Skip to Content

Teek en tekenbeet herkennen en verwijderen

Teek en tekenbeet herkennen en verwijderen

Aan het begin van het buitenspeelseizoen wordt er ook ieder jaar weer de Week van de Teek georganiseerd om iedereen weer er op te wijzen dat teken het ook heel gezellig vinden in de bossen.

Er zijn veel fabeltjes over dat ze opkruipen vanuit hoog gras of zich laten vallen in de bomen. Hoe het precies zit, maakt niet veel uit. Zolang je maar na afloop controleert!

Tekenbeet?

Buiten spelen, wandelen met de kinderwagen of lekker picknicken met het gezin. Het is bij moment van vertrek even lastig met de buggy en de hoop speelgoed die de kinderen mee willen slepen, maar als we eenmaal buiten zijn kan ik eindelijk van het mooie lenteweer genieten. 

Bij het bouwen van een hut of de bal uit de bosjes halen komen de kinderen veel in aanraking met het leefgebied van de teek. 

Teken zijn in tegenstelling tot wespen kleine spinachtige beestjes die zich bevinden in de tuin, duin & heide en bos. Ze klimmen naar plekken waar zoogdieren zoals muizen en konijnen voorbij komen. Dus een hoge grasspriet bijvoorbeeld.

De teek wacht op deze plek tot zij een dierlijke geur ruiken. De teek is een parasiet en moet bloed drinken om te groeien en zich voort te planten.

Waarom is dit ieniemienie-beestje nou zo gevaarlijk?

Er zijn in Nederland 23.500 mensen per jaar die door besmette teken de ziekte van Lyme krijgen. Misschien ken je wel iemand die ook deze ziekte heeft gehad. De ziekte wordt veroorzaakt door de Borrelia burgdorferi bacterie en kent vele symptomen. 20% van de teken is besmet met deze bacterie.

Het probleem is dat de ziekte niet gemakkelijk te herkennen is. Bij 40-60% van de gevallen is een besmetting te herkennen door een rode kring rond de beetplek.

Het is noodzaak om een besmette tekenbeet op tijd te herkennen want de kans op succesvolle behandeling (met antibiotica) wordt naar mate de tijd verstrijkt steeds kleiner. Als een besmette teek zich langer dan 24 uur aanhecht is er een grote kans dat de bacterie wordt overgedragen.

Wanneer de ziekte van Lyme niet behandeld wordt kan deze ziekte ernstige gevolgen hebben. Omdat de symptomen niet altijd hetzelfde zijn, is het voor artsen soms lastig om de juiste diagnose te stellen. Handel dus snel en adequaat.

Op de website www.testdeteek.nl vind je informatie over wat te doen bij een beet. Ook kun je hier de uitslag van de test doorgeven, hiermee wordt de Tekenkaart van Nederland gevuld die een overzicht geeft van gebieden waar besmette teken voorkomen.

Wat is een teek?

Als je voor de eerste keer in je leven een teek ziet, dan lijkt het misschien op een klein spinnetje is. Dit spinnetje is echter een parasiet die zich voedt met het bloed van een gastheer.

Een teek heeft vier stadia tijdens zijn leven. Als eitje heb je er geen last van. Dan volgt de larve, de nimf en tenslotte de volwassen teek.

  • De paring van een tekenstel vindt meestal plaats op de gastheer. Het vrouwtje zuigt zich hierna helemaal vol met bloed en laat zich op de grond vallen met een volgezogen lichaam.
  • De eitjes komen uit op de bodem en het tekenvrouwtje gaat dood. Een teek legt ongeveer 1000 tot 2000 eitjes tijdens de herfstmaanden.
  • In het voorjaar komen de larven uit de eitjes en voeden zich met bloed van kleine knaagdiertjes, zoals muizen.
  • Aan het eind van het jaar worden de larven een nimf.
  • Na de winterrust is de nimf na vervelling een volwassen teek. Dan begint de cyclus weer van voren af aan.

De teek voedt zich over het algemeen met het bloed van de koe, paard, schapen of andere grote grazers. Mensen kunnen ook een teek op hun huid krijgen, wanneer ze door een bos lopen of in hoog gras gaan zitten.

Zelfs in je eigen tuin kun je door een teek worden gebeten. Teken laten zich uit bomen en struiken vallen zonder dat je er erg in hebt.

Wat kan ik doen om een tekenbeet te voorkomen tijdens een dagje buiten?

Even weer terug naar buiten spelen en wandelen en picknicken. Het is zeer belangrijk om elke dag na een lekker dagje buiten, jezelf en je kinderen te controleren. Teken bevinden zich graag op een beschutte plek op het lichaam.

Dus de haarlijn, oksels, lies, bilnaad en knieholte. Het middel Anti-Teek is de beste oplossing om een tekenbeet te voorkomen bij kinderen. Dit middel bevat een natuurlijke stof en kan al bij kinderen vanaf 3 maanden oud worden gebruikt.

Anti-Teek wordt gebruikt op de onbedekte huid, dus je kinderen kunnen gewoon een korte broek aantrekken. Daarnaast kan het helpen om lange sokken te dragen, er zijn voor volwassenen zelfs speciale sokken die geïmpregneerd zijn.

Tekenbeet herkennen; hoe ziet het er uit?

Een teek is niet altijd even duidelijk te herkennen. Op bovenstaande foto is hij duidelijk zichtbaar omdat hij zich al goed heeft volgezogen. Als ze nog klein zijn, is dat een stuk uitdagender.

Het lijkt dan op een zwart bultje, denk aan een opgezwollen sproetje of een viezigheidje op het lichaam. Als je het echter niet makkelijk kan wegvegen kan het gaan om een teek en is het goed om het even onder fel licht te bekijken. De teek bijt zich het liefste vast in de oksels, de liezen, romp of benen.

Soms ontstaat er een griepachtig ziektebeeld. Koorts, keelpijn en spierpijn zijn de meest voorkomende klachten.

Ook al heb je een teek niet op je lichaam gezien, toch kan je een beet hebben opgelopen. Een beet van een teek kan beginnen als een lokale huidinfectie. Je ziet dan een rood plekje wat na 4-10 dagen verschijnt.

Na verloop van dagen zal de rode plek zich gaan uitbreiden en een diameter van 5 cm laten zien. De plek is ovaal met in het midden een lichte verbleking.

Tip: Ben je door een teek gebeten teken dan een cirkeltje om de tekenbeet heen. Dan weet je precies welk plekje je in de gaten moet houden.

Heb je bij de kinderen of bij jezelf een teek ontdekt?

Verwijder dan de teek zo snel mogelijk met een tekentang. Zonder te verdoven / ontsmetten met alcohol! Het checken op teken na een dagje buiten zou net zo normaal moeten zijn als de kinderen insmeren met zonnebrand.

Want we zien onze kinderen tenslotte het liefst blij en gezond. Eventueel kun je na afloop met een tekentest kijken of de teek is besmet met de bacterie die lyme veroorzaakt.

Een teek die al wat langer in de huid zit, kan ziekteverwekkers overdragen. Hoe sneller je de teek weg haalt, hoe minder kans je hebt op vervelende aandoeningen.

Met een puntig pincet is het klusje snel geklaard. Zorg dat het pincet zo dicht mogelijk op de huid, bij de kop van de teek zit en trek deze er op een rustige manier uit.

Mocht er een stukje van de teek blijven zitten, raak niet in paniek, dit komt er vanzelf uit. Een teken moet zeker binnen 8 uur worden weggehaald, dit kan behalve met een pincet ook worden gedaan met een speciale tekentang.

De kans op besmetting blijft op deze manier zo klein mogelijk. Wel de plek waar de teek heeft gezeten, nog zeker een maand of 3 in de gaten houden.

Let op: Vóórdat je de teek gaat verwijderen, is het niet verstandig om alcohol, olie of jodium op de huid te smeren. Voorheen werd dit wel gedaan, maar alcohol verdoofd de teek waardoor de kans groter is dat de ziektewekkers over worden gedragen!

Gevolgen tekenbeet / lyme

De ziekte van Lyme, kan een van de gevolgen zijn van een tekenbeet. Verschijnt er binnen enkele dagen (tot 3 maanden) een rode vlek met een bleek middelpunt op de beetplek, ga dan zo snel mogelijk naar de huisarts. Deze zal waarschijnlijk een antibioticakuur voorschrijven.

De ziekte van Lyme is lastig te herkennen, omdat de ziekteverschijnselen niet allemaal tegelijk aanwezig zijn. Ook zijn de symptomen voor iedereen anders. Soms, wanneer je gebeten en wordt, kun je ziek worden zonder dat er sprake was van een rode vlek.

Een ander zal zich grieperig voelen, last hebben van keelpijn en vermoeidheid zijn en spierpijn ervaren. De bacterie Borrelia is de veroorzaker van alle leed en deze zit heel vaak op een teken.

De latere klachten van Lyme zijn niet mis. Oogontstekingen, dubbel zien, gewrichtsklachten, hartproblemen en knobbels aan oor, tepel of balzak zijn nog maar een kleine greep uit de ernstige symptomen bij een wat langer bestaan van Lyme.

Teek bij hond of kat

Ook je hond of kat kan besmet worden door een teek. Het is zinvol om tijdens de zomermaanden katten en honden goed na te kijken op teken. Katten worden meestal niet ziek van een besmetting, soms alleen wat koorts.

Toch moet je opletten bij zowel hond als kat, wanneer ze sloom zijn, verlies hebben van eetlust, gezwollen lymfklieren hebben en uitdrogingsverschijnselen vertonen.

Dan is het, vooral wanneer je een teek hebt verwijderd bij het dier, verstandig om de dierenarts te bezoeken. Om tekenbeten te voorkomen is het mogelijk de katten en honden met een goed vlooien/tekenmiddel te behandelen.

Vooral de vlooien- en tekendruppels die je in de nek van het dier aanbrengt zal veel ellende doen voorkomen.

Gebeten door een teek

Als actief buitenspeler, en lid van scouting, heb je zelf ook al snel te maken met teken. Ik zal nooit meer het moment vergeten dat we op zomerkamp waren en een van die beestjes een heerlijk plekje had gevonden in mijn nek. Lekker warm en vochtig onder de lange haren verstopt.

Ik werd voor het eten op een stoel gezet en iedereen moest even langs lopen om te zien hoe een teek er uit zag… Destijds was nog onbekend dat alcohol er juist voor zorgde dat de teek verlamd werd.

Jaren later was ik zelf mee als leiding op een zomerkamp met iets oudere kinderen. Een mannelijke leiding met medische achtergrond was aangewezen voor het verwijderen van teken. Daar hadden we er namelijk al een paar van gehad.

Tot die ene avond, waarop we zelf ook al als leiding in bed lagen er drie meisjes bij de tent stonden. Of ik wou komen, want er was een teek. Natuurlijk aangegeven dat er iemand anders voor was, maar dat mocht niet.

Wat bleek; de teek zat recht onder haar tepel. Tot op de dag van vandaag vraag ik me af hoe ze er op dat tijdstip midden in de nacht achter zijn gekomen… Aan de andere kant, sommige dingen wil je gewoon niet weten.

Aan het begin van het buitenspeelseizoen wordt er ook ieder jaar weer de Week van de Teek georganiseerd om iedereen weer er op te wijzen dat teken het ook heel gezellig vinden in de bossen.
Linda van Aken
Laatste berichten van Linda van Aken (alles zien)

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *