Je dochter Sophie (12 jaar) is sinds dit jaar naar de middelbare school gegaan en moet nog aan een hele hoop nieuwe dingen wennen. Zo moet ze opeens veel huiswerk maken, heeft ze elke les een andere docent en heeft ze heel wat nieuwe klasgenoten leren kennen.
Vooral de eerste maanden waren pittig voor haar. Sophie lijkt ondertussen wel wat meer haar draai gevonden te hebben en minder te piekeren. Ze heeft haar eerste cijfers van haar toetsweek binnen en dit zijn allemaal voldoendes.
Ook heeft ze leuke contacten gelegd met klasgenoten en een vriendin is al bij jullie thuis geweest. Als ouders ben je trots op haar en jullie hebben haar daarom ook een mooi cadeau gegeven.
Desondanks merk je dat je dochter moeizaam in slaap komt en regelmatig met buikpijn naar school gaat. De eerste keer dat dit gebeurde dacht je dat dit door de toetsweek kwam. Je vond dit meer dan logisch want zo’n toetsweek vraagt veel van scholieren weet je uit ervaring.
Je oudere zoon (16 jaar) had hier ook moeite mee in het begin maar toen hij het eenmaal gewend was kon hij goed met de stress omgaan.
Bij Sophie merk je dat ze haar draai nog niet helemaal heeft gevonden en je merkt dat ze last heeft van veel piekeren. Op welke manier zou je je dochter kunnen helpen om hiermee om te gaan?
Puberen en piekeren
In de puberteit verandert het lichaam, nemen de verwachtingen van de buitenwereld alsmaar toe en de drang om bij de groep te horen wordt steeds groter. Vooral pubers die in het begin staan van de puberteit hebben tijd nodig om hun draai te vinden.
Huiswerk kost heel wat energie. Zo dacht je kind vroeger snel klaar te zijn met wat huiswerkopdrachten. Tegenwoordig moet je kind van minstens 5 verschillende vakken huiswerk maken. Daarnaast is het leren voor de toetsweek ook erg belangrijk en dit kost allemaal de nodige energie.
Naast het feit dat het belangrijk is om discipline te hebben moet je kind ook dealen met de sociale situatie op school. Elke puber wil graag bij de groep horen en zal alles proberen om dit te laten slagen.
De angst om iets verkeerds te zeggen of een blunder te begaan is zeker bij pubers enorm aanwezig. Ook wordt er regelmatig zorgen gemaakt over de kleding die ze aan hebben en die ene puist op het gezicht.
Wat voor effect heeft piekeren?
Al met al kan er gezegd worden dat piekeren een normale bijkomstigheid is tijdens de puberteit. Elke puber piekert wel in zekere mate en dit is heel normaal. Mocht het piekeren vaak voorkomen en zie je dat je dochter nu al voor een paar weken niet lekker in haar vel zit, dan is het belangrijk om verder te kijken.
Zeker wanneer er maanden overheen gaan en je dochter nog steeds niet goed kan slapen en/ of met buikpijn naar school gaat, dan is er wel hulp nodig.
Piekeren zorgt namelijk voor een stortvloed aan negatieve gedachtes in de hoofden van pubers. Deze gedachten worden automatisch door het lichaam omgezet in gevoelens zoals angst, boosheid, verdriet of frustratie.
Zeker op het moment dat je puber deze gedachtes serieus neemt en in deze gedachtes gaat geloven dan kan dit voor hardnekkige negatieve overtuigingen zorgen.
Gedachtes zoals: ‘ik ben niet leuk genoeg’, ‘anderen vinden mij dom’, ‘anderen roddelen over mij’, ‘ik haal alleen maar onvoldoendes’ of ‘ik kan dit niet’ kunnen het leven van je puber flink beïnvloeden.
Deze gedachtes en gevoelens zorgen op de langere termijn voor onzekerheid en een laag zelfbeeld.
Wat kan ik als ouder doen?
Allereerst is het goed om te kijken hoe je zelf met je eigen piekergedachtes omgaat. Ieder mens heeft weleens piekergedachtes en als ouder ben je nou eenmaal het voorbeeld voor je puber.
Hoe laat jij je zorgen los? Wat helpt jou om je piekergedachtes niet altijd even serieus te nemen? Daarnaast is het goed om te kijken hoe de sfeer is thuis.
Wanneer heb je je puber voor het laatst een compliment gegeven? Wat ging er dan precies goed? Waar ben je trots op wat je puber heeft gezegd of gedaan?
Als ouder kan je je puber op die manier helpen positief over zichzelf te denken. Daarnaast helpt het veel pubers om hun piekergedachten eens op te schrijven op papier.
Waar maken ze zich precies druk om en welke gedachtes en gevoelens krijgen ze daarbij? Zijn deze gedachtes en gevoelens waar? Waarom wel en waarom niet? Wat zou je nog meer bij de situatie kunnen denken en wat voor gevoel zou daarbij passen?
De vraag: kan je nu iets doen om het probleem op te lossen?
Zo ja, dan kan je puber direct nadenken over een oplossing. Zo nee, dan mag je puber de gedachte loslaten. Merendeel van de pubers zijn gesteld op hun privacy en hun ouders krijgen niet alles meer te horen.
Dit hoort bij deze fase en hier mag je je puber ook in respecteren. Laat wel weten dat je er altijd voor je puber wil zijn als ze je nodig heeft.
Je gedachten kan je positief beïnvloeden!
Natuurlijk gebeuren er weleens vervelende dingen in het leven van pubers. Emoties zoals verdriet, boosheid, angst of frustratie moeten doorleefd en verwerkt worden. Hier mogen pubers ook echt even de tijd voor nemen en bij stil staan.
Als piekeren regelmatig plaatsvindt en wanneer het gedachtes zijn waar je puber niks mee kan dan is het belangrijk om te leren de gedachtes niet serieus te nemen. Je puber mag dan best een keer ‘stop’ tegen zichzelf zeggen.
Pubers mogen leren dat gedachtes net zoals reclame werken. Hoe vaker je puber iets positiefs over zichzelf denkt hoe positiever zij zichzelf ook gaat voelen.
Dit kunnen ook heel basale positieve gedachtes zijn zoals: ‘wat fijn dat ik op tijd van huis ben vertrokken, nu kan ik nog gezellig praten met een vriendin op school’, ‘ik mag best een keer een fout maken, dit is niet erg’, of ‘ik kan het altijd nog een keer proberen’.
Om de dag te overdenken kan je puber een dagboekje bijhouden en kort opschrijven waar zij over piekert en bepalen of deze gedachten het waard zijn om over te piekeren.
Daarnaast kan je puber opschrijven waar zij blij of tevreden over was. Ook al is een dag vervelend gelopen dan zijn er altijd nog wat positieve momenten te benoemen!
