Traumatische bevalling: symptomen en tips verwerken

Een bevalling is een spannende gebeurtenis in het leven van iedere vrouw. Helaas verloopt niet elke bevalling volgens het boekje, wat voor veel spanning en stress na de geboorte van jullie kindje kan zorgen. Bijvoorbeeld doordat je nachtmerries over je bevalling hebt of je je somber en verdrietig blijft voelen.

We spreken dan over een traumatische bevalling. Heb jij dit zelf meegemaakt? Weet dan dat je absoluut niet de enige bent en dat er goede behandelvormen voor mogelijk zijn.

Hoe veel vrouwen hebben te maken met een traumatische bevalling?

10 tot 20 % van de vrouwen die bevallen zijn, ervaart deze als traumatisch. Of in getallen: 20.000 tot 30.000 vrouwen per jaar. Dit is een flink aantal! Veel van deze vrouwen ontwikkelen hierdoor PTSS wat staat voor Post Traumatische Stress Stoornis.

PTSS na een bevalling kenmerkt zich meestal door deze symptomen:

• Negatieve stemming en gedachten na de bevalling: Helaas geen blauwe of roze wolk, maar je voelt je somber, waardeloos en dingen waar je voorheen van genoot lukken niet meer. Als je aan de bevalling denkt kun je je schuldig voelen omdat je het gevoel hebt dat je faalde of verdrietig zijn omdat de bevalling anders verliep dan je van tevoren in je bevalplan had opgeschreven.
• Herbeleving: bepaalde onderdelen van de bevalling herbeleef je in je dromen en gedachten. Zo kun je veel piekeren over de knip die je kreeg of de spoedkeizersnede die nodig was en de gevoelens die je op dit moment had.
• Vermijding: Je wilt absoluut niet over de bevalling praten, geen foto’s ervan bekijken of als er een bevalling op de TV wordt afgespeeld lukt het je niet om ernaar te kijken of geluiden aan te horen erover. Artikelen over bevallen lees je niet, dit kan allemaal wijzen op een trauma.
• Schrikachtig zijn en slecht slapen: Je voelt je nerveus en continu gespannen en slaapt slecht. Veel vrouwen met PTSS hebben last van terugkerende nachtmerries rond de zwangerschap of bevalling.

Het verschil tussen PTSS en een postnatale depressie

Bij een postnatale depressie ben je als vrouw ook somber, kun je slechter slapen of juist meer slaap nodig hebben en je erg schuldig voelen.

Voor een goede behandeling is het noodzakelijk dat de goede diagnose gesteld wordt. Dit omdat er een andere behandeling voor een postnatale depressie is als voor vrouwen met een bevallingstrauma. Je kunt het onderscheid zo maken:

Vrouwen met een bevallingstrauma hebben in de regel vaak veel last van angstklachten die zich uit in nachtmerries, gespannen zijn en snel schrikken, vermijden het om over de bevalling te praten of naar een bevalling op tv te kijken.

Deze factoren kunnen zorgen voor meer kans op een traumatische bevalling

Er zijn factoren die ervoor kunnen zorgen dat je de bevalling als traumatisch ervaart en hier klachten bij krijgt.

Denk bijvoorbeeld aan:

• Na de geboorte gescheiden worden van je kindje. Bijvoorbeeld omdat je voor een spoedkeizersnede onder narcose gebracht werd en in de uitslaapkamer zonder kindje wakker werd.
• Overvallen worden door pijn en je niet gesteund voelen in hoe je hiermee om moest gaan
• Het gevoel dat je geen begrip kreeg van het verplegend personeel zoals de verloskundige, verpleegkundige of kraamverzorgster
• Een onverwachte ingreep zoals een knip, vacuümpomp of spoedkeizersnede
• Medische complicaties bij jezelf, denk aan een (totaal)ruptuur, ernstig bloedverlies, kraamkoorts
• Bij de geboorte complicaties bij je kindje zoals ademhalingsmoeilijkheden of vroeggeboorte.
• Geen begrijpelijke uitleg krijgen over de fase van de bevalling
• Niet gehoord worden in wat je zelf als fijnste houding vindt om te bevallen, bijvoorbeeld enkel op je rug in bed moeten liggen
• Het gevoel de controle en regie volledig kwijt te zijn
• Tegen je uitdrukkelijke wil handelingen moeten ondergaan
• Vrouwen die voor de bevalling depressieve gevoelens en/of andere psychische klachten hebben of een verleden van seksueel misbruik kennen lopen meer risico op het ontwikkelen van een bevallingstrauma. Als je dit van jezelf weet is het aan te raden om al in je zwangerschap je gevoelen met de verloskundige en je partner te delen.

Wat is er aan een bevallingstrauma te doen?

Neem je klachten serieus

Veel vrouwen proberen het weg te stoppen en door te gaan. Maar dit is uiteindelijk voor je lichamelijke en mentale gesteldheid niet goed. Je verdient het om de beste zorg ook hierin te krijgen.

Deel je gevoelens met mensen die je vertrouwt. Je partner, je ouders, vrienden, andere familie en het liefste ook de huisarts of verloskundige. De huisarts en verloskundige kunnen je doorverwijzen voor hulp.

Zorg dat je een compleet beeld van de bevalling krijgt

Na de bevalling krijg je van de verloskundige of het verplegend personeel een bevallingsverslag waarin staat hoe lang de weeën en ontsluiting duurde en andere bijzonderheden. Lees dit door en vraag je partner of wie er bij was hoe zijn of haar beleving bij de bevalling was.

Je kunt een afspraak in het ziekenhuis maken met een onafhankelijke verloskundige en samen het bevallingsverslag doorlezen.

Ook kan het helpen om met de dienstdoende verloskundige een afspraakte plannen en uit te spreken waar je moeite mee had ( of een brief schrijven, deze hoef je niet op te sturen maar kan wel helpen voor de verwerking )

Schakel professionele hulp in

Een trauma is een ingrijpende gebeurtenis, neem dit serieus en schakel professionele hulp in. De stichting Bevallingstrauma biedt veel informatie en kan je tips geven over welke behandelaar in jouw buurt geschikt is.

Daarnaast is het belangrijk om te weten dat steeds meer ziekenhuizen POP poli’s oprichten. Bijvoorbeeld het Jeroen Boschziekenhuis in den Bosch. Op de POP poli worden zwangere vrouwen en vrouwen die bevallen zijn en last krijgen van psychische klachten geholpen om hun bevalling een plaats te geven en hun trauma te verwerken.

Een manier die effectief blijkt bij veel vrouwen is EMDR therapie. Bij EMDR therapie laat de therapeut(e) je allereerst je bevallingverhaal vertellen. Daarna maakt hij of zij een ‘foto’ van het moment waar je het meest angst, pijn en paniek bij ervaart.

Door middel van vingerbewegingen en andere oefeningen wordt je brein afgeleid en blijkt dat de pijnlijke herinnering steeds meer zal vervagen en door een objectiever beeld vervanger wordt. Voor veel vrouwen is er een ‘gat’ in hun bevallingsverhaal, daarin kan EMDR ook helpen.

Wil je graag nog een kindje?

Mocht je een traumatische bevalling gehad hebben, weet dan dat je zeker nog een keer kunt bevallen en dat je voorbereidingen kunt treffen om zo veel mogelijk de voorwaarden voor een andere ervaring te scheppen:

• Laat je begeleiden door een doula. Deze blijft bij de bevalling erbij en helpt je omgaan met de pijn, begeleidt je door de weeën en kan voor je opkomen als er ingrepen nodig blijken te zijn
• Laat je partner veel opschrijven en foto’s maken om het beeld zo completer te krijgen van deze bevalling. Hoe laat begonnen de weeën? Hoe lang duurde ze?
• Ook in de zwangerschap kun je veel baat hebben bij EMDR, als je deze therapie vorm niet gehad hebt.
• Praat veel met je verloskundige erover. Zorg dat je een duidelijk bevallingsplan hebt en spreek deze ook door met je partner, verloskundige en eventueel een doula.
• Wil je voor een badbevalling gaan? Zorg dan dat dit tot in de puntjes geregeld is ( kan niet in ieder ziekenhuis en wat is er bijvoorbeeld nodig om thuis te bevallen? )

• Author
• Recent Posts

Mirjam de Stigter

Tekstschrijver at Tekstbureau Schrijfkameleon

Mirjam is al meer dan een decennium getrouwd met haar jeugdliefde. Samen zijn ze de trotse ouders van drie prachtige kinderen: twee zoons (2015 en 2020) en dochter (2017). Haar hart ligt in het basisonderwijs, waar ze al ruim 12 jaar haar passie volgt. Mirjam heeft zowel als leerkracht als intern begeleider waardevolle ervaring opgedaan.

Naast haar toewijding aan het onderwijs, floreren Mirjams creatieve kanten. Lezen en schrijven vormen de kern van haar grootste hobby, en het feit dat ze deze passie kan uiten in deze blog vervult haar met vreugde. Het schrijven voor verschillende bureaus geeft haar de kans om haar horizon te verbreden en kennis verder te verdiepen.

Je kunt haar het beste omschrijven als enthousiast, lief, duizendpoot, creatief, vrolijk en met name dol op het stimuleren van de ontwikkeling van ieder kind.

Latest posts by Mirjam de Stigter (see all)

• 37 Babyshower spelletjes & activiteiten; van opdrachten tot raadspelletjes of creatieve herinneringen - 18 February 2024
• Zwangerschap geheim houden en verbergen - 1 October 2023
• Sinterklaas speelgoed; 22x sint en piet speelst, handpoppen en meer - 1 October 2023

Gerelateerde berichten:

Stuitligging tijdens zwangerschap; wat zijn de gevolgen en kans op draaien bij (on)volkomen ligging Wat zit er een kraampakket en hoe zit het met vergoeding van de kosten? Wie zijn er aanwezig bij de bevalling? Wat moet je weten voordat je gaat bevallen?