Vanaf welke leeftijd zakgeld geven voor kinderen; wanneer, hoe vaak en hoeveel?

De laatste tijd hoor ik het mezelf steeds vaker zeggen als er weer om iets gevraagd wordt. Of dat nu een snoepje in de winkel is of speelgoed. “Als je dat wilt hebben, koop je het maar van je eigen zakgeld.”

Er is echter een probleem; want ze krijgen nog geen zakgeld. Ze zijn wel bezig met muntjes en betalen in de winkel, maar hebben verder nog geen besef. Voor hen zijn vijf muntjes van vijf cent meer dan één muntje van vijftig cent.

Voordat er uitgegeven kan worden, moet er echter gespaard worden. Dus vroeg ik me af op welke leeftijd je eigenlijk het beste kan beginnen. Als het gaat om financiële zaken kijk ik vaak toch altijd wel even naar het advies van Nibud; wat adviseren zij.

Daarnaast vraag ik ook even rond wat andere ouders doen. Als moeder wil je tenslotte niet dat klasgenootjes op ze neerkijken, maar ze hoeven ook niet verwend te worden.

Gewoon een beetje in het midden gaan zitten.

Waarom zakgeld?

Geld maakt niet gelukkig. Maar geen geld hebben heeft wel invloed op je gemoedstoestand. Oftewel leren omgaan met geld is belangrijk. En daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen.

Want het gezegde: vroeg geleerd is oud gedaan, is niet voor niets in de wereld gekomen. Slechts 69% van de kinderen tussen de 5 en 11 jaar krijgt zakgeld. Niet iedereen krijgt het dus.

De vraag is dus waarom zou je jouw kind zakgeld geven? Grofweg zijn er drie redenen om zakgeld te geven:

1. Je kind leert de waarde van geld kennen en oefenen met rekenen.
2. Je kind leert keuzes maken in wat van het geld uit te geven en wat te sparen. Want het kan tenslotte maar één keer uitgegeven worden.
3. Je kind leert te budgetteren en met een bepaald bedrag een periode te overbruggen.

Vanaf wanneer geef je zakgeld?

Het advies van Nibud is vanaf zes jaar, dat is het moment dat ze de waarde van munten kunnen herkennen. Op die leeftijd moet geld echter nog wel rollen en zullen ze het meteen willen uitgeven.

Zodra ze ouder worden krijgen ze meer besef dat, als je iets duurders wilt, je moet sparen en het dus loont om niet alles in één keer uit te geven.

Onder de zes jaar kunnen kinderen als ze iets willen dat vaak wel vragen voor hun verjaardag of voor Sinterklaas, of krijgen ze het tussendoor omdat het nodig is.

Ze hebben nog nauwelijks besef van rages en willen niet iets hebben omdat iedereen het heeft maar omdat ze het zelf willen hebben.

Ook viel me op dat veel het over krijgen gemaakt via internetbankieren. Bij zakgeld denk ik nog altijd aan contant geld, maar dit is wel zo handig aangezien we zelf ook eigenlijk geen contant geld meer bij ons dragen.

In groep 3 startte onze dochter met leren lezen en rekenen. Het echte leren was begonnen. Het is een mooi startpunt wanneer ze leren te rekenen, om dan ook direct met zakgeld te beginnen.

Het is voor kinderen handig om op meerdere punten aangesproken te worden op een leervaardigheid. Zo komen verschillende facetten samen in de hersenen, waardoor het beter verankert.

Dus ze leren bijvoorbeeld op school: 1 + 1 = 2. Als ze thuis dan twee muntjes van € 1,- hebben, dat is dit samen ook € 2,-. Ze krijgen dus op twee verschillende manieren informatie over de som: 1 + 1 = 2.

Als ik om me heen vraag blijkt de leeftijd van vijf jaar een veelgebruikt moment te zijn. Zo was Bianca van plan om met zes te beginnen, maar is haar zoon van bijna vijf heel erg bezig met geld en rekenen dus is dat een goede les.

Waarde van geld

Kinderen van 6 jaar herkennen op deze leeftijd de verschillende munten. In het begin willen kinderen vaak direct hun zakgeld uitgeven aan snoep of speelgoed.

Later komt het besef dat als ze geld sparen, ze iets groters kunnen kopen wat ze graag willen hebben. Doordat het hun geld is, leren ze stap-voor-stap de waarde van het geld.

Het is belangrijk om ze zelf te laten ervaren waaraan ze hun geld uitgeven. Zo kan het goed zijn dat ze elke week naar de Intertoys gaan om voor € 1,- wat te kopen.

Na een maand zullen ze misschien tot het inzicht komen dat die grote doos met Lego nooit binnen handbereik komt.

Hoeveel zakgeld krijgt je kind per week?

En dan rijst de vraag: hoeveel zakgeld ga je geven? In principe is dat aan jou en verschilt nogal per gezin en per kind.

Daarvoor zijn onder andere de volgende factoren afhankelijk:

• Wat moet het kind kopen van het geld? Bijvoorbeeld alleen extraatjes of ook cadeautjes, of zodra ze naar de middelbare school gaan ook wat lekkers op school. Het is handig om hiervoor samen met je kind een overzicht te maken van wat er allemaal mee gedaan moet worden en hoe hoog dat oploopt.
• Hoe oud is je kind? Een 6-jarige krijgt minder dan een 11-jarige.
• Kan er extra zakgeld verdiend worden? Bijvoorbeeld als er gespaard wordt voor iets groots, of als er extra geholpen wordt in het huishouden.
• Wat is je eigen budget? Als je zelf niet veel hebt te besteden zal dat voor de kinderen ook lager liggen.
• Hoe vaak krijgt je kind zakgeld? Is dat iedere week, één keer per maand of zelfs per kwartaal (als de kinderbijslag over is gemaakt).

Hoeveel zakgeld geven ouders per leeftijd? Basisschool (Nibud)

Middelbare school

Wat ik wel interessant vind is de methode die Marijke hanteert. Zij is begonnen met zakgeld geven toen haar dochter zes was, zij krijgt nu twee euro per week.

Maar dan wel één voor de spaarpot en één voor de portemonnee. Zo leert je kind al direct om te sparen, maar is er ook ruimte om het geld uit te geven.

Haar zoon van vier krijgt soms ook al wat zakgeld als de oudste wat krijgt. Maar hij is nog voornamelijk bezig met zoveel mogelijk muntjes te verzamelen.

Voor niets gaat de zon op; extra zakgeld

Was het maar zo’n feest. Charlotte laat haar zoon iedere week een klusje doen waar hij dan 50 cent voor krijgt; denk aan boodschappen, auto wassen, iets repareren met zijn vader etc.

Ze zijn hier op vijfjarige leeftijd mee begonnen omdat ze hem graag jong willen bijbrengen dat je voor geld moet werken en niet zomaar alles gekocht kan worden. Ook Mar hanteert deze afspraak.

Haar dochters krijgen 50 cent of een euro, maar moeten er wel eerst een huishoudelijk klusje voor doen zoals de plantjes water geven.

Ik merk zelf dat mijn eigen dochter daar nu ook heel erg mee bezig is, dat papa werkt zodat we boodschappen kunnen betalen etc. Dat mama ook werkt, maar dan achter de computer, wil er nog niet helemaal in ;-)

Het hoeven geen grote klusjes te zijn, en moet aansluiten op de leeftijd van het kind. Maar het is wel goed om alvast aan het principe te wennen.

Zodra ze ouder zijn kunnen ze altijd nog een bijbaantje nemen om meer geld te verdienen.

Afspraken / contract rondom zakgeld

Gelet op het bovenstaande is het goed om, zodra je kind zakgeld krijgt, afspraken te maken over hoe of wat. Eventueel kan je zelfs een zakgeldcontract afsluiten met je kind.

Daarin bespreek je onder andere:

1. Het bedrag: hoeveel geld krijgt je kind (op basis van de criteria).
2. Tijdstip & Frequentie: krijgt je kind één keer per week geld, of één keer per maand. Door het geld op een vaste dag te geven (zoals de zondag) leert je kind dat geld opraakt en dat je je uitgaven moet plannen tot het volgende zakgeldmoment. Krijgen ze het ‘zomaar’ of moeten ze er misschien eerst wat voor doen. Geef je maandelijks of wekelijks zakgeld? Tijdens de basisschoolperiode wordt geadviseerd om het wekelijks te geven (een periode van een maand is moeilijk te overzien op deze leeftijd). Op de middelbare school wordt geadviseerd om het per maand te geven. Zo wennen ze alvast aan het feit dat het salaris ook per maand wordt uitbetaald door de werkgever.
3. Contant of online: voor kinderen onder de 10 jaar is contant zakgeld het handigst. Vanaf zeven jaar kan je echter wel een betaal- en spaarrekening openen op naam van je kind en bijvoorbeeld afspreken dat daar een deel op gespaard wordt. Vanaf 10 jaar is overmaken een goede manier om ze te leren omgaan met een bankrekening. Via internetbankieren kun je dit geld overmaken of automatisch laten storten.
4. Bestedingsdoel: wat moet er van het zakgeld betaald worden en moet er eventueel een deel gespaard worden? Het doel van zakgeld is ook om met geld te leren omgaan, daardoor is het belangrijk dat ze ook de vrijheid krijgen om dat zelf uit te geven. Ook als het aan dingen is die jij niet nodig vindt.
5. Op is op: als het zakgeld op is, is het op, en zal het moeten wachten tot volgende zakgeldmoment. Door bij te springen leren ze niet dat er grenzen zijn. Eventueel kan je er wel voor kiezen om extra klusjes te laten doen.
6. Verhoging: spreek af dat ieder jaar met de verjaardag wordt gekeken of het zakgeld wordt verhoogd of niet. Of met welke verjaardagen dat het geval is.
7. Zakgeld is geen loon noch een strafmiddel. Verkondig dus nooit: “Als je weer te laat thuis bent morgen, dan houd ik je zakgeld in voor deze week.” Zoek dan een andere meer passende straf.

Frikandelbroodje en een blikje Energy

Pubers bij ons in het dorp zijn in de pauze niet weg te slaan bij de supermarkt om een frikandelbroodje en een blikje Energy te kopen.

Wanneer mijn kinderen dat zouden doen, zal ik niet staan te juichen. Omdat er thuis genoeg aanbod is aan brood, fruit, koekjes en drinken voor op school. In mijn ogen is het zonde van het geld.

Maar in de ogen van het kind is dit heel anders. Het is niet alleen het eten, het hoort ook bij het ‘erbij willen horen’. En op dat moment voelt dat goed. Het mooie aan zakgeld is, dat wanneer het halverwege de maand op is, zij hier ook tegenaan lopen.

Ze kunnen dan niet meer een frikandelbroodje kopen en sparen voor die nieuwe koptelefoon is ook mislukt. Blijf dus consequent en geef geen extra zakgeld, omdat je het zielig vindt.

Dit verstoort het leerproces. Op deze manier hoop je dat ze leren hoe je met geld moet omgaan om aan al hun wensen te kunnen voldoen. Dus misschien eenmaal per week naar de supermarkt met je vrienden en daarnaast leggen ze wat geld opzij voor hun koptelefoon.

Manieren om met geld te leren omgaan

Er zijn verschillende manieren om je kind te leren omgaan met geld.

• Betaalrekening; tegenwoordig is er steeds minder contant geld in omloop. Je kunt er voor kiezen om een betaalrekening te openen wanneer je kind bijvoorbeeld 10 jaar is. Alle banken hebben tegenwoordig een app om in de gaten te houden wat er gebeurt op je rekening. Bovendien zijn kinderen erg handig, zo niet handiger in het digitale tijdperk. Het voordeel is dat je niet altijd contant geld meer in huis hoeft te hebben, het nadeel is dat je het letterlijk minder zichtbaar is.
• Potjes; je kunt met een betaalrekening en contant geld verschillende potjes maken. Zo kun je het zakgeld verdelen. In het ene potje gooi je geld wat je mag besteden aan wat je wilt. En in het andere potje stop je geld voor iets waar je voor wilt sparen. Bijvoorbeeld die grote knuffel uit de winkel.

Hoe begeleid je je kind het beste?

Wat is nou de juiste manier om je kind te begeleiden in het proces? Dan is geen eenduidig antwoord op. Maar ik heb wel een aantal tips voor je.

• Benoem dat zaken geld kosten
• Ga je een keer naar de dierentuin? Benoem dat uitjes geld kosten en dat papa en mama hier voor moeten werken. Het huis waarin jullie wonen en het water dat uit de kraan komt, daar moet ook voor betaald worden. Je hoeft je kinderen niet bang te maken. Maar je geeft ze zo wel de bewustwording mee dat het leven niet gratis is.
• Al het geld aan snoep. Zie je dat al het geld aan snoep opgaat? Wanneer je hier geen gezamenlijke regels over hebt opgesteld, dan mogen ze dit doen. Uiteraard kun je wel feitelijk aangeven wat je ziet. En vraag hen wat ze er zelf van vinden. Mogelijk zien ze zelf al in dat dit niet het meest verstandige besluit is. Daarnaast zou je ook nog kunnen vragen of ze jouw mening willen horen.
• Wil je verandering? Wil je zelf graag sturen naar een verandering? Dan weet je dat dit bij pubers verkeerd kan aankomen en zij hun kont in de krib gaan gooien. Stel eens terloops de vraag tijdens het eten hoe zij het vinden gaan met hun financiën en of zij verandering wenselijk vinden?

Het goede voorbeeld

En weer staat of valt het met het goede voorbeeld geven. Sta jij elke keer aan het einde van de maand rood?

Dan heeft je kind dit misschien ook wel door, doordat jij dit bespreekt met je man. Of doordat jij foetert bij de kassa als je geen geld meer hebt om het brood te betalen.

Neem bovenstaande tips dan zelf ook ter harte ?.

Kleedgeld & Vakantiegeld & Belgeld

Naast zakgeld kan je er ook nog voor kiezen om kleedgeld en vakantiegeld te geven. Mijn ouders gaven ons vroeger de keuze; of we kleedgeld wilden en dan zelf kleren moesten kopen of dat zij dat voor ons kochten (en dus ook invloed hadden op wat er gekocht werd).

Dit kregen we echter niet iedere week, maar één keer per maand, omdat je anders ook niet wekelijks nieuwe kleding koopt.

Net zoals je zelf ook vakantiegeld krijgt, kregen we op vakantie ook geld; een klein bedrag van de oma’s en opa’s en ouders waarmee we dan een ijsje of een activiteit die we heel graag wilden doen, konden betalen. Dat ging destijds nog om iets van 5 gulden ofzo.

Als je dan trek had in een ijsje en je vroeg daarom werd er naar het vakantiegeld verwezen. Stiekem best wel slim ;-)

Nieuw in de huidige samenleving is het belgeld; oftewel hoeveel geld krijgt je kind om te bellen of internetten. Is dat een soort prepaid waarbij geldt op is op, of een abonnement op je eigen naam.

• Author
• Recent Posts

Linda van Aken

Publisher at Mamaliefde

Linda is de oprichter van Mamaliefde.nl. In het dagelijks leven is ze getrouwd en moeder van een koningskoppel.

Met een achtergrond als pedagoge is Linda goed thuis in de theoretische aspecten van het ouderschap. Toch erkent ze dat in de praktijk, als moeder, de dingen soms net iets anders uitpakken. Daarnaast heeft ze een zwak voor kwalitatief speelgoed.

Linda heeft een passie voor reizen en ontdekt graag nieuwe plekken en probeert de vele werkuren te balanceren door kostbare quality time door te brengen met haar gezin.

Het zijn deze persoonlijke ervaringen die haar inspireren om te schrijven, en daarom behoren gezinsgerelateerde onderwerpen tot haar favorieten. Spontane acties schuwt ze niet; Linda staat altijd open voor een beetje avontuur.

Latest posts by Linda van Aken (see all)

• 15 Candy kebab traktatie ideeën; snoep op een stokje - 19 April 2024
• Ontspanningsoefeningen voor kinderen - 18 April 2024
• Waarom het goed is om samen aan tafel te eten als gezin - 15 April 2024

Gerelateerde berichten:

Kleedgeld kind hoeveel per leeftijd en zonder schoenen en jassen Een pinpas voor je kind: wanneer en waar let je op? Hoe kan je geld verdienen als kind of zelfs snel rijk worden? Seksuele voorlichting boeken voor kinderen over lichamelijke ontwikkeling