Skip to Content

Veertig dagen tijd vasten katholieke kerk van Carnaval tot Pasen

Veertig dagen tijd vasten katholieke kerk van Carnaval tot Pasen

De veertigdagentijd, misschien heb je de term ooit weleens horen vallen, maar snap je niet zo goed wat het nu eigenlijk inhoudt. De veertigdagentijd is afkomstig uit de kerk en is de periode die voorafgaat aan het Paasweekend. En die zes weken duurt.

Wat die veertigdagentijd nu precies inhoudt en hoe dat ‘gevierd’ wordt, leggen we je graag uit.

Wat is de veertigdagentijd?

De veertigdagentijd is dus de periode van zes en een halve week voordat Pasen begint. Nu kan ik je bijna horen denken: hé, dat klopt niet. Inderdaad: 6 weken is al meer dan 40 dagen, dus laat staan 6 en een halve week.

De periode van deze veertig dagen begint op Aswoensdag. In deze periode is er tijd voor inkeer, bezinning en gebed. En eventueel voor vasten.

In deze periode wordt er stil gestaan bij het lijden van Jezus. En daarmee ook bij het lijden van alle mensen. In deze periode zitten zes zondagen en die worden niet meegeteld.

Eigenlijk duurt de veertigdagentijd dan ook geen 40 dagen maar 46 dagen.

Waarom 40 dagen?

Het lijden van Jezus herdenken is logisch, zo vlak voor Pasen. Maar waarom is daar een periode voor aangewezen van 40 dagen? Dat heeft alles met de bijbel te maken. 40 is namelijk een belangrijk getal en komt in heel veel verhalen terug.

Het volk Israël trok bijvoorbeeld 40 jaar door de woestijn. Het zou dan ook staan voor een overgang naar iets anders. En de voorbereiding daarop.

Uitleg van de dagen

Er zijn meerdere dagen met een speciale naam rondom Pasen. Wat houden ze allemaal in?

  • Aswoensdag: dit is de dag waarop de 40 dagen tijd dus begint. Van oudsher wordt er in de Katholieke kerk de Palmpasentakken verbrand van het jaar ervoor. Met de as die hiervan overblijft wordt er een kruisje getekend op de hoofden van de mensen. Vandaar de naam Aswoensdag. De priester zal dan ook de bekende tekst uitspreken: Stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren. Klinkt niet echt fijn, maar men wil daarmee aangeven dat het aardse leven dus tijdelijk is. Het kruisje daarentegen laat het Eeuwige leven zien.
  • Palmpasen: de zondag voor Pasen. Op deze dag wordt herdacht dat Jezus in Jeruzalem aankwam en hij groots werd binnengehaald door mensen met zwaaiende Palmbladeren.
  • Witte donderdag: deze dag staat voor het Laatste Avondmaal wat Jezus nuttigde met zijn leerlingen. Hij geeft hierbij de opdracht om met elkaar hem op deze manier te gedenken.
  • Goede Vrijdag: de dag dat Jezus gekruisigd werd
  • Stille zaterdag: De dag tussen Jezus dood en zijn opstanding in. Er zijn kerken die in de avond een Paaswake hebben. In deze dienst zal de duisternis dan weer overgaan in het licht.
  • Pasen: de opstanding van Jezus.

Vasten

Vasten is ook iets wat bij de 40 dagentijd hoort, hoewel het niet (meer) echt iets verplichts is ofzo. Er kan op allerlei manieren gevast worden. Zo kan je ervoor kiezen om in die 40 dagen niet meer te snoepen of om geen tv te kijken of social media te gebruiken.

Het gaat er vooral om dat je een soort tot bezinning komt. Dat je zo tijd hebt om na te denken over God, om stil te staan bij het lijden in de wereld of om iets voor een ander te doen. Maar ook om stil te staan bij jezelf en wie je bent.

En hoe zit het met Carnaval?

Eigenlijk was carnaval drie dagen feest vieren voordat de vastenperiode begon. En dat was dus inderdaad op Aswoensdag. Vroeger ging het dan vooral om regels rondom eten en drinken, maar zoals gezegd doen veel mensen het nu op een andere manier.

Veertigdagentijd en kinderen in de kerk

In de meeste kerken zal er tijdens de veertigdagentijd een Paasproject van start gaan. De zondagen tot Pasen zijn zij dan tijdens hun eigen kindermomenten (kinderdienst/kindernevendienst) bezig met dit project.

De rest van de kerk zal hiervan kunnen meegenieten omdat ze vaak iets van het project laten zien in de dienst als zij naar hun eigen ruimte gaan en/of terugkomen.

Het project heeft een thema en aan de hand daarvan gaan ze Bijbelverhalen langs en komen ze uit bij het uiteindelijke Paasverhaal.

Soms kan er ook een combinatie zijn met thuis vieren. Dan krijgen de kinderen bijvoorbeeld een gezinsboekje mee, waarin dan opdrachten staan of vertellingen die aansluiten bij het project.

Daar kunnen zij, als ze dat willen, thuis met het hele gezin mee aan de slag. Dit soort projecten zijn er ook tijdens de Adventsperiode voor Kerst.

Ideeën om te vasten met de kinderen

Bewust stil staan bij het lijden in de wereld, bij hoe je zelf bent en/of het geloof in God. Natuurlijk kan je daar ook prima thuis mee aan de slag. Ben je zelf niet Christelijk, maar vind je bewust ergens mee omgaan ook een mooi uitgangspunt, dan kan je uiteraard de volgende ideeën ook prima gebruiken.

Kies met je kinderen iets waar jullie bij stil willen staan. Gaat het om hoe lief je zelf wel of niet bent? Hoe je beter kunt omgaan met het verdriet van anderen/er voor anderen kunt zijn? Misschien vind je het milieu wel een mooi onderwerp. Of wil je echt stil staan bij het lijden van Jezus?

Je kunt het ook nog anders aanpakken: iets niet doen om zo te voelen hoe iemand zonder geld, bijvoorbeeld, niet alles zomaar kan doen! Bewust iets NIET doen kan behoorlijk confronterend zijn. Zeker als het iets is wat een grote gewoonte voor je is.

Denk eens aan dingen als:

  • Geen tv kijken
  • Overdag geen smartphone gebruiken
  • Geen social media
  • Niet snoepen
  • Bepaalde tijd van de dag niet eten
  • Geen auto gebruiken
  • Een bepaalde app / spelletje niet meer spelen

Je zou het ook nog anders kunnen doen. Iedere dag (? kan ook minder vaak natuurlijk) een klusje voor iemand (of voor jou) doen en het geld schenken aan een goed doel. Of juist iedere dag een klusje gratis voor iemand doen, om zo te leren goed voor elkaar te zijn.

Wil Cats
Volg me via:
Latest posts by Wil Cats (see all)