Skip to Content

10 Tips lezen leuk maken & stimuleren voor tieners & pubers

10 Tips lezen leuk maken & stimuleren voor tieners & pubers

Nederlandse tieners lezen steeds minder en daardoor ook slechter in vergelijking met leeftijdsgenoten uit andere landen. Uit het onderzoek van de PISA, kwam onder andere naar voren dat het grootste deel van de Nederlandse tieners aan het lezen van een boek geen leesplezier beleeft en ook niet begrijpt wat het leest.

Sinds 2003 is er een daling te zien in het aantal tieners dat op niveau leest, zo scoort 24% een onvoldoende hierop. Lezen is belangrijk; niet alleen om informatie te verzamelen maar ook om een boodschap uit een tekst te kunnen halen, een tekst te begrijpen en ook om de algemene kennis te vergroten.

Hoe krijg jij je puber aan het lezen en wat kun je aan het bevorderen van leesplezier doen?

Slow reading

Iets wat goed werkt op middelbare scholen, is het concept van slow reading. Bij slow reading lees je minstens een half uur onafgebroken, in alle rust. Daarbij is er alle ruimte om de tekst traag te lezen, zodat er geoefend kan worden met begrijpen wat je leest.

Het helpt als digitale apparatuur, zoals de smartphone, tablet en laptop, uit de buurt is om niet afgeleid te worden.

Verder is het belangrijk om je puber zelf een genre uit te laten kiezen, van spannend tot fantasy, er is genoeg en voor ieder wat te vinden. Maak het gezellig door een schaaltje van de favoriete chips of warme chocomel erbij te serveren, dat komt de ontspannen sfeer ook ten goede.

Lees hetzelfde boek als je puber

Het kan helpen als je hetzelfde boek als je puber leest en afspreekt dat je bijvoorbeeld op zaterdagavond even vertelt wat jij van het verhaal vond en vraagt wat je tiener van dat stuk uit het boek vond.

Door met elkaar over boeken te praten, wakker je ook het leesplezier aan en kun je je meer inleven in hun belevingswereld.

Belonen

Het helpt om je kind te belonen voor elk gelezen boek. Als je zelf iets niet leuk vindt zoals de badkamer boenen en weet dat je erna je opgeschuimde cappuccino kunt opdrinken, dan motiveert dit ook toch ☺

Door het visueel te maken, heb je zelf een reminder en vier je ook de successen.

Je kunt bijvoorbeeld denken aan:

Leeskilometers maken

Koop een landkaart, elke bladzijde staat voor een kilometer. Iemand die een boek van 100 bladzijdes leest, heeft 100 kilometer verdiend. Spreek af tot hoe ver je gaat, bijvoorbeeld tot Amsterdam of tot Berlijn en wat de beloning daarvoor is.

Maak met hulp van wol / touw en punaises de kilometers die gelezen zijn vast op de landkaart. Het is een idee om elk apart boek met een andere kleur wol of touw vast te leggen, natuurlijk alleen als dit motiverend werkt.

Slingerlezen

In België passen ze op enkele scholen het slingerlezen toe. Per gelezen boek kan de lezer een vlag invullen met de titel, auteur, wat ze van het boek vonden (dit gaat met behulp van smileys) en waar het boek over ging.

Op de e-reader

Via de onlinebibliotheek.nl kun je een jaarabonnement nemen en dan op een eenvoudige manier e-books op de e-reader zetten. Dit kan ook motiverend voor je puber werken, ook hierbij het advies: laat je puber zelf het boek kiezen.

Maak een pot

Laat je puber op briefjes schrijven wat het graag zou doen of krijgen als het een boek uitgelezen heeft. Elke keer als er een boek uit is kan het dan ouderwets grabbelen in de pot en een briefje eruit pikken.

Voor je akkoord gaat wel even meekijken wat er in de pot gestopt wordt, draag tips aan als: een keer het avondeten uitkiezen, zelf iets bakken, op de klimmuur klimmen, een logeerpartij bij een beste vriend/vriendin enzovoorts.

Neem een abonnement

Er is een grote variatie aan tijdschriften, dit helpt ook mee aan leesbevordering en geeft leesplezier. Lezen over iets wat je interesse heeft, helpt mee om ongemerkt heel wat leesuren door te brengen.

Is jouw kind weg van voetbal? Dan kun je denken aan een abonnement op een voetbaltijdschrift zoals Panna! (geschikt voor kinderen tot 14 jaar) of Goal!.

Voor kinderen die een grote algemene interesse hebben kun je denken aan een tijdschrift als National Geograpic Junior of Zo zit dat. En voor alle paardenfans is de Penny een bekend en geliefd tijdschrift wat naast puzzels, kleurplaten en prijsvragen ook vol met strips en quizzen staat.

Ook een abonnement op een krant, of het nu papier of online is, zorgt voor meer leeskilometers. Met pubers is goed te praten, lees allebei hetzelfde artikel en vraag naar de mening van de ander.

Neem de tijd om woorden die niet begrepen werden, uit te leggen en werk zo mee aan de uitbreiding van de woordenschat en tekstbegrip.

Word lid van de bibliotheek

De bibliotheek biedt heel veel. Niet alleen aan boeken, dvd’s, stripboeken en computergebruik, maar houd ook de agenda in de gaten met de activiteiten.

De bibliotheek doet namelijk veel aan leesbevordering, ook voor pubers. En ze kunnen goed adviseren in wat voor soort boeken het meest geschikt is voor jouw puber.

Bijvoorbeeld een boek over zijn of haar favoriete artiest, sportman of vrouw, of je kind meer van fantasy of van thrillers houdt en van welke boekenserie er meerdere boeken te vinden zijn.

Ook fijn: als je een schrijver hebt gevonden die je kind graag leest, dan weten ze ook welke andere auteur in hetzelfde genre schrijft. Zo lijken de boeken van Abigail Haas op die van de schrijfster Eva Burger.

Schakel het hele gezin in

Een jonger broertje of zusje? De kans voor je puber om eens voor te lezen aan het broertje of zusje.

Met name prentenboeken zijn ook leuk voor tieners die lezen niet hoog op hun favoriete tijdsbestedingslijstje hebben staan. In de trant van: goed voorbeeld, doet goed volgen is het echt zo dat als je partner, jij en jullie kinderen allemaal met lezen bezig zijn, en er hier een beloning tegenover staat, dit een positief effect zal hebben op je tiener.

Mirjam de Stigter