Skip to Content

Stuitligging tijdens zwangerschap; wat zijn de gevolgen en kans op draaien bij (on)volkomen ligging

Stuitligging tijdens zwangerschap; wat zijn de gevolgen en kans op draaien bij (on)volkomen ligging

De meest gangbare manier om ter wereld te komen is met het hoofdje eerst. De meeste baby’s houden zich hier keurig aan en zullen aan het einde van de zwangerschap met hun hoofdje naar beneden in de baarmoeder gaan liggen.

Toch komt het ook voor dat kindjes niet op die manier indalen en met de billetjes of de beentjes onderin liggen. Een stuitligging wordt dit genoemd. Hoe gaat dit verder? Wat gebeurt er met de bevalling? En kan het toch nog veranderen voordat je kindje geboren wordt?

Indalen

Je baby buitelt in eerste instantie alle kanten op. Maar als je kindje groter wordt, wordt dit vanzelfsprekend ingewikkelder. Er is immers steeds minder ruimte voor. Rond de 36 weken zullen de meeste baby’s in hoofdligging liggen.

Hierbij ligt het hoofdje dus naar beneden en zal naar alle waarschijnlijkheid je kindje ook zo geboren worden.

Ongeveer 3 tot 4% ligt echter in een stuitligging. Dat is op zich niet erg, maar geeft wel meer kans op complicaties bij de bevalling. Daarom worden er extra maatregelen genomen.

Verschillende stuitliggingen

Er zijn meerdere variaties in stuitliggingen:

  • Onvolkomen stuitligging: hierbij ligt het kindje zo dat zijn beentjes naast hem omhoog liggen
  • Volkomen stuitligging: de beentjes liggen gebogen bij de billetjes
  • Half onvolkomen stuitligging: dit noem je zo als er maar 1 beentje recht omhoog ligt
  • Voetligging: In dit geval is er 1 voetje of zijn beide voetjes naar beneden gestrekt en ligt daardoor dus lager dan de billetjes

Redenen van een stuitligging

De oorzaak van een stuitligging is in de meeste gevallen onbekend, bij ons ook niet. De volgende situaties kunnen een oorzaak zijn;

  • een meerlingzwangerschap
  • een afwijkende vorm van de baarmoeder of het bekken
  • een voorliggende placenta of een vleesboom bij de ingang van het bekken
  • aangeboren afwijkingen van het kind, met name een te groot of een te klein hoofd
  • een korte navelstreng

Echter verreweg de meeste stuitliggingen hebben geen duidelijke oorzaak. Het is wel zo dat bij een twee- of meerling de kans op een stuitligging groter is. Ook kan de ligging van de placenta een oorzaak zijn.

Daarnaast kunnen afwijkingen aan de baarmoeder er eveneens voor zorgen dat het kindje met zijn voetjes naar beneden ligt.

Versie; draaien van de baby

Je kunt gewoon afwachten of je kindje toch nog zal draaien (al is die kans natuurlijk steeds kleiner naarmate de weken voorbijgaan) of je kunt proberen om het kindje te draaien (een versie doen).

De verloskundige of gynaecoloog zal aan de buitenkant proberen om je kindje te laten draaien door te duwen.

Een stuitbevalling

Bij een stuitbevalling zul je in het ziekenhuis moeten bevallen omdat er meer kans is op complicaties. Je kindje kan zo direct naar de babyafdeling, mocht dit nodig zijn. Maar ook kan er bijvoorbeeld direct een keizersnede uitgevoerd worden.

Tegenwoordig weet praktisch iedereen natuurlijk (door de echo’s) of het kindje goed ligt. Vroeger kon het eerder gebeuren dat een kindje in een stuit bleek te liggen wat niet bekend was.

Keuzes bij een stuitbevalling

Je hebt helaas niet meer de keuze om thuis of in het ziekenhuis te bevallen. Maar je kunt er nog wel altijd voor kiezen om gewoon vaginaal te gaan bevallen. De keuze is dus vooral of je gaat voor dit natuurlijke proces of toch kiest voor een geplande keizersnede.

Uiteraard hangt het van alle omstandigheden af (ook die van jou en je baby) wat voor jou de beste keuze is. Dit zal uitvoerig met je besproken worden.

Voor- en nadelen geplande keizersnede

Er zijn meerdere redenen te bedenken om wel of niet voor een keizersnede te gaan. Je kindje zal hier vooral de voordelen van ervaren.

De risico’s op overlijden is heel klein en de kans dat het opgenomen moet worden op de kinderafdeling is ook niet hoog. Voor de moeder is een keizersnede echter andere koek.

Een keizersnede is een grote buikoperatie met alle mogelijke complicaties van dien. Zo kunnen er ontstekingen ontstaan of bijvoorbeeld trombose. In principe zal je eerst een paar dagen in het ziekenhuis blijven liggen en daarna verder thuis herstellen.

Hiervoor staat zes weken. Daarnaast heeft het ook invloed op de volgende zwangerschappen en bevallingen. Zo kan het litteken uitscheuren, hoewel dit maar bij 8 op de 1000 bevallingen zo is.

Toch is het niet zo dat je na een keizersnede bij een volgende zwangerschap weer een keizersnede moet. Je kunt dan toch gewoon kiezen voor een vaginale bevalling. Wel zal dit altijd in het ziekenhuis moeten gebeuren.

Voor- en nadelen van een vaginale bevalling

Voor de moeder zal deze bevalling minder kans op complicaties geven, maar voor het kindje is er juist nu meer risico. Zo kan het sneller zuurstoftekort krijgen. Een zuurstoftekort bij de geboorte kan meerdere gevolgen hebben.

Naast overlijden kan er een hersenbeschadiging optreden. Het risico van overlijden van de baby ligt nu op zo’n 0,2% (ter vergelijking met een geplande keizersnede: daar ligt het risico op 0,05%).

Ook andere beschadigingen kunnen voorkomen, zoals een botbreuk of een zenuwbeschadiging. De geboorte van de baby geeft veel meer risico op een moeizame bevalling. Daardoor kan de gynaecoloog nog altijd beslissen om toch een keizersnede uit te voeren.

In Nederland ligt dit aantal op de helft van de stuitbevallingen die eerst als vaginale bevalling zijn begonnen.

Bij een vaginale stuitbevalling, die goed verloopt, mag je ook gewoon dezelfde dag weer naar huis. Dat is dan weer een voordeel, want na een keizersnede zal je ook moeten opknappen van een operatie, wat meestal een langere nasleep heeft dan een bevalling.

Ontwikkeling na een stuitbevalling

Kortweg gezegd loopt een baby dus altijd minder risico bij een keizersnede. Maar eenmaal gezond geboren maakt het voor de baby geen verschil meer of het op de natuurlijke manier gekomen is of via een keizersnede. Het heeft geen enkele invloed op zijn ontwikkeling.

Wat moet je nu kiezen?

Natuurlijk neem je deze beslissing niet zomaar even. Er kleven immers aan beide bevallingen voor- en nadelen. Kom je er niet uit? Uiteraard zal je verloskundige of de gynaecoloog je hierin prima kunnen ondersteunen.

Er zijn redenen dat de gynaecoloog echt adviseert om een keizersnede te kiezen:

  • De ligging van de baby kan dusdanig zijn dat een vaginale bevalling te veel risico geeft of zelfs niet haalbaar is
  • De placenta ligt in de weg
  • De baby is te groot
  • Het stuitje van de baby is nog niet genoeg ingedaald
  • Vorige zwangerschappen waren moeizaam, dit kan ook een keizersnede geweest zijn, maar ook bijvoorbeeld een tangverlossing die moeizaam verliep
  • Om alsnog voor een keizersnede te kiezen als de bevalling al is ingezet kan o.a. komen door:
  • De ontsluiting gaat niet vlot genoeg
  • De uitdrijving zelf gaat niet vlot genoeg
  • Het hartje van de baby laat horen dat het slechter gaat met de baby

Hebben of kennen jullie ook iemand met een stuitligging? Of een andere complicatie tijdens de zwangerschap?

Stuitligging tijdens zwangerschap; wat zijn de gevolgen en kans op draaien bij (on)volkomen ligging - Mamaliefde

Omschrijving van de afbeelding

Linda van Aken