Skip to Content

TV kijken kinderen schadelijk? Wat zijn gevolgen voor dreumes en peuters

TV kijken kinderen schadelijk? Wat zijn gevolgen voor dreumes en peuters

Herken je het, dat je op vaste tijden je kinderen voor de TV, tablet of je eigen mobiel parkeert om zo je handen vrij te hebben voor het eten koken? Of als ze weer eens megavroeg in het weekend naast je bed staan, snel Netflix op te zetten zodat je nog wat slaap kunt pakken?

Ik denk als ik onze oudste van net 5 jaar zijn gang zou laten gaan, dat hij zelf precies weet hoe hij op YouTube filmpjes kijken kan en welke code er nodig is om de telefoon te ontgrendelen.

Wat is de invloed van TV op het gedrag en de ontwikkeling van onze kinderen? Er is door verschillende onderzoekers uitgezocht wat voor effect TV kijken op jonge leeftijd heeft op de latere leeftijd. Van de uitslag schrok ik best een beetje.

Hoe kunnen we het tv-gedrag bij kinderen zo sturen dat het hun ontwikkeling niet in de weg komt te staan?

Kinderen onder de 2? Beter geen TV!

Amerikaanse onderzoekers geven het volgende advies, als het gaat om kinderen jonger als 2 jaar:

Zet ze zo min mogelijk voor de TV.

Hmm.. waaraan denk je nu ook vast? Ten eerste omdat kinderen onder de 2 geen enkele (educatieve) boodschap van de TV meekrijgen. Het blijkt dat kinderen alleen een hoop bewegende beelden zien, maar niet weten wat er precies gebeurt.

Een ander punt is dat het ook niet bevorderlijk is voor de woordenschat. Iets wat veel ouders (et moi) vast wel eens dachten. Als ik bijvoorbeeld juf Roos opzette of een filmpje van Nijntje, dacht ik echt dat de liedjes en korte verhaaltjes goed zouden zijn voor de taalontwikkeling, terwijl ik in allerijl het avondeten op tafel zette.

Maar helaas, ze zijn zo gefixeerd op de beelden, dat er van het opslaan van woorden, laat staan de uitbreiding van de woordenschat, zeer weinig komt.

TV kijken is slecht voor de ontwikkeling

Datzelfde onderzoek gaat nog door. Het is niet alleen zo dat jonge kinderen er niks van opslaan, maar zelfs zo dat het hun ontwikkeling op latere leeftijd belemmert. De onderzoekers concludeerden dat TV kijken op jonge leeftijd de ontwikkeling van de zintuigen belemmert.

Daarnaast staat het ook de optimale ontplooiing van het zenuwstelsel in de weg. Doordat er in onze moderne tijd meer TV gekeken wordt, zou dit ook invloed hebben op de gedragsontwikkeling bij kinderen.

Mede door het vele TV kijken, zijn er meer aan autisme verwante stoornissen en concentratiestoornissen bij kinderen. Een bekende concentratiestoornis is bijvoorbeeld ADHD of ADD.

Een Canadees onderzoek (hier) bewees dat kinderen die in de leeftijd van 2 ½ tot 4 ½ veel TV keken, later gezondheidsproblemen ontwikkelde. Dit kan wel tot 7 jaar later openbaar worden!

Linda Pagani en haar team van collega’s hebben een groot onderzoek verricht naar TV-gedrag bij kinderen en de effecten hiervan. Dit deden ze niet alleen door een breed scala van effecten te meten, maar ook door dit op meerdere meten te peilen.

Hieruit kwam naar voren, dat veel TV kijken voor 4 jaar negatieve gevolgen heeft voor:

  • De gezondheid
  • De leefstijl
  • Schoolprestaties
  • Grotere kans om gepest te worden

Negatieve gevolgen gezondheid bij overmatig TV kijken

Er is een link tussen veel TV kijken en overgewicht. Een verklaring kan zijn dat kinderen die veel TV kijken, minder bewegen. Doordat ze minder bewegen en dus meer zitten, raken ze hun energie niet kwijt.

Daarnaast blijkt dat kinderen die veel TV kijken ook meer junkfood aten, veel frisdrank dronken. Ook aten ze weinig fruit en groente.

En als je zelf achter de TV zit, blijkt een zak chips of een zak snoep ineens veel sneller op te gaan. Je kunt het vergelijken met gedachteloos eten of ‘troosteten’.

Slechtere schoolprestaties door veel TV kijken

Wat me trof uit dit onderzoek, is dat het effect tot wel 7 jaar later tot uiting kan komen; ook in de schoolprestaties. Met name concentratieproblemen en vermoeidheid zijn kenmerken die komen door teveel TV kijken.

Ook blijkt dat kinderen die veel TV kijken een grotere kans hebben om gepest te worden. Dit kan komen omdat ze minder sociale relaties onderhouden, doordat ze schermtijd hebben. En hierdoor ook de kans missen om in hun sociaalemotionele ontwikkeling te groeien en te ontwikkelen.

Best een beetje schrikken toch? Al vind ik een nuance op zijn plaats, want kinderen leren ook van de TV. En een TV kan, mits ingekaderd, ook zorgen voor ontspanning en plezier. Wat zijn goede richtlijnen voor TV-kijktijd bij kinderen?

TV-advies voor kinderen qua tijdsduur

De onderzoekers geven het volgende TV-advies voor kinderen:

  • In de leeftijd van 0 tot 2 jaar: geen TV
  • Voor oudere kinderen: 1 tot 2 uur per dag achter een beeldscherm. Dit is inclusief tablet, mobiel, laptop

Wat kun je thuis zoal doen?

Mogen de kinderen de hele zaterdag en zondag kijken? Dan is het verstandig te beperken. Bied een alternatief aan. Bijvoorbeeld: je mag twee keer per dag een half uur of een uur en je mag zelf weten wanneer je dit inzet. En je mag op een sport of we gaan buitenspelen / naar het bos / op visite.

Als je kinderen TV kijken of achter de tablet zitten, houd dan een oogje in het zeil. Wie weet heb je nog een stapel strijk liggen en kun je die wegwerken, terwijl zij in dezelfde kamer zijn.

Denk aan je eigen voorbeeld.. als je zelf de hele dag series kijkend doorbrengt, dan heeft dit ook effect op hun eigen kijkgedrag.

Is mijn kind TV-verslaafd?

Het kan zijn dat je kind enorm gefixeerd is op het TV kijken. Bij het wakker worden vraagt hij al om TV te mogen kijken. En bij een weigering wordt je kind zó boos dat het buiten proporties is.

Het kan volgens onderzoekers, dat kinderen TV-verslaafd zijn. En net als bij een andere verslaving, kan dit hun leven zo gaan beheersen dat ze in hun gedrag veranderen.

Zo willen ze bijvoorbeeld ineens veel alleen zijn, neemt hun interesse voor andere activiteiten af, spreken ze minder met vrienden af en hebben ze weinig tot geen interesse of motivatie voor hun schoolwerk.

Als je deze signalen merkt, is het verstandig om dit met je kind te bespreken en TV-gedrag in te kaderen. Dit kan best strijd opleveren, maar op de lange termijn is het beter voor je kind en zijn gezondheid.

Er zijn kinderen die op hun eigen kamer een TV hebben. Experts raden aan om een kijktijd af te spreken en alternatieven aan te bieden (denk aan technisch lego of een filmavond als gezin houden).

Mirjam de Stigter