon echt nog geen kant op en doordat hij op dat kussen lag lag hij hoger dan wij – en daardoor ook geen risico dat wij op hem zouden rollen. Dus ik voelde me er ok bij.

Comments are closed.