Skip to Content

8 Tips voor als je kind niet buiten wil spelen of angst heeft alleen te zijn

8 Tips voor als je kind niet buiten wil spelen of angst heeft alleen te zijn

‘Maaam, mag ik naar buiten????’ is de afgelopen paar jaar veranderd in: ‘Maaam, mag ik de iPad???’ Natuurlijk niet altijd, maar toch is het soms moeilijk om je kinderen naar buiten te krijgen. En buiten spelen is niet zomaar buiten spelen.

Door buiten te spelen komen kinderen aan vitamine D, die nodig is voor onder andere het groeien en sterk houden van botten. Buiten spelen is goed voor de gezondheid, sociale contacten en heeft zelfs invloed op hoe blij een kind zich voelt. Maar voor sommige kinderen is buiten zoiets als groente.

Het is goed voor je, maar ze hebben het liever niet. Hoe kun je je kind stimuleren om meer buiten te spelen?

Lees ook: Buitenspelen; 101 spelletjes voor buiten

Waarom willen kinderen niet buiten spelen?

Elk kind heeft wel eens een dag dat hij niet buiten wil spelen (omdat hij net die Legokraan bijna af heeft of omdat Tom en Jerry heel spannend is).

Dat is heel normaal, als volwassenen hebben we soms ook zin in een pyjamadag (ik in ieder geval wel).

Maar wat als je kind structureel niet buiten wil spelen? Dat kan geleidelijk ontstaan zijn, maar ook van de een op de andere dag. Hoe komt dat en wat kun je er aan doen?

  • Word in eerste instantie niet boos, maar laat het kind binnen spelen en observeer het. Gaat het vol overgave met Lego zitten spelen? Dan is zijn speelgoed op dat moment waarschijnlijk interessanter dan de dingen die buiten gebeuren.
  • Gaat hij met zijn speelgoed spelen, maar zie je dat hij sip of terneergeslagen is? Dan zit hij ergens mee. Misschien is er buiten iets gebeurd waardoor hij niet meer buiten wil spelen en dus ‘noodgedwongen’ binnen zit. Mocht hij niet mee doen met een vriendje? Schrok hij van ‘grote jongens’? Was hij de weg naar huis kwijt geraakt? Speel mee en benoem wat je ziet: ‘Je kijkt een beetje sip…’

Buiten is eng?

De ‘binnenwereld’ heeft je kind stap voor stap aan jouw hand leren kennen. Eerst alleen door te kijken, veilig bij jou op schoot.

Daarna in de box, speeltje voor speeltje ontdekken. En na een paar maanden ook uit de box, kruipend van kast naar kast. Er werd een trein tevoorschijn gehaald en samen met je kind speelde je met de trein.

Daardoor leert een kind hoe je met een trein moet spelen, hoe de rails werkt… Zo kan een kind de conducteur laten fluiten terwijl hij nog nooit een trein in het echt heeft gezien.

Toch weet hij hoe het moet, geleerd van papa of mama.

De buitenwereld moet ook op die manier ‘geleerd’ worden. Als een kind op een schommel zit, maar nooit geduwd wordt, zal hij niet zo enthousiast zijn om te gaan schommelen.

Als een kind niet goed de weg weet 2 straten van het huis af, zal hij niet goed mee durven gaan met een vriendje dat de weg wel weet, of er gewoon even niet over nadenkt dat hij ook weer terug moet.

Kleine angsten in onze ogen, kunnen doodsangsten in kinderharten zijn.

Bijvoorbeeld: als de juf bang is voor een spin, kan het kind makkelijk denken dat je opgegeten kan worden door een spin.

Want waarom zou de juf er anders bang voor zijn? Kinderen hebben nog niet het complete plaatje van het dagelijks leven, en daarom combineren ze en vullen ze dingen zelf in waardoor er grote angsten kunnen ontstaan.

Ook voor de buitenwereld. Een kind waarschuwen voor ‘vreemde meneren’ is goed, maar als het kind vervolgens denkt dat het buiten ‘vol vreemde meneren’ zit, blijft ‘ie liever binnen.

De redenen waarom een kind niet wil buiten spelen kunnen soms ontstaan door zo’n gedachte.

Kind stimuleren om buiten te spelen

Leuk en aardig al die voordelen, maar hoe krijg je hem of haar naar buiten? Allereerst door ‘schermafspraken’ te maken.

Het helpt bijvoorbeeld als het kind altijd uit school een kwartier of halfuur op de iPad/laptop/o.i.d. mag, of een andere vaste regel zoals bijvoorbeeld: alleen woensdagavond. Dan weet het kind dat hij echt wel achter dat schermpje komt, maar hij weet ook dat hij er op andere momenten niet om hoeft te zeuren.

Het is dan makkelijker om hem te stimuleren om buiten te spelen, hij heeft dan niet het gevoel dat hij schermtijd ‘verliest’ door buiten te spelen.

Het tweede is natuurlijk: Buiten spelen leuk maken! Maar hoe doe je dat als je zelf weinig tijd hebt?

Weinig financiële middelen? Of wat als je niet verder komt dan voetballen of schommelen?

Samen stap voor stap de buitenwereld verkennen

Het helpt om de buitenwereld stap voor stap te verkennen. Dat begint al in je eigen tuin, als ze de eerste pasjes zetten. Voor ons is onze tuin normaal, bekend terrein. Maar voor het kind is alles nieuw.

Het is ontzettend leuk om samen de hele tuin rond te gaan en alles te bekijken. Je kind is zo veel kleiner en ziet alle details.

Zeker weten dat hij of zij naar dingen wijst die wij over het hoofd zien. Zo wordt die ‘ontdekkingsreis’ voor allebei een ontdekking.

Ben je de tuin rond geweest of is het tijd voor drinken? Drink dan samen wat en praat over wat jullie hebben gezien. Zoals: ‘Die kever was mooi hè, die had je echt goed gevonden.

Ik had hem helemaal niet gezien!’. Door dit te benoemen blijft het beter in het hoofdje hangen, leert hij nieuwe woorden (zoals ‘kever’) én krijgt hij zelfvertrouwen.

Elk kind gaat stralen bij zo’n compliment. Híj had het gevonden en papa/mama niet… Dan moet híj wel heel goed zijn!

Door zo jong al zelfvertrouwen te geven, durft een kind later ook alleen of met een vriendje buiten te spelen.

Het kost inderdaad tijd. Maar kinderen kosten sowieso tijd, en als hij straks 5 is en alleen in het speeltuintje kan spelen is dat ook fijn voor hemzelf en voor jou.

De buurt verkennen

Hoe zorg je ervoor dat je kind zich zekerder voelt in de buurt rondom je huis? Sowieso is het een goed idee als je kind de buurt goed kent, zo weet hij altijd de weg terug. En ook ‘weten waar hij is’ geeft hem zelfvertrouwen.

Wat enorm leuk is om te doen, is om een plattegrond van de buurt op een groot vel uit te printen.

Dan teken je samen met je kind waar jullie huis is, bijvoorbeeld met een groot zwart kruis zoals op een schatkaart.

Je kunt samen opzoeken waar vriendje Simon woont of klasgenootje Femke en de supermarkt als hij vaak mee gaat om boodschappen te doen. Dan ga je samen op ontdekkingstocht!

Helemaal spannend met een pakje drinken in een tas om ‘te overleven’.

Eerst loop je een klein rondje om het huis, dat kan de volgende keer een groter rondje zijn of een ingewikkelde route als het kind meer weet over de buurt.

Weer thuis leg je de kaart op tafel en ga je samen de route nog eens na.

Hoe zijn jullie gelopen? Waar is het speeltuintje met de wipkip? Daar stond die ene grote boom…

Natuurlijk is een kaart nog erg abstract voor een 5-jarige. Maar het maakt het spannend en leuk om de buurt op die manier te ontdekken en je hebt als ouder een hulpmiddel om de wandeling thuis na te bespreken.

Het werkt goed om de straten die je kind goed kent groen te kleuren. Als er allemaal straten groen gekleurd zijn rondom zijn eigen huis, geeft dat het kind een veilig gevoel en zelfvertrouwen.

Ik weet hier de weg! En dat is ook een fijn gevoel voor jou…

Naast de buurt verkennen zijn er nog veel meer outdoor activiteiten met kinderen die je kan ondernemen.

Wat als je kind niet wil buitenspelen?

Als je kind niet wil buitenspelen, kan dat een nare strijd opleveren tussen jou en je kind.

Want heb je je kind dan eindelijk naar buiten, zit ‘ie vijf minuten mokkend op de stoep om vervolgens te zeggen dat hij buiten is geweest en weer naar binnen wil. Dat schiet niet op.

Hoe stimuleer je je kind dan?

Kort mee spelen:

Voor sommige kinderen helpt het om 5 minuten mee naar buiten te gaan. De overgang van binnen naar buiten is dan minder abrupt en ze worden even op weg geholpen.

Het ene kind rent direct naar de glijbaan, het andere weet gewoon niet wat het moet gaan doen buiten. Het helpt dan als je hem of haar even ‘op gang’ helpt.

Wat belangrijk is: Als je binnen zegt dat je 10 minuten mee gaat spelen, ga dan niet na 5 minuten al naar binnen want dan voelt hij of zij zich alleen gelaten.

Maar ga ook geen halfuur samen buiten spelen als je zei dat je 10 minuten mee ging doen, grote kans dat hij dan ook weer mee naar binnen wil.

Spreek een tijd af

Voor andere kinderen helpt het om een tijd af te spreken. Het is gezond als een kind minimaal 1 uur per dag buiten speelt.

Gaat hij om 4 uur naar buiten, spreek dan af dat hij weer naar binnen mag als het 5 uur is, dat er dan limonade voor hem klaar staat. Zo weet hij dat het buiten spelen ook weer gaat stoppen.

Iets te doen

Zorg dat je kind zich leert vermaken buiten. Leer hem zelf te schommelen, bijvoorbeeld. Anders zal hij steeds roepen om jou. Ook helpt het om je tuin leuk te maken.

Als er alleen bloemen in staan waar hij niet aan mag komen, zal hij niet graag naar buiten gaan, hoe mooi je tuin ook is. Wil je die bloemen graag?

Doe ze dan aan één kant van de tuin en laat de andere kant een ‘speeltuin’ zijn met een glijbaantje, waar het niet erg is als hij in een bloemenbed rolt.

Ga aan het werk in de tuin

Vind je kind het een beetje eng om alleen in de tuin te spelen? Dan helpt het om iets vlakbij het raam te doen zoals de was opvouwen, terwijl je af en toe even naar buiten zwaait.

Moet het onkruid toevallig nog gewied worden? Laat je kind lekker buiten spelen en wied ondertussen dat verrekte onkruid.

Neem binnen mee naar buiten

Ik heb vroeger uren aan de tuintafel zitten kleuren. Dat is ook buiten spelen. Voor de beweging is het natuurlijk niet zo goed, maar voor de vitamine D en ‘genoeg buitenlucht binnen krijgen’ wel, en dat is in ieder geval al iets.

Leg wel even iets zwaars op de rand van de tekening, anders is ‘ie foetsie door de wind als je kind even naar de wc is.

Binnen speelgoed wassen

Het klinkt als werk voor ons als ouders, maar kinderen vinden het geweldig! (deal, deal!!) Geef ze een teiltje met een niet-chemisch schoonmaakmiddel zoals groene zeep.

Haal het speelgoed van binnen naar buiten, zoals duploblokken en alles wat nat kan worden zonder beschadigd te raken.

Laat je kind het met een borsteltje schoonmaken en leg het vervolgens op een paar theedoeken in de zon.

Het speelgoed verkleurt niet van één middagje zon, en het droogt vanzelf. Er is alleen wel een kans van 100% dat je kind net zo nat is als het pas gewassen speelgoed.

Maar goed, hup onder de douche of bij voorbaat vast zwemkleding aan…

Hoe stimuleer jij je kind om buiten te spelen?

Martine Pieters-de Wit