Skip to Content

Geboorteverlof / partnerverlof na geboorte baby

Geboorteverlof / partnerverlof na geboorte baby

Waar onze opa’s vaak nog vooral verantwoordelijk waren voor het inkomen, hebben de mannen het anno 2018 een stuk makkelijker als ze graag betrokken willen zijn bij de opvoeding. Je krijgt vaderschapsverlof rondom de geboorte en kunt vervolgens ouderschapsverlof opnemen.

Althans, in theorie. De praktijk verschilt nogal per bedrijf. Er zijn bedrijven waar je maar liefst twee maanden vaderschapsverlof krijgt (al weet ik niet of ik dat zo fijn zou vinden) maar over het algemeen laat het eigenlijk nog wel te wensen over als je de regelingen in ons koude kikkerlandje vergelijkt met Scandinavië en heb je enkel de twee standaard vrije dagen .

In dit artikel vind je antwoorden op al je vragen: hoeveel vaderschapsverlof krijgen we in Nederland en België? Hoe staan we ervoor ten opzichte van de rest van Europa en hoe ziet de toekomst er (hopelijk) uit? 

Waar heb je in Nederland recht op?

Na de geboorte heeft elke vader (naast het calamiteitenverlof als je partner onder werktijd bevalt) recht op twee dagen betaald verlof. Dit wordt ook wel het kraamverlof genoemd.

Oorspronkelijk was het bedoeld om aanwezig te kunnen zijn bij de bevalling en een extra dag voor het aangeven van jullie kindje bij de gemeente. Inmiddels zijn de regels iets soepeler:

  • Je neemt het kraamverlof op binnen vier weken na de bevalling (of in het geval van een ziekenhuisbevalling: binnen vier weken nadat de baby is thuisgekomen)
  • Geef dit zo snel mogelijk door op je werk. Werkgevers mogen dit verzoek niet weigeren
  • Let op: in je cao kunnen afwijkende voorwaarden staan. Zoek daarom alles voorafgaand aan de bevalling goed uit, zodat je op het moment suprême niet voor verrassingen komt te staan.

Zwangerschapsverlof bij een meerling?

Ook wanneer jullie een twee- of meerling verwachten, heeft de aanstaande vader recht op twee dagen kraamverlof. Daarnaast mag hij per kind nog drie dagen onbetaald ouderschapsverlof opnemen.

Vijf dagen zwangerschapsverlof?

Er is de mogelijkheid om het kraamverlof te verlengen tot vijf dagen door na het kraamverlof (of in elk geval binnen de termijn van vier weken) drie dagen ouderschapsverlof op te nemen. In principe zijn deze onbetaald, tenzij in je cao anders staat. Hiervoor gelden een aantal regels:

  • Meld je werkgever minstens twee maanden voor de uitgerekende datum dat je van plan bent om drie dagen (onbetaald) ouderschapsverlof op te nemen.
  • Deze dagen gaan af van het tegoed aan ouderschapsverlof dat je hebt staan bij je werkgever
  • Neem de verlofdagen op binnen vier weken na de geboorte en/of thuiskomen van jullie baby

Natuurlijk kan je altijd langer verlof opnemen, maar dan onbetaald.

Hoe is vaderschapsverlof geregeld in België?

Belgische vaders mogen tien dagen verlof op nemen binnen vier maanden, gerekend vanaf het moment dat hun biologische kind geboren is. Bij een twee- of meerling blijft dit aantal ongewijzigd.

Van deze tien dagen zijn de eerste drie betaald en op kosten van de werkgever, daarna krijg je een uitkering ter hoogte van 82% van je normale salaris.

Sinds 2011 kunnen ook ‘mee-ouders’ (die wel zorgen voor het kindje maar geen biologische band met hem hebben) gebruik maken van deze regeling onder de naam geboorteverlof. De voorwaarden vind je hier.

Hoe staan we ervoor ten opzichte van de rest van Europa?

In de meeste landen is het momenteel beter geregeld:

  • Hongarije: 5 dagen betaald verlof
  • Roemenië: 5 werkdagen betaald verlof
  • Noorwegen: twee weken onbetaald verlof (al krijg je meestal betaald via de cao) en veertien weken vaderschapsverlof
  • Letland: 10 kalenderdagen betaald verlof
  • Zweden: 10 dagen betaald vaderschapsverlof én twee maanden betaald ouderschapsverlof voor beide ouders
  • Estland: 10 werkdagen betaald verlof
  • Denemarken: twee weken betaald verlof
  • Verenigd Koninkrijk: twee weken betaald verlof
  • Frankrijk: 11 werkdagen betaald verlof
  • Spanje: 15 opeenvolgende dagen betaald verlof
  • Bulgarije: 15 dagen betaald verlof
  • Portugal: 20 dagen betaald vaderschapsverlof, waarvan 10 verplicht
  • Litouwen: betaald verlof gedurende de eerste maand van je kindje
    Finland: 54 werkdagen betaald verlof
  • IJsland: drie maanden betaald verlof
  • Slovenië: 90 dagen betaald verlof (waarvan 15 opnemen voor het kindje een halfjaar oud is en het restant voor de derde verjaardag)

En vergeleken met de rest van de wereld?

Ik mag weleens mopperen op onze regeling, waarin vaders maar een paar dagen verlof krijgen. Maar vergeleken met landen in het Midden-Oosten en Azië valt het allemaal reuze mee: daar is vaderschapsverlof eerder uitzondering dan regel (2013).

In het Westen is dat omgekeerd: ‘slechts’ 33% kent geen enkele vorm van vaderschapsverlof. En als enige regio ter wereld omvat dit een aantal landen waar je zelfs 16 dagen of meer krijgt na de geboorte van je kindje. Dit neemt natuurlijk niet weg dat de echte conclusie mag zijn dat de hele wereld nog een lange weg te gaan heeft.

Welke plannen heeft de overheid voor de toekomst?

Gelukkig staat de Nederlandse overheid niet stil op het gebied van vaderschapsverlof. De plannen zijn om het betaalde kraamverlof te verlengen naar vijf dagen in de eerste maand na de geboorte.

Daarnaast ligt er een wetsvoorstel waardoor het hopelijk vanaf 1 januari 2020 mogelijk is om in het eerste halfjaar aanvullend nog eens vijf weken verlof op te nemen. In die periode betaalt het UWV vaders (of partners) 70% van hun loon door.

Waarom is de aanwezigheid van de vader in die eerste periode zo belangrijk?

Dat vaders even belangrijk zijn als moeders zie ik als vanzelfsprekendheid. Gelukkig zijn wetenschappers dat met me eens. Als moeder geef je vaak geborgenheid, warmte en leer je kinderen omgaan met hun gevoelens.

Vaders tonen lef, onbevangenheid en nemen je mee op avontuur. Mannen en vrouwen houden elkaar daarmee in balans en geven je als kind het beste van twee werelden. Dat begint al direct na de geboorte van je kindje.

Ro nam destijds zelf al zijn vakantiedagen op nadat zijn vaderschapsverlof afliep. Hij hielp me met praktische zaken, maar deed ook veel voor zijn dochters. En nog steeds.

Ze zien hier geen verschil tussen hun vader en moeder (behalve dan als ze op de fiets zitten, dan zijn we wel traditioneel: waar hij ze een zetje geef, sla ik mijn handen voor mijn ogen).

Omschrijving van de afbeelding

Linda van Aken