Skip to Content

Toxoplasmose tijdens zwangerschap; van katten tot filet americain

Toxoplasmose tijdens zwangerschap; van katten tot filet americain

Toxoplasmose is een veel voorkomende infectieziekte die wordt veroorzaakt door Toxoplasma gondii, een eencellige parasiet. Bijna elke diersoort kan hiermee besmet raken maar ook mensen.

Deze parasiet kan bijvoorbeeld in de ontlasting van katten zitten, vooral bij jonge katten. Maar ook in de grond waar kattenpoep in zit en in rauw, of onvoldoende gaar vlees. Maar hoe weet je nou of je geïnfecteerd bent en wat kun je ertegen doen?

Wat zijn de symptomen?

Een toxoplasma-infectie bij de mens wordt eigenlijk nooit opgemerkt. Dit omdat de infectie bijna nooit ziekteverschijnselen laat zien. De enige tekenen die je zou kunnen hebben zijn moeheid, lusteloosheid en af en toe koorts.

Wel kan het bij een minder frequente vorm zo zijn dat je last hebt van spierpijn, een vergrote milt, lever en lymfeknopen.

Wanneer er sprake is van een verminderde afweer kunnen de symptomen ernstiger zijn. In dit geval kunnen er namelijk ernstige oogontstekingen, hersenvliesontsteking en longontsteking optreden.

Daarnaast is het ook nog zo dat de toxoplasma-infectie hersenabcessen en hersenontstekingen veroorzaakt bij 10% van de Europese hiv-geïnfecteerden.

Toxoplasmose vermijden tijdens de zwangerschap

Ben je zwanger? Zorg er dan voor dat je tijdens de hele zwangerschap contact vermijdt met mogelijk besmette voedingsmiddelen en aarde. Ook is het verstandig de kattenbak door iemand anders schoon te laten maken, omdat de parasiet ook in de ontlasting van katten zit.

Wanneer je in aanraking komt met de parasiet kan je ongeboren kind namelijk geïnfecteerd raken.

Dit kan, zeker in het eerste trimester, zorgen voor een miskraam. Ook in het tweede en laatste trimester kan infectie leiden tot het overlijden van het kind, echter is de kans hierop wel klein. Wel kan het dan alsnog leiden tot aangeboren afwijkingen waarbij de meest voorkomende afwijking een oogafwijking is.

Risico’s voor je ongeboren kindje

Wanneer je tijdens je zwangerschap toch geïnfecteerd raakt is het risico op een foetale transmissie ongeveer 40%. Het risico op besmetting van de foetus neemt toe; is het in het eerste trimester nog maar 3%, in het laatste trimester is dit opgelopen tot meer dan 60%.

Wel neemt de kans op ernstige symptomen af gedurende de zwangerschap. Vroeg in de zwangerschap is de schade het grootst, en kan het leiden tot abortus. Het is dus belangrijk het contact met toxoplasmose te vermijden.

Heb je vragen, neem dan altijd contact op met je huisarts of gynaecoloog.

Als je een risicovol beroep hebt

Werk je in de vleesverwerkingsindustrie, groenvoorziening of dierenverzorging, dan heb je een hoger risico om besmet te raken met toxoplasmose. In dit geval is dan ook het beleid om zowel voor als tijdens de zwangerschap te screenen.

Er zijn genoeg preventieve maatregelen echter is er altijd een klein kans op infectie. Ook is een goede voorlichting belangrijk voor vrouwen die werkzaam zijn in bovenstaande beroepen of die vaak reizen buiten Europa.

Punten waar je rekening mee moet houden zijn:

  • Algemene voorlichting en hygiënemaatregelen zoals handen wassen voor en na het bereiden van eten, het goed wassen van fruit en groente en handen wassen na het toiletbezoek.
  • Zorg er altijd voor dat je bij bovenstaande beroepen handschoenen draagt en je handen na het gebruik van handschoenen ook goed wast.
  • Als je in de vleesverwerkingsindustrie werkt, vermijdt dan orale blootstelling via spetters.
  • Verschoon de kattenbak niet zelf, maar laat dit door iemand anders doen. Is dit niet mogelijk, verschoon de kattenbak dan iedere dag met handschoenen aan.
  • Vermijd contact met rauw vlees en voorkom het eten van rauw of halfrauw vlees.

Welke medicijnen worden er gebruikt bij toxoplasmose?

Zoals al eerder gezegd wordt een toxoplasmose-infectie meestal niet opgemerkt omdat er vrijwel geen klachten zijn, of klachten die veelvoorkomend zijn. Wordt het wel opgemerkt en moet het worden behandeld, dan kan dit met verschillende antibiotica.

Onderstaand geef ik een lijst met de verschillende antibiotica die hiervoor gebruikt kunnen worden.

  • Sulfonamiden-antibiotica; Dit type antibiotica remt de groei van de parasiet. Het middel dringt door in de parasiet en verhindert zo de aanmaak van een stof die essentieel is voor de parasiet om in leven te blijven. Doordat hij deze stof niet meer krijgt, sterft hij. Bij toxoplasmose wordt dit type antibiotica gegeven in combinatie met pyrimethamine. Een voorbeeld hiervan is sulfadiazine.
  • Clindamycine; Deze vorm van antibiotica remt de groei van de parasiet doordat het ingrijpt op de eiwitaanmaak binnen de parasiet. Zonder eiwitten is het voor hem onmogelijk om verder te groeien. Indien sulfadiazine niet mogelijk is, wordt deze antibiotica gebruikt in combinatie met pyrimethamine.

Vermoed je dat je toxoplasmose hebt, neem dan altijd eerst contact op met je huisarts of gynaecoloog. Wanneer inderdaad blijkt dat dit het geval is en de parasiet moet behandeld worden, kun je met een recept naar de apotheek toe. Wijk in dit geval niet af van de antibioticakuur en ga hier zorgvuldig mee om.

Lees ook altijd de bijsluiter goed door voordat je begint met je kuur.

Toxoplasmose tijdens zwangerschap; van katten tot filet americain - Mamaliefde

Omschrijving van de afbeelding

Renate